Upubliczniony raport Generalnego Inspektoratu Australijskich Sił Zbrojnych (IGADF) ujawnił wszechobecną wśród australijskich sił specjalnych „kulturę przemocy: niewłaściwe traktowanie osób zatrzymanych (będących co do zasady jeńcami wojennymi), w tym umyślne pozbawianie ich życia z zimną krwią oraz zmowę milczenia „tuszującą” dokonane egzekucje. Artykuł rozszerza wiedzę o tych haniebnych procederach.
Zdjęcia: Radosław Tyślewicz, Internet
Dwudziestego czwartego maja br. podczas pierwszego dnia międzynarodowej konferencji Defence24 Day oraz SOFEAST odbył się panel współorganizowany przez Centrum Weterana Działań Poza Granicami Państwa. W...
Dwudziestego czwartego maja br. podczas pierwszego dnia międzynarodowej konferencji Defence24 Day oraz SOFEAST odbył się panel współorganizowany przez Centrum Weterana Działań Poza Granicami Państwa. W związku z przypadającym w tym dniu Świętem Wojsk Specjalnych uczestnikami spotkania byli operatorzy tego rodzaju sił zbrojnych, którzy dyskutowali na temat dorobku sił specjalnych oraz wykorzystania potencjału weteranów tych formacji.
Kiedy zakończyła się wojna o Falklandy, mówiliśmy, że to być może ostatni konwencjonalny konflikt. Przepowiadano zmierzch wojen toczonych w sposób tradycyjny – pomiędzy podmiotami państwowymi. Potem, podczas...
Kiedy zakończyła się wojna o Falklandy, mówiliśmy, że to być może ostatni konwencjonalny konflikt. Przepowiadano zmierzch wojen toczonych w sposób tradycyjny – pomiędzy podmiotami państwowymi. Potem, podczas Pustynnej Burzy, mówiono o ostatnich szarżach pancernych zagonów. Analitycy zapowiadali zmierzch stylu walki, który zdominował konflikty w dwudziestym wieku. W kolejnych dekadach pojawiła się wojna z terrorem, operacje wymuszania pokoju, działania stabilizacyjne, Bałkany, Afganistan, Libia –...
Od 2014 roku kwestia pełzającej agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i groźba konwencjonalnego konfliktu zbrojnego w Europie zaczęła znacząco wpływać na sytuację polityczną Świata. Wcześniejsze zapisy...
Od 2014 roku kwestia pełzającej agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i groźba konwencjonalnego konfliktu zbrojnego w Europie zaczęła znacząco wpływać na sytuację polityczną Świata. Wcześniejsze zapisy w dokumentach doktrynalnych Rosji, dające jej domniemane prawo użycia siły w obronie prześladowanych mniejszości rosyjskich poza jej granicami czy też przywilej otrzymania obywatelstwa FR przez osoby zamieszkujące w granicach dawnego imperium rosyjskiego, jak i agresja na Gruzję w 2008 roku, nie...
Dzień, w którym w Australii zawrzało
Wszystko zaczęło się 19 listopada 2020 roku, gdy upubliczniono raport Generalnego Inspektoratu Australijskich Sił Zbrojnych (IGADF), dotyczący zbrodni wojennych popełnionych przez australijskie siły specjalne stacjonujące w Afganistanie w latach 2006–2015 [tzw. Raport Breretona]. I choć wiele fragmentów z ponad 450-stronicowego raportu zostało utajnionych ze względów bezpieczeństwa, ochrony prywatności i innych wymogów prawnych (w tym zabezpieczenia prawidłowego toku ewentualnych postępowań karnych) czy też zbyt drastycznych opisów zdarzeń, jego przekaz nie budzi wątpliwości: wszechobecna wśród australijskich sił specjalnych kultura przemocy, niewłaściwe traktowanie osób zatrzymanych (będących co do zasady jeńcami wojennymi), w tym umyślne pozbawianie ich życia z zimną krwią oraz zmowa milczenia „tuszująca” dokonane egzekucje.
