Special-Ops.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Siły specjalne a odstraszanie militarne

Michał Piekarski | 2014-10-17
Fot. USMC

Fot. USMC

Wydarzenia na Ukrainie oprócz licznych sporów politycznych, w sferze bezpieczeństwa militarnego wywołały w Polsce kolejną falę dyskusji dotyczącą potencjału obronnego naszego państwa, zwłaszcza w zakresie odstraszania potencjalnego przeciwnika.

Zobacz także

Michał Piekarski Kilka kolejnych słów o tradycji i „Czerwonych Beretach”

Kilka kolejnych słów o tradycji i „Czerwonych Beretach” Kilka kolejnych słów o tradycji i „Czerwonych Beretach”

Mimo że głównym tematem wiadomości dotyczących elitarnych jednostek Wojska Polskiego pozostają informacje dotyczące programów modernizacji technicznej lub bieżących działań szkoleniowych lub działań poza...

Mimo że głównym tematem wiadomości dotyczących elitarnych jednostek Wojska Polskiego pozostają informacje dotyczące programów modernizacji technicznej lub bieżących działań szkoleniowych lub działań poza granicami państwa, co jakiś czas niestety powracają kwestie dotyczące historii i tradycji.

Michał Piekarski Anatomia Zamachu

Anatomia Zamachu Anatomia Zamachu

Na polskim rynku od kilkunastu lat wydano już wiele książek traktujących o tematyce terroryzmu. W tym morzu pozycji czasem trudno zauważyć te które niosą ze sobą najbardziej merytoryczny przekaz.

Na polskim rynku od kilkunastu lat wydano już wiele książek traktujących o tematyce terroryzmu. W tym morzu pozycji czasem trudno zauważyć te które niosą ze sobą najbardziej merytoryczny przekaz.

Michał Piekarski Scenariusz Chaosu

Scenariusz Chaosu Scenariusz Chaosu

Siły specjalne i gry wywiadów są jednymi z ulubionych tematów po jakie sięgają autorzy książek z gatunku military fiction. Tak jest także w przypadku najnowszej powieści Piotra Langenfelda, wydanej przez...

Siły specjalne i gry wywiadów są jednymi z ulubionych tematów po jakie sięgają autorzy książek z gatunku military fiction. Tak jest także w przypadku najnowszej powieści Piotra Langenfelda, wydanej przez wydawnictwo WarBook.

Koncepcja odstraszania militarnego jest w zasadniczym założeniu prosta i opiera się na grze zysków i strat. Zakłada ona bowiem, że w odpowiedzi na działania przeciwnika, broniące się państwo (czy też sojusz ) może podjąć takie działanie, które wywoła u przeciwnika straty większe niż korzyści , które ów agresor mógłby zyskać w rezultacie swoich działań.

Co najważniejsze, strategia odstraszania nie jest sposobem wygrania konfliktu zbrojnego. Jest sposobem na uniknięcie starcia i wymuszenie określonego zachowania na etapie decyzji politycznych. Jako taka, zawiera w sobie więc istotne aspekty nie tylko militarne i polityczne ale i psychologiczne.

Przypomina to nieco niektóre strategie obronne spotykane w przyrodzie, gdzie jaskrawe ubarwienie niektórych zwierząt w połączeniu z dysponowaniem przez nie kłopotliwym (często śmiertelnym) środkiem obronnym (na przykład jadem) ma zniechęcać drapieżnika do podejmowania ataku.

Samo odstraszanie może być realizowane zasadniczo na dwa sposoby. Jedną jest stworzenie zagrożenia swoistą „karą” a więc wywołaniem bezpośrednich strat przewyższających zyski agresora. Takim przypadkiem jest choćby odwetowe uderzenie nuklearne, które było zasadniczym, a przez wiele lat – jedynym elementem odstraszania strategicznego w czasie „Zimnej Wojny”.

Drugim jest wytworzenie groźby uniemożliwienia wykorzystania korzyści płynących z agresji, czy to w bezpośrednim znaczeniu militarnym, czy też innym. Przypadkiem takowego odstraszania – choć w sytuacjach konfliktów asymetrycznych – jest dysponowanie przez dane państwo siłami specjalnymi zdolnymi do ratowania zakładników, które same w sobie mogą odstraszać terrorystów od brania zakładników – gdyż udana operacja ratownicza oznacza że terroryści nie będą mogli wykorzystać zakładników do osiągnięcia swoich celów.

