Special-Ops.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Siły specjalne a obrona terytorialna

Michał Piekarski | 2013-10-24
Żołnierze 19 Grupy Sił Specjalnych Gwardii Narodowej podczas ćwiczeń Fot. US DoD

Żołnierze 19 Grupy Sił Specjalnych Gwardii Narodowej podczas ćwiczeń Fot. US DoD

Obrona własnego terytorium wydaje się być jednym z zasadniczych zadań jakie muszą spełniać siły zbrojne. Trzeba jednak mieć na uwadze, że siły zbrojne są przede wszystkim narzędziem polityki zagranicznej, a kształt armii i jej zadania są konsekwencją sytuacji politycznej, geograficznej i społecznej.

Zobacz także

Michał Piekarski Kilka kolejnych słów o tradycji i „Czerwonych Beretach”

Kilka kolejnych słów o tradycji i „Czerwonych Beretach” Kilka kolejnych słów o tradycji i „Czerwonych Beretach”

Mimo że głównym tematem wiadomości dotyczących elitarnych jednostek Wojska Polskiego pozostają informacje dotyczące programów modernizacji technicznej lub bieżących działań szkoleniowych lub działań poza...

Mimo że głównym tematem wiadomości dotyczących elitarnych jednostek Wojska Polskiego pozostają informacje dotyczące programów modernizacji technicznej lub bieżących działań szkoleniowych lub działań poza granicami państwa, co jakiś czas niestety powracają kwestie dotyczące historii i tradycji.

Michał Piekarski Anatomia Zamachu

Anatomia Zamachu Anatomia Zamachu

Na polskim rynku od kilkunastu lat wydano już wiele książek traktujących o tematyce terroryzmu. W tym morzu pozycji czasem trudno zauważyć te które niosą ze sobą najbardziej merytoryczny przekaz.

Na polskim rynku od kilkunastu lat wydano już wiele książek traktujących o tematyce terroryzmu. W tym morzu pozycji czasem trudno zauważyć te które niosą ze sobą najbardziej merytoryczny przekaz.

Michał Piekarski Scenariusz Chaosu

Scenariusz Chaosu Scenariusz Chaosu

Siły specjalne i gry wywiadów są jednymi z ulubionych tematów po jakie sięgają autorzy książek z gatunku military fiction. Tak jest także w przypadku najnowszej powieści Piotra Langenfelda, wydanej przez...

Siły specjalne i gry wywiadów są jednymi z ulubionych tematów po jakie sięgają autorzy książek z gatunku military fiction. Tak jest także w przypadku najnowszej powieści Piotra Langenfelda, wydanej przez wydawnictwo WarBook.

Były i są więc na świecie armie które można opisać jako prawie wyłącznie obronne, w bardzo ograniczonym stopniu mogące być użyte poza własnymi granicami. Tak sytuacja wygląda w Szwajcarii czy Japonii, gdzie uwarunkowania polityczne dyktują taki a nie inny, defensywny kształt sił zbrojnych (choć intensyfikacja udziału japońskich żołnierzy w operacjach zagranicznych ostatnich dwóch dekadach jest widoczna). Nacisk na obronę własnego terytorium był i jest do dziś widoczny w siłach zbrojnych państw skandynawskich.

Są tez armie wybitnie ekspedycyjne, jak amerykańska, gdzie cała struktura podporządkowana jest operacjom zagranicznym, zaś potencjał obronny jest ograniczony do pewnych sektorów, zdolności uzupełniających zadania służb policyjnych. Dotyczy to między innymi ochrony własnej przestrzeni powietrznej, bezpieczeństwa morskiego, czy ochrony granicy lądowej.

Dotyczy to także Gwardii Narodowej, która mimo specyficznego podporządkowania czasu pokoju (władzom stanowym) jest zapleczem sił operacyjnych i bierze regularny udział w działaniach poza granicami kraju. Stąd też w jej składzie znajdują się jednostki piechoty, artylerii, śmigłowców bojowych ale także samolotów tankowania powietrznego, lotnictwa myśliwskiego a także wojsk specjalnych (i ich lotnictwa).

