ATLAS - pomoc i współpraca

Eskalacja terroryzmu w ciągu ostatniego ćwierćwiecza, także w wymiarze międzynarodowym, wymusiła konieczność pogłębienia współpracy międzypaństwowej w zakresie przeciwdziałania i zwalczania takich zagrożeń. Już w połowie lat 70. przedstawiciele rządowi państw EWG podjęli decyzję o stworzeniu specjalnego zespołu, który miałby konsultować między sobą sprawy dotyczące ich bezpieczeństwa wewnętrznego. Program pod kryptonimem TREVI (od: T – terrorism, R – radicalisme, E – extremisme, V – violence, I – international), formalnie uruchomiony 29 czerwca 1976 roku w Luksemburgu podczas I Konferencji Ministrów Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, początkowo dość utajniony, miał przede wszystkim zająć się analizowaniem zjawisk związanych z międzynarodowym terroryzmem oraz wypracowywaniem niezbędnych do jego zwalczania przedsięwzięć i porozumień.

Kolejne okresowe spotkania tych ministrów służyły omawianiu problematyki poważnych zagrożeń dla bezpieczeństwa państw członkowskich i ocenie ich w skali międzynarodowej (w tym terroryzmu – grupa robocza TREVI I), wymianie informacji na temat aktów terrorystycznych, przypadków kradzieży broni i materiałów wybuchowych, związanych z możliwością wykorzystania ich do zamachów, a także koordynacji działań mających na celu poprawę bezpieczeństwa w cywilnym ruchu lotniczym, współpracy służb policyjnych i poprawy ich wyszkolenia. Ustalono, że państwa objęte programem powinny przedstawiać raporty opisujące ich doświadczenia z terroryzmem; wymieniać między sobą informacje o podjętych na szczeblu krajowym postanowieniach dotyczących aktów terrorystycznych oraz stworzyć centralne jednostki kontaktowe, zajmujące się wymianą informacji w sprawach terroryzmu międzynarodowego. Z czasem państwa – sygnatariusze TREVI rozszerzyły program o współpracę w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej i handlu narkotykami, co przyniosło jego przekształcenie od 1992 r. w konferencję ds. bezpieczeństwa europejskiego. Doświadczenia i efekty prac Grupy TREVI stanowiły cenny materiał koncepcyjny, który dał podstawy do dalszej współpracy w ramach Unii Europejskiej.

Ważnym krokiem na tej drodze było też porozumienie z 1985 r., znane jako Układ z Schengen, stopniowo znoszące kontrolę graniczną na wewnętrznych granicach państw członkowskich Unii i wynikające z tego zacieśnienie operacyjnej współpracy transgranicznej, co miało niewątpliwy wpływ na wspólne zapobieganie i zwalczanie terroryzmu.

Terroryzm i przestępczość z nim związana od początku uznawane były przez UE za największe zagrożenie dla świata, w tym Europy. Przeciwdziałanie zagrożeniom terrorystycznym i ich zwalczanie są podstawowymi zadaniami spoczywającymi na państwach członkowskich UE w ramach polityki bezpieczeństwa wewnętrznego. Zwiększeniu skuteczności na tym polu służyć ma tożsamość celów wszystkich państw oraz koordynacja ich działań. Główne cele wspólnotowej koordynacji działań w dziedzinie walki z terroryzmem to wzmacnianie potencjału krajowego oraz ułatwianie i wspieranie międzynarodowej współpracy europejskiej dla budowania zbiorowego potencjału w tym zakresie. Konkretne działania wykonywane są przez same państwa członkowskie tak, aby prewencyjnie zapobiegać terroryzmowi, ochraniać czy też skutecznie eliminować skutki, jeśli już dojdzie do incydentów. Unia ma być zatem rodzajem platformy, forum wymiany doświadczeń i informacji, posiada przy tym bardzo konkretne możliwości działań legislacyjnych, stymulujących oraz kierunkujących działania państw członkowskich w zakresie przeciwdziałania terroryzmowi.

