Special-Ops.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Śmigłowiec Airbus Helicopters EC725 Caracal

Śmigłowiec Airbus Helicopters EC725 Caracal

Śmigłowiec Airbus Helicopters EC725 Caracal

W 2005 roku wszedł do służby pierwszy EC725 Caracal – wiropłat proponowany także polskim Siłom Zbrojnym w przetargu na 70 śmigłowców „wsparcia bojowego i zabezpieczenia”. Jest to najmłodszy członek znanej w wielu zakątkach globu rodziny Puma/Super Puma/Cougar/Super Cougar zapoczątkowanej przez Sud-Aviation SA330 Puma, powstałej w czasach, gdy wykuwała się współczesna koncepcja budowy i użycia śmigłowców w armii i na polu walki.

Zobacz także

pcphunters.com Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie?

Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie? Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie?

W sprzedaży jest dostępnych kilka rodzai broni pneumatycznej. Różnią się wzajemnie m.in. sposobem zasilania, kalibrem czy możliwością zamontowania dodatkowego sprzętu ułatwiającego strzelanie. Jeśli interesuje...

W sprzedaży jest dostępnych kilka rodzai broni pneumatycznej. Różnią się wzajemnie m.in. sposobem zasilania, kalibrem czy możliwością zamontowania dodatkowego sprzętu ułatwiającego strzelanie. Jeśli interesuje Cię zakup karabinka pneumatycznego, powinieneś wiedzieć, czym charakteryzują się poszczególne typy wiatrówek oraz do czego będziesz ich używał. Czym jest karabinek pneumatyczny? Czym charakteryzują się poszczególne typy wiatrówek długich?

Helikon-Tex Guardian Plate Carrier

Guardian Plate Carrier Guardian Plate Carrier

Guardian Plate Carrier to nowoczesna kamizelka do przenoszenia płyt balistycznych z możliwością montażu dodatkowego wyposażenia, dzięki systemowi modułowemu zgodnemu z MOLLE/PALS. W skład serii produktów...

Guardian Plate Carrier to nowoczesna kamizelka do przenoszenia płyt balistycznych z możliwością montażu dodatkowego wyposażenia, dzięki systemowi modułowemu zgodnemu z MOLLE/PALS. W skład serii produktów Guardian wchodzi kamizelka oraz 16 elementów, które można dowolnie konfigurować. Kamizelka Guardian Plate Carrier umożliwia przenoszenie płyt w najbardziej popularnych standardach: E-Cut (SAPI/ESAPI), Swimmer Cut oraz Shooter Cut.

Krzysztof Miliński Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa

Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa

Niedawno do naszej redakcji dotarła na testy latarka Mactronic - T-Force XP. Tym razem będziemy sprawdzać model XP, który otrzymaliśmy w pełnym pakiecie taktycznym, umożliwiającym wykorzystanie światła...

Niedawno do naszej redakcji dotarła na testy latarka Mactronic - T-Force XP. Tym razem będziemy sprawdzać model XP, który otrzymaliśmy w pełnym pakiecie taktycznym, umożliwiającym wykorzystanie światła do różnych zadań służbowych, od montażu na broni po nocne kierowanie ruchem na drodze.

Jednak należy podkreślić, że EC725 Caracal to już zupełnie inna, nowa konstrukcja, niemająca praktycznie nic wspólnego, z technicznego punktu widzenia, ze starszymi maszynami. Mamy do czynienia ze śmigłowcem nowoczesnym, spełniającym wymagania współczesnego pola walki, w tym również operacji specjalnych, czego dowodem jest wykorzystanie caracali w prowadzonych przez armię francuską operacjach w Afryce i Afganistanie.

Rodowód Caracala

SA330 Puma powstała w odpowiedzi na wymagania śmigłowca transportu taktycznego (hélicoptère de manoeuvre) dla lotnictwa francuskich wojsk lądowych, zakładające posiadanie wydajnych jednostek napędowych o dużym nadmiarze mocy i możliwościach transportowych dla drużyny piechoty. Od maszyny oczekiwano również dostosowania do wymogów mobilności strategicznej prowadzonej za pomocą samolotów transportowych, co wiązało się z francuską strategią militarnej obecności w różnych częściach świata, z mocnym naciskiem na kontynent afrykański.

Śmigłowiec klasy Puma doskonale wpisywał się w specyfikę Afryki, gdzie na dużych obszarach operuje się stosunkowo mało licznymi, ale mobilnymi siłami. Przy opracowywaniu wymagań wykorzystano również doświadczenia krwawego konfliktu algierskiego z lat 1954–1962, w tym oczekiwania związane z ewakuacją rannych z pola walki, w środowisku słabo nasyconym infrastrukturą drogową.

Makieta SA330 po raz pierwszy publicznie została zaprezentowana w czerwcu 1963 roku podczas salonu lotniczego Le Bourget. Prototyp SA330 pierwszy raz wzniósł się w powietrze 15 kwietnia 1965 roku. Walory Pumy (formalnie nazwa ta obowiązywała od 1969 roku) w postaci przestronnej kabiny ładunkowej z łatwym do niej dostępem, nowoczesnych rozwiązań związanych z kwestiami technicznymi, jak i samą pracą pilotów spowodowały w 1967 roku zainteresowanie SA330 ze strony brytyjskich sił powietrznych (Royal Air Force, RAF).

Pierwsze śmigłowce seryjne przeznaczone dla lotnictwa francuskich wojsk lądowych (Aviation Légère de l’Armée de Terre, ALAT) dostarczono odbiorcy w kwietniu 1969 roku, natomiast pierwsze z 40 maszyn przeznaczonych dla odbiorcy brytyjskiego i montowanych w miejscowych zakładach zostały przekazane w styczniu 1971 roku. Wkrótce po rozpoczęciu produkcji seryjnej śmigłowców rozpoczęto także prace nad jego zmodyfikowaną wersją (głównie chodziło o silniejszą jednostkę napędową oraz powiększenie do blisko 7400 kilogramów maksymalnej masy startowej), nad maszyną znaną jako Super Puma.

Produkcję pierwotnej wersji śmigłowca zakończono we Francji w 1987 roku. Ogółem powstało ich 679 egzemplarzy, w tym 165 SA330 w rumuńskich zakładach IAR, kraju zawsze blisko związanego z Paryżem.

Do pierwszego lotu pierwowzoru śmigłowca Super Puma (AS332) doszło w czerwcu 1977 roku, gdy maszyna o numerze rejestracyjnym F-ZWWO wystartowała z silnikami Turbomeca Makila 1A o maksymalnej mocy 1780 KM. Seryjna produkcja AS332 uruchomiona została na początku lat 80., a pierwsze zamówienie wojskowe na Super Pumę złożono w 1982 roku i co interesujące, nie pochodziło ono z Francji, ale od hiszpańskich Sił Zbrojnych, które zamówiły 12 śmigłowców AS332B. W konkursie francuska oferta zostawiła na pokonanym polu amerykański S-70 Black Hawk, duża i łatwo dostępna kabina ładunkowa była bowiem i w dalszym ciągu pozostaje dużym atutem maszyn typoszeregu Puma, a także nowego EC725 Caracal. W styczniu 1990 roku dokonano zmiany nazwy wojskowej linii śmigłowców Super Puma. W jej wyniku militarne warianty śmigłowca otrzymały nowe oznaczenie AS532 oraz równie nową nazwę – Cougar. Warto w tym miejscu wspomnieć, że zarówno Puma, jak i Super Puma opracowane zostały także w wersji przedłużonej, o większych możliwościach transportowych, z kabiną ładunkową o objętości 11,4 m3.

Podobnie jak w przypadku SA330 Puma, na bazie Cougara Mk II (wersja zmodernizowana z nową awioniką, jednostką przeniesienia mocy, silnikami), w odpowiedzi na wymagania francuskich sił powietrznych, powstała specjalistyczna wersja ratownictwa bojowego (ang. CSAR, franc. RESCO). Próby prototypu śmigłowca (F-ZVLA) prowadzone przez Armée de l’Air rozpoczęto w 1998 r., jednak ostatecznie postanowiono dopracować taki wariant przy nowym EC725 Caracal. Maszyna nie trafiła więc do francuskich jednostek sił powietrznych, jednak została wyeksportowana i znalazła się w służbie w Arabii Saudyjskiej (12 egzemplarzy) oraz Grecji (6 egzemplarzy).