Warto zauważyć, że dwie Grupy Sił Specjalnych (19 i 20) należące go Gwardii Narodowej nie są ukierunkowane na działania na własnym terytorium, czy wobec zagrożeń wewnętrznych, jak można by sądzić po niektórych ogólnych opisach Gwardii Narodowej jako sił obrony terytorialnej. Obie te jednostki, których pododdziały stacjonują w kilku stanach (są to między innymi : Alabama, Utah, Teksas, Floryda) są rezerwowymi odpowiednikami Grup Sił Specjalnych w służbie czynnej.

Ich zadania obejmują więc działania nieregularne (partyzanckie i przeciwpartyzanckie) , zagraniczną obronę wewnętrzną, rozpoznanie specjalne oraz akcje bezpośrednie. Także obszary odpowiedzialności tych grup znajdują się poza Stanami Zjednoczonymi (odpowiednio : Azja i Europa oraz Ameryka Łacińska) podobnie jak ich odpowiedników w siłach regularnych.

Mimo że tradycyjny slogan rekrutacyjny Gwardii Narodowej odnoszący się do czasu szkolenia brzmi „jeden weekend w miesiącu, dwa tygodnie w roku”, to w tym przypadku nie ma on zastosowania i kandydaci są o tym wyraźnie ostrzegani. Zarówno proces selekcji (SFQC) i szkolenia podstawowego jak i wymogi odnośnie standardów wyszkolenia żołnierzy i pododdziałów są identyczne jak w przypadku sił regularnych.

Polskie siły zbrojne w ciągu ostatnich dekad przeszły znaczącą ewolucje, można powiedzieć że wręcz kilkakrotną. W okresie Zimnej Wojny, zadaniem części sił była obrona terytorium kraju, w tym przed uderzeniami powietrznymi oraz działaniami dywersyjnymi, a także walka ze skutkami użycia brono masowego rażenia, jak również zabezpieczenie ruchu na strategicznych szlakach komunikacyjnych. Wiązało się to z przewidywanym charakterem konfliktu w Europie.

Po roku 1990, armia zaczęła być przeobrażana w strukturę typowo defensywną, z czym wiązały się plany rozbudowy sił Obrony Terytorialnej, postrzeganej jako lekka piechota, zdolna do walki w terenie zurbanizowanym. Wyraźna była także fascynacja możliwościami przenośnych środków przeciwpancernych i przeciwlotniczych. Z czasem jednak z tych zamiarów zrezygnowano.

Współczesne konflikty zbrojne nie tworzą, wbrew pozorom warunków sprzyjających lekkiej, działającej w miastach piechocie. Konwencjonalne konflikty zbrojne toczone są z użyciem sił pancernych, artylerii i lotnictwa. Możliwe jest osiąganie celów działań zbrojnych poprzez operacje lotnicze, jak miało to miejsce w roku 1999. Państwo europejskie – takie jak Polska – jest bowiem uzależnione od rozbudowanej infrastruktury i gospodarki, samo zbombardowanie elektrowni i węzłów komunikacyjnych może taki kraj rzucić na kolana. Podobne efekty może dać zakrojona na szeroką skalę akcja dywersyjna obcych służb i sił specjalnych.

Biorąc pod uwagę uwarunkowania militarne ale i społeczne, wizja miast zamienianych w twierdze jest również mało realna. Przeciwnik mógłby je łatwo odizolować siłami drugiego rzutu, niszczyć ogniem artylerii i lotnictwa, lub stopniowo zdobywać. To już na wstępie oznaczałoby porażkę, gdyż rolą współczesnego miasta nie jest bycie twierdzą, ale ośrodkiem społecznym, politycznym i gospodarczym. Oblężenie zaś przerywa choćby szlaki komunikacyjne, to z kolei oznacza że w czasie konfliktu przeciwnik może sobie pozwolić na izolację miast ( i skupić się na rozbiciu wojsk operacyjnych) a zmusić je do kapitulacji może później, o ile same by się nie poddały, pozbawione energii i żywności. Straty w ludności są zaś bezpowrotne (vide Powstanie Warszawskie).

