10 lat GISW

GISW

Przed powołaniem etatowych Grup Interwencyjnych Służby Więziennej, czyli przed 2010 r., w największych pod względem liczebności więźniów jednostkach penitencjarnych działały grupy funkcjonariuszy, którzy w wolnym czasie od służby szkolili się we własnym zakresie z technik interwencji. System szkolenia nieetatowych grup interwencyjnych bardzo często opierał się na wiedzy oraz doświadczeniu starszych funkcjonariuszy, którzy służyli dobrą radą i wskazówkami w zakresie interwencji.

Mimo ogromnych chęci i zaangażowania członków wyżej wymienionych grup, niestety wciąż pojawiały się problemy w postaci braku specjalistycznego sprzętu oraz wypracowania procedur. Brak centralizacji dowodzenia oraz określenia struktury rzutowały na częstą rotację funkcjonariuszy, przez co proces wyszkolenia nie był prowadzony w sposób metodyczny i uporządkowany. Dopiero powstanie etatowych Grup Interwencyjnych pozwoliło na realizację założeń przeznaczenia w sposób efektywny.

Potrzeba powołania specjalistycznych pododdziałów interwencyjnych wzrosła wraz z rozwojem sytuacji zagrażających bezpieczeństwu jednostek oraz rozwojem przestępczości zorganizowanej. Proces reagowania w sytuacjach trudnych, nietypowych oraz nadzwyczajnych wymagał od funkcjonariuszy zgrania, oraz ciągłego podnoszenia kwalifikacji w tym zakresie. Do 2010 r. zdarzały się przypadki, gdzie interwencje przeprowadzano w sposób chaotyczny, niedający stuprocentowej gwarancji na powodzenie akcji. Zespoły interweniujące składały się z funkcjonariuszy wybieranych w sposób doraźny, wynikający z toku pełnienia służby.

Pierwsze nieetatowe Grupy Interwencyjne powstały w takich miastach jak: Poznań, Wrocław i Warszawa. Obecnie Grupy Interwencyjne działają przy każdym z 15 Okręgowych Inspektoratów Służby Więziennej i składają się z 240 funkcjonariuszy.

W skład każdej grupy wchodzi 16 funkcjonariuszy Służby Więziennej, którzy stale doskonalą swoje umiejętności oraz wdrażają nowe rozwiązania w zakresie ochrony. To ludzie świetnie wyszkoleni, odporni na stres, biorący udział w najtrudniejszych pod względem ochronnym działaniach.

Funkcjonariusze GISW są odpowiedzialni m.in. za konwojowanie więźniów stwarzających poważne zagrożenie, tzw. niebezpiecznych, ale zapobiegają również zdarzeniom, które mogą wystąpić w Służbie Więziennej, lub likwidują  ich skutki w jednostkach organizacyjnych wchodzących w skład Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej. Oprócz tego funkcjonariusze GISW prowadzą kontrole w celach, gdzie znajdują niedozwolone substancje i narzędzia.

Funkcjonariusze GISW są dyspozycyjni dwadzieścia cztery godziny na dobę przez siedem dni w tygodniu, ponieważ bardzo często dostają telefon, który wymaga od nich natychmiastowego stawiennictwa w jednostce organizacyjnej. Grupy interwencyjne służby więziennej są formacją elitarną dzięki swojemu wszechstronnemu wyszkoleniu, nowoczesnemu wyposażeniu i surowym kryteriom wyboru funkcjonariuszy, którzy zasilają ich szeregi.

Od powołania GISW przez Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w 2010 roku do dziś w strukturach Grup Interwencyjnych zmieniło się prawie wszystko oprócz jednego stałego i niezmiennego elementu: byli, są i będą wszędzie tam, gdzie bezpieczeństwo jednostek organizacyjnych jest zagrożone, gotowi do realizacji najtrudniejszych zadań, jakie mogą wystąpić w Służbie Więziennej.

Dzisiaj Grupy Interwencyjne wchodzą w skład okręgowych sił wsparcia, ale mogą one też zostać wykorzystane do doraźnej realizacji zadań ochronnych. Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej zapewnia funkcjonariuszom GISW bazę szkoleniową i umożliwia im  prowadzenie treningów  na terenach jednostek penitencjarnych.

