WZD MOSG

Geneza i zadania Morskiego Oddziału Straży Granicznej (MOSG)

Morski Oddział Straży Granicznej (MOSG) powstał 1 sierpnia 1991 r. i odpowiada za ochronę 639,87 km północnej granicy Polski – w tym obecnie:

• 395,31 km granicy morskiej,
• dwóch ponad 22-kilo­metrowych odcinków rozgraniczających nasze morze terytorialne od wód należących do Niemiec i Rosji,
• odcinków granicy lądowej z ob­wodem kaliningradzkim Rosji – 0,85 km i z Niemcami – 168,91 km,
• a także morskich granic wód wewnętrznych na Zalewie Wiślanym, Szczecińskim i Jeziorze Nowowarpieńskim.

Zgodnie z międzyna­rodowym prawem morskim, Ustawą o ochronie żeglugi i portów morskich oraz Ustawą o Straży Granicznej, to właśnie MOSG jest jedyną formacją upoważnioną do zatrzymywania do kontroli stat­ków na wodach wewnętrznych i morzu terytorialnym, zwłaszcza gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa na ich pokładzie lub na skutek zawiadomienia o nim, a także zmuszania jednostki pływającej do zawinięcia do wskazanego portu.

Co szcze­gólnie ważne, tylko Straż Graniczna – w odróżnieniu od Policji i Ma­rynarki Wojennej – może w czasie pokoju w określonych sytuacjach kontynuować pościg za sprawcą przestępstwa na morzu poza grani­cę państwową, polską strefą ekonomiczną, a nawet na wodach mię­dzynarodowych.

W strefie odpowiedzialności MOSG zlokalizowane są nasze morskie platformy wydobywcze LOTOS Petrobaltic na Bałtyku i portowe instalacje o istotnym znaczeniu dla interesów państwa. Ich ochrona wymaga nie tylko zdolności do przeciwdziałania incydentom terrorystycznym – zagrożeniem są także np. prote­sty ekologów z organizacji Greenpeace, których akcje blokowania dostępu do wież wydobywczych tankowcom i statkom z dostawami żywności paraliżują pracę platform.

Działania SG w portach i na wodach przybrzeżnych zmierza­ją głównie do przeciwdziałania nielegalnej migracji, zapobiegania próbom przemytu narkotyków i innej kontrabandy na dużą skalę. O ile próby nielegalnego przekroczenia granicy na morzu stanowią w ostatnich latach rzadkość, to aktywność przemytnicza na tym od­cinku nie tylko nie zmalała, ale wciąż rośnie.

MOSG ochrania także ekonomiczne i ekologiczne interesy kraju na morzu. Strzegąc pol­skich wód terytorialnych i naszej wyłącznej strefy ekonomicznej na Bałtyku (a jest to obszar równy wielkością połowie powierzch­ni Szwajcarii) funkcjonariusze tego Oddziału SG przede wszystkim działają w celu zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi, dodatkowo m.in. udaremniają nielegalne połowy, usuwają sieci kłusownicze.

Podczas wypełniania najtrudniejszych zadań ustawowych przez MOSG wsparcie bojowe i wymagające szczególnych umiejętności zapewnia mu jego Wydział Zabezpieczenia Działań, który poza ta­kim samym przygotowaniem do działań specjalnych jak w przypad­ku WZD z pozostałych Oddziałów SG, specjalizuje się w morskich, a zwłaszcza abordażowych operacjach MIO/VBSS (ang. Maritime Interdiction Operations/Visit, Board, Search and Seizure): błyska­wicznym wkraczaniu z szybkich łodzi, śmigłowca lub spod wody na pokład jednostek pływających, które np. nie zatrzymały się na we­zwanie do kontroli lub w celu zatrzymania niebezpiecznych osób.

Historię WZD otwiera powstanie w ramach Morskiego OSG w pierwszej połowie lat 90. małego plutonu specjalnego. W ramach dostosowywania struktur i form działania SG do jak najskuteczniej­szego wypełniania nałożonych na nią zadań, narodziła się wówczas koncepcja utworzenia w poszczególnych Oddziałach SG po pluto­nie specjalnym, składającym się wyłącznie z funkcjonariuszy za­wodowych, szkolonych na wzór policyjnych pododdziałów antyter­rorystycznych. Powołane w celu zwiększenia skuteczności w walce z przestępczością graniczną i w zabezpieczaniu granicy, przezna­czone były przede wszystkim do wykonywania zadań w szczegól­nie trudnych warunkach i sytuacjach zwiększonego zagrożenia, np. zatrzymywania niebezpiecznych przestępców lub pościgów za nimi.

