Estońskie siły operacji specjalnych
Rozmowa z podpułkownikiem Magnusem Kuulem – dowódcą ESTSOF

Estońskie siły operacji specjalnych
Magnus Kuul – dowódca ESTSOF, przedstawia rozwój Estońskich Sił Specjalnych w ciągu ostatnich 26 lat oraz ich aktualną sytuację w systemie bezpieczeństwa Estonii i państw zrzeszonych w NATO
Zdjęcia: ESTSOF i US SOCEUR
Zobacz także
Krzysztof Mątecki, Tomasz Łukaszewski 15 lat Wojsk Specjalnych

Dwudziestego czwartego maja 2007 roku, ówczesny Prezydent RP śp. Lech Kaczyński podpisał ustawę o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony, dzięki czemu w strukturach Wojska Polskiego został utworzony...
Dwudziestego czwartego maja 2007 roku, ówczesny Prezydent RP śp. Lech Kaczyński podpisał ustawę o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony, dzięki czemu w strukturach Wojska Polskiego został utworzony odrębny Rodzaj Sił Zbrojnych (RSZ) – Wojska Specjalne (WS), które obecnie stanowią ok. 3% liczebności polskich Sił Zbrojnych. W tym roku obchodzimy 15. rocznicę tego ważnego wydarzenia, dlatego warto przypomnieć proces dochodzenia do ich powstania oraz zaistniałe zmiany i rozwój.
Krzysztof Mątecki Poznawajmy wroga i czuwajmy

Wydział V Antyterrorystyczny ABW strzeże bezpieczeństwa naszego kraju zatrzymując przebywających w Polsce członków międzynarodowych grup przestępczych, szpiegów i radykałów powiązanych z organizacjami...
Wydział V Antyterrorystyczny ABW strzeże bezpieczeństwa naszego kraju zatrzymując przebywających w Polsce członków międzynarodowych grup przestępczych, szpiegów i radykałów powiązanych z organizacjami terrorystycznymi. W tym roku mija 29 lat, odkąd operatorzy Wydziału V realizują zadania, których charakter w pełni oddaje motto ABW – „Poznawajmy wroga i czuwajmy”.
Krzysztof Mątecki Commando Garud