Trzeba przy tym mieć na uwadze dwie rzeczy. Hipotetyczny konflikt na dużą skalę w Europie oznaczałby że dotychczasowe mechanizmy bezpieczeństwa w Europie zniknęłyby, albo okazały się nieefektywne. To oznacza że potencjalny agresor nie musiałby się przejmować swoim wizerunkiem, a więc nie musiałby się przejmować stratami wśród ludności cywilnej. Wysoce wątpliwe jest także to aby agresorem było państwo demokratyczne, z wolnymi mediami, a to oznacza że straty własne, nawet liczone w tysiącach nie byłyby dla niego przeszkodą. W przypadku Polski oznaczałoby to, że wojna z takim przeciwnikiem bez wsparcia sojuszników byłaby skazana na klęskę od początku.

Działania nieregularne mogą wydawać się interesującą alternatywą dla otwartych działań. Mają wiele zalet. Są relatywnie tanie, sabotaż czy dywersja nie wymagają dużej ilości żołnierzy ani kosztownego, ciężkiego uzbrojenia. Wymagają natomiast precyzji działania i wysokiego stopnia wyszkolenia. Stąd też ich związki z wojskami specjalnymi są naturalne i wiele jednostek specjalnych (w tym wspomniane już amerykańskie „zielone berety”) jest przeznaczonych nie tylko do prowadzenia takich działań, ale także do ich organizowania i szkolenia sił nieregularnych (partyzanckich). Nie bez znaczenia jest także wartość informacji gromadzonych podczas działań partyzanckich.

Działania nieregularne angażują znaczne siły przeciwnika, według niektórych szacunków do dwudziestu do trzydziestu żołnierzy na jednego partyzanta. Powtarzające się ataki trudno uchwytnego przeciwnika, zwłaszcza gdy miejscowa ludność ma do niego pozytywny lub przynajmniej neutralny stosunek, wywołują demoralizację sił okupacyjnych. Rosną straty, a sukcesy jeśli są, to najwyżej na szczeblu taktycznym. Taki scenariusz znany jest z wielu konfliktów, zwłaszcza wojen kolonialnych w Afryce, z Afganistanu i Wietnamu.

Faktem jest, że działanie nieregularne okazywały się skuteczne. Faktem jest, że zdarzały się klęski – jak w przypadku polskiego podziemia antykomunistycznego po 1945 roku. Zasadniczym czynnikiem jest bowiem w ich przypadku to, że siła zbrojna jest elementem podrzędnym wobec działań politycznych. Tak na przykład stało się w przypadku Afganistanu, gdzie mudżahedini mieli po swojej stronie Stany Zjednoczone i Pakistan, skąd otrzymywali znaczącą pomoc. Zarazem byli tylko jednym z czynników nacisku na ZSRR, obok presji politycznej i ekonomicznej, i suma tych czynników przesądziła o wyniku konfliktu.

Zjawisko to działa także w drugą stronę. Politycznie można zneutralizować przeciwnika. Jednym z największych sukcesów Amerykanów w Iraku było uspokojenie sytuacji w prowincji Anbar. Osiągnięto to poprzez namówienie do współpracy przeciwko al-Kaidzie milicji plemiennych, wcześniej walczących z Amerykanami.

W odniesieniu do Polski, można uznać, ze w hipotetycznym konflikcie, w razie gdyby doszło do najgorszego (na szczęście – bardzo mało prawdopodobnego w przewidywalnej przyszłości) scenariusza, agresji i częściowej lub całkowitej okupacji, opcja działań nieregularnych mogłaby być opłacalnym wyborem. Racjonalne byłoby, w razie wzrostu zagrożenia, przygotowanie zrębów struktur konspiracyjnych, co jest oczywistym zadaniem dla służb i wojsk specjalnych.

Jednak aby taka działalność dawała szansę powodzenia, musiałby by zostać spełnione określone warunki. Struktura musiałaby być silnie zakonspirowana, a już teraz jest to trudne, zważywszy na możliwości jakie dają skomputeryzowane narzędzia analityczne. Pomysły budowania struktur walki podziemnej w oparciu o jawnie działające organizacje paramilitarne czy konwencjonalnej armii są niestety mrzonką, mogło się to udać pół wieku temu, teraz już nie.