1 kwietnia 1994 roku taki pluton sformowano w Kompanii Od­wodowej Morskiego OSG, wspomagającej działania graniczne pro­wadzone przez załogi Strażnic i Granicznych Placówek Kontrolnych, ale proces jego wstępnego kompletowania rozciągnął się jeszcze na kolejny rok. Pierwsi kandydaci, zwłaszcza dowódcy, wnieśli ze sobą doświadczenie z kilku innych formacji.

Do plutonu trafili m.in. byli komandosi z Grupy Specjalnej Płe­twonurków Marynarki Wojennej, z któ­rych rozwinęła się obecna JW „Formoza”, z jedno­stek specjalnych wojsk lądowych (jednym z pierwszych dowódców plutonu był oficer by­łej 56. kompanii specjal­nej Pomorskiego Okręgu Wojskowego) oraz policyjni an­tyterroryści, z doświadcze­niem w różnych sportach i sztu­kach walki.W odróżnieniu od dwóch plutonów odwo­dowych kompanii, złożo­nych z funkcjonariuszy w służbie kandydackiej, czyli odbywających roczną zastępczą służ­bę wojskową, w spe­cjalnym służyli wy­łącznie zawodowcy w randze oficerów, chorążych i pod­oficerów – z racji przynależności do Oddziału Morskie­go noszący stop­nie marynarskie.

W 1998 r. w Samo­dzielnej Kompanii Od­wodowej MOSG utworzono także grupę płetwonurków, która 3 stycznia 2000 r. zo­stała włączona do plutonu specjalnego.

Do zadań plutonu specjalnego należało:

– działanie na rzecz bez­pieczeństwa i porządku publicznego w wypadku zagrożenia terrory­stycznego w strefie nadgranicznej i na obszarze mor­skim (do 12 mil od wybrzeża),

– likwidacja zagrożeń zwią­zanych z wykryciem ma­teriałów niebezpiecznych (w przypadku ładunków wybuchowych ich roz­poznanie

– usuwa­niem i neutralizacją zajmowali się specjaliści wojskowi lub policyjni),

– wzmacnianie ekip kontrolnych podczas spraw­dzania jednostek pływają­cych na morzu i w porcie, zatrzymywanie ich oraz osób na pokładzie podejrzanych o popełnienie przestępstw granicznych,

– przeszukiwanie dna wskazanych akwenów oraz statków wewnątrz udzieliły w latach 90. Morskiemu OSG – w tym oczywiście plu­tonowi specjalnemu – in­struktorzy z amerykańskiej Straży Przybrzeżnej (US Coast Guard).

Część ko­mandosów SG z Gdańska, wraz z przedstawicielami kilku innych plutonów spe­cjalnych tej formacji, wzięła udział we wspólnym szkoleniu w „zielonej taktyce” na południo­wym wschodzie kraju z żołnierzami 23. Pułku brytyjskiej formacji specjalnej SAS.

Doświad­czenie w zatrzymywaniu osób próbujących nie­legalnie przekroczyć „zieloną granicę”, jakiej nie ma nad morzem, zdobywali podczas wzmacniania ochrony innych odcinków (np. Lubuskiego OSG), przerzucani tam czasowo na rozkaz Komendanta Głównego SG.

Po nowelizacji ustawy o Straży Granicznej w 2001 r. for­macja ta została dodatkowo upoważniona do działań związa­nych ze zwalczaniem coraz poważniejszej przestępczości gra­nicznej – związanej z nielegalną migracją, handlem ludźmi i przemytem, również w tej najgroźniejszej postaci: bro­ni i materiałów promieniotwórczych – nie tylko w strefie przygranicznej, ale także na terenie całego kraju. To zaś oznaczało znaczne rozszerzenie także pola działania plu­tonów specjalnych, poza dotychczasową rolę wspomaga­nia działań typowo granicznych.

1 czerwca 2006 roku, po rezygnacji SG ze służ­by kandydackiej, kompania odwodowa MOSG została w pełni uzawodowiona i przemianowana na Samodziel­ny Pododdział Odwodowy. W tej formie pododdział funkcjonował do 30 lipca 2007 roku, kiedy to został podporządkowany Zarządowi Zabezpieczenia Dzia­łań Komendy Głównej Straży Granicznej – nowej, centralnej jednostce organizacyjnej o charakte­rze specjalnym, jako II Wydział Zabezpieczenia Działań z siedzibą w Gdańsku.