Początki EC725 Caracal

Już od lat 80. realizowany był program europejskiego śmigłowca taktycznego NH90, szczególnie zaawansowany w drugiej połowie lat 90. W Europie krystalizował się zatem poważny konkurent dla bardzo popularnej przez dekady francuskiej rodziny maszyn, zapoczątkowanej przez SA330 Puma. Jak przystało na ówczesny czas odprężenia, sukces programu NH90 realizowanego przez konsorcjum NHIndustries (obecnie Airbus Helicopters, AgustaWestland i Fokker) nie był początkowo taki pewny, jednak w drugiej połowie lat 90. stanowił już konkretniejszą ofertę. Eurocopter (obecnie Airbus Helicopters) postanowił zatem po raz kolejny zmodyfikować swój portfel produktów skierowany do bardzo licznego grona dotychczasowych i raczej zadowolonych użytkowników śmigłowców Puma/Super Puma/Cougar/Super Cougar. Szczególnie że konkurencja pojawiała się na rynku cywilnym, głównie tym związanym z obsługą platform wiertniczych, wówczas to już powstawał amerykański Sikorsky S-92. W Eurocopterze rozwijane zatem były dwie linie śmigłowca nowej generacji. Prace nad stworzeniem EC225 (wersja cywilna) oraz EC725 (wojskowa) zapoczątkowano w 1998 roku.

W efekcie prac projektowych powstała największa z produkowanych przez Eurocoptera platforma o masie startowej ok. 11 ton (blisko 2 tony więcej w porównaniu do starszych maszyn Eurocoptera w tej klasie), różniąca się od poprzednich członków rodziny średnich śmigłowców transportowych Puma/Super Puma/Cougar/Super Cougar praktycznie każdym elementem. Zaprojektowano nowy kadłub i belkę ogonową, zwiększając udział elementów kompozytowych w porównaniu do poprzednich konstrukcji. Doszła nowa awionika, systemy elektroniczne, autopilot czteroosiowy zapewniający rozbudowane możliwości sterowania czy operowania w zawisie. Dla EC725 stworzono też nowy układ wirników: nośny z pięcioma łopatami i ogonowy z czterema, w cywilnej wersji EC225 utrzymano konfigurację stosowaną w starszych śmigłowcach transportowych Eurocoptera – cztery łopaty nośne i pięć sterujących. Turbomeca opracowała też nową wersję silnika Makila.

Prototyp śmigłowca po raz pierwszy wzniósł się w powietrze 27 listopada 2000 roku. Francuskie siły powietrzne (Armée de l’Air) zamówiły 11 EC725, w tym 6 w ramach modyfikacji wcześniej realizowanego programu AS532A2 Cougar Mk II CSAR (dostawy 2005–2007), pozostałe trzy śmigłowce należące do sił powietrznych służą jako środek transportu dla dostojników. Kolejne 8 śmigłowców określanych jako EC725 HUS (Hélicoptère Unités Spéciale) trafiło do francuskich wojsk lądowych z przeznaczeniem do wsparcia jednostek specjalnych. Maszyny były uczestnikami operacji militarnych prowadzonych na terenie Afganistanu, Libii, Czadu czy w 2013 roku w operacji specjalnej nad Somalią.

Śmigłowce EC225/EC725 stały się także przedmiotem eksportu. Najpoważniejsza umowa została zawarta z Brazylią i dotyczy w sumie 50 maszyn tego typu nabytych w czterech wersjach wyposażenia specjalistycznego: po 16 sztuk dla wojsk lądowych, sił powietrznych i marynarki wojennej oraz dwie ostatnie do transportu ważnych osobistości (organizacyjnie w siłach powietrznych). Duży kontrakt wymusił uruchomienie produkcji w lokalnych zakładach Helibras. Proces wykorzystania miejscowych dostawców postępuje w miarę realizacji programu, docelowo powinien osiągnąć 50% wartości. Pierwsze trzy śmigłowce EC725 Caracal dla Brazylii powstały jeszcze we francuskich zakładach w 2010 roku, całość zamówienia powinna być zrealizowana do 2017 roku, po czym produkcja skupi się na wersji przeznaczonej na rynek cywilny. Ameryka Południowa, strategiczny cel brazylijskiego przemysłu, staje się coraz bardziej chłonna i zorientowana na dostawców z własnego regionu. Inni użytkownicy wojskowej wersji śmigłowca to obecnie Meksyk (21 sztuk, w tym 9 poszukiwawczo-ratowniczych dla marynarki wojennej), Malezja (12 sztuk do zadań transportowych i poszukiwawczo-ratowniczych), Indonezja (6 sztuk do zadań ratownictwa bojowego), Tunezja (6 sztuk do zadań transportowych) czy Kazachstan

(2 sztuki do transportu VIP-ów). 

Cywilna odmiana EC225 ma za sobą także trudny okres związany głównie z dwoma wydarzeniami z 2012 roku, a dotyczącymi awarii układu smarowania przekładni głównej, w tym także jego obwodu zapasowego (w jednym z przypadków okazało się to po badaniach fałszywe, system sygnalizował błędnie awarię układu zapasowego). Ostatecznie potencjalny i groźny problem postanowiono zneutralizować poprzez ręczne oczyszczanie wału napędowego, modyfikację instalacji olejowej oraz zmodyfikowanie układu monitoringu stanu technicznego maszyny i sygnalizację pęknięć w rejonie wału. Zalecenia i modyfikacje zostały uznane przez krajowe organizacje bezpieczeństwa lotów i maszyny po przerwie powróciły do lotów związanych z logistyczną obsługą platform. 

Ogólna charakterystyka EC725 Caracal 

W porównaniu do poprzednich członków rodziny średnich śmigłowców transportowych, tworząc EC725 obrano wielokierunkowy zakres zmian – płatowiec, awionika, jednostka napędowa, możliwości transportowe. Kabina pilotów caracala wyróżnia się sześcioma wyświetlaczami wielofunkcyjnymi o rozmiarach 150×205 mm (4 sztuki) oraz 100×125 mm (pozostałe dwa). Potrzeba dublowania wskaźników parametrów lotu i stanu maszyny wymusiła zastosowanie zapasowego wyświetlacza LCD. Wyposażenie elektroniczne EC725 stanowi systemy: planowania misji, ostrzegania przed ziemią TCAS 2, monitoringu stanu technicznego, rozbudowany autopilot nowej generacji, czteroosiowy i zdublowany system zarządzania lotem FMS (Flight Management System) współpracujący z systemem nawigacji bezwładnościowej Sagem Sigma 50H oraz systemem nawigacji satelitarnej GPS typu PPS. Śmigłowiec certyfikowano do lotów z widocznością ziemi (VFR) z załogą złożoną z jednego pilota oraz dwuosobową do lotów na instrumentach (IFR). Zastosowany system zarządzania lotem umożliwia automatyczne podejście według różnych schematów misji poszukiwawczo-ratowniczych oraz automatyczne przejście do zawisu i automatyczne lądowanie na pokładzie okrętu. Śmigłowce otrzymały elektrooptyczne głowice obserwacyjne (FLIR Chlio lub Euroflir 350-3), radary pogodowe czy systemy lokalizacyjne firmy Cubic oparte na nawigacji satelitarnej i inercyjnej, komunikujące się z poszukiwanym za pomocą szyfrowanego łącza.

Jednostka napędowa śmigłowca EC725 to dwa silniki Turbomeca Makila 2A1 o mocy 2382 KM wyposażone w dwukanałowy układ elektronicznego sterowania klasy FADEC i stanowiące wraz z agregatami szybkowymienne moduły. Śmigłowiec otrzymał również nowy, pięciołopatowy wirnik główny o średnicy 16,2 metra i czterołopatowe śmigło sterujące zamontowane z lewej strony statecznika belki ogonowej. Prócz wzrostu maksymalnej masy startowej do 11 200 kilogramów, udało się również zwiększyć do 315 km/h prędkość maksymalną śmigłowca oraz jego zasięg do 1450 km. Przybliżone zużycie paliwa EC725 wynosi 600 kg/h. Nowa przekładnia główna została dostosowana do pracy z silniejszym silnikiem przez minimum 30 minut po utracie smarowania i według producenta może pracować nawet 52 minuty, co miało być przebadane. Wloty powietrza do silników wyposażono w wielofunkcyjne filtry przeciwpyłowe z instalacją przeciwoblodzeniową. 

