Wszystko o pompkach cz. 3 – warianty położenia dłoni oraz położenia ciała w osi pionowej

Warianty położenia dłoni

Do omówionych wcześniej wariantów położenia nóg oraz rąk warto dodać, że dłonie również możemy układać w wielu różnych położeniach:

1. Dłonie równoległe do siebie(wariant klasyczny).
2. Dłonie zwrócone palcami ku sobie. W tym wariancie warto zwrócić uwagę na wersję z bardzo wąskim rozstawem dłoni w tym położeniu (silne zaangażowanie mięśni trójgłowych ramienia).
3. Dłonie zwrócone palcami od siebie(na boki ciała). W tym wariancie ciekawą wersją jest szeroki rozstaw rąk, silnie angażujący w nietypowy sposób część zewnętrzną mięśni piersiowych oraz tylne aktony mięśni naramiennych. 
4. Palce dotykają podłoża. Wersja pompek na palcach dodatkowo aktywizuje grupę mięśni związanych np. z uderzeniami palcami lub chwytem palcami, co może być przydatne w wielu sztukach walki. W wersji dla zaawansowanych wykonywać można pompki na trzech palcach lub na samym kciuku. 
5. Zaciśnięta pięść dotyka podłoża. Pompki na kościach palców silniej aktywizują mięśnie przedramion i ogólnie zwiększają nieco napięcie grup mięśniowych. Warto zauważyć, że wykonując pompki na kościach wzrasta amplituda ruchu – możemy opuścić się nieco niżej niż gdy wykonujemy pompki na dłoniach. Silniejszemu rozciągnięciu w fazie dolnej ulegają mięśnie piersiowe co sprzyja ich pobudzeniu do rozwoju. Osoby trenujące różne odmiany karate (japońska sztuka walki) wykonują je na 2 pierwszych kościach (rys. 5), natomiast osoby trenujące pewne odmiany chińskich sztuk walki np. ving tsun [1] wykonują pompki na trzech ostatnich kościach dłoni (Przygotuj się odpowiednio na wysiłek fizyczny). Wybór kości dłoni do wykonywania pompek jest związany ze sposobem wykonywania uderzeń ręką w zależności od sztuki walki (powierzchnia kości dłoni, która ma styk z uderzanym celem). Oczywiście pompki na kościach to doskonałe ćwiczenie dla trenujących sztuki walki ponieważ w trakcie takich pompek pracują mięśnie górnej połowy ciała w praktyce identyczne jak przy realnym zadawaniu uderzenia (praca rotacji tułowia, ruchu nóg itp. czyli dolnej połowy ciała równie ważnej jak górna, a może nawet ważniejszej wg praktyków sztuk walki, wymaga oczywiście treningu wyprowadzania uderzeń w pozycji stojącej). 
6. Nadgarstki z palcami zwróconymi ku sobie dotykają podłoża (rys. 6). Pompki w tej pozycji oprócz oddziaływania na mięśnie powodują zwiększenie elastyczności stawu w nadgarstku. Ten rodzaj dość trudnych pompek wykonuje się np. w trakcie treningów kung fu stylu ving tsun z uwagi na dużo bardzo specyficznych technik ręcznych, w których elastyczność tego stawu jest bardzo ważna (bliższe szczegóły dotyczące tej bardzo ciekawej i wyjątkowo skutecznej chińskiej sztuki walki znaleźć można np. na stronie [1] – trenowałem kilkanaście lat ten styl kung fu u sifu dr Janusza Szymankiewicza, prekursora stylu ving tsun w Polsce oraz autora wielu książek z zakresu sztuk walki).

Warianty położenia ciała w osi pionowej

W przypadku klasycznych pompek w których całe ciało jest niemal poziomo w pozycji dolnej ćwiczenia, ciężar ciała z jakim naciskają dłonie na podłoże w pozycji wyprostowanych rąk wynosi około 60%. W przypadku masy ciała równej 80kg, naciskamy więc na podłoże z siłą ciężkości 480 niutonów (masą równą 48kg).

Taką część całkowitej masy naszego ciała opuszczamy więc w dół. W pozycji dolnej gdy klatka piersiowa jest tuż nad ziemią, nacisk dłoni na podłoże wzrasta i wynosi około 75% ciężaru ciała. Ruch w górę z pozycji dolnej, szczególnie w fazie początkowej jest więc zdecydowanie trudniejszy niż ruch opuszczania ciała w dół z pozycji górnej.

Różnica w nacisku dłoni na podłoże wynika z innego kąta naszego ciała w stosunku do podłoża. Im kąt jest mniejszy tym nacisk na podłoże rośnie. Klasyczne pompki dość równomiernie angażują do pracy mięsień piersiowy większy. Gdy chcemy jednak aby akcent był na część górną lub dolną tego mięśnia to musimy zmienić położenie naszego ciała w stosunku do podłoża. Możliwości są dwie:

1. Stopy umieszczamy wyżej niż podłoże, na którym są dłonie (rys. 2, rys. 3 oraz rys. 4). W takim przypadku silniej pobudzana jest górna część mięśni piersiowych, wzrasta ponadto zaangażowanie przedniego aktona mięśnia naramiennego. Im wyżej umieścimy nogi tym nacisk dłoni na podłoże wzrasta ale nie są to zmiany bardzo duże. W przypadku umieszczenia stóp na wysokości odpowiednio 20cm, 40cm oraz 55cm nacisk dłoni na podłoże w pozycji wyprostowanych rąk wynosi odpowiednio 70%, 72,5% oraz 75% ciężaru ciała. W pozycji dolnej przy ugiętych rękach przy wysokościach podparcia stóp wynoszących 20cm, 40cm oraz 55cm nacisk dłoni na podłoże jest zbliżony i wynosi około 80%. Wykonywanie pompek w tej pozycji porównać można do wyciskania sztangi leżąc na skośnej ławce.
2. Dłonie umieszczamy wyżej niż podłoże, na którym są palce stóp. W takim przypadku wzrasta zaangażowanie dolnej części mięśnia piersiowego (rys. 1). Pompki w tej pozycji są jednak mało efektywnym ćwiczeniem ponieważ maleje znacznie ciężar z którym wykonujemy ćwiczenie. W przypadku umieszczenia dłoni na podłożu wyższym o 40 cm, nacisk dłoni na podłoże w pozycji gdy ręce są wyprostowane wynosi około 50% ciężaru ciała, natomiast w pozycji dolnej gdy ręce są ugięte, nacisk dłoni na podłoże wynosi około 60% ciężaru ciała. Wykonywanie pompek w tej pozycji porównać można do wyciskania sztangi leżąc na skośnej ławce w pozycji z głową w dół.

Zobacz także materiał filmowy z metodyki wykonywania pompek - ułożenie rąk i dłoni >

Skrajnym przypadkiem zmiany kąta położenia linii tułowia w stosunku do podłoża jest stanie na rękach np. przy drabince i w tej pozycji wykonywanie ruchów uginania rąk.  W tym przypadku nacisk dłoni na podłoże wynosi oczywiście 100% ciężaru ciała.

To bardzo trudne ćwiczenie angażuje silnie mięśnie naramienne (szczególnie akton przedni) oraz mięśnie trójgłowe ramienia, pracują również w dość silnie w bardzo małym zakresie ruchu (w praktyce izometrycznie) mięśnie stabilizujące pozycję ciała czyli mięśnie proste i skośne brzucha, prostowniki grzbietu oraz mięśnie najszersze grzbietu.

Literatura:

[1] http://www.vingtsunkuen.republika.pl/

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!