ZZD miał nadzorować wszystkie Wy­działy pod względem merytorycznym i szkoleniowym, koordynować zakupy sprzętu, a w razie konieczności skierowa­nia do działań więcej niż jednego z nich, przejmować dowodze­nie całością użytych sił.W struktury Morskiego Oddziału SG i na jego zaopatrzenie Wydział powrócił 1 stycznia 2009 roku. W obu przypadkach nic się nie zmieniło w zakresie jego zadań – zmianie ulegała jedynie podległość służbowa. Od tamtej pory podlega Ko­mendantowi Morskiego OSG, który podejmuje decyzje o jego użyciu.

WZD MOSG wyróżnia się charakterem i specyfiką wykonywanych zadań służbowych, do których należy między innymi organizowanie i realizowanie działań specjalnych, realizacyjnych, kontrolnych, pre­wencyjnych, a także podejmowanie działań granicznych.

Do jego głów­nych zadań należy:

• organizowanie działań w zakresie przeciwdziała­nia bezprawnym czynom skierowanym przeciwko statkom morskim, obiektom i instalacjom morskim o znaczeniu strategicznym, w tym platformom wiertniczym na polskich obszarach morskich;
• zapew­nienie bezpieczeństwa przy zatrzymaniu osób mogących stwa­rzać bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego,
• zapewnienie w określonych sytuacjach bezpie­czeństwa osobom z kategorii VIP, a także specjalistyczne zadania z udziałem płetwonurków bojowych i wykonywanie prac podwodnych,
• prowadzenie działań specjalnych w zasięgu terytorialnym przejść granicznych, w tym pościgów transgranicznych oraz kon­wojowanie wartości pieniężnych, towarów akcyzowych, środków psychotropowych, narkotyków itp.,
• zabezpieczanie dopro­wadzania szczególnie niebezpiecznych osób do dyspozycji właściwego organu SG, jednostki organizacyjnej Policji, prokuratury lub sądu, a także doprowa­dzeń szczególnie niebezpiecznych cudzo­ziemców do granicy RP lub granicy pań­stwa, do którego następuje wydalenie lub przekazanie.

Do tego dochodzi udział w działaniach związanych z bezpośrednim zapobieganiem skutkom sytuacji kryzyso­wej i akcjach ratowniczych, w których Straż Graniczna uczestniczy na wniosek organów administracji rządowej lub samorządowej.Podczas zadań związanych z rozbijaniem grup przestępczych WZD MOSG współpracuje z Centralnym Biurem Śledczym KGP i in­nymi wydziałami policji oraz ABW i Służ­bą Celno-Skarbową KAS (dawniej: Służbą Celną i Wywiadem Skarbowym Minister­stwa Finansów).

Czytaj też: WZD MOSG na ćwiczeniach w Finlandii >>>

Organizacja WZD MOSG i zasady rekrutacji 

WZD składa się z pionu realizacyjnego, podzielonego na sekcje realizacyjne, oraz pionu zabezpieczenia, czyli sekcji odwodo­wych. To szczególny wydział, dlatego słu­żyć w nim mogą tylko osoby o wyjątkowych predyspozycjach psychofizycznych i mo­tywacji. To prawdziwi pasjonaci, którzy za wymagającą i niebezpieczną służbę w Wy­dziale otrzymują takie samo uposażenie, jak funkcjo­nariusze o równorzędnych stopniach i stanowiskach w innych komórkach Straży, jedynie płetwonurkowie otrzymują tzw. dodatek morski.

O przyjęcie w szeregi WZD MOSG mogą ubiegać się wyłącznie funkcjonariusze Straży Granicznej, którzy spełnili już określone wymagania formalne i zdrowotne, zaliczyli testy sprawnościowe, z wiedzy ogólnej i znajomości wybranego języka obcego w jednym z ośrodków szkolenia Straży Granicznej.

Nabór za­wsze dostosowany jest do aktual­nych i prognozowanych potrzeb wydziału, a jego formuła i pro­cedury, wypracowane w oparciu o doświadczenia własne oraz polskich, amerykańskich i bry­tyjskich elitarnych jednostek specjalnych, służą właści­wemu doborowi funkcjo­nariuszy, o odpowied­nich predyspozycjach do służby w poszcze­gólnych sekcjach WZD.

Treści pro­gramowe obo­wiązują kierowników wszystkich szczebli od­powiedzialnych za pla­nowanie, organizowanie, przebieg i kierowanie pro­cesem naboru. Rozpoczy­na je egzamin wstępny, którego czas realizacji uzależniony jest od liczby zgłoszonych kandydatów i innych zadań służbowych WZD.

Przez cały okres naboru kandydatom towarzyszy psycholog, który ocenia ich predyspozycje psychofizyczne do służby w WZD.

