OSS System dla operatorów

OSS to skrót od Operator Suppressor Systems, nazwy firmy z Murray w stanie Utah, budzący skojarzenia z Office of Strategic Services, czyli Biurem Służb Strategicznych – agencją wywiadowczą Stanów Zjednoczonych, poprzedniczką CIA działającą w latach 1942–1946, z której bojowych doświadczeń czerpały także tworzone od lat 50. jednostki Sił Specjalnych wojsk lądowych USA (US Army Special Forces), znane jako „Zielone Berety”.

Twórcą i długoletnim szefem tego przedsiębiorstwa jest były żołnierz tej formacji Russel Oliver, służbę w siłach specjalnych ma za sobą także wielu pracowników OSS. Russ Oliver projektował tłumiki do broni od 21. roku życia, był m.in. przedstawicielem handlowym niemieckiej Heckler & Koch GmbH w USA, prywatnym „kontraktorem” i prowadził firmę zajmującą się szkoleniem służb policyjnych.

W wieku 32 lat wstąpił do armii, a po dwóch latach przeszedł selekcję do „Zielonych Beretów”, w szeregach których przesłużył kolejne osiem lat.
Już na etapie kursu kwalifikacyjnego (Q course) do jednostek w Fort Bragg spod jego ręki wyszły pierwsze szkice nowatorskich tłumików, projektowanych przede wszystkim, co podkreślono później w nazwie jego firmy, dla operatorów, czyli żołnierzy pionu bojowego sił specjalnych.
W 2007 r. założył swe przedsiębiorstwo, zajmujące się tworzeniem, produkcją i dystrybucją zaawansowanych systemów wytłumiających do broni strzeleckiej na potrzeby sił zbrojnych i policyjnych, zwłaszcza ich jednostek specjalnych, ale także dla strzelców cywilnych.

Dziś OSS to nowoczesny zakład produkcyjny o powierzchni ponad 1670 m², z doskonale wyposażonym działem badawczo-rozwojowym, ostatnio ściśle współpracujący z renomowaną niemiecką HK.

Zobacz także: OSS System dla operatorów - dodatkowa galeria zdjęć tłumików

Europejskim przedstawicielem tej firmy została Precision Technic Defence z siedzibami w Niemczech i Danii, a od tego roku tłumiki OSS ma w ofercie również warszawski Cenrex.

Russ Oliver stworzył unikalny wzór modułowego tłumika dzięki nieschematycznemu („out of the box”) podejściu do konstruowania takiego urządzenia, bez powielania zapoczątkowanych przez H. Maxima w 1902 r. (patent US 916885 A z 1909 r.) przegród.
Zamiast tego zastosował kilkuelementowy system, silnie zawirowujący i częściowo zawracający w komorze rozprężania strumień gazów wypływających z lufy za pociskiem.
Całość, której nadano nazwę tłumika przepływowego „flow-through”, przypomina bardziej rozwiązania znane z wnętrz silników odrzutowych, niż dotychczasowych tłumików dźwięku.

Czytaj też: Negev >>>

OSS to, zgodnie z nazwą, rzeczywiście „system” w pełnym tego słowa znaczeniu (patent US 8516941 B1). Składa się z dwóch zasadniczych zespołów wykonanych ze stali, tytanu i kobaltu:

• BPR (Back Pressure Regulator)
• oraz SRM (Signature Reduction Module),

oba w kilku długościach, z których można dobrać najbardziej odpowiadający użytkownikowi – im dłuższe, tym lepiej tłumiące.

Pierwszy może być używany samodzielnie na broni, zapewniając znaczą część (średniej długości BPR ok. 18–22 dB, dłuższe nawet 30 dB) z całościowego efektu tłumienia huku wystrzału przez kompletny OSS.
Swoją nazwę zawdzięcza radykalnemu zmniejszaniu ciśnienia wstecznego gazów prochowych, co istotnie odróżnia OSS od klasycznych tłumików, w których następuje niekorzystne zjawisko cofania gazów do wnętrza broni.
Powstrzymywane przed swobodnym wypłynięciem z lufy za pociskiem uderzają wyższym ciśnieniem w dno łuski, co w wyciszanej broni automatycznej powoduje odrzucanie ze zwiększoną prędkością zespołu ruchomego, silne oddziaływanie resztek gazów oraz innych produktów spalania ładunku prochowego przez okno wyrzutowe łusek i inne szczeliny komory zamkowej w kierunku m.in. twarzy strzelca, a także silniejsze zanieczyszczenie wnętrza broni.
Oddziaływanie nadmiernego ciśnienia na mechanizmy projektowane do działania przy mniejszym poziomie psi zwiększa szybkostrzelność, niejednokrotnie obniżając niezawodność karabinów i kbk (przede wszystkim usuwania łusek, podawania kolejnych nabojów do lufy) niewyposażonych w regulator gazowy, odpowiednio przestawiany na czas użycia tłumika.Wraz z przekazywaną przez gorące gazy wysoką temperaturą negatywnie wpływa także na żywotność ogólną i bieżącą wytrzymałość niektórych części broni.