Postępowanie wyjaśniające w sprawie pogłosek na temat zbrodni wojennych
Powołanie komisji, która sporządziła raport, było reakcją na wynik pracy wojskowej socjolożki, Samanthy Crompvoets, zajmującej się badaniem kultury sił specjalnych, która dotarła do pierwszych niepokojących informacji dotyczących umyślnych przypadków pozbawienia życia osób cywilnych w Afganistanie w ramach swoistego chrztu bojowego. Pogłoski nt. rzekomych naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych popełnionych przez Grupę do Zadań Specjalnych (SOTG) doprowadziły do szeroko zakrojonego postępowania wyjaśniającego, które powierzono gen. bryg. Paulowi Breretonowi. Szczegółowe śledztwo trwało 4,5 roku, w czasie którego przesłuchano 423 świadków, przeanalizowano ponad 20 tys. dokumentów i ponad 25 tys. zdjęć. Nie ukrywano, że spodziewano się wykazania ponad wszelką wątpliwość, że pogłoski na temat rzekomych zbrodni wojennych są całkowicie bezpodstawne. Tymczasem dokonane ustalenia przytłoczyły sam zespół dochodzeniowy.
Treść raportu
Ostatecznie w raporcie przedstawiono 55 przypadków naruszenia prawa międzynarodowego, w tym 39 przypadków bezprawnego pozbawienia życia w 23 incydentach z udziałem 19 żołnierzy wraz z późniejszymi działaniami mającymi na celu ich zatuszowanie. W sumie ujawniono nazwiska 25 byłych i obecnych członków personelu australijskich sił specjalnych zamieszanych w opisane wydarzenia lub biorących udział w tuszowaniu popełnionych nadużyć. Ogólny przekaz raportu uznano za „straszliwy” i „wstydliwy”, a przedstawione w nim fakty za stanowiące dowód hańby i sprzeniewierzenia się profesjonalnym standardom ADF (Australian Defence Force). W świetle ustaleń raportu Breretona należący do australijskich sił specjalnych są podejrzani o popełnienie w latach 2006–2015 w Afganistanie 39 zabójstw.
Pomimo opisanych przypadków brutalnej przemocy w stosunku do osób zatrzymanych, w tym czynów mieszczących się w ramach zakazanego przez prawo międzynarodowe nieludzkiego traktowania i tortur, to przypadki bezprawnego pozbawienia życia Afgańczyków niebiorących czynnego udziału w walkach zbrojnych zelektryzowały opinię publiczną. Szczególną uwagę przykuła praktyka zwana „blooding”, polegająca na odnotowaniu na koncie przez nowo przybyłego na ziemię afgańską żołnierza „pierwszej krwi”.
Z przesłuchań świadków wynika, że „nowi” żołnierze byli zmuszani przez dowódcę patrolu do zastrzelenia więźnia w ramach swoistego „chrztu bojowego” i „zaliczenia” pierwszego śmiertelnego strzału. Towarzyszyła temu praktyka „throwdowns”, tzn. przy ciele pozostawiano broń i sprzęt celem wykazania, że osoba brała czynny udział w walkach i w związku z powyższym stanowiła legalny cel ataku. Zeznania świadków potwierdziły zwyczaj posiadania przez oddziały na stanie broni i wyposażenia nienależącego do ADF celem podrzucenia go zabitym niekombatantom dla uzasadnienia legalności użycia względem nich siły śmiercionośnej. Dodatkowo, ustalano spójną i przekonywującą wersję wydarzeń, która była zamieszczana w raportach operacyjnych i miała gwarantować uniknięcie szczegółowego postępowania wyjaśniającego.
Nie mówimy zatem o przypadkach nieumyślnego spowodowania śmierci na skutek zgodnego z prawem ataku, gdzie osoby cywilne poniosły śmierć (tzw. collateral damages) czy nawet przypadkach śmierci będących skutkiem przekroczenia granic Rules of Engagements, zaniedbania środków ostrożności, błędnej identyfikacji i kwalifikacji osoby/obiektu jako legalnego celu ataku, zastosowania siły o nadmiernej sile rażenia czy wręcz niemożliwego do przewidzenia zbiegu okoliczności.