Podłoga, układ paliwowy oraz podwozie zostały dopracowane pod kątem absorbowania obciążeń powstających przy zderzeniu z ziemią. Dodatkowej weryfikacji poddano konstrukcję górnej części kadłuba, ze względu na instalację nowej przekładni głównej. Testy miały na celu poznanie odpowiedzi na pytanie, czy w przypadku zderzenia z ziemią przekładnia nie naruszy przestrzeni kabiny ładunkowej. 

Kabina ładunkowa wyróżnia się rozmiarami 7,87×1,80×1,45 m, co w sumie daje objętość aż 15,5 m3. Dostosowano ją do szybkiej rekonfiguracji wyposażając w szereg punktów do mocowania ładunku. Siedzenia desantu są szybkodemontowalne. W przypadku zastosowania foteli pochłaniających energię zderzenia z ziemią, montowanych do ścian kabiny ładunkowej, EC725 może zabrać na pokład do 20 żołnierzy. Rezygnacja ze wspomnianych foteli pozwala zwiększyć liczbę zabieranych pasażerów do 28, w konfiguracji do ewakuacji medycznej (MEDEVAC) znajdzie się tutaj miejsce dla maksymalnie 12 rannych i 6 osób personelu towarzyszącego. Dostęp do kabiny ładunkowej śmigłowca zapewnia para dużych, dwuczęściowych, rozsuwanych drzwi bocznych. W cywilnym wariancie EC225 wspomniane dwuczęściowe drzwi zostały zastąpione jednoczęściowymi (szerokość otworu drzwiowego jest taka sama) drzwiami przesuwanymi do przodu, co jest pierwszym elementem odrozróżniającym wariant cywilny od wojskowego. Zaletą dwuczęściowych drzwi zastosowanych na EC725 jest to, że pozwalają one bez problemu na korzystanie ze stanowisk strzeleckich umiejscowionych w przednich bocznych oknach kabiny ładunkowej. Według zaleceń podstawowe przeglądy techniczne śmigłowca powinny być wykonywane co 1200 godzin lotu bądź co trzy lata eksploatacji, natomiast przeglądy główne co szesnaście lat lub 9000 godzin lotu. Przygotowanie EC725 do startu ma według zapewnień producenta zajmować nie więcej niż 5 minut. 

Uzbrojenie Caracala mogą stanowić dwa karabiny maszynowe kalibru FN MAG58 7,62 mm, montowane w pierwszej parze okien kabiny ładunkowej (licząc od dziobu). Ponadto na parze bocznych węzłów podwieszeń mogą być przenoszone zasobniki strzeleckie z działkami kalibru 20 mm (z zapasem 180 szt. amunicji na zasobnik), zasobniki niekierowanych pocisków rakietowych kalibru 70 mm (z 19 pociskami każdy) oraz inne systemy uzbrojenia. Istnieją również zestawy mocowań do instalacji w drzwiach bocznych działka kalibru 20 mm lub karabinu snajperskiego kalibru 12,7 mm. System samoobrony Damien MWS20 firmy Thales obejmuje układ ostrzegający przed opromieniowaniem radarem, system ostrzegający przed zbliżaniem się pocisków rakietowych, urządzenia ostrzegające przed opromieniowaniem laserem oraz współpracujące z nimi wyrzutniki flar i dipoli (system ELIPS MBDA), ulokowane na przejściu kadłub-belka ogonowa.

Jakkolwiek śmigłowiec dysponuje stosunkowo dużym zasięgiem (909 km i maksymalny czas lotu 4 godziny i 20 minut), wydłużanym dzięki dodatkowemu centralnemu tylnemu odrzucanemu zbiornikowi paliwa do nawet 1450 km (zapas paliwa wówczas to ponad 3200 kg), to opracowana na potrzeby francuskich sił powietrznych wersja CSAR wyposażona została w składaną sondę do tankowania w powietrzu przewodem giętkim. Śmigłowiec może również tankować w zawisie. Co ciekawe, w sondy nie wyposażono maszyn przeznaczonych dla jednostek specjalnych. Przeżywalność śmigłowca poprawiają powszechnie już obecne samouszczelniające się zbiorniki paliwa. Awaryjne nadmuchiwane pływaki, w które wyposażone mogą zostać śmigłowce EC225/EC725, zostały certyfikowane do użycia przy stanie morza do 6 stopni w skali Beauforta. Ich napełnienie zajmuje 4 sekundy, a one same mogą być wyzwalane automatycznie.

EC725 mogą zostać opancerzone w stopniu zapewniającym osłonę przed pociskami kalibru 7,62–12,7 mm, przy czym ostateczna forma opancerzenia zależy od życzenia użytkownika i jest modułowa. 

RESCO i HUS 

Już pierwsza generacja śmigłowca Puma zawierała w swojej rodzinie maszynę SA330Ba RESCO wyspecjalizowaną do bojowego ratownictwa (Combat SAR). Sam skrót RESCO (Recherche et Sauvetage en Combat) jest odpowiednikiem powszechnie znanego anglojęzycznego akronimu CSAR. Śmigłowce użytkowane przez Escadre de Hélicopteres 1/67 otrzymały systemy nawigacji bezwładnościowej oraz satelitarnej, lokalizatory personelu, podkadłubowe głowice elektrooptyczne Thomson-CSF Chilo, systemy automatycznego zawisu oraz wyciągarki. Te ostatnie zamontowano nad prawoburtowymi drzwiami do kabiny ładunkowej. Dodatkowo SA330Ba RESCO dostosowano do operacji z wykorzystaniem gogli noktowizyjnych. Pumy przeznaczone do zadań CSAR otrzymały także większe sponsony podwozia głównego mieszczące dodatkowe zbiorniki paliwa. Wspomniane śmigłowce wyposażono w pakiety opancerzenia i mocowanie dla karabinu maszynowego GIAT AA-52 kalibru 7,5 mm w lewoburtowych drzwiach kabiny ładunkowej. Maszyna ciągle pozostaje w służbie, EH 1/67 Pyrenees dysponuje obecnie jeszcze 11 śmigłowcami SA330Ba RESCO.

Nowsza generacja francuskich śmigłowców bojowego ratownictwa – Cougar Mk II – nad którą pracowano w latach 90., miała być większa, lepiej wyposażona i pozbawiona wad podstawowej wersji Puma. Otrzymać miała między innymi zintegrowany system pilotażowo-nawigacyjny NADIR opracowany przez firmę Sextant Avionique. Prototyp Cougara Mk II RESCO po raz pierwszy wzniósł się w powietrze we wrześniu 1998 roku, jednak wraz z informacją o budowie przez Eurocopter nowego, wydajniejszego śmigłowca Caracal, zdecydowano o zmianie planów dotyczących sprzętu dla jednostek ratowniczych. Wersji specjalistycznych, dla ratownictwa bojowego oraz sił specjalnych zamówiono w sumie 16  sztuk. 6 śmigłowców EC725 RESCO służy w EH 1/67 z Cazaux, 2 kolejne w jednostkach lotniczych wojsk lądowych (prawdopodobnie 4. Pułk) oraz 8 EC725 HUS w 4. Pułku Śmigłowców Sił Specjalnych (4e Régiment d’hélicoptères des Forces Spéciales, 4e RHFS), użytkującym, co ciekawe, również specjalistyczne SA330Ba. Jednostka z Cazaux współpracuje z oddziałem specjalnym sił powietrznych (Commando Parachutiste de l’Air numéro 30, CPA 30), wyszkolonym do działań przy podejmowaniu z ziemi ratowanych załóg statków powietrznych. Francuskie lotnictwo podkreśla, że pierwszy śmigłowiec Caracal EH 1/67 otrzymała w lutym 2005 roku, a już w maju 2006 roku osiągnięto wstępną gotowość operacyjną, co pozwoliło jeszcze w tym samym roku na użycie maszyn i pilotów.