Egzamin wstępny sprawdza kandydatów pod względem motywacji, oso­bowości, charakteru, psychiki, w tym zdolności do pra­cy w trudnych warunkach, a także ma na celu wstępne wyeliminowanie osób niepotrafiących pracować w ze­spole. Ponadto weryfikuje wcześniej nabyte przez nich umiejętności oraz oczywiście sprawność i wytrzyma­łość fizyczną.

Testy obejmują:

• pod­ciąganie na drążku nachwytem (mini­mum 12),
• wejście na wysokość 6 m po linie,
• wyciskanie sztangi leżąc (jeden raz minimum o masie równej masie cia­ła plus 10 kg),
• „brzuszki”, czyli skłony z leżenia na plecach (powyżej 60 w czasie 2 minut),
• ugię­cia ramion w podporze na poręczach (co naj­mniej 15),
• bieg na dystan­sie 3 km w czasie poniżej 13 minut,
• bieg wahadłowy 10x10 m (poniżej 29 s),
• pływanie stylem dowol­nym na 50 m w czasie poniżej 45 s,
• pokonanie pod wodą bez wynurza­nia 25 m.

Do tego spraw­dzające także odporność psychiczną:

• skok do wody z wyso­kości 5 m,
• trzykrotne wejście po drabince speleo na wysokość 6 m,
• walka wręcz
• oraz bieg siłowo-wy­trzymałościowy z elementami atletyki terenowej.

Po przejściu egzaminów wstępnych i uzyska­niu zgody przełożonych funkcjo­nariusze mogą być delegowani na pół roku do WZD, by przygo­tować ich do normalnej służby. Na ten czas przydzielana jest im osoba wprowadzająca, tzw. „mentor”.

W pierwszym etapie sprawdzany jest stopień przy­datności wybranych funkcjonariuszy do pracy w tym wydziale, weryfikowane są ich umiejętności pracy w ze­spole, zaangażowanie i szybkość przyswajania wiedzy oraz zdolność do jej praktycznego wykorzystania.

W ra­mach szkolenia, oprócz doskonalenia sprawności fizycz­nej, zdobywają niezbędną wiedzę i umiejętności do działania w składzie sekcji realizacyjnych:

• strzelań dynamicznych, sytuacyjnych, specjalnych oraz tak­tycznych,
• udzielania pierwszej pomocy w warunkach bojowych,
• wykorzystania technik wysokościowych oraz technik interwencji w czasie działania grupy realizacyjnej, przede wszystkim w trakcie wejść siłowych i zatrzymań osób w pomieszczeniach, pojazdach mechanicznych w ruchu i w miejscu.

Uczą się funkcjonowania jako ze­spół podczas wykonywania podsta­wowych działań z zakresu taktyki specjalnej w terenie zurbanizowa­nym, lesistym i na obszarach morskich – w tym działania na łodziach operacyjnych.

Funkcjo­nariusz jest oceniany co do nabytej wiedzy, opanowanych umiejętności indywidualnych, procedur działania zespołowego, kierowania ze­społem, działań w trudnych warunkach oraz pod­staw planowania „realizacji”.

Drugi etap to czas, kiedy funkcjonariusz bierze udział razem z etatowymi sekcjami re­alizacji WZD w typowych zajęciach, określonych w miesięcznym planie doskonalenia Wydziału. Po tym etapie następuje ocena kandydata przez osobę wprowadzającą pod względem przydat­ności do służby w WZD. Każdy z ubiegających się o przyjęcie może jednak zostać wykluczo­ny także wcześniej, w każdym momencie tego etapu, jeśli nie spełnia oczekiwań.

Jeśli kandy­dat pozytywnie przejdzie weryfikację, może zostać przeniesiony do WZD. Od tego czasu doskonali swoje umiejętności, biorąc udział w bieżących „realizacjach” bojowych, z któ­rych najgłośniejsze anonsowane są przez media – także podczas ćwiczeń całej jednostki na takich obiektach jak morskie platformy wiertnicze LOTOS Petrobaltic, dużych pro­mach pasażerskich, czy na terenie gdańskiej rafinerii.

Funkcjonariusze Wydziału poza ogólnym wyszkoleniem do działań specjalnych prowadzonych przez SG zdobywają dodatkowo specja­lizację w zakresie np. zabezpieczenia medycznego, strzelca wy­borowego lub płetwonurka, przygotowanego do prowadzenia prac podwodnych i/lub rozpoznania pirotechnicznego.