Żaden z opisanych przypadków nie dotyczy zdarzeń będących skutkiem decyzji i działań podejmowanych pod wpływem stresu i pod presją czasu w ogniu działań wojennych, decyzji, które mogły okazać się później pochopnymi, wadliwymi czy po prostu niefortunnymi w skutkach. Bo te przypadki, choć też mogą budzić wiele wątpliwości, to w opinii publicznej byłyby zrozumiałe, a przynajmniej niegorszące.
Raport Breretona mówi jednak o umyślnych przypadkach zabijania nieuzbrojonych Afgańczyków przez członków najbardziej elitarnej w Australii jednostki wojskowej i to w przypadkach niezwiązanych z bezpośrednimi walkami. Większość ofiar stanowiły osoby pojmane (jeńcy wojenni), kilku zaś było osobami cywilnymi, które nigdy nie były zaangażowane w działania zbrojne. Opisane przypadki dotyczą m.in. 14-letnich chłopców zatrzymanych przez SAS i uznanych za potencjalnie sympatyzujących z talibami, którym poderżnięto gardło, a związane ciała wrzucono do rzeki; starszego mężczyzny poszczutego psem i następnie zastrzelonego; osoby skopanej na śmierć czy farmera zabitego w szczerym polu.
Zeznania świadków – żołnierzy, opowiadających o kolegach z oddziału zabijających afgańskich cywili „dla sportu” w przeświadczeniu o swojej bezkarności i żądaniu od młodszych żołnierzy zabicia z zimną krwią osoby zatrzymanej w ramach praktyki „blooding” wstrząsnęły nie tylko Australią, ale i światową opinią publiczną.
Słynny Special Air Service ma zostać wycofany z Afganistanu w ciągu najbliższych sześciu miesięcy. Wg informacji opublikowanych przez brytyjskie dzienniki zadania na kolejne 6 miesięcy w Afganistanie zostały...
Słynny Special Air Service ma zostać wycofany z Afganistanu w ciągu najbliższych sześciu miesięcy. Wg informacji opublikowanych przez brytyjskie dzienniki zadania na kolejne 6 miesięcy w Afganistanie zostały już przypisane pomiędzy inne, operujące w tym państwie brytyjskie jednostki specjalne i nie przewidziano w nich zadań dla SAS.
Sierżant Korpusu Piechoty Morskiej, Dakota Meyer został dziś odznaczony najwyższym amerykańskim odznaczeniem wojskowym w uznaniu bohaterstwa, jakim wykazał się podczas misji w Afganistanie.
Sierżant Korpusu Piechoty Morskiej, Dakota Meyer został dziś odznaczony najwyższym amerykańskim odznaczeniem wojskowym w uznaniu bohaterstwa, jakim wykazał się podczas misji w Afganistanie.
W pogodną noc, w czerwcu 2005 r., czterech komandosów z elitarnej amerykańskiej jednostki Navy SEALs wyruszyło do odległej górskiej wioski. Cel: zlikwidować jednego z przywódców Al-Kaidy. Przed upływem...
W pogodną noc, w czerwcu 2005 r., czterech komandosów z elitarnej amerykańskiej jednostki Navy SEALs wyruszyło do odległej górskiej wioski. Cel: zlikwidować jednego z przywódców Al-Kaidy. Przed upływem 24 godzin trzech straciło życie. Przetrwał tylko jeden - Marcus Luttrell.
2 maja br. podczas niespodziewanego rajdu amerykańskich sił specjalnych na terytorium Pakistanu został zabity ukrywający się od kilkunastu lat twórca i przywódca odpowiedzialnej za atak terrorystyczny...
2 maja br. podczas niespodziewanego rajdu amerykańskich sił specjalnych na terytorium Pakistanu został zabity ukrywający się od kilkunastu lat twórca i przywódca odpowiedzialnej za atak terrorystyczny na Stany Zjednoczone 11 września 2001 r. Al-Kaidy, 54-letni Osama bin Laden.
Czescy komandosi z 601. Grupy Sił Specjalnych rozpoczną w 2010 roku szkolenie w unikalnym ośrodku szkoleniowym światowych jednostek specjalnych w Jordanii (Centrum Szkoleniowe Operacji Specjalnych im....