Rdzeń BPR stanowi precyzyjnie wykonany na obrabiarkach numerycznych element o pozornie skomplikowanej konstrukcji.
W rzeczywistości jest to rura z licznymi skrętnymi żebrami pokrywającymi gęsto jej zewnętrzną powierzchnię w kilku pasach, a w niektórych wersjach dodatkowo z kilkoma przerywanymi pierścieniami.
Wypływające z lufy gazy trafiają do wnętrza tego elementu BPR, stanowiącego komorę wstępnego rozprężania (wewnętrzną), z której przechodzą przez kilka szeregów otworów po prawej na jego obwodzie do nasuniętej nań cylindrycznej osłony (komory zewnętrznej), wpadając dzięki wspomnianemu ożebrowaniu w wirowy ruch, podczas którego wytracają energię i temperaturę.
Dzięki odpowiedniemu rozproszeniu i ukierunkowaniu gazów znacząco wyeliminowano ich odbijanie do wnętrza broni, doprowadzając do stopniowego uchodzenia przez wylot tłumika, oczywiście w sposób także skutecznie zmniejszający akustyczno-świetlne efekty strzału.
W porównaniu z typowymi tłumikami oferowane przez OSS mają nawet o 95% mniejszy efekt cofania gazów – przykładowo pomiar na 5,56 mm cywilnym kbk HK MR556 (odpowiednik HK416) wskazał tylko sześcioprocentowy wzrost szybkości odrzutu zespołu ruchomego przy strzelaniu z tłumikiem OSS i od 30 do 40 procent, gdy użyto innych, klasycznych typów. To zaś oznacza, że broń zaopatrzona w OSS nie potrzebuje regulatora gazowego, powinna działać bardziej niezawodnie nawet przy strzelaniu seriami, a strzelcowi, którego twarz (oczy, układ oddechowy) nie jest narażona na nadmierne oddziaływanie gazów, łatwiej prowadzić celny ogień.

Wracając do budowy BPR, dwa wymienione elementy wewnętrzne okryte są właściwą obudową zewnętrzną o oktagonalnym przekroju.
W odróżnieniu od najczęściej okrągłych lepiej zapobiega powstawaniu miraży cieplnych po rozgrzaniu tłumika, ponieważ temperatura w jego górnej części rozchodzi się po większej, płaskiej powierzchni, zamiast skupiać w górnej części cylindra.
Według producenta OSS redukuje liniową sygnaturę mirażu o 60%.
Przednia część obudowy tłumika ma wyszukaną formę wylotową, stanowiącą bardziej rozbudowaną wariację skrętnego tłumika płomieni typu Vortex, z dwoma rzędami występów na obwodzie: czterema dłuższymi C-kształtnymi przy wylocie i ośmioma mniejszymi, ułożonymi nieco ukośnie wokół nich.

Czytaj też: MSPO 2016 cz.1 >>>

Całości BPR dopełnia tzw. FHMB (Flash Hider Muzzle Brake), czyli spory, trzykomorowy hamulec wylotowy-tłumik płomieni nakręcany na wylot lufy i służący do zamocowania tłumika OSS.
Jego budowa pozwala uzyskać efekty typowe dla podobnych typów urządzeń wylotowych stosowanych na broni niewytłumionej, a po zamocowaniu BPR uczestniczy w uwalnianiu w odpowiedni sposób części gazów wylotowych do jego zewnętrznej komory rozprężania.
Występuje on w dwóch wersjach, w zależności od tego, czy mamy do dyspozycji odsłonięty jedenastocentymetrowy odcinek lufy, na który można nasunąć BPR unikając zauważalnego zwiększania długości całkowitej broni (np. w M4 i HK416D145 RS jedynie o 1,25–1,5 cala, dzięki czemu może stale pozostawać na kbk nie zaburzając jego manewrowości), czy też tłumik ma być dokręcony na końcu lufy jako jej przedłużenie.

• W pierwszym przypadku stosuje się „nalufowe” BPR-1 serii OTB (over the barrel), a FHMB stanowi stały, przedni element ich wewnętrznej komory rozprężania.
• W drugim, np. do krótkolufowych subkarabinków lub kbk z długim łożem sięgającym wylotu lufy, wykorzystuje się BPR-2 w układzie „strumieniowym” serii FM (Flush Mount).