Commando Garud jest najmłodszą jednostką indyjskich sił specjalnych, należącą do Indyjskich Sił Powietrznych (IAF). Mimo że specjalnością komandosów z Garud są operacje na tyłach wroga wykonywane przy...
Commando Garud jest najmłodszą jednostką indyjskich sił specjalnych, należącą do Indyjskich Sił Powietrznych (IAF). Mimo że specjalnością komandosów z Garud są operacje na tyłach wroga wykonywane przy współpracy z lotnictwem, to od lat żołnierze jednostki wsławiają się operacjami kontrterrorystycznymi w prowincjach Dżammu i Kaszmir. Charakter ich działań idealnie oddaje motto ich „Prahar se Suraksha”, co w tłumaczeniu oznacza „Obrona przez Atak”.
Estońskie Siły Operacji Specjalnych to stosunkowo młoda jednostka, która została sformowana w 1995 roku. Jak wyglądały początki Estońskich Sił Specjalnych?
Budowanie potencjału estońskich operacji specjalnych w obecnym kształcie było procesem bolesnym, który dwukrotnie zakończył się niepowodzeniem. Pierwszy eksperyment miał miejsce w 1994 roku w ramach Wydziału Wywiadowczego Sztabu Generalnego Ligi Obrony, SOG (Special Operations Group).
Ppłk Margus Kuul Po ukończeniu szkoły średniej w 1997 roku, Margus Kuul wstąpił do byłej Estońskiej Akademii Obrony Narodowej, gdzie w 1998 roku ukończył kurs podoficerski, a w 2000 roku uzyskał stopień podporucznika. Po ukończeniu studiów dołączył do Kompanii Obrony Wybrzeża Estońskiej Marynarki Wojennej jako dowódca plutonu. W 2001 roku uczestniczył w Podstawowym Kursie Oficerskim Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych oraz Kursie Oficerskim Piechoty. W 2003 roku ukończył kurs na poziomie batalionu piechoty w Estonian National Defense College, specjalizując się jako oficer broni przeciwpancernej. W lutym 2004 roku został awansowany na porucznika. W latach 2004–2007 porucznik Margus Kuul służył w Kompanii C Batalionu Harcerskiego jako dowódca plutonu lekkiej piechoty. W grudniu 2005 roku został wysłany do Iraku jako dowódca ESTPLA-12, służąc pod dowództwem 2-70 Dywizji Pancernej i 7-10 Dywizji Kawalerii Armii Stanów Zjednoczonych w Camp Taji do czerwca 2006 roku. Po zakończeniu misji, porucznik Kuul pomyślnie przeszedł selekcję i dołączył do Wydziału Operacji Specjalnych w Batalionie Wywiadu Wojskowego. W 2007 roku już w stopniu kapitana Margus Kuul został wysłany na Międzynarodowy Kurs Sił Specjalnych w Fort Bragg (USA). Po ukończeniu ISFC został wyznaczony na stanowisko pierwszego dowódcy Grupy Zadaniowej Operacji Specjalnych w latach 2008–2012. Od 2012 do 2014 roku major Kuul studiował i ukończył z sukcesem Naval Postgraduate School, specjalizując się w Analizie Obronnej, a konkretnie w Special Operations/Irregular Warfare Course. Od 2014 do 2016 roku major Kuul służył ponownie w estońskim SOTG, dowództwie nowo utworzonego ESTSOF. Od roku 2016 podpułkownik Margus Kull pełni funkcję dowódcy ESTSOF. |
Pierwotny trzon SOG został utworzony z członków grupy wywiadowczej Harju Regiment Ligi Obrony, liczącej 30 ludzi. Niestety, umiejętność właściwego doboru ludzi w tamtym okresie nie istniała. Problemy nie zaczęły się na samym poziomie taktycznym, ale na poziomie strategicznym. W rzeczywistości w jednostce nie było odpowiednich ludzi, pomimo że uzbrojenie i wyposażenie SOG było pierwszorzędne w Estonii, biorąc pod uwagę ówczesne możliwości. W rezultacie kontrola nad działaniami jednostki w końcu zanikła.
W tym czasie Estońskie Siły Obronne rozwijały inne zdolności wojskowe i pomysłu stworzenie jednostki specjalnej nie uznano za konieczny do spełnienia, do czego przyczynił się również incydent kryminalny w 1999 roku z udziałem członka Grupy Operacji Specjalnych (SOG), który na lata zatrzymał powstanie jednostki specjalnej Sił Obronnych. Tak więc utworzona w 1994 roku Specjalna Grupa Operacyjna (SOG) była totalną porażką na każdym poziomie.
Z powodu SOG, zdolność operacji specjalnych w Estonii straciła poparcie na poziomie politycznym, nie wspominając o poziomie armii. Zbudowanie dobrego imienia i odbudowa od podstaw w 2008 roku były niezwykle trudne. Grupa Operacji Specjalnych (EOG), a później Dowództwo Operacji Specjalnych (EOVJ), to trzeci początek Estońskich Sił Operacji Specjalnych, który tym razem zakończył się sukcesem. Specjalna Grupa Operacyjna (SOG) nie zasługuje na miano Komponentu Operacji Specjalnych i nie ma żadnego związku z EOG i EOVJ. Datą rozpoczęcia działalności nowej zdolności do operacji specjalnych i obecnego dowództwa operacyjnego operacji specjalnych nowoczesnych Estońskich Sił Obronnych jest 8 maja 2008 roku.
Od 2019 roku dowodzi Pan Estońskimi Siłami Operacji Specjalnych ESTSOF. Jakie wyzwania stanęły przed Panem po objęciu tego stanowiska?
Będąc wcześniej zarówno w EOG, jak i pełniąc funkcję szefa sztabu, trudności były już z góry znane. SOF mogą być obszarowe, nadmierne i niewłaściwie wykorzystywane. Kluczowe jest wyważenie wykorzystania potencjału sił specjalnych. Jeśli użyjesz ich niewiele, instynkt operatorów i praktyka personelu pozostaną słabe. To naraża cię na ryzyko niepowodzenia w realizacji zadań specjalnych. Jeśli wykorzystasz moc w nadmiarze, zabraknie ci jej. Dlatego, aby operatorzy nie stracili instynktu, muszą ćwiczyć w realnych warunkach. Żołnierze, którzy poświęcają się siłom specjalnym, muszą wykonywać prawdziwe zadania specjalne. Muszą robić to, czego ich nauczono.
Ostatnia operacja zagraniczna EOG miała miejsce w 2013 roku w Afganistanie, po czym nastąpiła wieloletnia przerwa. Żadne domowe szkolenie nie zastąpi prawdziwych operacji specjalnych. Z biegiem lat zaczęliśmy więc tracić ludzi i doświadczenie, bo inne organizacje bezpieczeństwa wyczuły okazję i po prostu ich podkupiły. Praca wykonywana przez lata znów poszła na marne.
Operacje specjalne to strategiczny potencjał, który jest w stanie zapewnić nieproporcjonalnie wysoki zwrot z zainwestowanych w niego środków. Tylko jeden zespół operacji specjalnych może stworzyć korzystną sytuację polityczną na poziomie międzynarodowym. Ale tego nie dało się zrozumieć. Stąd zaskoczenie, że SOF musi mieć wyedukowanego i doświadczonego operatora w swoich szeregach. Operacje zewnętrzne nie są powodem tworzenia SOF, ale najlepszym sposobem na zatrzymanie ludzi w jednostce i zapobieganie ich „rdzewieniu”. Trzeba było lat, aby to sobie uświadomić, za zgodą rządu i wspólnie z francuskimi siłami specjalnymi po raz pierwszy zaczęliśmy obsadzać cel Takuba w Mali w lipcu 2020 roku, aby szkolić, doradzać i bezpośrednio wspierać malijskie siły specjalne w operacjach antyterrorystycznych na Mali.
Drugim ważnym wyzwaniem jest rozpoczęta w tym roku służba wojskowa Wojsk Specjalnych w Estońskich Siłach Obronnych. Są one w większości siłami rezerwowymi, które powołuje się do służby w przypadku agresji, a ponieważ siły specjalne również potrzebują w przypadku agresji większego personelu, zaczęliśmy tworzyć nasze siły rezerwowe, aby zaspokoić potrzeby Sił Obronnych w przypadku wojny.
Czytaj też: ESTSOF >>>