Drugim czynnikiem jest trwałość relacji sojuszniczych. Możliwość uzyskania wsparcia materiałowego, szkolenia, wymiany informacji wywiadowczych, o politycznym poparciu nie wspominając jest w takim wypadku decydująca. W razie utraty części czy całości terytorium, państwo które nie ma sojuszników, ponosi trwałą klęskę, jego miejsce na mapie zajmuje zupełnie inny politycznie aktor. Wówczas żadne działania zbrojne nie przynoszą efektu, co również pokazują przykłady z historii.

Komentarze

Najnowsze produkty i technologie

Griffin Group Defence E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE

E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE

W tym roku znany na krajowym rynku dystrybutor i dostawca wyposażenia wojskowego, GRIFFIN GROUP DEFENCE, prezentuje kilka technologicznych nowości w dziale wyposażenia indywidualnego żołnierza w zakresie...

W tym roku znany na krajowym rynku dystrybutor i dostawca wyposażenia wojskowego, GRIFFIN GROUP DEFENCE, prezentuje kilka technologicznych nowości w dziale wyposażenia indywidualnego żołnierza w zakresie NVD (Night Vision Device). Trwający konflikt w Ukrainie, a szczególnie spektakularne sukcesy ukraińskich sił specjalnych, potwierdziły wpływ tego rodzaju wyposażenia indywidualnego na uzyskiwanie przewagi nad przeciwnikiem i w konsekwencji skuteczność w zakresie wykonywanych zadań w porze nocnej.

Militaria.pl “Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell

“Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell “Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell

Celem każdego strzelca jest oddawanie jak najbardziej precyzyjnych strzałów. Niezależnie od profesji strzelca, zarówno w służbach mundurowych, jak i w strzelectwie sportowym, odpowiednia optyka wspiera...

Celem każdego strzelca jest oddawanie jak najbardziej precyzyjnych strzałów. Niezależnie od profesji strzelca, zarówno w służbach mundurowych, jak i w strzelectwie sportowym, odpowiednia optyka wspiera jego celność. Rynek optyczny stale się rozwija, wprowadzając coraz to nowsze technologie w przyrządach optycznych. Znajdziemy tu między innymi urządzenia celownicze, jak na przykład kolimatory czy urządzenia do obserwacji takie jak lunety i lornetki.

Krzysztof Miliński Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882 – pierwsze starcie!

Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882 – pierwsze starcie! Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882  – pierwsze starcie!

Buty pretendujące do miana wysoce odpornych na wymagające warunki zewnętrzne z jednoczesną gwarancją swojej trwałości nie mogły zostać pominięte w rozkładzie redakcyjnych testów. Bates GX X2 Tall Side...

Buty pretendujące do miana wysoce odpornych na wymagające warunki zewnętrzne z jednoczesną gwarancją swojej trwałości nie mogły zostać pominięte w rozkładzie redakcyjnych testów. Bates GX X2 Tall Side Zip to obuwie taktyczne przeznaczone do pracy w wilgotnym i nieprzyjemnym dla operatora otoczeniu. Wykonanie krótkotrwałego zadania w trudnych warunkach spycha na tor boczny konsekwencje chwilowej ekspozycji organizmu i wyposażenia na wilgoć i mróz. Przetestowałem, na ile Bates GX X2 Tall Side Zip sprawdzą...

Megmar Logistics & Consulting Sp. z o.o. Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE

Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE

Żołnierze i operatorzy wojsk specjalnych, a także funkcjonariusze służb porządku publicznego używają w trakcie działań operacyjnych sprzętu wymagającego podparcia lub zamontowania na dedykowanym maszcie...

Żołnierze i operatorzy wojsk specjalnych, a także funkcjonariusze służb porządku publicznego używają w trakcie działań operacyjnych sprzętu wymagającego podparcia lub zamontowania na dedykowanym maszcie lub trójnogu, które nierzadko są dość ciężkie i nieporęczne. Doskonałymi rozwiązaniami, zarówno z perspektywy zespołu bojowego, jak i pojedynczego operatora, żołnierza czy funkcjonariusza są nowoczesne, innowacyjne systemy rozwijanych masztów i trójnogów firmy ROLATUBE. Umożliwiają one zabezpieczenie...