Czescy komandosi z 601. Grupy Sił Specjalnych rozpoczną w 2010 roku szkolenie w unikalnym ośrodku szkoleniowym światowych jednostek specjalnych w Jordanii (Centrum Szkoleniowe Operacji Specjalnych im. Króla Abdullaha II – King Abdullah II Special Operations Training Center KASOTC). Informację tę potwierdził czeski minister obrony Martin Bartak. Stwierdził również, że koszt szkolenia w Jordanii nie jest stosunkowo duży, a korzyści są nie do przecenienia.
1 października w bazie 1. Batalionu Operacji Specjalnych „Vulturii” odbyła się ceremonia pożegnania kolejnego oddziału rumuńskich komandosów (RO SOFDET 8 – Romanian Special Operations Detachment 8) wyruszającego...
1 października w bazie 1. Batalionu Operacji Specjalnych „Vulturii” odbyła się ceremonia pożegnania kolejnego oddziału rumuńskich komandosów (RO SOFDET 8 – Romanian Special Operations Detachment 8) wyruszającego na misję w Afganistanie.
Książkę otrzymałem od Redakcji, z prośbą o recenzję. W przesyłce od kuriera znalazłem jeszcze imienną dedykację od autora, a raczej braterski uścisk dłoni wyrażony za pośrednictwem rudawego atramentu jego...
Książkę otrzymałem od Redakcji, z prośbą o recenzję. W przesyłce od kuriera znalazłem jeszcze imienną dedykację od autora, a raczej braterski uścisk dłoni wyrażony za pośrednictwem rudawego atramentu jego pióra. Okładkę kojarzyłem już dobrze z półek w księgarniach z dość krzykliwej okładki z białym tytułem „Ból” na czerwonym tle.
1 września 2020 roku minęło 30 lat od dnia sformowania Żandarmerii Wojskowej Sił Zbrojnych III RP. O tym jak przez ten czas zmieniała się ta formacja Krzysztof Matecki i Tomasz Łukaszewski rozmawiają...
1 września 2020 roku minęło 30 lat od dnia sformowania Żandarmerii Wojskowej Sił Zbrojnych III RP. O tym jak przez ten czas zmieniała się ta formacja Krzysztof Matecki i Tomasz Łukaszewski rozmawiają z Komendantem Głównym ŻW gen. bryg. Tomaszem Połuchem.
O służbie paramedyka w warunkach bojowych i życiu na misji poza granicami kraju rozmawiamy z Michałem Matrajem – ratownikiem cywilnym pełniącym służbę w bazie NATO na południu Afganistanu.
O służbie paramedyka w warunkach bojowych i życiu na misji poza granicami kraju rozmawiamy z Michałem Matrajem – ratownikiem cywilnym pełniącym służbę w bazie NATO na południu Afganistanu.
Zwalczanie terroryzmu, najgroźniejszej przestępczości i narkobiznesu to w Afganistanie – mimo angażowania do tych zadań również wojskowych sił specjalnych – zasadniczo zadania tamtejszych sił bezpieczeństwa...
Zwalczanie terroryzmu, najgroźniejszej przestępczości i narkobiznesu to w Afganistanie – mimo angażowania do tych zadań również wojskowych sił specjalnych – zasadniczo zadania tamtejszych sił bezpieczeństwa ANSF (Afghan National Security Forces), a w zakresie walki bezpośredniej przede wszystkim jej trzech czołowych oddziałów uderzeniowych, znanych jako Jednostki Misji Narodowych. Pierwszą wśród równych z „The Triples” jest stołeczna Jednostka Reagowania Kryzysowego CRU 222.
Jest to książka, która z pewnością otworzy oczy wielu czytelnikom, którzy nie mają zielonego pojęcia o Afganistanie, o tym co tam robią nasi żołnierze i nie mają pojęcia, co to jest ochrona obiektów oraz...
Jest to książka, która z pewnością otworzy oczy wielu czytelnikom, którzy nie mają zielonego pojęcia o Afganistanie, o tym co tam robią nasi żołnierze i nie mają pojęcia, co to jest ochrona obiektów oraz ludzi.