Traktat o Unii Europejskiej (TUE) z 1992 r., zwany Traktatem z Maastricht, ujmował walkę z terroryzmem jako jedną z form współpracy policyjnej, której zakres miał być ustalany przez państwa Unii na podstawie środków prawnych przyjętych przez Radę UE. Deklaracja La Gomera, przyjęta na nieformalnym spotkaniu Rady 14 października 1995 r., stwierdzała zaś, że terroryzm stanowi zagrożenie dla demokracji, dla swobodnego korzystania z praw człowieka oraz rozwoju społecznego i ekonomicznego. Świadomość tego zagrożenia i konieczności wspólnych skuteczniejszych działań zaowocowała powołaniem do życia 26 czerwca 1995 r. Europejskiego Urzędu Policji (Europol). Dokument założycielski ustalał zakres współpracy policyjnej pomiędzy wszystkimi krajami członkowskimi w kwestii terroryzmu, przemytu i handlu narkotykami oraz innych form przestępczości zorganizowanej. Przewidywał stworzenie systemu wymiany policyjnych informacji operacyjnych, który pozwalałby koordynować wysiłki poszczególnych służb państwowych. Europol, który rozpoczął faktyczną działalność dopiero w połowie 1999 r., miał gromadzić, analizować i przekazywać informacje o zagrożeniach terrorystycznych (oraz przenikające się z nimi informacje o przestępczości zorganizowanej) policjom państw UE. Poziom oraz przydatność raportów Europolu zależały jednak od jakości i ilości danych dostarczanych przez zdobywające je organy państw członkowskich, a te nie zawsze dostatecznie aktywnie i chętnie dzieliły się swoimi informacjami. Antyterrorystyczna współpraca w Unii nadal więc opierała się głównie na nieformalnych uzgodnieniach między rządami i kontaktach szkoleniowych nawiązywanych między konkretnymi jednostkami specjalnymi.

Impuls do ożywienia tej współpracy pomiędzy państwami UE dały spektakularne ataki terrorystyczne w Stanach Zjednoczonych z 11 września 2001 r. We wnioskach po specjalnym posiedzeniu Rady UE w gronie ministrów sprawiedliwości i ministrów spraw wewnętrznych (Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych – JHA) już 20 września 2001 r. zalecono, by Europejska Grupa Zadaniowa Szefów Policji (EPCTF – European Police Chiefs Task Force), powołana w kwietniu poprzedniego roku m.in. do planowania i koordynowania wspólnych działań operacyjnych policji państw Unii, zorganizowała w trybie pilnym i nie później niż do 1 listopada 2001 r. spotkanie ad hoc szefów jednostek kontrterrorystycznych krajów członkowskich UE. Celem spotkania miało być przedyskutowanie poprawy współpracy operacyjnej między członkami UE i krajami trzecimi, wdrożenie skoordynowanych środków/działań zastosowanych przez państwa członkowskie dla podwyższenia poziomu bezpieczeństwa, w tym ochrony lotów pasażerskich oraz rozważenie powierzenia zadań wspólnemu zespołowi specjalistów od antyterroryzmu w ramach Europolu. Spotkanie zorganizowane 15 października miało formę warsztatów, poświęconych trzem głównym tematom: przetwarzaniu informacji, środkom służącym zapewnieniu wysokiego bezpieczeństwa oraz współpracy operacyjnej jednostek interwencyjnych. Z kolei na naradzie EPCTF 30-31 października zapadły decyzje o powołaniu grupy ekspertów, w celu stworzenia sieci wymiany strzeżonych informacji i komunikacji między policyjnymi jednostkami kontrterrorystycznymi, mającej umożliwić efektywniejszą współpracę operacyjną oraz wzajemne wsparcie państw członkowskich. Wagę problemu ulepszenia wymiany informacji między jednostkami do walki z terroryzmem przypomniano w dokumencie Europolu z września 2002 r. pt. „Strzeżona sieć komunikacyjna dla specjalnych jednostek interwencyjnych”.

