UAV demonizowane

Należące do US Air Force lub CIA Reapery czy Predatory regularnie likwidują cele z amerykańskiej listy „priorytetowych celów” JPTL, siejąc śmierć i strach w szeregach terrorystów, ale także wywołując niezdrowe podniecenie u całej rzeszy dziennikarzy i obrońców praw wszelakich. Tytuły o brzmieniu „dron zabił siedem osób” czy „drony od początku roku 2012 zaatakowały 30 obiektów w Pakistanie” demonizują bezzałogowe systemy uderzeniowe jako bezwzględnych mechanicznych zabójców.

Przeczytaj także: Bezzałogowce w działaniach specjalnych

Wielu ludzi często identyfikuje wszelaką broń jako źródło nieszczęść, zniszczenia i śmierci – pacyfiści mają swoje racje, ale nie jest to miejsce, aby o nich dyskutować. Nikogo nie obrażając, winienie narzędzia za sposób jego wykorzystania świadczy o niewielkim zrozumieniu zasad funkcjonowania współczesnego, bądź co bądź pełnego przemocy i technologii, świata. Tego typu skrót myślowy u zajętego swoimi sprawami przysłowiowego Kowalskiego niespecjalnie dziwi, jednak od przedstawicieli mediów, czyli „czwartej władzy”, mamy prawo oczekiwać czegoś więcej. Przypomnijmy więc, że bezzałogowe statki powietrzne BSP (nazwa ta występuje w Ustawie Prawo lotnicze, co czyni ją nazwą oficjalną), w języku angielskim zwane UAV (unmanned aerial vehicle), służą wojsku już ponad 20 lat.

Dopóki pełniły tylko funkcję środków rozpoznania obrazowego, ich użycie bojowe nie budziło ani specjalnych kontrowersji, ani szerszego zainteresowania. Dopiero wprowadzenie ich uzbrojonych wersji i coraz szersze wykorzystanie operacyjne zwróciło na BSP uwagę mediów, polityków oraz różnych organizacji humanitarnych, społecznych i pozarządowych. Skąd to całe zamieszanie? Z podstawowych statystyk, które wskazują ogromny wzrost bojowego zastosowania BSP. A skąd ten wzrost? Jak to często bywa, wynika z ekonomii.

BSP charakteryzują się możliwością długotrwałego pozostawania w powietrzu oraz niskimi kosztami lotu. Już te dwie cechy predysponują je do co raz szerszego wykorzystania w „globalnej wojnie z terroryzmem”. Przy obecnej polityce cięć budżetowych i permanentnym kryzysie ogólnoświatowym oczywistym jest szerokie wykorzystanie w walce UAV Reaper MQ-9 i Grey Eagle MQ-1C już tylko ze względów ekonomicznych. Ale powodów jest więcej.

Przeczytaj także: Między rozpoznaniem a wywiadem

Możliwość pozostawania w powietrzu przez 10–12 godzin w działaniach asymetrycznych, gdy celem jest człowiek (który ukrywa się, przemieszcza, czy znajduje w miejscu wykluczającym skryte podejście i atak lądowy) oraz konieczne jest oczekiwanie na „okno czasowe” umożliwiające skuteczne uderzenie, jest równie ważnym czynnikiem, jak niskie koszty użycia. BSP, poza wyżej opisanymi cechami, charakteryzują się również niewielkimi wymaganiami w zakresie obsługi i potrzeb w zakresie infrastruktury lotniskowej, znacznie mniejszymi niż w przypadku załogowych statków powietrznych. Do przebazowania Reapera potrzebny jest średniej wielkości samolot transportowy lub kilka pojazdów ciężarowych, które dostarczą kontenery z systemem do krótkiego, w ekstremalnych warunkach – trawiastego, pasa startowego, na jakim w kilka godzin rozwinie się infrastrukturę obsługi platformy latającej (czyli samego samolotu) oraz system kierowania i kontroli lotu.

Przeczytaj także: Działania drugiego planu

Liczebność obsługi systemu w polu, po jego rozwinięciu, nie przekracza kilku ludzi. Należy pamiętać, że amerykańskie systemy MALE (medium altitude, long endurance) są kierowane za pomocą łączy satelitarnych z bazy w Nevada, w USA, a więc w miejscu bazowania znajduje się tylko obsługa techniczna platformy i elektroniki. Oczywiście, wymaga to doskonałej jakości sprzętu i wysokiej klasy specjalistów, przygotowanych do tego typu działań. Co do wymagań dla samolotów załogowych w zakresie przebazowania wystarczy przypomnieć, ile pracy i pieniędzy kosztowało nas na przygotowanie Powidza i Krzesin na przyjęcie Jastrzębi F16. BSP są więc dla sił zbrojnych idealnym narzędziem z racji łączenia wysokiej skuteczności i ekonomiki użycia.