Wydział Zabezpieczenia Działań MOSG współpracuje szko­leniowo z odpowiednikami z innych Oddziałów SG, Sztabem Komendanta Głównego SG, a także wieloma innymi krajo­wymi służbami i jednostkami specjalnymi: BOA KGP oraz lokalnymi SPAP-ami KWP, „Piątką” ABW, BOR, Strażą Pożarną, Służbą Celno-Skarbową KAS (dawniej Służ­bą Celną), Wojskami Specjalnymi SZ RP (JW GROM, JW Formoza, JW Komandosów), warszawskim Od­działem Specjalnym Żandarmerii Wojskowej oraz Ośrodkiem Szkolenia Nurków i Płetwonurków WP w Gdyni.

Szkolenia medyczne (udzielania kwa­lifikowanej pierwszej pomocy dla parame­dyków w sekcjach) prowadzone były m.in. z zespołem P10 z Gdań­skiego Pogotowia Ratunko­wego, a sam WZD MOSG był też organizatorem szkoleń taktycz­no-medycznych z za­przyjaźnionymi jednost­kami w ramach przeciwdziałania aktom terroru na pokładach promów pasażerskich, w tym w zakresie współdziałania z Lotniczym Pogotowiem Ratunko­wym podczas działań specjalnych na pokładzie promu oraz udzielania pierwszej pomocy w śro­dowisku wodnym z użyciem małych łodzi moto­rowych.

Z inicjatywy Wydziału odbyły się różno­rodne ćwiczenia z udziałem zaprzyjaźnionych formacji, począwszy od ich specjalności, czyli szkolenia taktycznego na jednostkach pływa­jących, obejmującego wszystkie niezbędne aspekty takich działań: od zapoznania z topografią różnych stat­ków oraz nauki przemieszczania się po ich ciągach komunikacyjnych w pionie i poziomie sekcjami, przez techniki desantowania na nie z wody i powietrza, przejmowania kontroli nad sterówką, „czyszcze­nia” kajut i innych pomieszczeń, po ewakuację.

Tego typu treningi oraz związane z rozwiązywaniem sytuacji zakładniczych na jednost­kach pływających i w środkach komunikacji miejskiej przeprowadzo­no m.in. z antyterrorystycznym Wy­działem V ABW w ramach przy­gotowań do ochrony Euro 2012 („SPECIAL OPS” nr 2/2011).

Gdański WZD nawiązał również ciekawe kontakty szkoleniowe z jednostkami zagranicznymi, wykonu­jącymi podobne zadania.

W kwietniu 2011 r. Wy­dział zorganizował wspólnie z BOA KGP szkolenie z zakresu „czarnej taktyki” i wodnej „niebieskiej”, na które zostali zaproszeni przedstawiciele renomowa­nej jednostki kontrterrorystycznej holenderskich sił zbrojnych, UIM (Unit Interventie Mariniers, dawniej BBE) z morskich sił specjalnych tego kraju oraz brygady specjalnej Żan­darmerii Królestwa Niderlandów KMar BSB (Koninklijke Marechaussee Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten).

W paź­dzierniku następnego roku grupa funkcjo­nariuszy WZD MOSG udała się na wspólne szkolenie z BSB w Amsterdamie, Utrechcie i Rotterdamie. Operatorzy z Polski i Holan­dii wymieniali się doświadczeniami z „czar­nej” i „niebieskiej taktyki” oraz na temat zatrzymywania niebezpiecznych prze­stępców poruszających się samocho­dami podczas treningów, których sce­nariusze odzwierciedlały rzeczywiste zdarzenia z przeszłości.

Nowością dla funkcjonariuszy WZD była możli­wość treningu z przewodnikami bojo­wych psów służbowych, szkolonych do zatrzymywania osób.

Ponadto zostali zapoznani z taktyką i techniką opera­cyjną stosowaną przez zespół rozpoznania BSB (observatieteam), zaprezentowano im też centrum szkoleniowe, w którym prowadzone są szkolenia dla strażników strzegących dyskretnie bezpieczeństwa na pokła­dach samolotów pasażerskich (sky marshals).

W trakcie zajęć z zakresu „niebieskiej taktyki” trenowano szturm na statki będące w ruchu na pełnym morzu, a na jednostkach zacu­mowanych w największym europejskim porcie w Rotterdamie przećwiczono abordaże z wykorzystaniem urządzeń umożliwia­jących szybki wjazd na pokład szturmowanego statku.

Holen­drzy z BSB są zainteresowani dalszą współpracą z gdańskim WZD, jako specjalistami zwłaszcza w działaniach specjalnych na wodzie.

