XX Selekcja

– Selekcja nie jest imprezą sportową, nie ma startu ani mety. Nie ma złotego środka, aby ją ukończyć. Równie ważna jest psychika co motoryka. Jeśli chodzi o motorykę, jest to połączenie trzech obszarów: siły, szybkości oraz wytrzymałości – wyjaśnia Arkadiusz Kups, były oficer jednostek spe­cjalnych, od 20 lat prowadzący grę terenową Selekcja.

– Do tego dochodzi motywacja i nie oszukujmy się, myślenie. W Selekcji jest masa konkurencji wymagających opanowania, wysokiego poziomu kreatywności, pamięci – nie tylko ruchowej, ale tego wszystkiego, co się dzieje. Na koniec Selekcji uczestnik musi powtórzyć kombinację 40 cyfr. Budzisz człowieka o godz. 2 w nocy i pytasz, jaki jest 36 znak graficzny kodu, a on po minucie mówi siedem. To jest to.

W pierwotnych założeniach z 1998 roku ta gra terenowa miała być alter­natywą dla kandydatów do służby zasadniczej, którzy chcieli trafić do elitar­nych jednostek. Miała ułatwić wyłuskanie z rzeszy poborowych osób o spe­cyficznych predyspozycjach cenionych właśnie w doborowych formacjach. Choć czy to poborowe, czy zawodowe – wojsko i inne służby mundurowe nie wykorzystały w pełni możliwości rekrutacyjnych.

Wprawdzie w najbardziej elitarnych formacjach w kraju jest wielu ludzi, którzy właśnie tę imprezę ukończyli. Jednak w dużej mierze to wynik prywatnych znajomości zawar­tych podczas imprezy. Na dziewięć kobiet, które ukończyły wcześniejsze edycje Selekcji, trzy pracują w straży granicznej. To całkiem dobry wynik.

Tegoroczna Selekcja była intensywniejsza niż dotychczasowe. Obfitowa­ła w niespodzianki, dramaty i gorycz porażki spotęgowaną świadomością utraty ostatniej szansy. Zgodnie z zapowiedziami majora Kupsa, była to ostatnia, 20. edycja imprezy. Nie wiadomo, co będzie dalej. Pewne jest, że dotychczasowa formuła się wyczerpała.

Gdy w głowach majora Kupsa i Piotra Barnabiuka, dziennikarza i auto­ra książek poświęconych 56. kompanii specjalnej, rodziła się Selekcja, na rynku nie było tego typu imprez. Pierwsi chętni do uczestnictwa w „Selekcji Żołnierza Polskiego” zgłaszali się listownie. Dwaj twórcy formuły czytali sto­sy listów i na ich podstawie wybierali kandydatów do gry zasadniczej. Tak wyglądała pierwsza preselekcja.

Wkrótce odkryli, że w wielu przypadkach „osiągnięcia” opisane w listach rozmijały się z rzeczywistością. Zmienili zatem sposób preselekcji. Formę listownej laurki zastąpił znany obecnie sprawdzian sprawnościowy.

Najlepsi rozpoczynali grę – otrzymywali ko­szulki i czapki. Od początku scenariusz gry dla jej uczestników był niespo­dzianką. Wiedzieli jedynie, jaki sprzęt jest obowiązkowy, co jest zakazane i maksymalnie do kiedy gra może się przeciągnąć. Reszta była niewiadomą.

Z czasem uczestnicy przekonali się, że długie marsze, wszystkie wariacje i modyfikacje pompek oraz brzuszków, a także zajęcia w wodzie są żelazny­mi punktami gry.

Przez 20 lat nigdy scenariusz się nie powtórzył, a inwencja prowadzących imprezę świadczyła o tym, że oni bawią się równie dobrze. „Zapoznanie” z ziemią goszczącego ich poligonu drawskiego zawsze wyglą­dało tak samo – czołganie się z ekwi­punkiem pod sznurkami, na których instruktorzy umieszczali dzwoneczki. Każde poruszenie oznaczało dodatko­wą rundę pod sznurkami dla wszyst­kich uczestników.