Tu warto zaznaczyć, że zewnętrzna średnica tłumików OSS sięga ok. 4,45 cm i jeśli popularne szynowe łoża nie pozwalają wsunąć w nie BPR OTB, to można zastąpić je oferowanymi przez OSS o długości 13 lub 15 cali, lub np. Radical Firearms/Seekins Precision MCSR v2 o wewnętrznej średnicy 1,8 cala (4,57 cm).
Jeśli jednak pozostaje zamocowanie tłumika OSS przedłużającego lufę, np. na subkbk HK416D10RS, jego tłumik płomienia można na stałe zastąpić samodzielnym FHMB-2, na który, gdy potrzeba, nakręca się BPR-2, w przypadku broni kalibru 5,56 mm przedłużające ją o 5–6 cali.

Same BPR zmniejszają głośność wystrzału do około 136–148 dB (broń kalibru 5,56 mm) – 138–152 dB (karabiny na nabój 7,62 mm NATO), co oznacza, że należą do kategorii przyciszających, a nie maksymalnie wygłuszających. Są więc przydatne w wielu sytuacjach (szerzej o zastosowaniach tłumików w „Special Ops” nr 5–6/2010), ale nie wszystkie zapewniają wystarczającą ochronę słuchu strzelca poniżej progu bólu.
Chociaż pogorszenie słuchu może nastąpić nawet przy dłuższym narażeniu na dźwięki powyżej 85 dB, to za amerykańską OSHA (Occupational Safety and Health Administration) przyjmuje się, że najbardziej niebezpieczne jest już krótkotrwałe oddziaływanie bólowe dźwięków powyżej 140 dB – a więc każdy strzał z niewytłumionej broni strzeleckiej (140–190 dB w zależności od typu użytej amunicji, odległości od broni, ograniczenia przestrzeni, gdzie oddano strzał itp.) może spowodować natychmiastowe i nieodwracalne uszkodzenie ucha środkowego.
Nawet w przypadku zaprawionych strzelców niekorzystających z ochronników słuchu, huk wystrzałów nie tylko ogranicza przynajmniej chwilowo możliwości słuchowe, ale także wywołuje stan napięcia oraz obniża zdolność koncentracji, co przekłada się negatywnie na skuteczność działania. Dlatego w celu zapewnienia pełnej skuteczności tłumiki OSS składają się oprócz BPR z dołączanego do nich modułu SRM, który zapewnia zmniejszenie huku wystrzału o kolejne 11–12 dB, czyli do poziomu poniżej 140 dB, a także całkowite wytłumienie efektu świetlnego.
Trzeba bowiem pamiętać, że tego rodzaju urządzenia tylko skrótowo nazywane są tłumikiem dźwięku, a w rzeczywistości równie istotne jest redukowanie przez nie demaskującego wizualnie, zwłaszcza w warunkach nocnych, płomienia wylotowego.

BPR w komplecie z SRM nie tylko dobrze wycisza, ale również doskonale redukuje widoczne spalanie gazów i resztek prochowych poza lufą.
O ile większość dostępnych na rynku tłumików ogranicza natężenie światła płomienia wylotowego pierwszego strzału do ok. 300 lx, to OSS wykazuje skuteczność do poziomu zaledwie 3 lx, to jest prawie niezauważalnego. Nagrzewa się przy tym prawie o połowę mniej niż odpowiedniki innych firm (ok. 370 st. C w porównaniu do 649 st. C) po opróżnieniu 30-nabojowego magazynka z broni 5,56 mm i rośnie tylko do ok. 480 stopni po kolejnych trzech.
Co istotne, podczas operacji na styku ze środowiskiem wodnym, tłumiki OSS są gotowe do użycia już w sekundę po wydobyciu wyposażonej w nie broni z pełnego zanurzenia, co w przypadku innych wymaga często nieco dłuższej zwłoki, by spłynęła z nich część nabranej wody.

Budowa SRM jest bardzo zbliżona do BPR, choć ten moduł jest nieco krótszy.
Ujednolicona budowa pozwala łatwo kompletować zestawy o wybranej skuteczności i długości, w minimalnym stopniu zmieniają one przy tym średni punkt trafienia broni, na której są mocowane.