Jeszcze w maju 2009 r. polska Straż Graniczna podpisała dwustronny plan współpracy z podobną służbą Rajavartiolaitos-Suomenlahden Merivartio­sto z Finlandii, który zakładał m.in. corocz­ne szkolenie dotyczące działań specjalnych, przeprowadzane zamiennie w Polsce i Finlan­dii. Dzięki temu WZD MOSG nawiązał stałe kontakty szkoleniowe z 5. specjalną jednost­ką interwencyjną fińskiej Straży Granicznej Regionu Zatoki Fińskiej (5. Valmiusjoukkue).

Na przełomie września i października 2009 r. jej przedstawiciele przybyli z pierwszą wizytą do Morskiego OSG („SPECIAL OPS” nr 11–12/2009), dwa lata później Finowie przebywali w Polsce na treningu poświęconym zwalczaniu bezpośrednich aktów terroryzmu w terenie miejskim oraz na obiektach pływa­jących, a we wrześniu 2014 r. funkcjonariusze WZD MOSG uczestniczyli w Finlandii w zaję­ciach poświęconych zatrzymaniom szczegól­nie niebezpiecznych przestępców w różnych środowiskach, głównie na wodzie i w lesie, w których wzięli udział również koman­dosi jednostki specjalnej fińskiej Mary­narki Wojennej ETO („SPECIAL OPS” nr 6/2014).

Kolejne wspólne warszta­ty miały miejsce we wrześniu 2016 r. w Fińskiej Akademii Straży Granicz­nej w Immola i obejmowały m.in. szkolenie z użyciem psa bojowego („SPECIAL OPS” nr 6/2016).

W kraju WZD MOSG regularnie współorgani­zuje i startuje w opisywanych kilka­krotnie na naszych łamach zawodach PARAMEDYK oraz zawodach taktyczno­-strzeleckich Wydziałów Zabezpieczenia Działań SG.

Najbliższa przyszłość morskiego WZD to oprócz realizacji typowych zadań intensyfikacja rozwoju pod kątem działań na morzu, wymaga­jąca doposażenia w nowe łodzie bojowe, a także poświęcenie specjalnej uwagi tematyce wyko­rzystania w swych działaniach strzelców wy­borowych w związku z wprowadzeniem nowych przepisów prawnych dotyczących ich użycia przez służby w naszym kraju.

Działania specjalne SG

Zgodnie z Zarządzeniem nr 35 Komendanta Głównego SG z 4 marca 2014 r. w sprawie wykonywania działań specjalnych przez funkcjona­riuszy SG oraz zmieniającym je Zarządzeniem nr 83 z 13 października 2017 r.:

§ 3. Działania specjalne SG polegają na:

1) zapewnieniu bezpieczeństwa przy zatrzymywaniu osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania kar­nego i innych ustaw, w przypadku uzasadnionego podejrzenia posia­dania przez te osoby broni, amunicji lub materiałów wybuchowych;

2) zapewnieniu bezpieczeństwa podczas realizacji zadań związa­nych z bezpośrednim zagrożeniem dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także mienia znacznej wartości;

3) uczestniczeniu w przedsięwzięciach mających na celu przeciw­działanie zagrożeniom terroryzmem;

4) zabezpieczeniu pod względem bezpieczeństwa wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych lub dochodzeniowo-śledczych oraz czynności związanych z prowadzeniem kontroli legalności pobytu lub zatrudnienia cudzoziemców na terytorium RP;

5) zapewnieniu bezpieczeństwa funkcjonariuszy SG grup kontro­lnych z jednostek pływających SG, w przypadku możliwości wystą­pienia agresji, oporu, groźby użycia broni lub innych niebezpiecznych narzędzi ze strony osób przebywających na pokładzie kontrolowanych statków;

6) zabezpieczeniu uroczystości i przedsięwzięć państwowych o zna­czeniu krajowym i międzynarodowym, zabezpieczeniu osób z katego­rii VIP, a także osób objętych szczególnym poziomem bezpieczeństwa na wniosek uprawnionych podmiotów;

7) udziale w realizacji przedsięwzięć mających na celu przeciw­działanie bezprawnym zamachom na obiekty SG oraz obiekty służące obronności państwa, ochronie granicy państwowej lub ważne dla go­spodarki narodowej;

8) realizacji innych czynności wymagających umiejętności i wiedzy specjalistycznej funkcjonariuszy WZD, przy użyciu sprzętu specjali­stycznego i środków technicznych.

§ 4.

1. Działania specjalne realizują funkcjona­riusze WZD z wykorzystaniem środków technicznych, w umundurowaniu spe­cjalistycznym, polowym lub w ubio­rze cywilnym.