GISW Warszawa

Przez 10 lat istnienia w Grupach Interwencyjnych Służby Więziennej w całej Polsce doszło do wielu zmian, które miały wpływ na ich rozwój. Dobrym przykładem jest GISW Warszawa, której początki sięgają czasów Aresztu Śledczego w Warszawie Mokotowie, gdzie funkcjonariusze stacjonowali przez około 6 lat. Areszt śledczy w samym centrum stołecznego miasta stawiał przed nimi szereg wyzwań związanych z eskalacją działalności grup przestępczych z pierwszych stron gazet, których członkowie odbywali kary pozbawienia wolności bądź tymczasowe aresztowanie w największym w Polsce pawilonie dla „niebezpiecznych”. W historii warszawskiej GISW można znaleźć konwoje z liderami takich grup zorganizowanych jak: grupa pruszkowska czy grupa mokotowska.

Dziś GISW Warszawa stacjonuje w Areszcie Śledczym na warszawskiej Białołęce, gdzie posiada obiekty szkoleniowe niezbędne do ciągłego samodoskonalenia. Pomieszczenia odwzorowujące cele mieszkalne i place spacerowe, strzelnicę kontenerową, plac wyznaczony do realizacji szkoleń z zagadnień służby konwojowej, sale treningowe.

Funkcjonariusze GISW Warszawa dzielą się swoją wiedzą, doświadczeniem i umiejętnościami szkoląc przedstawicieli instytucji administracji publicznej z podstawowych technik samoobrony w ramach kampanii społecznej realizowanej przez Służbę Więzienną: „Bezpieczni w Służbie i w Pracy”, prowadzą też szkolenia strzeleckie, szkolenia z zakresu technik interwencyjnych, konwojowania, użycia środków przymusu bezpośredniego oraz samoobrony dla funkcjonariuszy jednostek podstawowych Służby Więziennej.

Szkolenie

Proces szkolenia GISW został oparty na wymianie doświadczeń z innymi służbami, takimi jak pododdziały antyterrorystyczne Policji czy jednostki specjalne wojska. Ze względu na odmienność charakterystyki działania, wybrane elementy oraz procedury zostały wdrożone w plan szkolenia GISW. Poświęcono wiele czasu, aby wypracować model działania, dający stuprocentową skuteczność w realizacji zadań, jakie zostały postawione Grupom Interwencyjnym w całym kraju.

Szkolenie funkcjonariuszy GISW uwzględnia również wspólne szkolenia z innymi służbami mundurowymi, z tego względu organizowane są Ogólnopolskie Zawody i Warsztaty Ratownictwa Taktycznego Grup Interwencyjnych Służby Więziennej pod nazwą „Tactical Prison Rescue”. Ich organizatorem jest Wyższa Szkoła Kryminologii i Penitencjarystyki w Warszawie, wcześniejsze edycje organizował Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej we Wrocławiu.  Zawodom „Tactical Prison Rescue” przyświeca motto „przygotowujemy najlepszych na najgorsze” i „każde życie jest dla nas najważniejsze, bez względu na to, po której stronie kraty się znajdujesz”.

W zawodach oprócz piętnastu Grup Interwencyjnych Służby Więziennej podlegających Ministerstwu Sprawiedliwości udział biorą także jednostki podlegające Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwu Obrony Narodowej. Warto tutaj wymieć kilka z nich:

• Centralne Biura Śledcze Policji,
• Centralne Biuro Antykorupcyjne,
• Samodzielne Pododdziały Kontrterrorystyczne Policji,
• Wydziały Zabezpieczeń Lotnisk Straży Granicznej,
• Żandarmeria Wojskowa,
• Służba Ochrony Państwa,
• żołnierze Akademii Wojsk Lądowych,
• Bataliony Powietrznodesantowe,
• Wojska Obrony Terytorialnej
• oraz Jednostka Wojskowa AGAT.

Zawody mają na celu sprawdzenie poziomu wyszkolenia poszczególnych grup, współdziałania z jednostkami systemu ratownictwa medycznego (odpowiednie przekazanie informacji, przeprowadzenie segregacji, zabezpieczenie, zapewnienie bezpieczeństwa jednostkom systemu), wypracowanie wspólnych procedur ratowniczych na wypadek wystąpienia zdarzeń masowych na terenach jednostek, a także opracowanie standardów, które będą obowiązywać wszystkie Grupy Interwencyjne. Zawody mają także na celu zintegrowanie grup, wymianę doświadczeń i umiejętności.