W działaniach bojowych na terytorium Afganistanu żołnierze koalicyjnych sił specjalnych ściśle współpracują z wyszkolonymi przez nich jednostkami elitarnymi ze składu miejscowych sił bezpieczeństwa ANSF...
W działaniach bojowych na terytorium Afganistanu żołnierze koalicyjnych sił specjalnych ściśle współpracują z wyszkolonymi przez nich jednostkami elitarnymi ze składu miejscowych sił bezpieczeństwa ANSF (Afghan National Security Forces), które stanowią najskuteczniejsze, najbardziej profesjonalne i lojalne formacje tego kraju. Kto jest kim wśród licznych jednostek, znanych tam pod ogólną nazwą, w językach Paszto i Dari, jako KAQ/QKA (Khasa Amalyati Qeta/Qeta-ye Khas-e Amalyati), czyli afgańskie...
W działaniach bojowych na terytorium Afganistanu żołnierze koalicyjnych sił specjalnych ściśle współpracują z wyszkolonymi przez nich jednostkami elitarnymi ze składu miejscowych sił bezpieczeństwa ANSF...
W działaniach bojowych na terytorium Afganistanu żołnierze koalicyjnych sił specjalnych ściśle współpracują z wyszkolonymi przez nich jednostkami elitarnymi ze składu miejscowych sił bezpieczeństwa ANSF (Afghan National Security Forces), które stanowią
najskuteczniejsze, najbardziej profesjonalne i lojalne formacje tego kraju. Kto jest kim wśród licznych jednostek, znanych tam pod ogólną nazwą, w językach Paszto i Dari, jako KAQ/QKA (Khasa Amalyati Qeta/Qeta-ye Khas-e Amalyati), czyli Afgańskie...
W roku poprzedzającym planowane wycofanie Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa (ISAF) i być może większości wojsk amerykańskich, w działania na terytorium Afganistanu zaangażowanych jest około...
W roku poprzedzającym planowane wycofanie Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa (ISAF) i być może większości wojsk amerykańskich, w działania na terytorium Afganistanu zaangażowanych jest około 13 700 żołnierzy sił specjalnych z blisko dwudziestu państw NATO oraz innych państw sojuszniczych, z czego ponad 10 000 należy do jednostek podległych US Special Operations Command. To na ich barkach oraz miejscowych formacji specjalnych spoczywa od dłuższego czasu znaczny ciężar działań w konflikcie...
Od starożytności wiadomo, że informacja może być bardzo skuteczną bronią. Już w „Sztuce wojny” Sun Tzu, jednym z najstarszych podręczników strategii i taktyki, jedna z części dotyczyła wywiadu. Autor,...
Od starożytności wiadomo, że informacja może być bardzo skuteczną bronią. Już w „Sztuce wojny” Sun Tzu, jednym z najstarszych podręczników strategii i taktyki, jedna z części dotyczyła wywiadu. Autor, starożytny generał, nazywa mądrymi władcami i dowódcami tylko takich, którzy zrobią wszystko, aby „wiedzieć wcześniej i więcej” niż wróg, bo to przyniesie im zwycięstwo. Informacje o liczebności przeciwnika, jego planach i rozmieszczeniu wojsk oraz terenie przyszłego działania zawsze były kluczowym...
Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej UEFA Euro 2012 to czas wyjątkowy nie tylko w sferze sportu, ale i dla wszystkich struktur państw-gospodarzy turnieju, odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa podczas...
Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej UEFA Euro 2012 to czas wyjątkowy nie tylko w sferze sportu, ale i dla wszystkich struktur państw-gospodarzy turnieju, odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa podczas imprezy, także w obliczu podwyższonego ryzyka zagrożeń terrorystycznych.
Od czasów pustynnych rajdów SAS (Special Air Service) Davida Stirlinga oraz zespołów LRDG (Long Range Desert Group) kanony, według których tworzone są pojazdy taktyczne patrolowe sił specjalnych, pozostały...