Kolejnym stałym punktem gry był tor psychologiczny (labirynt), kolokwialnie nazywany „psycholem”.

Uczestnicy wchodzili na teren ośrodka szkolenia rozpoznaw­czego Jaworze. Czasem odbywało się to za dnia, niekiedy po zmroku. Po­jedynczo pokonywali teren ćwiczeń, wchodzili do kanałów i okopów.

Biegli z zasobnikami, ktoś stale na nich krzy­czał, poganiał, kazał odpowiadać na pytania.

Wbiegali do budynku przypo­minającego bunkier. Tam musieli pokonać kilka pomieszczeń.

Było ciemno, instruktorzy mieli latarki, czasem było tylko światło stroboskopowe. Wpadali do kolejnego pomieszczenia, tam kilka osób, jakieś zdjęcia.

W następnym siedział instruktor, na stole przed nim leżały różne przedmioty. Tam wykony­wali tajne zadanie.

Odpowiadając na pytania instruktora, mieli mu przekazać usłyszaną wcześniej informację, tak aby pozostałe osoby w pomieszczeniu nie wiedziały, o jaką treść chodzi.

Następnie bieg do kolejnego pomiesz­czenia, tam krzyki, zainscenizowana scenka. Wyjście z budynku, strzały z broni, syreny, bieg do wskazanego miejsca, a tam ktoś zakłada kaptur na głowę. Gdzieś prowadzi, sadza pod ścianą i na­kazuje milczenie.

Kiedyś, gdy instruktorzy puścili wodze fantazji, był tor napalmowy. Dym dławił i znacząco utrudniał wykonanie zadań. Za to jak wzrósł realizm!

Innym razem w bunkrze na stole leżał łeb prosiaka kupiony gdzieś w rzeźni.

Były też flaki, ale ktoś zostawił je na słońcu i nawet jak na Selekcję smród był za duży, aby je wykorzystać do inscenizacji.

Jednak ryj zrobił swoje, tak przykuwał uwagę uczest­ników, że ignorowali inne elementy.

Bywało, że instruktor leżał obla­ny barszczem i udawał trupa.

Były też zabawne sytuacje, gdy uczestnicy mie­li za zadanie niepostrzeżenie dotrzeć do pojazdu opancerzonego wyposa­żonego m.in. w kamery termowizyjne.

Przez dłuższy czas całkiem sprawnie sobie radzili. W pobliżu pasło się stado saren. Spłoszone rzuciły do ucieczki. Niestety, w stronę podkradających się do wozu.

Z daleka widać było skaczą­ce sarny i słychać jęki tratowanych uczestników. Nikomu nic się nie stało, jednak sytuacja zaskoczyła i rozbawiła wszystkich. Chociaż uczestników nieco później...

Były też sytuacje zaskakujące nawet instruktorów. Jedną z nich wspomi­na jeden ze zwycięzców Selekcji z 2013 roku, numer 9 z Torunia.

– W ferworze zadania instruktor podszedł bardzo blisko z bronią, myśla­łem, że można mu ją zabrać i tak zrobiłem, później okazało się, że nie o to w zadaniu chodziło. Okazało się, że nie można dotykać instruktorów. Wie­czorem przy wyczytywaniu numerów które odpadają, Major mnie wyczytał. Myślałem, że odpadnę, ale wyrozumiałym głosem powiedział, że daje mi ostatnią szansę.

Na uwagę zasługują również zajęcia wysokościowe czy tor przeszkód z przeprawianiem się przez tereny bagienne, wspinanie po siatce czy prze­prawianie na drugi brzeg po linie.

Jak to wyglądało?

Wszystko zależało od inwencji instruktorów. Czasem przechodzili po linie, trzymając się drugiej, niekiedy przemieszczali się, trzymając linę rękoma i nogami, innym razem instruktorzy pozwalali na dowolność.

Podobnie było z przeprawianiem się przez pontony czy rozwie­szoną siatkę.

Mimo że scenariusz gry obejmował stałe punkty, to uczestnicy nigdy nie mogli skarżyć się na nudę.