Początkowo działalność sieci współpracy jednostek kontrterrorystyznych UE, której nadano kryptonim „Atlas”, miała charakter nieformalny i w zasadzie utajniony. Pierwsza oficjalna wzmianka o niej pojawiła się dopiero w listopadzie 2005 r., w informacji prasowej Komisji Europejskiej, a kolejne w dokumentach Rady UE dotyczących spotkań EPCTF w latach 2001-2005, opublikowanych jednak dopiero na początku 2006 r. Szerzej ogłosił istnienie sieci „Atlas” Koordynator do spraw Walki z Terroryzmem UE Gijs de Vries (stanowisko utworzone 25 marca 2004 r., po zamachach bombowych Al–Kaidy w Madrycie) na seminarium 19 stycznia 2006 r., poświęconym walce z terroryzmem, zorganizowanym przez Centra for European Reform w Londynie: Utworzono sieć specjalnych jednostek interwencyjnych, działających w ramach sił policyjnych państw europejskich, w celu ułatwienia współpracy policyjnej w sytuacjach kryzysowych. Ta sieć, „Atlas”, może być wykorzystana w przypadkach wzięcia zakładników oraz w razie innych sytuacji wyjątkowych, wymagających pomocy transgranicznej. Podjęto wspólne działania szkoleniowe i zorganizowano ćwiczenia z udziałem jednostek z Belgii, Francji, Holandii, Niemiec i Szwecji. De Vries mówił o dużych międzynarodowych ć iczeniach antyterrorystycznych w porcie Rotterdam w 2004 r., kolejnych z regularnych już wtedy takich spotkań operatorów z różnych krajów Unii. Rok wcześniej w ramach „Atlasu” odbyły się czterodniowe ćwiczenia międzynarodowe w Niemczech, poświęcone szturmowaniu obiektów pływających, a także zorganizowano sfinansowane ze środków unijnych (ramowego programu AGIS wspomagania współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych) szkolenie dowódców jednostek kontrterrorystycznych pięciu państw członkowskich i trzech państw kandydackich we Włoszech i Hiszpanii. Szefowie policji z EPCTF po praktycznej demonstracji współdziałania jednostek z różnych krajów w Rotterdamie podkreślili konieczność kontynuowania takiej współpracy, wymiany wzorcowych praktyk, technik i procedur oraz dalszego organizowania podobnych szkoleń i innych przedsięwzięć. Wtedy też, podczas 10. posiedzenia EPCTF w dniach 11-12 października 2004 r., zostały przedstawione cele i zakres działania sieci „Atlas”.

Głównymi założeniami działania grupy skupiającej centralne jednostki interwencyjne służb policyjnych (w tym żandarmerii/gwardii narodowych) państw Unii miały być:

• wyniesienie każdej wytypowanej do programu jednostki kontrterrorystycznej krajów członkowskich na możliwie najwyższy poziom profesjonalizmu poprzez bliską współpracę oraz wzajemne wsparcie, by zmaksymalizować szanse na sukces w walce z terroryzmem w każdym kraju,
• wymiana informacji i promocja wzajemnej pomocy, w celu poprawy i lepszej koordynacji działań UE w obszarze kontrterroryzmu,
• prowadzenie wspólnych operacji interwencyjnych w przypadku sytuacji kryzysowych na dużą skalę, głównie o podłożu terrorystycznym,
• wsparcie siłami i środkami, w celu uniknięcia konieczności interwencji wojskowej.