W konwencjonalnych działaniach „odmową korzyści” może być także rozbudowa środków ofensywnych. Na przykład, aby odstraszyć przeciwnika od wykorzystania pocisków balistycznych można rozwinąć system obrony przeciwrakietowej, w ten sposób stwarzając groźbę nieskuteczności tej formy ataku.

Oczywistym jest, że skuteczne odstraszanie musi być przede wszystkim adekwatne do potencjalnego zagrożenia, jak również wiarygodne, na tyle aby potencjalny przeciwnik musiał uwzględnić ten czynnik w swoich kalkulacjach politycznych i wojskowych. W polskich warunkach, problem konwencjonalnego odstraszania jest dodatkowo skomplikowany przez inne czynniki, przede wszystkim przez charakter potencjalnych przeciwników. Przytłaczająca większość naszych sąsiadów za takowych nie może być uznana.

Biorąc pod uwagę uwarunkowania polityczne, za potencjalnie kłopotliwych sąsiadów można uznać Białoruś oraz (zważywszy na silnie ujawniający się ostatnio nacjonalizm ) nie można z góry wykluczyć kryzysu w relacjach z Ukrainą. Są to jednak państwa bardzo słabe militarnie. Pozostaje zatem Rosja, będąca wciąż państwem silniejszym od Polski pod względem potencjału militarnego

To oznacza że rozważając potencjalną możliwość polskiego odstraszania militarnego należy określić warunki brzegowe, określające granice w jakich owo odstraszanie mogłoby być skuteczne a kiedy nie będzie ono działać. Automatycznie oznacza to pytanie o charakter możliwego kryzysu.

Biorąc pod uwagę dysproporcję potencjałów, należy uznać za wręcz beznadziejną sytuację, w której Polska byłaby pozostawiona zupełnie sama sobie wobec obcej agresji. Jest to na szczęście scenariusz najmniej prawdopodobny, choć wymuszałby być może podjęcie bardzo dramatycznych i kontrowersyjnych decyzji politycznych. Zważywszy na zakres powiązań politycznych i gospodarczych, można sądzić że jakaś pomoc zostanie Polsce udzielona, choć nie oznacza to że automatycznie wsparcia militarnego udzielą np. wszystkie państwa NATO.

Można zresztą sądzić, że potencjalny scenariusz konfliktu na dużą skalę jest bardzo mało prawdopodobny. Musiałby być to bowiem konflikt o skali europejskiej, gdyż trudno wskazać potencjalne źródła konfliktu tylko pomiędzy Polską a Rosją. Ewentualna europejska wojna jest zresztą również mało prawdopodobna, zwłaszcza że Rosja jest mimo wszystko gospodarczo od Europy zależna a NATO ma samo w sobie znaczny potencjał odstraszający. W takiej sytuacji polski potencjał odstraszania stanowiłby jedynie część sił sojuszniczych.

Potrzeba posiadania autonomicznego, narodowego potencjału odstraszania ujawnia się natomiast w sytuacjach gdy potencjalne zagrożenie ma charakter ograniczony. Tłem takiego kryzysu mogą być spory na tle ekonomicznym, politycznym lub może on wynikać z sytuacji w sąsiadujących z Polską państwach postradzieckich.

Tego rodzaju lokalny kryzys z racji swojego ograniczonego zasięgu, zwłaszcza jeśli w grę będzie wchodzić także kwestia czasu reagowania, może wywołać jedynie ograniczoną reakcję sojuszniczą. Mówiąc wprost – należy uwzględnić możliwość wystąpienia sytuacji w których wszystkie państwa NATO oraz Unii Europejskiej nie będą w stanie, zwłaszcza w akceptowalnym terminie wypracować wspólnego stanowiska. Wówczas Polska mogłaby liczyć na wsparcie tylko części sojuszników i to również być może ograniczone np. do poparcia politycznego, logistycznego lub wywiadowczego.