Helikon-Tex Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex

Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex

Poznaj historię kamuflażu z Helikon-Tex i Rhodesian Camo. To niezwykły wzór, który wywodzi się wprost z klasycznych kamuflaży brytyjskich sił specjalnych z czasów II wojny światowej. Jest on dziś prawie...

Poznaj historię kamuflażu z Helikon-Tex i Rhodesian Camo. To niezwykły wzór, który wywodzi się wprost z klasycznych kamuflaży brytyjskich sił specjalnych z czasów II wojny światowej. Jest on dziś prawie niedostępny we współczesnej odzieży. Dlatego Rhodesian Camo od Helikon-Tex to prawdziwa gratka dla miłośników kamuflaży i odzieży militarnej.

Ewelina Grzesik, Newmax Nowak i Wspólnicy S.K. Light boot for hard work

Light boot for hard work Light boot for hard work

Buty damskie BATES Tactical Sport 2 Tall Side Zip DryGuard E03582 to nowy, ulepszony model serii Tactical Sport. Wysokie, taktyczne, profesjonalne obuwie, jak zapewnia producent, wyprodukowane zostało...

Buty damskie BATES Tactical Sport 2 Tall Side Zip DryGuard E03582 to nowy, ulepszony model serii Tactical Sport. Wysokie, taktyczne, profesjonalne obuwie, jak zapewnia producent, wyprodukowane zostało przy użyciu najnowszych i sprawdzonych w praktyce technologii.

Militaria.pl Jaką latarkę do broni wybrać? - przegląd modeli od Olight

Jaką latarkę do broni wybrać? - przegląd modeli od Olight Jaką latarkę do broni wybrać? - przegląd modeli od Olight

Odpowiednia latarka do broni umożliwia osiągnięcie przewagi na polu prowadzonych działań. Dobrej jakości latarka o wysokich parametrach między innymi usprawnia namierzanie celu czy ułatwia poruszanie się...

Odpowiednia latarka do broni umożliwia osiągnięcie przewagi na polu prowadzonych działań. Dobrej jakości latarka o wysokich parametrach między innymi usprawnia namierzanie celu czy ułatwia poruszanie się po zmroku lub w warunkach słabego oświetlenia. Latarka taktyczna do broni jest wytrzymałym, niezawodnym i ergonomicznym urządzeniem. Jedną z najlepszych firm na rynku latarek do broni jest marka Olight.

Krzysztof Lis PRO Blackout - jak się na niego przygotować?

Blackout - jak się na niego przygotować? Blackout - jak się na niego przygotować?

W życiu zdarzają się rozmaite sytuacje. Nawet jeśli mieszka się w dużym mieście, można doświadczyć problemów z dostawami energii elektrycznej. Warto zatem odpowiednio przygotować się na blackout, wykorzystując...

W życiu zdarzają się rozmaite sytuacje. Nawet jeśli mieszka się w dużym mieście, można doświadczyć problemów z dostawami energii elektrycznej. Warto zatem odpowiednio przygotować się na blackout, wykorzystując do tego rozwiązania dostosowane do zasięgu zaistniałej sytuacji.

Newmax Nowak i Wspólnicy S.K. DryGuard i DryGuard+, czyli autorska i innowacyjna membrana od BATES

DryGuard i DryGuard+, czyli autorska i innowacyjna membrana od BATES DryGuard i DryGuard+, czyli autorska i innowacyjna membrana od BATES

DryGuard i DryGuard+ to najnowsze rozwiązania w zakresie membran paroprzepuszczalnych opracowane przez producenta markowych butów taktycznych Bates. Wprowadzone obok membrany Gore-Tex w produktach firmy,...

DryGuard i DryGuard+ to najnowsze rozwiązania w zakresie membran paroprzepuszczalnych opracowane przez producenta markowych butów taktycznych Bates. Wprowadzone obok membrany Gore-Tex w produktach firmy, stanowią innowacyjne rozwiązanie uzupełniające ofertę butów tego producenta wyposażonych w membrany zwiększające wodoodporność i przez to komfort użytkowania obuwia.

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Special-Ops

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.special-ops.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.special-ops.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.