2. Dopuszcza się realizację działań specjalnych przez funkcjonariuszy SG z:

1) Komendy Głównej SG, ośrodka szkolenia SG, placówki SG lub dywizjonu SG,

2) oddziału lub ośrodka, niepełniących służby w WZD – posiadających odpowiednie umiejętności do ich realizacji, wy­znaczonych odpowiednio przez Komendanta Głównego SG lub właściwego kierownika jednostki organizacyjnej

§ 5.

1. Działania specjalne pla­nuje się i podejmuje na rzecz jed­nostek i komórek organizacyjnych oraz innych uprawnionych podmio­tów.

2. Podejmowane są:

1) na rzecz jednostek i komórek organizacyjnych, na podstawie pi­semnego wniosku o podjęcie działań specjalnych;

2) na rzecz innych uprawnionych podmiotów na ich pisemny wnio­sek na podstawie obowiązujących przepisów lub porozumień.

§ 6. Działania specjalne podejmowane są w formie działań:

1) planowych – realizowanych na podstawie pisemnego wniosku o podjęcie działań specjalnych zatwierdzonego przez Komendanta Głównego SG, komendanta oddziału, komendanta ośrodka lub innego upoważnionego przez nich funkcjonariusza SG;

2) alarmowych – w przypadku zdarzeń wymagających natychmia­stowego użycia sił i środków oddziału lub ośrodka bez możliwości wcześniejszego ich zaplanowania.

§ 7.

1. Podstawą podjęcia działań, o których mowa w § 6 pkt 1, jest decyzja wydana w formie pisemnej przez:

1) Komendanta Głównego SG, z własnej inicjatywy lub na podsta­wie pisemnego wniosku o podjęcie działań specjalnych komendanta oddziału, komendanta ośrodka, komendanta ośrodka szkolenia SG, kierownika komórki organizacyjnej lub innego upoważnionego przez nich funkcjonariusza SG, albo na podstawie wniosku innych uprawnio­nych podmiotów, o których mowa w § 5 ust. 2 pkt 2;

2) komendanta oddziału, z własnej inicjatywy lub na podstawie pi­semnego wniosku o podjęcie działań specjalnych komendanta placów­ki lub dywizjonu SG, dyrektora Biura Spraw Wewnętrznych SG, kie­rownika komórki wewnętrznej lub innego upoważnionego przez nich funkcjonariusza SG, albo na podstawie wniosku innych uprawnionych podmiotów, o których mowa w § 5 ust. 2 pkt 2;

3) komendanta ośrodka, na podstawie pisemnego wniosku o podję­cie działań specjalnych komendanta oddziału, dyrektora BSW SG lub innego upoważnionego przez nich funkcjonariusza SG, albo na podsta­wie wniosku innych uprawnionych podmiotów, o których mowa w § 5 ust. 2 pkt 2.

Broń i wyposażenie WZD MOSG

Podstawowa broń długa to, po pierwszych latach używania krajowych „Glauberytów”, pistolety niemieckiej firmy Heckler & Koch na amunicję 9 mm Parabellum: UMP9 i MP5A3 (oraz ich odmianami z oferty szwajcarskiej firmy Brugger&Thomet AG – MP5A5 BT), wyposażone w celowniki kolima­torowe Aimpoint M3 lub holograficzne HWS EOTech HWS 551, 552 i XPS2, latarkami taktycznymi firmy Sure-Fire w firmowych łożach M628 i BT TL-99 lub ostatnio Inforce WML i laserowym wskaźnikiem celu Steiner/Laser Devices DBAL-A3 Dual Beam Green Visible & IR Laser na szynowych FAB Defense Tri-Rail.

Do celów treningowych montuje się w nich ze­stawy do strzelania amunicją barwiącą CQT FX.

Gdy niezbędna może okazać się amunicja o większej mocy i zasięgu, pm-y były uzupełniane lub zastępowane dawniej karabinkami automatycznymi AKMS (z kolbą składaną) na nabój pośredni 7,62 mm x 39 wz. 43, poddane tuningowi przez zastosowanie akcesoriów TDI/CAA (kolby teleskopowe ACAKC, ergonomicz­ne chwyty pistoletowe TDI UPG47, system szyn X47 w miejsce drewnianego łoża, nakładki rury gazowej i nad komorą zamkową – umożliwiający montaż celowników holograficznych HWS lub optycznych, oświetlenia taktyczne­go i dodatkowego, składanego chwytu przedniego CAA FFG-2, ewentual­nie dwójnogu), w barwach kamuflujących.

Obecnie taką funkcję spełniają 5,56 mm karabinki wz. 96 Mini Beryl z EOTechami.