Od czasów pustynnych rajdów SAS (Special Air Service) Davida Stirlinga oraz zespołów LRDG (Long Range Desert Group) kanony, według których tworzone są pojazdy taktyczne patrolowe sił specjalnych, pozostały w zasadzie bez zmian. Oczywiście ewoluowały one wraz z postępem techniki, pojawianiem się nowych typów oraz modeli pojazdów czy rodzajów uzbrojenia, jednak podstawowe cechy, jakich wymagano od tego typu konstrukcji, pozostawały bez zmian. Podobnie zresztą jak taktyka działań przy użyciu następców...
20 stycznia br. Prezydent RP Bronisław Komorowski złożył wizytę w Wojskach Specjalnych. Na terenie Jednostki Wojskowej Komandosów w Lublińcu spotkał się z żołnierzami wszystkich jednostek podległych temu...
20 stycznia br. Prezydent RP Bronisław Komorowski złożył wizytę w Wojskach Specjalnych. Na terenie Jednostki Wojskowej Komandosów w Lublińcu spotkał się z żołnierzami wszystkich jednostek podległych temu dowództwu. Dowódca Wojsk Specjalnych, gen. bryg. Piotr Patalong, zapoznał gościa z informacjami na temat aktualnego funkcjonowania tych sił oraz planowanego kierunku ich rozwoju. Następnie prezydent uczestniczył w wideokonferencji, w czasie której wysłuchał meldunków operacyjnych z działalności naszych...
Gdy numer 1/2012 magazynu SPECIAL OPS trafia do sprzedaży, w Afganistanie misję kończy kolejna zmiana żołnierzy wchodzących w skład Task Force 50. Zastąpią ich koledzy, którzy w pierwszych dniach lutego...
Gdy numer 1/2012 magazynu SPECIAL OPS trafia do sprzedaży, w Afganistanie misję kończy kolejna zmiana żołnierzy wchodzących w skład Task Force 50. Zastąpią ich koledzy, którzy w pierwszych dniach lutego zakończyli swoje przygotowania do misji afgańskiej ćwiczeniem certyfikującym pk. „Skorpion XI”.
"Niczego się nie obawiać i nic nie nazywać niemożliwym..." (Prentice Mulford). Przywołane słowa amerykańskiego marynarza trafnie oddają ducha funkcjonariuszy pododdziałów specjalnych, którzy - zgodnie...
"Niczego się nie obawiać i nic nie nazywać niemożliwym..." (Prentice Mulford). Przywołane słowa amerykańskiego marynarza trafnie oddają ducha funkcjonariuszy pododdziałów specjalnych, którzy - zgodnie z łacińską dewizą zawartą w tytule - są zawsze gotowi...
Armadillo to nazwa wojskowej bazy operacyjnej, zlokalizowanej w prowincji Helmand w południowym Afganistanie. Stacjonuje w niej zazwyczaj około 170 brytyjskich i duńskich żołnierzy. Są wśród nich młodzi...
Armadillo to nazwa wojskowej bazy operacyjnej, zlokalizowanej w prowincji Helmand w południowym Afganistanie. Stacjonuje w niej zazwyczaj około 170 brytyjskich i duńskich żołnierzy. Są wśród nich młodzi ludzie, traktujący wyjazd wojnę niczym przygodę, test lub wyzwanie, któremu nie da się oprzeć.
Na targach MSPO 2011 zaprezentowane zostały dwa pojazdy stworzone z myślą o wsparciu działań specjalnych: Iveco LMV SF oraz AMZ Świstak. Pierwsza konstrukcja to najnowsza wersja lekkiego pojazdu minoodpornego...
Na targach MSPO 2011 zaprezentowane zostały dwa pojazdy stworzone z myślą o wsparciu działań specjalnych: Iveco LMV SF oraz AMZ Świstak. Pierwsza konstrukcja to najnowsza wersja lekkiego pojazdu minoodpornego Iveco LMV dla sił specjalnych, który w bazowej odmianie znajduje się już na wyposażeniu jednostek specjalnych kilku krajów. Druga to krajowa propozycja pojazdu tej klasy. Dzięki obecności obu pojazdów na kieleckich targach, istniała możliwość porównania rozwiązań konstrukcyjnych, jakie w nich...