W takiej sytuacji, posiadanie zdolności do wiarygodnego odstraszania może mieć kluczowe znaczenie w osiągnięciu narodowych celów politycznych a przynajmniej w zapobieżeniu użyciu siły przez przeciwnika. To oczywiście wiąże się z pytaniem o charakter owego odstraszania.

Biorąc pod uwagę, że potencjał rosyjski jest wciąż – i prawdopodobnie długo jeszcze będzie, mimo procesów modernizacji technicznej tamtejszych sił zbrojnych – potencjałem ilościowym, nie należy uważać za racjonalne dążenie do odstraszania poprzez groźbę spowodowania dużych strat w ludziach i sprzęcie. Są to bowiem zasoby relatywnie łatwe do zastąpienia, zwłaszcza w przypadku ograniczonego konfliktu i mogą doprowadzić do dalszej eskalacji.

Rozważane niekiedy przez różne ośrodki i osoby scenariusze odstraszania poprzez groźbę rozpoczęcia na terytorium Polski działań nieregularnych (partyzanckich) na dużą skalę mają niestety, znikomy potencjał odstraszający. Zakładają one bowiem, że dochodzi do agresji lądowej – co jest tylko jednym z wielu wariantów a w przypadku kryzysu (konfliktu) o ograniczonym zasięgu – mało prawdopodobne.

Należy także pamiętać, że dla państwa jakim jest Rosja, próg bólu a więc wrażliwość na straty – zwłaszcza w ludziach jest wysoki. W przeciwieństwie do społeczeństw zachodnich, nie jest to bowiem państwo demokratyczne, niezależne od władz media są marginesem, działalność organizacji pozarządowych jest stale ograniczana. Trzeba przy tym pamiętać, że podczas pierwszej przegranej przez Rosję wojny w Czeczenii sytuacja w Rosji była biegunowo odmienna od obecnej.

Można jednak upatrywać szans w odstraszaniu poprzez inne działania. W przeciwieństwie do żołnierzy i sprzętu wojskowego, infrastruktura jest dużo trudniejsza do zastąpienia. Mowa tutaj zarówno o infrastrukturze wojskowej (np. bazach lotniczych czy węzłach łączności) oraz tej która może do celów wojskowych zostać wykorzystana, w tym zwłaszcza energetycznej, komunikacyjnej oraz niektórym obiektom przemysłowym.

Potencjał nowoczesnych środków precyzyjnego rażenia, zarówno bazowania lądowego, morskiego jak również przenoszonych przez samoloty bojowe pozwala na precyzyjne, ograniczone i zarazem dotkliwe dla przeciwnika użycie siły. Biorąc pod uwagę, że żadne działania zbrojne nie są prowadzone w próżni ale są elementem działań politycznych, można ocenić, że tego rodzaju odstraszanie, połączone z działaniami politycznymi, ale także informacyjnymi (także w cyberprzestrzeni) mogą być wiarygodną strategią odstraszania konwencjonalnego.

Z przyczyn oczywistych, istotną rolę w takich działaniach mogą i powinny odgrywać Wojska Specjalne, jako zdolne do prowadzenia szerokiego wachlarza działań, w tym rozpoznawczych i akcji bezpośrednich, w tym zbierania informacji i naprowadzania uderzeń z użyciem broni precyzyjnej.

Biorąc pod uwagę że są to siły których użycie może być trudne dla przeciwnika (zwłaszcza pod warunkiem odpowiedniej współpracy ze służbami specjalnymi ) utrzymywanie liczącego się potencjału w zakresie sił specjalnych może wywołać u przeciwnika niepewność odnośnie własnej odporności na tego rodzaju działania, a ta niepewność może być wręcz czynnikiem decydującym w razie kryzysu.

Oczywistym warunkiem wywołania takiej niepewności jest jednak zdolność do zachowania w tajemnicy przed potencjalnym przeciwnikiem szczegółowych informacji na temat sił, środków oraz możliwości działania, co znów wymaga odpowiedniej współpracy ze służbami specjalnymi w tym zakresie.

Odrębnym aspektem jest posiadanie zdolności do odstraszania przeciwnika wykorzystującego niekonwencjonalne  metody działania ( sabotaż, dywersję, działania terrorystyczne). Może być to obce państwo, może być to aktor niepaństwowy (ugrupowanie terrorystyczne lub wręcz kryminalne).