Bieżąca współpraca w ramach sieci „Atlas” przebiega na trzech płaszczyznach: analiza aktów terrorystycznych, wspomniana wymiana informacji (w tym doświadczeń w ramach wspólnych treningów) oraz udzielanie w razie potrzeby wsparcia operacyjnego. Na spotkaniach dowódców omawiane są szczegółowo zarówno możliwe scenariusze i koncepcje ich rozwiązywania, jak np. podczas seminarium w Tuluzie w lutym 2005 r., poświęconym problematyce odbijania dużych statków powietrznych nowego typu lub zorganizowanym we Włoszech panelu na temat operowania w szybkich pociągach, jak i konkretne zdarzenia, z których należy wyciągnąć odpowiednie wnioski. Tematami są m.in. tragiczne incydenty, podczas których straty ponieśli także funkcjonariusze specjalnych jednostek interwencyjnych, takie jak: wysadzenie się terrorystów arabskich w madryckiej kryjówce otoczonej przez komandosów GEO 3 kwietnia 2004 r. (jeden operator zabity, 11 rannych), poranienie trzech holenderskich antyterrorystów odłamkami granatu rzuconego przez terrorystę osaczonego w Hadze w listopadzie 2004 r., śmiertelne postrzelenie operatora GIGN i poważne zranienie trzech innych przez psychicznie chorego podczas próby jego obezwładnienia w Gensac-sur-Garonne pod Tuluzą w styczniu 2007 r., czy przebieg szturmu w podwarszawskiej Magdalence w nocy z 5 na 6 marca 2003 r. Analizowane są również wszystkie znaczące incydenty zakładnicze, zwłaszcza te najtrudniejsze, o masowym charakterze (np. Moskwa 2002 r., Biesłań 2004 r., Mumbai 2008 r.). Wszystko to w celu ulepszenia procedur i technik działania, zebrania wiedzy ze specjalistycznych analiz (np. działania materiałów wybuchowych na różne typy drzwi) itp., a przez to wypracowania jednolitego systemu taktycznego i proceduralnego, obowiązującego w razie rozmaitych zagrożeń terrorystycznych na terenie UE.

Temu samemu służy dzielenie się fachowymi informacjami o najnowszych technologiach, metodach szkolenia, taktyce oraz doświadczeniem w tym zakresie podczas regularnych praktycznych ćwiczeń międzynarodowych. Z inicjatywy Austrii, Belgii i Niemiec w lipcu 2005 r. w Wiedniu i w listopadzie 2005 r. w Brukseli zorganizowano warsztaty dla dowódców narodowych oddziałów kontrterrorystycznych wszystkich państw  członkowskich Unii. W tym samym roku zrealizowano koordynowane przez Belgię, Irlandię i Niemcy szkolenie dotyczące standaryzacji technik wkraczania sił specjalnych w sytuacjach kryzysowych, służące wypracowaniu standardowych metod użycia jednostek interwencyjnych w sytuacjach nadzwyczajnych przez nowe państwa członkowskie. Od 24 do 29 września 2007 r. przedstawiciele jednostek interwencyjnych z grupy roboczej „Atlas” testowali różne techniki uwalniania zakładników na promie „Oleander” w belgijskiej Ostendzie. W ćwiczeniach pod kryptonimem „Octopus”, obserwowanych przez nowego Koordynatora do spraw Walki z Terroryzmem UE Gillesa de Kerchove, wzięło bezpośredni udział 150 członków jednostek z sześciu państw: Belgii (CGSU „Diana”), Danii (AKS), Hiszpanii (UEI), Holandii (DSI), Niemiec (GSG-9) i Szwecji (NI). Po zakończeniu tych ćwiczeń de Kerchove stwierdził, że tego typu współpraca powinna zostać zinstytucjonalizowana w ramach UE i finansowana z budżetu wspólnotowego. Nieoparty dotąd na formalnych regulacjach charakter działań podejmowanych w ramach sieci „Atlas” powodował bowiem przez lata pewne komplikacje. Jednym z podstawowych problemów sygnalizowanych przez państwa członkowskie UE było obciążanie ich rządów kosztami działalności „Atlasu”, tylko częściowo łagodzone dofinansowaniami z programu AGIS. Wątpliwości pojawiały się także w przypadku ewentualnego wsparcia zagranicznego w razie realnych bojowych operacji kontrterrorystycznych. W kwietniu 2005 r. opublikowano dokument dyskusyjny Rady UE nr 8434/05, w którym odniesiono się do praktycznej strony współpracy w ramach sieci „Atlas”, wskazując, że rzeczywiste czy hipotetyczne zagrożenia terrorystyczne uzasadniają konieczność opracowania całościowych ram prawnych jej funkcjonowania. Do skonkretyzowania prac nad takimi ramami normatywnymi dalszej działalności „Atlasu” przyczyniło się zawarte w następnym miesiącu, tj. 27 maja 2005 r. w Prüm, ważne porozumienie siedmiu państw Unii o zintensyfikowaniu transgranicznej współpracy, m.in. w walce z terroryzmem, przestępczością i nielegalną migracją. Prezydencja UE wskazała w związku z tym do przedyskutowania najistotniejsze kwestie, m.in. określenie „sytuacji kryzysowych”, w których rozwiązywaniu miałyby współpracować jednostki interwencyjne skupione w „Atlasie”, rodzaj interwencji (pomocy), podmioty uprawnione do wnioskowania o nią, zasięg terytorialny interwencji, możliwość odmowy pomocy, odpowiedzialność cywilną i karną funkcjonariuszy podejmujących interwencję, mechanizmy i procedury podejmowania decyzji o interwencji, w jej trakcie, dowodzenia operacyjnego oraz taktycznego, procedury działania, a w końcu sprawy finansowania.