Czytaj też: MSPO 2016 (cz. 2.) >>>

Najnowsza, piąta generacja tłumików OSS do broni 5,56 mm obejmuje pięć długości BPR-1 OTB, dwie BPR-2 FM i cztery SRM do nich, a w przypadku karabinów na nabój 7,62 mm NATO: pięć BPR-1, trzy BPR-2 i cztery SRM.
Niektóre ich elementy są wymienne, tj. identyczne dla różnych kalibrów.
Producent ocenia żywotność swych tłumików na ok. 130 tys. strzałów, czyli wielokrotnie więcej niż żywotność luf broni, do której mogą być dołączane, przy czym nadal nie powinny one tracić celności, a jedynie ze względu na erozję powierzchni minimalnie skuteczność tłumienia.

Firma OSS oferuje także zestawy wytłumiające (dwa BPR i jeden SRM) do karabinów snajperskich na amunicję .300 WinMag oraz .338 LM, a od niedawna także do wielkokalibrowych karabinów wyborowych na nabój .50 BMG i 5,56 mm rkbkm.
Szerzej zostały po raz pierwszy zaprezentowane w 2012 r. podczas NDIA (National Defense Industrial Association) Joint Armaments Symposium w Seattle, gdy pod szyldem niewielkiej firmy Russela Olivera Bravo 18 pokazano prototyp tłumika do rkbkm, przygotowanego według oczekiwań amerykańskich sił zbrojnych.

O tłumikach OSS stało się głośno dwa lata później, po NDIA Special Operations Forces Industry Conference (SOFIC 2014), podczas której zaprezentowano je na wytłumionych wersjach SD najnowszej broni HK – 5,5656 mm MR556A1/HK416 A5 oraz MR762A1/HK417 A2.
W kwietniu 2016 r. HK, która przez dwa lata partycypowała finansowo w testach tłumików OSS, wygrała kontrakt Departamentu Obrony USA na dostarczenie w ciągu 24 miesięcy 3,643 sztuk wyposażonych w nie 7,62 mm karabinów wyborowych CASS (Compact Semi-Automatic Sniper System), które zastąpią w amerykańskich siłach zbrojnych M110 firmy KAC.

Firma SureFire LLC, która ostatnio zajęła w USA najmocniejszą pozycję wśród dostawców tłumików m.in. dla sił specjalnych, próbowała podważyć jakość produktów OSS, ujawniając zdjęcie uszkodzonego tłumika tej marki z testów porównawczych z jej wyrobem oraz oficjalny charakter badań, którym je poddano.
OSS wyjaśniła, że zdjęcie pochodzi z testów przeprowadzonych jesienią 2015 r., podczas których faktycznie jeden z egzemplarzy prototypowych, zamocowanych na 5,56-mm kbk Daniel Defense Mk18 uległ uszkodzeniu po kilku 240-strzałowych (ogniem pojedynczym i seriami) cyklach brutalnych testów.
Wykryte wady zostały usunięte i w 2016 r. do produkcji weszła linia Elite, spełniająca wszelkie wymagania stawiane podczas testów w ekstremalnych warunkach

Badania prowadzone były według metodologii określonej przez agencje rządowe, pod nadzorem jej przedstawicieli oraz były obserwowane przez reprezentantów różnych jednostek wojskowych, a ponieważ agencje te nie dysponowały tak nowoczesnym oprzyrządowaniem badawczym jak ośrodek OSS w Murray, testy przeprowadzono wspólnie u producenta.
Nawet po ubiegłorocznych próbach strona rządowa stwierdziła „znaczące różnice” w stosunku do porównawczego produktu, a ostatnimi badaniami zajmowała się agencja odpowiedzialna za wybór „nowej generacji redukowania sygnatur broni strzeleckiej” dla sił operacji specjalnych i operatorów jednostek taktycznych.
W ich wyniku zatwierdzono właśnie modułowy tłumik OSS do karabinów CASS.

Russ Oliver przypomniał w jednym z wywiadów, że tłumiki jego firmy powstają w pierwszej kolejności z myślą o końcowym użytkowniku z jednostek specjalnych, dlatego poddawane są najbardziej wymagającym testom w najtrudniejszych warunkach i przy użyciu różnej amunicji.

Rozwój tłumików OSS trwał, jeśli nie liczyć poprzedzających je wcześniejszych badań i projektów wstępnych, sześć lat, a przez kilka lat wstrzymywano się z wprowadzeniem ich jeszcze nie w pełni dojrzałej formy do sprzedaży, co świadczy, że firma stawiała na jakość produktu, a nie szybki zarobek.

Oby tak pozostało, mimo rezygnacji 18 lutego 2016 r. ze stanowiska prezesa OSS jej twórcy, który uznał, że zmuszają go do tego „szczególne filozofie korporacyjne” większościowych właścicieli firmy, gdyż sygnowane jej nazwą tłumiki pozostają najbardziej nowatorskimi i obiecującymi w tej klasie.

Czytaj też: Future Forces Forum 2016 - relacja >>>

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!