Z wiadomych powodów bardziej upubliczniona została działalność maszyn ratownictwa bojowego. Pierwszą operacją maszyn RESCO była Pustynna Burza i obecność 2 śmigłowców SA330Ba z EH 1/67 w Arabii Saudyjskiej. Przez trzy lata (1994–1997) trzy ratownicze SA330Ba działały z włoskiego Brindisi, wspierając działalność pokojową nad Bałkanami oraz przeprowadzając ewakuację obywateli francuskich z ogarniętej chaosem Albanii (1997). Maszyny Puma z EH 1/67 współpracowały również z jednostkami specjalnymi podczas działań w Kosowie (1 Puma w 1999 roku), na Haiti (2 Pumy w 2004 roku), czy Wybrzeżu Kości Słoniowej 

(2 Pumy w latach 2006–2007). Debiut bojowy bohatera niniejszego tekstu, EC725 Caracal, nastąpił rok po rozpoczęciu dostaw maszyn seryjnych, w 2006 roku, kiedy to przeprowadzono siłami 3 śmigłowców operację Baliste związaną z ewakuacją blisko 1000 obywateli francuskich z Libanu na Cypr. Pomiędzy grudniem 2006 a marcem 2013 roku caracale prowadziły działania w rejonie afgańskiego Kabulu oraz prowincji Kapisa. Liczba maszyn dostępnych na teatrze wynosiła początkowo jeden, aby w kolejnych latach wzrosnąć do trzech. Podstawowym zagrożeniem dla maszyn, załóg i przewożonego personelu była małokalibrowa broń strzelecka. Duże ograniczenia eksploatacyjne wymusiła także charakterystyka Afganistanu i okolic Kabulu z górami o wysokości ponad 4500 m n.p.m. oraz dużym zapyleniem podczas startów czy lądowania w terenie przygodnym. Ograniczenia wiązały się z potrzebą wyliczania dokładnej masy śmigłowca, co skutkowało najczęściej zabieraniem ograniczonej liczby osób na pokład, zwykle około 10. Śmigłowce EC725 wykorzystywane w Afganistanie miały charakteryzować się bardzo wysokim współczynnikiem gotowości oscylującym wokół 90%. W sumie w Afganistanie caracale wykonały ponad 3050 misji w czasie 3200 godzin. Przynajmniej dwukrotnie załogi uczestniczyły w typowych misjach CSAR, w tym raz ewakuowały (4 lutego 2011 roku) załogę rozbitego francuskiego śmigłowca szturmowego EC665 Tigre HAD. Właśnie wespół z maszynami Tigre stanowiącymi ogniową osłonę, maszyny ratownicze wykonywały zadania nad Afganistanem. Prowadziły także skomplikowaną operację ewakuacyjną po ataku 18 sierpnia 2008 roku na francuski patrol w Dolinie Uzbeen. Wówczas to dwa EC725 ewakuowały 23 rannych (w tym 21 Francuzów), ciała 10 francuskich żołnierzy oraz przewiozły 4290 kilogramów ładunku (w tym 3340 kg amunicji) i 89 żołnierzy, w tym sił specjalnych. Wszystko w 14,5 godziny i ze zbliżonym nalotem wykonanym przez obie maszyny, co pokazuje, jaka była dynamika misji. Nieco wcześniej, pomiędzy grudniem 2007 a majem 2008 roku pojedynczy EC725 Caracal wykonywał zadania współpracy z jednostkami specjalnymi w trakcie misji EUFOR w Czadzie. 

Dwa caracale oraz pojedyncza ratownicza puma działały z pokładów okrętów podczas operacji libijskiej w 2011 roku (operacja Harmattan). Wówczas także operowały w mieszanych ugrupowaniach wraz z EC665 Tigre. Podczas działań zrealizowano loty o łącznym czasie 330 godzin ze sprawnością na poziomie 93%.

Z kolei w Afryce znalazły się śmigłowce EC725 HUS z 4. Pułku Śmigłowców Sił Specjalnych. O ich działalności wiadomo niewiele, ale należy odnotować brak w operacji Serval maszyn ratowniczych EC725. Według dostępnych informacji uznano, że bardziej odpowiednie do współpracy z wolniejszymi śmigłowcami Gazelle będą maszyny Puma. Wiadomo również, że caracale znalazły się nad Somalią w styczniu 2013 roku podczas nieudanej próby odbicia z niewoli agenta służb specjalnych Dennisa Alexa. Intensywne działania operacyjne, szczególnie w ostatnim roku w Afryce, związane są także z katastrofą jednej z maszyn należących do 4. Pułku Śmigłowców Sił Specjalnych. W godzinach nocnych 29 listopada 2014 roku na terytorium Burkina Faso podczas szkolenia z operatorami jednostki specjalnej doszło do rozbicia EC725 Caracal. W wyniku zdarzenia śmierć poniósł jeden z żołnierzy pułku, dwie inne osoby odniosły rany. 

Warto napisać kilka zdań o przygotowaniu francuskiego personelu pod śmigłowiec EC725. W sposób naturalny składa się ono z kilku etapów. Pierwszy to oczywiście szkoła lotnicza wojsk lądowych. Po około 340 godzinach spędzonych w powietrzu i kilku kursach uzyskuje się status pilota przygotowanego do działań (combat ready), po kolejnych 160 godzinach można uzyskać status dowódcy śmigłowca. Piloci szkolą się w lotach w różnym środowisku, warunkach atmosferycznych, lotach profilowych na wysokości 15 metrów nad poziomem ziemi, wodowaniu, współpracy z jednostkami specjalnymi, działania w ugrupowaniach mieszanych. Podkreślana jest skuteczność szkolenia, do Afganistanu zostali skierowani piloci mający na caracalach nalot raptem 100 godzin. 

Caracal z biało-czerwoną szachownicą

Od początku polskiego postępowania związanego z realizacją jednego z programów operacyjnych Planu Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych, oferta Airbus Helicopters była jedną z trzech, zaliczanych do poważnych propozycji. Obecnie program po zmianach dotyczy zakupu 70 śmigłowców w wariancie transportowym (48 egzemplarzy), poszukiwawczo-ratowniczym (16) oraz zwalczania okrętów podwodnych (6). Bardzo możliwe, a na pewno oczekiwane przez Wojska Specjalne, jest wzmocnienie użytkującej dziś zmodyfikowane śmigłowce Mila lotniczej 7. Eskadry Działań Specjalnych z Powidza w nową generację pionowzlotów.

Sam producent, mając świadomość oczekiwań partnera polskiego związanych z przeniesieniem części produkcji do naszych zakładów, zaproponował uruchomienie pełnej linii montażowej Caracala w łódzkich Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 1 S.A. oraz silników Makila 2 w ich dęblińskiej filii. Podczas Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach w 2014 r. prezes Airbus Helicopters Guillaume Faury zapowiedział także zbudowanie w Polsce fabryki części do śmigłowców cywilnych i wojskowych, jeśli koncern wygra jeden z przetargów wojskowych. Wedle deklaracji, niezależnie od wyniku postępowania na 70 śmigłowców, Airbus Helicopters otworzy w Łodzi biuro konstrukcyjne wiropłatów – warto dodać, że Politechnika Łódzka od wielu lat współpracuje z koncernem nad rozwiązaniami technicznymi i aerodynamicznymi dla maszyn cywilnych i wojskowych.

 Składanie ofert ostatecznych w przetargu śmigłowcowym nastąpiło 30 grudnia 2014 roku. Był to już trzeci w ostatnich miesiącach obowiązujący termin – a przypomnijmy, mowa o 30 września i 28 listopada. Inspektorat Uzbrojenia przychylnie ustosunkował się do wniosków potencjalnych oferentów, co argumentowano chęcią dania czasu do zapoznania się z setkami odpowiedzi na zadane pytania szczegółowe oraz utrzymania konkurencyjnego przebiegu postępowania. Ostateczne oferty oprócz konsorcjum „Program EC725 Caracal Polska” w składzie Airbus Helicopters i Heli Invest spółka z o.o. złożyli Amerykanie z Sikorsky Aircraft Corporation ze śmigłowcem rodziny S-70 Black Hawk oraz Włosi z AgustaWestland AW149. Kilkumiesięczne przesunięcie w harmonogramie postępowania jest najważniejszym powodem, że zamiast rozstrzygnięcia w 2014 roku, na takie musimy poczekać przynajmniej do pierwszych miesięcy roku 2015. Poprzedzi je szczegółowa analiza dokumentów. Wskazany śmigłowiec zostanie poddany testom. Podpisanie wiążącej umowy planowane jest na drugą połowę 2015 roku.

Dla wielu biorących pod uwagę, że nowy zakup to poszukiwanie następcy maszyn klasy Mi-8, EC725 Caracal jest kandydatem najlepiej spełniającym wymagania. Jego możliwości transportowe są najbardziej zbliżone do maszyn o korzeniach rosyjskich. Teoretycznie można by uznać, że już wskazujemy zwycięzcę przetargu. Faktycznie sprawa nie jest taka prosta, Wojsko Polskie z dotychczasowego postsowieckiego systemu floty śmigłowców (podstawowa maszyna to śmigłowiec transportowy pokroju Mi-8) przechodzi bowiem na system zachodni, w którym wyróżnia się dwa śmigłowce – zasadniczym ma być wielozadaniowy utility (mniejsza maszyna pokroju amerykańskiego Black Hawk) wspomagana przez ciężkie maszyny transportowe (pokroju CH-47 Chinook). Jak zatem widać, musimy poczekać na rozstrzygnięcia resortu obrony.