W 2006 r. sprawująca wówczas przewodnictwo w Unii Austria przedłożyła projekt decyzji zakładającej, że każde państwo członkowskie UE może zwrócić się z prośbą o udzielenie pomocy przez specjalne jednostki interwencyjne innych państw Unii (lub jednego), w celu opanowania sytuacji kryzysowej. Pomoc ta może polegać na dostarczeniu sprzętu, przekazania wiedzy fachowej, ale też na przeprowadzeniu odpowiednich działań, w razie potrzeby z użyciem broni, na terytorium wnioskującego o nią państwa. Funkcjonariusze zagranicznej jednostki interwencyjnej działaliby w takim przypadku pod kierownictwem i zgodnie z prawem wnioskującego państwa, które ponosi za nich odpowiedzialność. Austriacki projekt przewidywał też usankcjonowanie wspólnych spotkań, szkoleń i ćwiczeń, a pokrywanie kosztów współpracy podczas sytuacji kryzysowej pozostawiał budżetowi unijnemu. Po omówieniu szczegółów projektu przez Grupę Roboczą do spraw Współpracy Policyjnej i zatwierdzeniu, po pewnych poprawkach, przez Parlament Europejski 23 czerwca 2008 r., Rada Unii Europejskiej podjęła Decyzję nr 2008/617/WSiSW (Council Decision 2008/617/JHA) w sprawie usprawnienia współpracy pomiędzy specjalnymi jednostkami interwencyjnymi państw członkowskich Unii Europejskiej w sytuacjach kryzysowych, określającą zasady i warunki, na których takie jednostki mogą udzielać pomocy lub prowadzić działania na terytorium innego państwa.

Uszczegółowiono w niej, że sytuacja kryzysowa musi być związana z możliwością popełnienia przestępstw terrorystycznych (określonych w decyzji ramowej Rady z 13 czerwca 2002 r. w sprawie zwalczania terroryzmu), a więc nie obejmuje działań w przypadku zgromadzeń masowych, klęsk żywiołowych lub innych poważnych wypadków, a jedynie w okolicznościach sytuacji kryzysowych spowodowanych przez człowieka, stanowiących poważne bezpośrednie zagrożenie fizyczne dla osób, majątku, infrastruktury lub instytucji, w szczególności w przypadkach takich, jak wzięcie zakładników, uprowadzenie i podobne zdarzenia. Punkt 4 decyzji Rady stwierdza, że żadne państwo członkowskie nie dysponuje wszystkimi środkami, zasobami i wiedzą techniczną, które są potrzebne do skutecznego reagowania na wszelkie możliwe specyficzne sytuacje kryzysowe lub sytuacje kryzysowe o dużej skali, wymagające szczególnej interwencji. Dlatego kluczowe znaczenie ma możliwość zwrócenia się przez każde państwo członkowskie do innego państwa członkowskiego z prośbą o pomoc. Decyzja Rady określa, że wnioskujące państwo członkowskie pokrywa koszty operacyjne – w tym koszty transportu i zakwaterowania – poniesione przez specjalne jednostki interwencyjne wezwanego państwa. Natomiast w art. 5 o współpracy szkoleniowej i wymianie informacji zaznacza, że takie spotkania, szkolenia i ćwiczenia mogą być finansowane w ramach możliwości oferowanych przez unijne programy finansowe, przewidujące dotacje z budżetu UE. Obowiązek podjęcia starań zapewniających realizację takich form współpracy spoczywa na państwie sprawującym prezydencję w Unii.

