Ich słowami: Al Kaida o 11 września

Rocznica zamachów w Stanach Zjednoczonych wciąż jest okazją do publikowania różnego rodzaju materiałów im poświęconych. Spośród tego morza głosów, jest jeden, który jest dość specyficzny. Jest to głos samych sprawców.

Al-Kaida na Półwyspie Arabskim od ponad roku wydaje, upubliczniany w sieci, anglojęzyczny magazyn o dość jednoznacznym tytule „Inspire” („Inspiracja”). Zamiarem jego autorów jest upowszechnianie fundamentalistycznej ideologii na Zachodzie. Pismo wydawane w dość przyzwoitej od strony technicznej graficznej oprawie (podobnej do zachodnich pism ilustrowanych) zawiera przede wszystkim sporą dawkę propagandy.

Mimo zróżnicowanych form jej przekazu – od wywiadów po odezwy liderów Al-Kaidy, całość przekazu jest dość prosta, wręcz prymitywna i nie odbiega od tego co już było przez ideologów fundamentalizmu mówione : Ameryka w swojej chciwości napada na państwa islamskie i kradnie im ropę, pomagają jej w tym zdrajcy – więc są zabijani, Amerykanie kłamią, zabijają kobiety i dzieci, a mudżahedini walczą. Nie jest to nic innego, czego można się spodziewać po produkcie fanatyków, efektownym medialnie (podobnie jak wytwory propagandy III Rzeszy) ale bardzo prostym w wymiarze treści. W tym przypadku przekaz może przekonać tylko już przekonanych.

Paradoksalnie, trudno spodziewać się innej treści przekazu, niż czarno biała, uproszczona wizja świata. Inna oznaczałaby kompromis, a ten jest z punktu widzenia ich ideologii jest niemożliwy, jako że nie ma miejsca na dyskusję w wizji która, jako mająca boskie korzenie, jest z definicji doskonała, jedynie słuszna i z ich perspektywy nie wolno przy niej manipulować.

Takie manichejskie postrzeganie świata jest jednym z powodów, dla którego ta wojna jest przez fundamentalistów przegrywana. Mimo tego, że niektóre zamachy były udane, to jednak ideologia, z której wynikają nierealne żądania (wszystko albo nic) oznacza że te taktyczne zwycięstwa nie mogły być wykorzystane w wymiarze politycznym. Natomiast dla Zachodu przywiązanie do otwartości, wolności wypowiedzi i tolerancji miało znaczenie kluczowe. Nawet kontrowersyjne decyzje, jak otwarcie obozu w Guantanamo, inwazja na Irak czy naloty samolotów bezzałogowych, mimo kontrowersji, mimo głosów sprzeciwu nie spowodowały że nagle jakieś znaczące grupy przeszły na stronę fundamentalistów albo opowiedziały się za spełnieniem ich żądań. Natomiast brutalna reakcja fundamentalistów na karykatury Mahometa czy zamachy na ludność cywilną, tylko jeszcze bardziej utrwaliły wysoce negatywny wizerunek fundamentalistów w oczach zachodniej opinii publicznej, i takie decyzje jak zakaz zakrywania twarzy we Francji czy zaostrzenie przepisów bezpieczeństwa nie wywołały masowego sprzeciwu ani oporu.

O uwiądzie tej propagandy świadczy ostatnie jego wydanie, dotyczące właśnie 11 września. W zasadzie, poza serią pustych znanych już haseł – nie zawiera nic. Charakterystyczne jest to, że same zamachy na łamach tego pisma nazwane są „operacją specjalną” , oczywiście „największą w dziejach”. Jest to o tyleż spektakularną wpadką, że mimo daleko idących konsekwencji tego zamachu, przyniósł on w długiej perspektywie upadek organizacji , która je przeprowadziła. Bowiem, operacja specjalna – nawet w formie zamachu – nie może być skuteczna, bez wsparcia psychologicznego i politycznego. Czy więc z perspektywy dekady, zważywszy na ideologię, można stwierdzić, że te plany były skazane na strategiczną klęskę?

Jednak porażka propagandowa to jedna strona medalu. Owo pismo zawiera też szereg recept i porad na temat przygotowywania zamachów, nazywając je wręcz „Open Source Jihad”. Porady te wprawdzie mogą głównie służyć do popełnienia efektownego samobójstwa, bo trudno się spodziewać aby na ich podstawie można było dokonać zamachu porównywalnego choćby z londyńskimi w 2005 roku, nie są także niczym nowym (takie poradniki pojawiały się już kilka lat temu) ale świadczą o czymś ważnym. O tym, że ideolodzy Al-Kaidy zdają sobie sprawę, że organizacja jest coraz słabsza i coraz mniej efektywna, więc ucieka się do decentralizacji zamachów.

Oznacza to, że zamachów technicznie udanych, i ofiar może być w kolejnych latach coraz więcej. Trudno bowiem wykrywać i udaremniać zamachy dokonywane przez działających samotnie sprawców. Jednak, zważywszy na odcięcie bezpośrednich sprawców od źródeł finansowania i szkoleń, kolejne zamachy – podobnie jak te które miały miejsce w ostatnich dwóch latach – będą miały stosunkowo niewielkie rozmiary, w porównaniu do 11 Września, Bali, Dubrowki , czy Madrytu. Mimo że terroryzm współczesny jest silnie nasycony ideologią religijną, być może w perspektywie strategicznej (bo nie taktycznej – vide liczby ofiar) okazać się może najkrwawszą ale najmniej skuteczną falą terroryzmu w dotychczasowej historii...

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!