Dane techniczne

Maksymalna masa całkowita [kg]  11 000
Maksymalna masa całkowita – konfiguracja do transportu na podwieszeniu zewnętrznym [kg] 11 200
Masa własna [kg]  5715
Masa użyteczna [kg]  5285 
Standardowy zapas paliwa [kg]  2247
Załoga/liczba pasażerów – konfiguracja transportowa [osób]  2+1+28
Załoga/liczba pasażerów – konfiguracja CASEVAC [osób]  2+11+5 osoby  na fotelach
Konfiguracja do transportu ładunku  na podwieszeniu zewnętrznym – ładunek [kg] 4750
Maksymalna moc silnika (OEI) [kW/KM] 1776/2382 
Moc startowa silnika [kW/KM]  1567/2101
Prędkość maksymalna [km/h] 315
Prędkość przelotowa [km/h]  262
Prędkość wznoszenia [m/s]  5,4
Pułap operacyjny [m] 3968
Pułap zawisu (OGE ISA,  maks. masa startowa, moc startowa) [m] 792
Zasięg maksymalny (paliwo w zbiornikach wewnętrznych, bez rezerwy, prędkość ekonomiczna) [km] 909
Długotrwałość lotu (prędkość 138 km/h)* [h]  4,33
Długość całkowita [m] 19,5
Średnica wirnika głównego [m]  16,2
Średnica wirnika ogonowego [m] 3,15
Baza podwozia [m]  5,25
Rozstaw kół podwozia głównego [m] 3
Wysokość całkowita [m] 4,97
Szerokość kadłuba [m] 2
Szerokość całkowita [m]  3,96
Rozpiętość statecznika poziomego [m] 2,12
Dopuszczalny nacisk jednostkowy  na podłogę kabiny ładunkowej [daN/m²] 1500

Galeria zdjęć

Tytuł
przejdź do galerii

Komentarze

  • Olgierd Olgierd, 24.04.2015r., 13:55:10 Skąd w takiej sytuacji tyle opinii negatywny w zakresie wyboru tej maszyny? Gen. Czempiński w samych negatywach wypowiada się o tym modelu helikoptera i stwierdza, że to maszyna zabawka ponieważ nie zawiera systemu samoobrony! Podobnie piszą i mówią spece ze Świdnika i Mielca. Czy to faktycznie zła maszyna a zakup przez PW to nietrafiona inwestycja???

Powiązane

Newmax Nowak i Wspólnicy S.K. DryGuard i DryGuard+, czyli autorska i innowacyjna membrana od BATES

DryGuard i DryGuard+, czyli autorska i innowacyjna membrana od BATES DryGuard i DryGuard+, czyli autorska i innowacyjna membrana od BATES

DryGuard i DryGuard+ to najnowsze rozwiązania w zakresie membran paroprzepuszczalnych opracowane przez producenta markowych butów taktycznych Bates. Wprowadzone obok membrany Gore-Tex w produktach firmy,...

DryGuard i DryGuard+ to najnowsze rozwiązania w zakresie membran paroprzepuszczalnych opracowane przez producenta markowych butów taktycznych Bates. Wprowadzone obok membrany Gore-Tex w produktach firmy, stanowią innowacyjne rozwiązanie uzupełniające ofertę butów tego producenta wyposażonych w membrany zwiększające wodoodporność i przez to komfort użytkowania obuwia.

Krzysztof Lis PRO Blackout - jak się na niego przygotować?

Blackout - jak się na niego przygotować? Blackout - jak się na niego przygotować?

W życiu zdarzają się rozmaite sytuacje. Nawet jeśli mieszka się w dużym mieście, można doświadczyć problemów z dostawami energii elektrycznej. Warto zatem odpowiednio przygotować się na blackout, wykorzystując...

W życiu zdarzają się rozmaite sytuacje. Nawet jeśli mieszka się w dużym mieście, można doświadczyć problemów z dostawami energii elektrycznej. Warto zatem odpowiednio przygotować się na blackout, wykorzystując do tego rozwiązania dostosowane do zasięgu zaistniałej sytuacji.

Militaria.pl Jaką latarkę do broni wybrać? - przegląd modeli od Olight

Jaką latarkę do broni wybrać? - przegląd modeli od Olight Jaką latarkę do broni wybrać? - przegląd modeli od Olight

Odpowiednia latarka do broni umożliwia osiągnięcie przewagi na polu prowadzonych działań. Dobrej jakości latarka o wysokich parametrach między innymi usprawnia namierzanie celu czy ułatwia poruszanie się...

Odpowiednia latarka do broni umożliwia osiągnięcie przewagi na polu prowadzonych działań. Dobrej jakości latarka o wysokich parametrach między innymi usprawnia namierzanie celu czy ułatwia poruszanie się po zmroku lub w warunkach słabego oświetlenia. Latarka taktyczna do broni jest wytrzymałym, niezawodnym i ergonomicznym urządzeniem. Jedną z najlepszych firm na rynku latarek do broni jest marka Olight.

Ewelina Grzesik, Newmax Nowak i Wspólnicy S.K. Light boot for hard work

Light boot for hard work Light boot for hard work

Buty damskie BATES Tactical Sport 2 Tall Side Zip DryGuard E03582 to nowy, ulepszony model serii Tactical Sport. Wysokie, taktyczne, profesjonalne obuwie, jak zapewnia producent, wyprodukowane zostało...

Buty damskie BATES Tactical Sport 2 Tall Side Zip DryGuard E03582 to nowy, ulepszony model serii Tactical Sport. Wysokie, taktyczne, profesjonalne obuwie, jak zapewnia producent, wyprodukowane zostało przy użyciu najnowszych i sprawdzonych w praktyce technologii.

Helikon-Tex Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex

Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex

Poznaj historię kamuflażu z Helikon-Tex i Rhodesian Camo. To niezwykły wzór, który wywodzi się wprost z klasycznych kamuflaży brytyjskich sił specjalnych z czasów II wojny światowej. Jest on dziś prawie...

Poznaj historię kamuflażu z Helikon-Tex i Rhodesian Camo. To niezwykły wzór, który wywodzi się wprost z klasycznych kamuflaży brytyjskich sił specjalnych z czasów II wojny światowej. Jest on dziś prawie niedostępny we współczesnej odzieży. Dlatego Rhodesian Camo od Helikon-Tex to prawdziwa gratka dla miłośników kamuflaży i odzieży militarnej.

Megmar Logistics & Consulting Sp. z o.o. Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE

Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE

Żołnierze i operatorzy wojsk specjalnych, a także funkcjonariusze służb porządku publicznego używają w trakcie działań operacyjnych sprzętu wymagającego podparcia lub zamontowania na dedykowanym maszcie...

Żołnierze i operatorzy wojsk specjalnych, a także funkcjonariusze służb porządku publicznego używają w trakcie działań operacyjnych sprzętu wymagającego podparcia lub zamontowania na dedykowanym maszcie lub trójnogu, które nierzadko są dość ciężkie i nieporęczne. Doskonałymi rozwiązaniami, zarówno z perspektywy zespołu bojowego, jak i pojedynczego operatora, żołnierza czy funkcjonariusza są nowoczesne, innowacyjne systemy rozwijanych masztów i trójnogów firmy ROLATUBE. Umożliwiają one zabezpieczenie...

Krzysztof Miliński Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882 – pierwsze starcie!

Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882 – pierwsze starcie! Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882  – pierwsze starcie!

Buty pretendujące do miana wysoce odpornych na wymagające warunki zewnętrzne z jednoczesną gwarancją swojej trwałości nie mogły zostać pominięte w rozkładzie redakcyjnych testów. Bates GX X2 Tall Side...

Buty pretendujące do miana wysoce odpornych na wymagające warunki zewnętrzne z jednoczesną gwarancją swojej trwałości nie mogły zostać pominięte w rozkładzie redakcyjnych testów. Bates GX X2 Tall Side Zip to obuwie taktyczne przeznaczone do pracy w wilgotnym i nieprzyjemnym dla operatora otoczeniu. Wykonanie krótkotrwałego zadania w trudnych warunkach spycha na tor boczny konsekwencje chwilowej ekspozycji organizmu i wyposażenia na wilgoć i mróz. Przetestowałem, na ile Bates GX X2 Tall Side Zip sprawdzą...

