TC3 w pigułce

Jak na przestrzeni ostatnich 10, 5 czy 2 lat zmieniła się specyfika ratownictwa na polu walki?

Ten temat należałoby podzielić na dwa obszary: na ratownictwo taktyczne na świecie i w Polsce.

Jeżeli chodzi o ratownictwo taktyczne na świecie, to schodzi ono z bardzo zaawansowanymi procedurami ratowania życia na coraz niższy poziom. Takie zabiegi jak prowadzenie: drenażu opłucnej, drobne zabiegi chirurgiczne, przetaczanie krwi, odbywa się już na polu walki. Musimy zdawać sobie sprawę także z tego, że zmienia się specyfika konfliktów zbrojnych na świecie.

Nie możemy już mówić tylko o operacjach, jak w Afganistanie czy Iraku, ale zacząć mówić o wojnie niekonwencjonalnej, gdzie czas ewakuacji, który obecnie określany jest w dokumentach NATO na tzw. złotą godzinę, może okazać się trudny do osiągnięcia. Jest to czas liczony od momentu powstania urazu na polu walki do momentu trafienia na stół operacyjny albo chociaż do placówki medycznej.

Obecnie w sytuacji wojny niekonwencjonalnej, np. na terenach okupowanych, przykładem czego może być choćby Ukraina, czas ewakuacji znacznie się wydłuża. Dlatego w tej chwili to operator/medyk musi się pacjentem mocniej zająć w ramach wydłużonej opieki na polu walki, w sytuacji, w której nie ma dostępu ani do dużej ilości sprzętu medycznego, ani do specjalistów. Jest to podstawowa zmiana, jaka zaistniała na przestrzeni ostatnich kilku lat. To kierunek zmian, który nie przez wszystkich w Polsce może być pożądany.

W Polsce pewne zabiegi i procedury są zarezerwowane tylko dla lekarzy czy chirurgów. Będzie musiało się to zmienić. Świetnie tłumaczą to Amerykanie, którzy mówią jasno, że nawet jeżeli prawo w danym kraju nie pozwala wykonywać pewnych rzeczy, to wyszkolenie medyków w zakresie tych procedur pozwala na nadzorowanie wykonania tych procedur np. poprzez telemedycynę.

TC3 jest oczywiście kluczem i podstawą do procedury wydłużonej opieki nad rannym. Procedury te cały czas się zmieniają i rozwijają. Dochodzą nowoczesne leki.

To, co dla mnie jest kluczem do wszystkiego, to fakt, że wszystkie propozycje zmian oparte są na badaniach naukowych, tzw. Evidence Based Medicine – medycynie opartej na faktach. Nie ma miejsca na własną interpretację. Badania te mówią np., że świeża, pełna krew na polu walki ratuje ludzkie życie. Minimalizuje ryzyko powikłań wstrząsu hipowolemicznego po wstrząsie i dlatego należy ją stosować.

W Polsce jest ogromna dyskusja na temat podawania krwi na polu walki, przetaczania krwi żołnierz – żołnierzowi. To są jednak procedury, które są stosowane i z którymi trzeba się liczyć. Polscy operatorzy są również przeszkoleni w tym zakresie.

W tamtym roku pojawiło się rozporządzenie zwiększające kompetencje ratowników, poprzez utworzenie kursów poszerzających te kompetencje z uprawnieniami na rok, jeżeli jest potrzeba, aby ratownik pojechał np. na misję zagraniczną. Po tym czasie, albo uprawnienia mu się podtrzymuje, albo będzie musiał taki kurs ponowić. Dobrze, że idziemy w tym kierunku.

Warto tutaj podać taką ciekawostkę, że Polska jako jeden z nielicznych krajów w Europie ma już podstawy prawne do realizacji tak zaawansowanych procedur. Dla mnie jako instruktora to jest doskonała wiadomość, że coś takiego powstało i nie ma przeszkód prawnych, aby takie procedury wykonywać.