Od wejścia w życie powyższej decyzji szkoleniowo-interwencyjny profil unijnej grupy zadaniowej „Atlas” otrzymał właściwe usankcjonowanie normatywne. Dowódcy jednostek skupionych w tej sieci spotykają się regularnie dwa razy w roku na tzw. Forum Atlasu. Liczba tych jednostek zwiększyła się w ostatnich latach o kolejne, także spoza Unii – spośród głównych takich formacji państw Europy, pomijając kraje WNP bez nadbałtyckich, brakuje w sieci „Atlas” już tylko reprezentantów kilku państw bałkańskich. Niektóre kraje wytypowały do współpracy po dwie jednostki z różnych formacji (policji i Gwardii lub Żandarmerii Narodowych), a zdecentralizowana policja regionalna Szwajcarii ma aż czterech przedstawicieli. We współpracy szkoleniowej „Atlas” wydzielił pięć podgrup roboczych, z których każda znajduje się pod opieką najbardziej doświadczonego w danej dziedzinie lidera. Pierwsza skupia się na interwencjach na obiektach pływających pod nadzorem niemieckiej GSG9, druga, w której wiodącą rolę odgrywa francuska GIGN, na odbijaniu zakładników w samolotach, specjalnością trzeciej są działania szturmowe w budynkach, czwartej w lądowych środkach transportu przewodzi francuski RAID. Piąta podgrupa zajmuje się techniczną problematyką penetracji różnego typu obiektów, a ostatnio wyodrębniana jest nowa tematyka: CBRN, tj. zwalczanie zagrożeń chemicznych, biologicznych i radiacyjnych oraz prowadzenie działań w takich warunkach.

Każdego roku „Atlas” organizuje kolejne szeroko zakrojone ćwiczenia, stanowiące najlepszą platformę wymiany doświadczeń oraz ujednolicania standardów i procedur działania. 28 września 2008 r. blisko dwustu operatorów jednostek z Belgii, Danii, Hiszpanii, Holandii, Niemiec i Szwecji wzięło udział w treningu odbijania niemieckiego statku „Silja Symphony” koło Sztokholmu, z użyciem około 20 szybkich łodzi półsztywnych i 10 śmigłowców. W październiku tego samego roku w Słowenii odbyły się ćwiczenia zorganizowane przez tamtejszą jednostkę Specialna Enota (znaną w „Atlasie” od swej naszywki jako Red Panter), ukierunkowane na dowodzenie w sytuacji kryzysowej. Obok gospodarzy i m.in. Austriaków z „Cobry” i Litwinów z jednostki „Aras” uczestniczyli w niej także polscy operatorzy z Biura Operacji Antyterrorystycznych. Ówczesny dowódca BOA stwierdził, że to świetna okazja do porównań, a jego podwładni nie muszą mieć kompleksów.