Militaria.pl “Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell

“Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell “Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell

Celem każdego strzelca jest oddawanie jak najbardziej precyzyjnych strzałów. Niezależnie od profesji strzelca, zarówno w służbach mundurowych, jak i w strzelectwie sportowym, odpowiednia optyka wspiera...

Celem każdego strzelca jest oddawanie jak najbardziej precyzyjnych strzałów. Niezależnie od profesji strzelca, zarówno w służbach mundurowych, jak i w strzelectwie sportowym, odpowiednia optyka wspiera jego celność. Rynek optyczny stale się rozwija, wprowadzając coraz to nowsze technologie w przyrządach optycznych. Znajdziemy tu między innymi urządzenia celownicze, jak na przykład kolimatory czy urządzenia do obserwacji takie jak lunety i lornetki.

Griffin Group Defence E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE

E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE

W tym roku znany na krajowym rynku dystrybutor i dostawca wyposażenia wojskowego, GRIFFIN GROUP DEFENCE, prezentuje kilka technologicznych nowości w dziale wyposażenia indywidualnego żołnierza w zakresie...

W tym roku znany na krajowym rynku dystrybutor i dostawca wyposażenia wojskowego, GRIFFIN GROUP DEFENCE, prezentuje kilka technologicznych nowości w dziale wyposażenia indywidualnego żołnierza w zakresie NVD (Night Vision Device). Trwający konflikt w Ukrainie, a szczególnie spektakularne sukcesy ukraińskich sił specjalnych, potwierdziły wpływ tego rodzaju wyposażenia indywidualnego na uzyskiwanie przewagi nad przeciwnikiem i w konsekwencji skuteczność w zakresie wykonywanych zadań w porze nocnej.

Militaria.pl Rękawice taktyczne - przegląd modeli Mechanix-Wear

Rękawice taktyczne - przegląd modeli Mechanix-Wear Rękawice taktyczne - przegląd modeli Mechanix-Wear

Rękawice są często niedocenionym elementem wyposażenia taktycznego, choć stanowią integralną część oporządzenia. Niezależnie od branży zawodowej czy podejmowanej aktywności, rękawice mogą znacząco poprawić...

Rękawice są często niedocenionym elementem wyposażenia taktycznego, choć stanowią integralną część oporządzenia. Niezależnie od branży zawodowej czy podejmowanej aktywności, rękawice mogą znacząco poprawić wydajność pracy i zapewnić bezpieczeństwo. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych producentów profesjonalnych rękawic jest marka Mechanix-Wear. W artykule przyjrzymy się różnym modelom rękawic tej firmy, podpowiemy jakie technologie w nich zastosowano oraz do jakich celów warto się w nie wyposażyć.

Krzysztof Miliński Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa

Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa

Niedawno do naszej redakcji dotarła na testy latarka Mactronic - T-Force XP. Tym razem będziemy sprawdzać model XP, który otrzymaliśmy w pełnym pakiecie taktycznym, umożliwiającym wykorzystanie światła...

Niedawno do naszej redakcji dotarła na testy latarka Mactronic - T-Force XP. Tym razem będziemy sprawdzać model XP, który otrzymaliśmy w pełnym pakiecie taktycznym, umożliwiającym wykorzystanie światła do różnych zadań służbowych, od montażu na broni po nocne kierowanie ruchem na drodze.

Helikon-Tex Guardian Plate Carrier

Guardian Plate Carrier Guardian Plate Carrier

Guardian Plate Carrier to nowoczesna kamizelka do przenoszenia płyt balistycznych z możliwością montażu dodatkowego wyposażenia, dzięki systemowi modułowemu zgodnemu z MOLLE/PALS. W skład serii produktów...

Guardian Plate Carrier to nowoczesna kamizelka do przenoszenia płyt balistycznych z możliwością montażu dodatkowego wyposażenia, dzięki systemowi modułowemu zgodnemu z MOLLE/PALS. W skład serii produktów Guardian wchodzi kamizelka oraz 16 elementów, które można dowolnie konfigurować. Kamizelka Guardian Plate Carrier umożliwia przenoszenie płyt w najbardziej popularnych standardach: E-Cut (SAPI/ESAPI), Swimmer Cut oraz Shooter Cut.

pcphunters.com Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie?

Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie? Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie?

W sprzedaży jest dostępnych kilka rodzai broni pneumatycznej. Różnią się wzajemnie m.in. sposobem zasilania, kalibrem czy możliwością zamontowania dodatkowego sprzętu ułatwiającego strzelanie. Jeśli interesuje...

W sprzedaży jest dostępnych kilka rodzai broni pneumatycznej. Różnią się wzajemnie m.in. sposobem zasilania, kalibrem czy możliwością zamontowania dodatkowego sprzętu ułatwiającego strzelanie. Jeśli interesuje Cię zakup karabinka pneumatycznego, powinieneś wiedzieć, czym charakteryzują się poszczególne typy wiatrówek oraz do czego będziesz ich używał. Czym jest karabinek pneumatyczny? Czym charakteryzują się poszczególne typy wiatrówek długich?

Krzysztof Mątecki news Śmigłowce  AW149 dla polskiej armii

Śmigłowce  AW149 dla polskiej armii Śmigłowce  AW149 dla polskiej armii

1 lipca 2022 roku w Świdniku została podpisana umowa na dostawę 32 wielozadaniowych śmigłowców Leonardo AW149 dla polskiego wojska.

1 lipca 2022 roku w Świdniku została podpisana umowa na dostawę 32 wielozadaniowych śmigłowców Leonardo AW149 dla polskiego wojska.

Marcin Kaczmarek Combat Search And Rescue

Combat Search And Rescue Combat Search And Rescue

19 lipca 2021 r. w Yeovil (Wielka Brytania) dokonano oblotu pierwszego śmigłowca Leonardo AW101 Merlin (ZR285 nr 6201) dla Gdyńskiej Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej. Wszystkie zamówione przez Inspektorat...

19 lipca 2021 r. w Yeovil (Wielka Brytania) dokonano oblotu pierwszego śmigłowca Leonardo AW101 Merlin (ZR285 nr 6201) dla Gdyńskiej Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej. Wszystkie zamówione przez Inspektorat Uzbrojenia maszyny stacjonować będą w 44 „Kaszubsko-Darłowskiej” Bazie Lotnictwa Morskiego w Darłowie („Darłowska” Grupa Lotnicza). Dostawa czterech wielozadaniowych egzemplarzy ZOP/SAR-CSAR (z których trzy latające już maszyny przechodzą aktualnie proces doposażania w specjalistyczny osprzęt)...

Marcin Kaczmarek Nowa jakość. Kolejne mieleckie S-70i Black Hawk dla polskich sił specjalnych

Nowa jakość. Kolejne mieleckie S-70i Black Hawk dla polskich sił specjalnych Nowa jakość. Kolejne mieleckie S-70i Black Hawk dla polskich sił specjalnych

15 grudnia 2021 r. podpisano umowę na zakup kolejnych śmigłowców Black Hawk dla polskiej armii. Pierwsze dwa z następnych czterech egzemplarzy wzmocnią komponent Wojsk Specjalnych za niespełna 12 miesięcy....

15 grudnia 2021 r. podpisano umowę na zakup kolejnych śmigłowców Black Hawk dla polskiej armii. Pierwsze dwa z następnych czterech egzemplarzy wzmocnią komponent Wojsk Specjalnych za niespełna 12 miesięcy. Poprzednie cztery egzemplarze S-70i zostały przekazane Jednostce Wojskowej GROM 20 grudnia 2019 r.

Jerzy Garstka Załogowe statki powietrzne dla sił specjalnych USA

Załogowe statki powietrzne dla sił specjalnych USA Załogowe statki powietrzne dla sił specjalnych USA

W grupie statków powietrznych pionowego startu i lądowania niebagatelne znaczenie mają wiropłaty, do których należy zaliczyć pionowzloty wirnikowe Bell Boeing V-22 Osprey (Rybołów) i śmigłowce lekkie,...

W grupie statków powietrznych pionowego startu i lądowania niebagatelne znaczenie mają wiropłaty, do których należy zaliczyć pionowzloty wirnikowe Bell Boeing V-22 Osprey (Rybołów) i śmigłowce lekkie, średnie i ciężkie.