Drużyny co roku muszą zmierzyć się z różnymi zadaniami. Podczas zawodów konkurencje, tzn. stacje zadaniowe (10 stacji), usytuowane są w promieniu 30 km od miejsca stacjonowania zespołów i mają na celu odzwierciedlanie najczęściej występujących zdarzeń. Na przestrzeni lat konkurencje obejmowały udzielanie pomocy w warunkach bojowych podczas przeciwdziałania atakowi na konwój, odbijania zakładników, czy tłumienia buntu w oddziale mieszkalnym.

Czytaj też: Nie tylko Tactical Prison Rescue, czyli współpraca grup specjalnych >>>

Warsztaty i zawody to doskonała możliwość zgrywania grup realizacyjnych o odmiennym charakterze działań oraz wymiana doświadczeń przez operatorów poszczególnych drużyn. W trakcie ich trwania sprawdzany jest poziom wyszkolenia uczestniczących grup, a także ich współdziałanie z jednostkami systemu ratownictwa medycznego, umiejętności odpowiedniego przekazywania informacji, przeprowadzania segregacji, zabezpieczania miejsca zdarzenia, zapewnienia bezpieczeństwa zagrożonym jednostkom oraz wypracowanie wspólnych procedur ratowniczych.

Uzbrojenie GISW

Podstawowe wyposażenie  GISW  jest zależne od charakteru realizacji zadań i musi być współmierne do stopnia zagrożenia. Wyposażenie w trakcie działania poza terenem jednostki organizacyjnej nie różni się niczym od wyposażenia operatorów pododdziałów kontrterrorystycznych Policji. Realizując konwoje tzw. podwyższonego ryzyka, czyli z osadzonymi niebezpiecznymi, między innymi członkami grup przestępczych o charakterze zbrojnym, świadkami koronnymi czy z przestępcami z pierwszych stron gazet, tzw. medialnymi, funkcjonariusze GISW muszą być gotowi na wszystko.

Skala zagrożeń dla bezpieczeństwa konwoju jest bardzo wysoka, stąd funkcjonariusze wyposażeni są w dwie jednostki broni palnej. Broń podstawową stanowi karabinek Beretta ARX 160 5,56 mm oraz PM – wz. 06 9 mm. Broń zapasową stanowi Glock 17 i Walther P 99.

Dodatkowo operator ma środki ochrony osobistej, takie jak:

• kamizelka zintegrowana, kuloodporna,
• hełm kevlarowy,
• system łączności,
• oraz niezbędne wyposażenie osobiste, jak np. IFAK.

Zazwyczaj każdy konwój jest inny, ale procedury pozostają niezmienne. Funkcjonariusze GISW muszą być przygotowani do odparcia każdego zagrożenia podczas realizacji zadania. Mogą to być próby odbicia osadzonego, próby bezpośredniego ataku na konwój czy zdarzenia o charakterze terrorystycznym. Tego typu niebezpieczne sytuacje jak najbardziej się zdarzają.

Kiedy funkcjonariusze GISW działają na terenie aresztów śledczych i zakładów karnych ze względów bezpieczeństwa ich broń palna jest deponowana. Obowiązkowym wyposażeniem są wówczas środki ochrony osobistej, takie jak sprzęt udaroodporny oraz tarcze ochronne, które zapewniają osłonę funkcjonariuszy przed zagrożeniem ze strony osadzonych, ale również środki przymusu bezpośredniego służące do obezwładniania za pomocą energii elektrycznej oraz strzelby gładkolufowe, służące do miotania pocisków niepenetracyjnych, w tym również wyrzutnik GL-06 kal. 40.

Funkcjonariusze GISW  wykorzystują również rękawice nożo- i zacięcioodporne. Rękawice stosowane są w sytuacjach, w których funkcjonariusze są zmuszeni do zastosowania środków przymusu bezpośredniego podczas interwencji, np. w celi mieszkalnej. Należy pamiętać, że mimo pozbawienia możliwości posiadania przez osadzonych ostrych przedmiotów oraz broni białej, funkcjonariusze narażeni są na użycie podczas bezpośredniego ataku prowizorycznych przedmiotów niebezpiecznych, wytworzonych na wzór np. noża. Ponadto wchodząc w bezpośredni kontakt fizyczny z osadzonym, funkcjonariusze muszą zabezpieczyć się przed ukrytymi w odzieży igłami czy żyletkami.