Broń boczna to po po­czątkowym wykorzystywaniu CZ-75, popularne austriackie 9 mm pistolety Glock 17 i kompaktowe G 19 z oświetleniem Streamlight TLR 2, przenoszo­ne w kydeksowych kaburach udowych różnych typów oraz łatwiejsze do ukrycia podczas działań operacyjnych subkompaktowe G26. Uzupełniają je dostosowane do amunicji treningowej Glocki 17T FX.

Do strzelań precyzyjnych służy niemiecki powtarzalny karabin snaj­perski Blaser Tactical 2 na amunicję .338 Lapua Magnum, z celownikiem Schmidt & Bender PM II 3–12x50.

Wydział dysponuje również ukm PKM na nabój 7,62 mm x 54 R i amerykańskimi bezkolbowymi powtarzalnymi strzelbami gładkolufowymi typu pump-action (tzw. „pompka”) Mossberg M590A1 Compact z chwytem pistoletowym Cruiser Grip, z krótkimi 14-ca­lowymi lufami na amunicję 12/70, używanymi głównie jako „wytrych bali­styczny” do forsowania przez breacherów zamków i zawiasów w drzwiach.

Do tego dochodzą paralizatory Taser X26 oraz granaty hukowo-błyskowe niemieckiej firmy Nico-Pyrotechnik.

Umundurowanie funkcjonariuszy WZD MOSG to (oprócz wykorzysty­wanych wcześniej standardowych mundurów SG w kamuflażu wz. 93 „Pantera” i kombinezonów AT w kamuflażu miejskim, używanych przez policyjnych antyterrorystów) czarne kombinezony NFM BOA z tkaniny trudnopalnej, dwuczęściowe mundury bojowe amerykańskiej firmy Tru-Spec w kamu­flażu MultiCam, oraz SPECOPS MBS-3 w niespotykanym w żadnej innej jednostce w kraju kamuflażu A-TACS iX.

Funkcjonariusze Wydziału noszą czasem także umundurowanie w ka­muflażu A-TACS FG.

Wyposażenie ochronne to kominiarki i rękawiczki taktyczne różnych typów (głównie Me­chanix Wear), zielone płytkie hełmy balistyczne Maskpol HBK-01 lub czarne Lubawa MICH-Mid z bocznymi szynami dla latarek, kamer lub innego wyposażenia i czołowym gniazdem montażowym dla gogli noktowizyjnych, z okularami ochronnymi ESS i ak­tywnymi ochronnikami słuchu Peltor Comtac, wpiętymi w osobisty sys­tem łączności (radiostacje Motorola GP380 z przyciskiem PTT).

Zamiennie z hełmami balistycznymi stosowane są lekkie amerykańskie kaski Pro­Tec Ace Water, a do ochrony dróg oddechowych i oczu maski przeciwgazowe Scott M95.

Stosowane wcześniej kamizelki taktyczne i balistyczne zastąpio­no zintegrowanymi lekkimi kamizelkami zewnętrznymi firmy Lubawa S.A. z „twardą balistyką” i wkładkami miękkimi, a na czas skrytego działania po cywilnemu kamizelkami kamuflowanymi tego samego prodcenta.

Obuwie to głównie niemieckie Lowa GTX Mid TF w kolorze sage green oraz inne, wybrane według indywidualnych preferencji.

W skrytych działaniach rozpo­znawczych i snajperskich stosowane są m.in. syntetyczne stroje maskujące Bushrag Chameleon.

WZD dysponuje drabinami taktycznymi Little Giant, pneumatycznymi tyczkami abordażowymi (wysięgnikami) RSI VerTmax dla drabinek speleo („SPECIAL OPS” nr 7–8/2010), a do forsowania przeszkód technicznych służą zestawy narzędzi wyłomowych (entry-tools) i tarany amerykańskiej firmy Blackhawk!, hydrauliczne urządzenia do wyważania drzwi Holmatro HDO100 i spalinowe piły tarczowe Stihl.

Podczas działań wodnych operatorzy sekcji realizacyjnych wykorzystują suche skafandry wrocławskiej firmy „Ocean Pro”, „Eques”, „Northern Diver” oraz nowe zielone kombinezony Typhoon.

Sprzęt nurkowy to aparaty po­wietrzne Aqua Lung i Apex z butlami Spiro i Technisub, niemieckie Draggery Mk VII o obiegu zamkniętym, komputery nurkowe Uvatec, Suunto, XP-5 oraz automaty oddechowe APEX.

Przerzut drogą wodną zapewniają własne półsztywne ło­dzie operacyjne RIB (Sportis S-8900) oraz jednostki Kaszubskiego Dywi­zjonu SG, a powietrzny śmigłowiec Wydziału I Lotniczego Zarządu Gra­nicznego Komendy Głównej SG.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!