Sytuacja zakładnicza

Sytuacja zakładnicza

Bezprawne pozbawienie wolności przypadkowych lub selektywnie wybranych osób w celu wymuszenia spełnienia ządań wysuwanych przez sprawców.

Bezprawne pozbawienie wolności przypadkowych lub selektywnie wybranych osób w celu wymuszenia spełnienia ządań wysuwanych przez sprawców.

Morskie działania specjalne

Morskie działania specjalne

rodzaj działań specjalnych prowadzonych w środowisku morskim i jego bliskości. Obejmują one zarówno działania prowadzone pod wodą, na jej powierzchni i na brzegu morskim, przy czym w ich zakres wchodzi...

rodzaj działań specjalnych prowadzonych w środowisku morskim i jego bliskości. Obejmują one zarówno działania prowadzone pod wodą, na jej powierzchni i na brzegu morskim, przy czym w ich zakres wchodzi pełny zakres działań specjalnych - od rozpoznania specjalnego (np. na korzyść desantu morskiego) po zwalczanie terroryzmu (np. operacje ratowania zakładników na statkach, okrętach i instalacjach morskich).

Czarna taktyka

Czarna taktyka

Rodzaj taktyki specjalnej dotyczący działań w terenie zurbanizowanym, w szczególności podczas działań kontrterrorystycznych - ratowania zakładników i zatrzymań wysokiego ryzyka oraz innych działań, w tym...

Rodzaj taktyki specjalnej dotyczący działań w terenie zurbanizowanym, w szczególności podczas działań kontrterrorystycznych - ratowania zakładników i zatrzymań wysokiego ryzyka oraz innych działań, w tym dywersyjnych i rajdowych.

Mateusz J. Multarzyński WPWS z Antypodów, czyli Hawkei w Polsce

WPWS z Antypodów, czyli Hawkei w Polsce WPWS z Antypodów, czyli Hawkei w Polsce

27 sierpnia br. na terenie Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku został zorganizowany przez Thales Polska pokaz jednej z nowszych i ciekawszych pod względem zastosowanych rozwiązań...

27 sierpnia br. na terenie Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku został zorganizowany przez Thales Polska pokaz jednej z nowszych i ciekawszych pod względem zastosowanych rozwiązań konstrukcji w swojej klasie – pojazdu Hawkei PMV (Protected Mobility Vehicle) firmy Thales Austalia. Do naszego kraju trafił egzemplarz wersji eksportowej, czyli z kierownicą po lewej stronie i 5-osobową konfiguracją wnętrza, która swoją światową premierę miała podczas tegorocznego Eurosatory...

Jerzy Garstka Podwodny transport jednostek specjalnych

Podwodny transport jednostek specjalnych Podwodny transport jednostek specjalnych

Artykuł opisuje środki transportu - pojazdy podwodne wykorzystywane przez jednostki specjalne do przerzutu grup płetwonurków bojowych.

Artykuł opisuje środki transportu - pojazdy podwodne wykorzystywane przez jednostki specjalne do przerzutu grup płetwonurków bojowych.

Mateusz J. Multarzyński Polski Elevated Tactics System

Polski Elevated Tactics System Polski Elevated Tactics System

Podczas zeszłorocznego Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego swoją premierę miał polski mobilny system ramp szturmowych („SPECIAL OPS” 9-10/2010) bielskiej firmy Concept Sp. z o.o. Na kieleckim salonie...

Podczas zeszłorocznego Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego swoją premierę miał polski mobilny system ramp szturmowych („SPECIAL OPS” 9-10/2010) bielskiej firmy Concept Sp. z o.o. Na kieleckim salonie system ten, składający się z dwóch niezależnie podnoszonych i wysuwanych ramp/pochylni zamocowanych na wspólnej ramie nośnej, był prezentowany jeszcze bez nośnik a. W lutym br. przedstawiciele „Magazynu Ludzi Akcji – SPECIAL OPS” mieli okazję zapoznać się z tą konstrukcją zamontowaną już na podwoziu...

Mateusz J. Multarzyński SandCat - Pustynny Kot z Izraela

SandCat - Pustynny Kot z Izraela SandCat - Pustynny Kot z Izraela

Kibuce wszystkim zapewne kojarzą się z Izraelem, jednak trudno te kolektywne gospodarstwa rolnicze skojarzyć z produkcją wyposażenia czy uzbrojenia dla wojska, policji itp. Jest jednak jeden kibuc - Sasa,...

Kibuce wszystkim zapewne kojarzą się z Izraelem, jednak trudno te kolektywne gospodarstwa rolnicze skojarzyć z produkcją wyposażenia czy uzbrojenia dla wojska, policji itp. Jest jednak jeden kibuc - Sasa, utworzony w 1949 roku przez grupę żydowskich emigrantów z USA u podnóża góry Meron, na terenie którego powstała i działa firma będąca światowym liderem w dziedzinie zaawansowanych systemów opancerzenia - Plasan Sasa Ltd.

Wybrane dla Ciebie

Kompaktowy statyw taktyczny mniejszy niż jakikolwiek »

Kompaktowy statyw taktyczny mniejszy niż jakikolwiek »  Kompaktowy statyw taktyczny mniejszy niż jakikolwiek »

Poznaj tajną broń letnich butów taktycznych

Poznaj tajną broń letnich butów taktycznych Poznaj tajną broń letnich butów taktycznych

Szukasz sprawdzonego sprzętu do prac na wysokości? Zajrzyj tu

Szukasz sprawdzonego sprzętu do prac na wysokości? Zajrzyj tu Szukasz sprawdzonego sprzętu do prac na wysokości? Zajrzyj tu

Zdradzamy sposób na stabilny grunt pod nogami »

Zdradzamy sposób na stabilny grunt pod nogami »  Zdradzamy sposób na stabilny grunt pod nogami »

Jakie są zasady noszenia naszywek garnizonowych »

Jakie są zasady noszenia naszywek garnizonowych » Jakie są zasady noszenia naszywek garnizonowych  »

W czym wychodzisz sukces w misji?

W czym wychodzisz sukces w misji? W czym wychodzisz sukces w misji?

Kompletna ochrona balistyczna

Kompletna ochrona balistyczna Kompletna ochrona balistyczna

Poznaj arkana radiokomunikacji wojskowej w XXI wieku »

Poznaj arkana radiokomunikacji wojskowej w XXI wieku » Poznaj arkana radiokomunikacji wojskowej w XXI wieku »

Wybierz sprzęt, który sprawdzi się w niskich temperaturach »

Wybierz sprzęt, który sprawdzi się w niskich temperaturach » Wybierz sprzęt, który sprawdzi się w niskich temperaturach »

Jakie jest najlepsze podejście do konserwacji tłumików w warunkach polowych »

Jakie jest najlepsze podejście do konserwacji tłumików w warunkach polowych » Jakie jest najlepsze podejście do konserwacji tłumików w warunkach polowych »

Zima, to dobry czas na wyprawy. Zobacz jakie buty Cię nie zawiodą

Zima, to dobry czas na wyprawy. Zobacz jakie buty Cię nie zawiodą Zima, to dobry czas na wyprawy. Zobacz jakie buty Cię nie zawiodą

Jakim preparatem skutecznie wyczyścisz każdą broń

Jakim preparatem skutecznie wyczyścisz każdą broń Jakim preparatem  skutecznie wyczyścisz każdą broń

Po czym rozpoznasz żołnierza nowej generacji?

Po czym rozpoznasz żołnierza nowej generacji? Po czym rozpoznasz żołnierza nowej generacji?

Jak skutecznie chronić wzrok na poligonie?

Jak skutecznie chronić wzrok na poligonie? Jak skutecznie chronić wzrok na poligonie?

Poznaj korzyści z bycia licencjonowanym Instruktorem Sportu Strzeleckiego

Poznaj korzyści z bycia licencjonowanym Instruktorem Sportu Strzeleckiego Poznaj korzyści z bycia licencjonowanym Instruktorem Sportu Strzeleckiego

Czym wyróżnia się rodezyjski kamuflaż

Czym wyróżnia się rodezyjski kamuflaż Czym wyróżnia się rodezyjski kamuflaż

Jakiego oświetlenia potrzebuje ratownik

Jakiego oświetlenia potrzebuje ratownik Jakiego oświetlenia potrzebuje ratownik

Co zrobisz z tego poncho

Co zrobisz z tego poncho Co zrobisz z tego poncho

Dobierz wyposażanie do sytuacji zagrożenia

Dobierz wyposażanie do sytuacji zagrożenia Dobierz wyposażanie do sytuacji zagrożenia

Jak poprawić celność strzału

Jak poprawić celność strzału Jak poprawić celność strzału

Wybierz plecaki z dożywotnim serwisem pogwarancyjnym

Wybierz plecaki z dożywotnim serwisem pogwarancyjnym Wybierz plecaki z dożywotnim serwisem pogwarancyjnym

Najnowsze produkty i technologie

pcphunters.com Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie?

Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie? Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie?

W sprzedaży jest dostępnych kilka rodzai broni pneumatycznej. Różnią się wzajemnie m.in. sposobem zasilania, kalibrem czy możliwością zamontowania dodatkowego sprzętu ułatwiającego strzelanie. Jeśli interesuje...

W sprzedaży jest dostępnych kilka rodzai broni pneumatycznej. Różnią się wzajemnie m.in. sposobem zasilania, kalibrem czy możliwością zamontowania dodatkowego sprzętu ułatwiającego strzelanie. Jeśli interesuje Cię zakup karabinka pneumatycznego, powinieneś wiedzieć, czym charakteryzują się poszczególne typy wiatrówek oraz do czego będziesz ich używał. Czym jest karabinek pneumatyczny? Czym charakteryzują się poszczególne typy wiatrówek długich?

Helikon-Tex Guardian Plate Carrier

Guardian Plate Carrier Guardian Plate Carrier

Guardian Plate Carrier to nowoczesna kamizelka do przenoszenia płyt balistycznych z możliwością montażu dodatkowego wyposażenia, dzięki systemowi modułowemu zgodnemu z MOLLE/PALS. W skład serii produktów...

Guardian Plate Carrier to nowoczesna kamizelka do przenoszenia płyt balistycznych z możliwością montażu dodatkowego wyposażenia, dzięki systemowi modułowemu zgodnemu z MOLLE/PALS. W skład serii produktów Guardian wchodzi kamizelka oraz 16 elementów, które można dowolnie konfigurować. Kamizelka Guardian Plate Carrier umożliwia przenoszenie płyt w najbardziej popularnych standardach: E-Cut (SAPI/ESAPI), Swimmer Cut oraz Shooter Cut.

Krzysztof Miliński Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa

Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa Latarka Mactronic T-Force XP – świetlny niezbędnik terytorialsa

Niedawno do naszej redakcji dotarła na testy latarka Mactronic - T-Force XP. Tym razem będziemy sprawdzać model XP, który otrzymaliśmy w pełnym pakiecie taktycznym, umożliwiającym wykorzystanie światła...

Niedawno do naszej redakcji dotarła na testy latarka Mactronic - T-Force XP. Tym razem będziemy sprawdzać model XP, który otrzymaliśmy w pełnym pakiecie taktycznym, umożliwiającym wykorzystanie światła do różnych zadań służbowych, od montażu na broni po nocne kierowanie ruchem na drodze.

Militaria.pl Rękawice taktyczne - przegląd modeli Mechanix-Wear

Rękawice taktyczne - przegląd modeli Mechanix-Wear Rękawice taktyczne - przegląd modeli Mechanix-Wear

Rękawice są często niedocenionym elementem wyposażenia taktycznego, choć stanowią integralną część oporządzenia. Niezależnie od branży zawodowej czy podejmowanej aktywności, rękawice mogą znacząco poprawić...

Rękawice są często niedocenionym elementem wyposażenia taktycznego, choć stanowią integralną część oporządzenia. Niezależnie od branży zawodowej czy podejmowanej aktywności, rękawice mogą znacząco poprawić wydajność pracy i zapewnić bezpieczeństwo. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych producentów profesjonalnych rękawic jest marka Mechanix-Wear. W artykule przyjrzymy się różnym modelom rękawic tej firmy, podpowiemy jakie technologie w nich zastosowano oraz do jakich celów warto się w nie wyposażyć.

Griffin Group Defence E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE

E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE E-COSI i E-COTI - nowości dla żołnierza w zakresie nocnej obserwacji pola walki od GRIFFIN GROUP DEFENCE

W tym roku znany na krajowym rynku dystrybutor i dostawca wyposażenia wojskowego, GRIFFIN GROUP DEFENCE, prezentuje kilka technologicznych nowości w dziale wyposażenia indywidualnego żołnierza w zakresie...

W tym roku znany na krajowym rynku dystrybutor i dostawca wyposażenia wojskowego, GRIFFIN GROUP DEFENCE, prezentuje kilka technologicznych nowości w dziale wyposażenia indywidualnego żołnierza w zakresie NVD (Night Vision Device). Trwający konflikt w Ukrainie, a szczególnie spektakularne sukcesy ukraińskich sił specjalnych, potwierdziły wpływ tego rodzaju wyposażenia indywidualnego na uzyskiwanie przewagi nad przeciwnikiem i w konsekwencji skuteczność w zakresie wykonywanych zadań w porze nocnej.

Militaria.pl “Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell

“Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell “Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell

Celem każdego strzelca jest oddawanie jak najbardziej precyzyjnych strzałów. Niezależnie od profesji strzelca, zarówno w służbach mundurowych, jak i w strzelectwie sportowym, odpowiednia optyka wspiera...

Celem każdego strzelca jest oddawanie jak najbardziej precyzyjnych strzałów. Niezależnie od profesji strzelca, zarówno w służbach mundurowych, jak i w strzelectwie sportowym, odpowiednia optyka wspiera jego celność. Rynek optyczny stale się rozwija, wprowadzając coraz to nowsze technologie w przyrządach optycznych. Znajdziemy tu między innymi urządzenia celownicze, jak na przykład kolimatory czy urządzenia do obserwacji takie jak lunety i lornetki.

Krzysztof Miliński Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882 – pierwsze starcie!

Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882 – pierwsze starcie! Bates GX X2 Tall Side ZIP BE03882  – pierwsze starcie!

Buty pretendujące do miana wysoce odpornych na wymagające warunki zewnętrzne z jednoczesną gwarancją swojej trwałości nie mogły zostać pominięte w rozkładzie redakcyjnych testów. Bates GX X2 Tall Side...

Buty pretendujące do miana wysoce odpornych na wymagające warunki zewnętrzne z jednoczesną gwarancją swojej trwałości nie mogły zostać pominięte w rozkładzie redakcyjnych testów. Bates GX X2 Tall Side Zip to obuwie taktyczne przeznaczone do pracy w wilgotnym i nieprzyjemnym dla operatora otoczeniu. Wykonanie krótkotrwałego zadania w trudnych warunkach spycha na tor boczny konsekwencje chwilowej ekspozycji organizmu i wyposażenia na wilgoć i mróz. Przetestowałem, na ile Bates GX X2 Tall Side Zip sprawdzą...

Megmar Logistics & Consulting Sp. z o.o. Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE

Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE

Żołnierze i operatorzy wojsk specjalnych, a także funkcjonariusze służb porządku publicznego używają w trakcie działań operacyjnych sprzętu wymagającego podparcia lub zamontowania na dedykowanym maszcie...

Żołnierze i operatorzy wojsk specjalnych, a także funkcjonariusze służb porządku publicznego używają w trakcie działań operacyjnych sprzętu wymagającego podparcia lub zamontowania na dedykowanym maszcie lub trójnogu, które nierzadko są dość ciężkie i nieporęczne. Doskonałymi rozwiązaniami, zarówno z perspektywy zespołu bojowego, jak i pojedynczego operatora, żołnierza czy funkcjonariusza są nowoczesne, innowacyjne systemy rozwijanych masztów i trójnogów firmy ROLATUBE. Umożliwiają one zabezpieczenie...

Helikon-Tex Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex

Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex

Poznaj historię kamuflażu z Helikon-Tex i Rhodesian Camo. To niezwykły wzór, który wywodzi się wprost z klasycznych kamuflaży brytyjskich sił specjalnych z czasów II wojny światowej. Jest on dziś prawie...

Poznaj historię kamuflażu z Helikon-Tex i Rhodesian Camo. To niezwykły wzór, który wywodzi się wprost z klasycznych kamuflaży brytyjskich sił specjalnych z czasów II wojny światowej. Jest on dziś prawie niedostępny we współczesnej odzieży. Dlatego Rhodesian Camo od Helikon-Tex to prawdziwa gratka dla miłośników kamuflaży i odzieży militarnej.

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Special-Ops

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.special-ops.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.special-ops.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.