Kolejnym powodem, dla którego używa się wyżej wymienionych rękawic zacięcioodpornych, są kontrole cel i pomieszczeń, w których stale lub czasowo przebywają osadzeni. Szukając przedmiotów niebezpiecznych bądź substancji odurzających funkcjonariusze zabezpieczają się w ten sposób przed przypadkowym zranieniem podczas przeszukania rzeczy osobistych osadzonego.

Czytaj też: "Każde życie jest dla nas najważniejsze, bez względu na to, po której stronie kraty się znajdujesz" >>>

Funkcjonariusze GISW w większości swoich realizacji wykorzystują wyszkolenie z zakresu technik i taktyki interwencji. W sytuacjach kryzysowych, takich jak zbiorowe wystąpienia osadzonych, bójki w celach i na placach spacerowych, samookaleczenia przez osadzonych, bezpośrednie ataki na życie i zdrowie funkcjonariuszy wchodzących w skład personelu więziennego, operatorzy wykorzystują taktykę opartą na tarczach ochronnych, którą najprościej zobrazować na przykładzie ciężkozbrojnych piechurów spartańskich, wyposażonych w Hoplony – czyli właśnie tarcze.

Jednym z elementów, który został wprowadzony ostatnio we wszystkich Grupach Interwencyjnych Służby Więziennej, była zmiana koloru umundurowania. Umundurowanie taktyczne w kolorze czarnym zastąpiono umundurowaniem w kamuflażu „Multicam”.

Selekcja

Przyjęcie do służby w GISW ma swoistą formę selekcji. Aby dostać się do GISW-u, trzeba przejść morderczy test sprawności fizycznej, bo ze względu na charakterystykę działań szczególną wagę przykłada się do siły, dynamiki oraz wytrzymałości siłowej.

Przed każdym kandydatem stawiane są wymagane normy, które są niezmienne i niezależne od wieku. Konkurencje między innymi dotyczą sprawdzianu liczby wykonanych powtórzeń na drążku gimnastycznym czy powtórzeń wypchnięć siłowych w pozycji leżącej z obciążeniem odpowiadającym bezpośrednio wadze kandydata. Odbywają się również testy biegowe z dodatkowym obciążeniem oraz z wykorzystaniem toru przeszkód.

Pomimo spełnienia wymaganych norm, decyzja o przyjęciu kandydata opiera się również na podstawie rankingu, ponieważ wybierani są tylko najlepsi z najlepszych, a często na jedno miejsce przypada kilku kandydatów.

Po etapie selekcji funkcjonariusza czeka trzymiesięczna służba kandydacka, która jest permanentnym egzaminem. Szkolenie obejmuje przepisy ochronne, taktykę konwojową, obsługę broni i udzielenie pierwszej pomocy. Oceniane są indywidualne predyspozycje, ale i zdolność współpracy oraz przydatność dla grupy.

Operatorzy GISW-u polegają na swoich umiejętnościach, wzajemnym zaufaniu i zgraniu zespołu. W GISW sprawdzi się, jak mówią szefowie poszczególnych grup: „chłop duży, silny i szybki, a przy tym umiejący współpracować z innymi”.

W GISW nie ma miejsca dla indywidualistów i tylko najlepsi mogą w nich pełnić służbę. Są to często funkcjonariusze trenujący w klubach sportowych, posiadający uprawnienia ratowników medycznych, instruktorów strzelectwa czy sztuk walki.

Grupy interwencyjne tworzą ludzie, którzy są wyselekcjonowani pod względem sprawności fizycznej i odporności na sytuacje stresowe. Tutaj kluczem do sukcesu jest zgrany zespół. W szeregach grup są tylko ludzie, którzy lubią to, co robią i są wszechstronnie wyszkoleni. Każdy poszczególny funkcjonariusz wnosi do grupy zakres wiedzy specjalistycznej oraz doświadczenie.

W dobie dzisiejszych zagrożeń GISW jest formacją, która przede wszystkim jest odpowiedzią Służby Więziennej na zdarzenia o charakterze terrorystycznym na terenie jednostek i pełni ważną funkcję w bezpieczeństwie wewnętrznym państwa. Usystematyzowany proces szkolenia jest wzbogacony o wymianę doświadczeń z operatorami grup realizacyjnych innych służb mundurowych, co skutkuje zaimplementowaniem procedur taktycznych np. Pododdziałów Kontrterrorystycznych Policji, na rzecz działań w Służbie Więziennej. Formacja cały czas prężnie się rozwija, a jej operatorzy ciągle podnoszą poziom swojego wyszkolenia.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!