Uczestnictwo w programie „Atlas” nakłada obowiązek utrzymywania wymaganych standardów, gdyż jakość jednostki nie jest już tylko własną sprawą. W pierwszej połowie marca następnego roku centralną jednostkę kontrterrorystyczną naszej policji odwiedził dowódca francuskiej GIGN gen. Denis Favier. Dowódca grupy interwencyjnej francuskiej Żandarmerii Narodowej wyraził zainteresowanie wzmocnieniem współpracy pomiędzy BOA i GIGN, zrzeszonymi w projekcie „Atlas”. 24 maja 2009 r. to BOA odgrywała rolę gospodarza następnych międzynarodowych ćwiczeń „Atlasu”, zorganizowanych w ośrodku konferencyjno-hotelowym w Rynii nad Zalewem Zegrzyńskim, z udziałem około 200 operatorów z Austrii, Litwy, Portugalii, Słowacji i Słowenii. Ćwiczenia z użyciem ostrej amunicji, podczas których Polacy wraz z gośćmi odbijali w różnych wariantach działania zakładników i odblokowywali obiekt zajęty przez terrorystów, obserwowali dowódcy pozostałych jednostek państw UE, należących do grupy roboczej „Atlas”. Scenariusz ćwiczeń przewidywał, że w związku z dużą liczbą zakładników strona polska w ramach międzynarodowej współpracy wystąpiła o wsparcie w siłowym rozwiązaniu incydentu do policyjnych jednostek interwencyjnych z innych państw. W działaniach brały udział śmigłowce Zarządu Lotnictwa Policyjnego KGP, wykorzystywane zarówno do desantowania operatorów, jak i ewakuacji zakładników, a także funkcjonariusze Wydziału Realizacyjnego KSP, którzy zabezpieczali międzynarodową operację szturmową w pierścieniu zewnętrznym oraz na punktach kontrolnych. Celem ćwiczeń było przekonanie się, na ile sprawnie są w stanie kooperować międzynarodowe siły w warunkach bojowych, oraz sprawdzenie w praktyce, jak działa przyjęta taktyka i komunikacja pomiędzy oddziałami z różnych krajów.

Rok później, w dniach 23-30 maja 2010 r., policjanci z BOA wzięli udział w szkoleniu „Aircraft Working Group” zorganizowanym przez GIGN w ramach grupy „Atlas” na terenie francuskiego lotniska Deols Chateauroux (Indre). Celem zajęć było zunifikowanie procedur i metod uwalniania zakładników przetrzymywanych na pokładach uprowadzonych samolotów pasażerskich. Szkolenie to, prowadzone na największych i najpowszechniej eksploatowanych samolotach pasażerskich (Boeing 747, Boeing 777, Airbus A320, Airbus A 340), było okazją do praktycznego poznania specjalistycznego sprzętu ułatwiającego podejmowanie interwencji w samolotach, w tym pojazdów z platformami typu HARAS, MARS oraz specjalistycznych drabin szturmowych. W ćwiczeniach uczestniczyło 370 osób, w tym 150 policjantów z zagranicy – pięcioosobowe delegacje zostały wystawione przez 36 jednostek należących do sieci „Atlas”. W kulminacyjnym momencie, po pracy wyłonionych z nich zespołów negocjatorów, wywiadowców, snajperów, przeprowadzono równoczesny szturm na dwa samoloty w wykonaniu pięciu grup szturmowych na pojazdach specjalnych.

Tego typu ćwiczenia, możliwe do zrealizowania w pojedynkę tylko przez nieliczne, największe państwa, przyczyniają się do podwyższenia poziomu profesjonalizmu jednostek do walki z terroryzmem wszystkich krajów UE. Wyrównują ich poziom, usprawniają umiejętności taktyczne, uczą komunikować i współdziałać przy wykonywaniu różnych zadań. Możliwość wzajemnego wsparcia informacyjnego, sprzętowego i w końcu, w razie takiej konieczności, bojowego przez odpowiedniki z poszczególnych państw Europy zapewnia przy tym zdolność do stawienia czoła zagrożeniom, z którymi nie zawsze i nie każdy kraj mógłby sobie poradzić samodzielnie. Skuteczna koordynacja i gotowość operacyjna formacji kontrterrorystycznych budowana w ramach sieci „Atlas” może więc być najlepszym kluczem do powodzenia unijnej strategii zwalczania terroryzmu – zarówno w wymiarze prewencji, jak i reagowania na incydenty terrorystyczne.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!