W tym przypadku, możliwości jakie dają siły specjalne – zarówno wojskowe, jak również jednostki specjalne innych służb mundurowych – należy uznać za wręcz bezcenne, gdyż sam fakt istnienia tego potencjału może odwodzić przeciwników od planów stosowania przeciw Polsce tego rodzaju metod. Także tutaj jednak warunkiem jest wiarygodność odstraszania a więc jakość wyszkolenia i wyposażenia zarówno samych jednostek specjalnych, jak również sprawność struktur decyzyjnych.

Komentarze

Najnowsze produkty i technologie

pcphunters.com Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie?

Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie? Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie?

W sprzedaży jest dostępnych kilka rodzai broni pneumatycznej. Różnią się wzajemnie m.in. sposobem zasilania, kalibrem czy możliwością zamontowania dodatkowego sprzętu ułatwiającego strzelanie. Jeśli interesuje...

W sprzedaży jest dostępnych kilka rodzai broni pneumatycznej. Różnią się wzajemnie m.in. sposobem zasilania, kalibrem czy możliwością zamontowania dodatkowego sprzętu ułatwiającego strzelanie. Jeśli interesuje Cię zakup karabinka pneumatycznego, powinieneś wiedzieć, czym charakteryzują się poszczególne typy wiatrówek oraz do czego będziesz ich używał. Czym jest karabinek pneumatyczny? Czym charakteryzują się poszczególne typy wiatrówek długich?

Helikon-Tex Guardian Plate Carrier

Guardian Plate Carrier Guardian Plate Carrier

Guardian Plate Carrier to nowoczesna kamizelka do przenoszenia płyt balistycznych z możliwością montażu dodatkowego wyposażenia, dzięki systemowi modułowemu zgodnemu z MOLLE/PALS. W skład serii produktów...

Guardian Plate Carrier to nowoczesna kamizelka do przenoszenia płyt balistycznych z możliwością montażu dodatkowego wyposażenia, dzięki systemowi modułowemu zgodnemu z MOLLE/PALS. W skład serii produktów Guardian wchodzi kamizelka oraz 16 elementów, które można dowolnie konfigurować. Kamizelka Guardian Plate Carrier umożliwia przenoszenie płyt w najbardziej popularnych standardach: E-Cut (SAPI/ESAPI), Swimmer Cut oraz Shooter Cut.

Krzysztof Miliński Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa

Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa

Niedawno do naszej redakcji dotarła na testy latarka Mactronic - T-Force XP. Tym razem będziemy sprawdzać model XP, który otrzymaliśmy w pełnym pakiecie taktycznym, umożliwiającym wykorzystanie światła...

Niedawno do naszej redakcji dotarła na testy latarka Mactronic - T-Force XP. Tym razem będziemy sprawdzać model XP, który otrzymaliśmy w pełnym pakiecie taktycznym, umożliwiającym wykorzystanie światła do różnych zadań służbowych, od montażu na broni po nocne kierowanie ruchem na drodze.

Militaria.pl Rękawice taktyczne - przegląd modeli Mechanix-Wear

Rękawice taktyczne - przegląd modeli Mechanix-Wear Rękawice taktyczne - przegląd modeli Mechanix-Wear

Rękawice są często niedocenionym elementem wyposażenia taktycznego, choć stanowią integralną część oporządzenia. Niezależnie od branży zawodowej czy podejmowanej aktywności, rękawice mogą znacząco poprawić...

Rękawice są często niedocenionym elementem wyposażenia taktycznego, choć stanowią integralną część oporządzenia. Niezależnie od branży zawodowej czy podejmowanej aktywności, rękawice mogą znacząco poprawić wydajność pracy i zapewnić bezpieczeństwo. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych producentów profesjonalnych rękawic jest marka Mechanix-Wear. W artykule przyjrzymy się różnym modelom rękawic tej firmy, podpowiemy jakie technologie w nich zastosowano oraz do jakich celów warto się w nie wyposażyć.

Griffin Group Defence E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE

E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE

W tym roku znany na krajowym rynku dystrybutor i dostawca wyposażenia wojskowego, GRIFFIN GROUP DEFENCE, prezentuje kilka technologicznych nowości w dziale wyposażenia indywidualnego żołnierza w zakresie...

W tym roku znany na krajowym rynku dystrybutor i dostawca wyposażenia wojskowego, GRIFFIN GROUP DEFENCE, prezentuje kilka technologicznych nowości w dziale wyposażenia indywidualnego żołnierza w zakresie NVD (Night Vision Device). Trwający konflikt w Ukrainie, a szczególnie spektakularne sukcesy ukraińskich sił specjalnych, potwierdziły wpływ tego rodzaju wyposażenia indywidualnego na uzyskiwanie przewagi nad przeciwnikiem i w konsekwencji skuteczność w zakresie wykonywanych zadań w porze nocnej.

Militaria.pl “Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell

“Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell “Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell

Celem każdego strzelca jest oddawanie jak najbardziej precyzyjnych strzałów. Niezależnie od profesji strzelca, zarówno w służbach mundurowych, jak i w strzelectwie sportowym, odpowiednia optyka wspiera...

Celem każdego strzelca jest oddawanie jak najbardziej precyzyjnych strzałów. Niezależnie od profesji strzelca, zarówno w służbach mundurowych, jak i w strzelectwie sportowym, odpowiednia optyka wspiera jego celność. Rynek optyczny stale się rozwija, wprowadzając coraz to nowsze technologie w przyrządach optycznych. Znajdziemy tu między innymi urządzenia celownicze, jak na przykład kolimatory czy urządzenia do obserwacji takie jak lunety i lornetki.

Krzysztof Miliński Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882 – pierwsze starcie!

Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882 – pierwsze starcie! Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882  – pierwsze starcie!

Buty pretendujące do miana wysoce odpornych na wymagające warunki zewnętrzne z jednoczesną gwarancją swojej trwałości nie mogły zostać pominięte w rozkładzie redakcyjnych testów. Bates GX X2 Tall Side...

Buty pretendujące do miana wysoce odpornych na wymagające warunki zewnętrzne z jednoczesną gwarancją swojej trwałości nie mogły zostać pominięte w rozkładzie redakcyjnych testów. Bates GX X2 Tall Side Zip to obuwie taktyczne przeznaczone do pracy w wilgotnym i nieprzyjemnym dla operatora otoczeniu. Wykonanie krótkotrwałego zadania w trudnych warunkach spycha na tor boczny konsekwencje chwilowej ekspozycji organizmu i wyposażenia na wilgoć i mróz. Przetestowałem, na ile Bates GX X2 Tall Side Zip sprawdzą...

Megmar Logistics & Consulting Sp. z o.o. Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE

Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE

Żołnierze i operatorzy wojsk specjalnych, a także funkcjonariusze służb porządku publicznego używają w trakcie działań operacyjnych sprzętu wymagającego podparcia lub zamontowania na dedykowanym maszcie...

Żołnierze i operatorzy wojsk specjalnych, a także funkcjonariusze służb porządku publicznego używają w trakcie działań operacyjnych sprzętu wymagającego podparcia lub zamontowania na dedykowanym maszcie lub trójnogu, które nierzadko są dość ciężkie i nieporęczne. Doskonałymi rozwiązaniami, zarówno z perspektywy zespołu bojowego, jak i pojedynczego operatora, żołnierza czy funkcjonariusza są nowoczesne, innowacyjne systemy rozwijanych masztów i trójnogów firmy ROLATUBE. Umożliwiają one zabezpieczenie...

Helikon-Tex Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex

Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex

Poznaj historię kamuflażu z Helikon-Tex i Rhodesian Camo. To niezwykły wzór, który wywodzi się wprost z klasycznych kamuflaży brytyjskich sił specjalnych z czasów II wojny światowej. Jest on dziś prawie...

Poznaj historię kamuflażu z Helikon-Tex i Rhodesian Camo. To niezwykły wzór, który wywodzi się wprost z klasycznych kamuflaży brytyjskich sił specjalnych z czasów II wojny światowej. Jest on dziś prawie niedostępny we współczesnej odzieży. Dlatego Rhodesian Camo od Helikon-Tex to prawdziwa gratka dla miłośników kamuflaży i odzieży militarnej.

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Special-Ops

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.special-ops.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.special-ops.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.