Special-Ops.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Europoltech po raz czwarty

Europoltech po raz czwarty Michał Sitarski

Europoltech po raz czwarty Michał Sitarski

W dniach 17-19 kwietnia 2013 roku w warszawskim centrum wystawienniczym Expo XXI odbyły się IV Międzynarodowe Targi Techniki i Wyposażenia Służb Policyjnych oraz Formacji Bezpieczeństwa Państwa Europoltech 2013. W tegorocznej edycji wzięło udział ponad 150 wystawców, w tym także z zagranicy, zaś liczbę gości odwiedzających imprezę oszacowano na około 6000 – należy pamiętać, że jest ona zamknięta i dostępna jedynie dla posiadaczy zaproszeń.

Zobacz także

Redakcja news To był największy Salon w historii!

To był największy Salon w historii! To był największy Salon w historii!

Kiedy spotkaliśmy się rok temu mówiliśmy, że 30 edycja jest tą największą w historii. 31. edycja jest większa, jeżeli chodzi o zainteresowanie wystawców oraz o powierzchnię wystawienniczą. To jest niewątpliwie...

Kiedy spotkaliśmy się rok temu mówiliśmy, że 30 edycja jest tą największą w historii. 31. edycja jest większa, jeżeli chodzi o zainteresowanie wystawców oraz o powierzchnię wystawienniczą. To jest niewątpliwie nasz sukces. Nasz wspólny sukces, który służy obronności Rzeczypospolitej Polskiej, ale także pokojowi na wschodniej flance Sojuszu Północnoatlantyckiego – mówił podczas ceremonii otwarcia Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego szef MON Mariusz Błaszczak. Słowa te doskonale podsumowują...

Redakcja news Nowe obszary współpracy MILLIKEN i PSO MASKPOL

Nowe obszary współpracy MILLIKEN i PSO MASKPOL Nowe obszary współpracy MILLIKEN i PSO MASKPOL

Na wspólnym briefingu prasowym zorganizowanym podczas XXXI MSPO w Kielcach, przedstawiciele firm Milliken & Co. oraz PSO Maskpol S.A. zaprezentowali plany rozwoju współpracy, w tym związanej z transferem...

Na wspólnym briefingu prasowym zorganizowanym podczas XXXI MSPO w Kielcach, przedstawiciele firm Milliken & Co. oraz PSO Maskpol S.A. zaprezentowali plany rozwoju współpracy, w tym związanej z transferem amerykańskich technologii do Polski oraz opracowania kolejnych projektów nowych kompletów odzieży dla wojska i służb mundurowych.

MACTRONIC GROUP Sp. z o.o. news MACTRONIC na targach MSPO

MACTRONIC na targach MSPO MACTRONIC na targach MSPO

MACTRONIC GROUP, pionier w dziedzinie profesjonalnych rozwiązań oświetleniowych, zaprasza do zapoznania się z najnowszą ofertą. Produkty MACTRONIC są dedykowane specjalnie dla służb mundurowych, ale też...

MACTRONIC GROUP, pionier w dziedzinie profesjonalnych rozwiązań oświetleniowych, zaprasza do zapoznania się z najnowszą ofertą. Produkty MACTRONIC są dedykowane specjalnie dla służb mundurowych, ale też dla każdego, kto ceni sobie niezawodność, efektywność i bezpieczeństwo.

Europoltech to jedna z kilku w naszym kraju „branżowych” imprez wystawienniczo-targowych poświęconych formacjom mundurowym, a dokładniej – policji i formacjom o zbliżonym charakterze, ale również i straży pożarnej (ale raczej „gościnnie”, bo straż pożarna ma własne targi, nazwane Edura i organizowane w Kielcach). Liczba wystawców jest znacznie mniejsza, niż na MSPO, a prezentowany przez nich sprzęt – znacznie mniejszego kalibru.

Z uwagi na wielkość imprezy i liczbę wystawców z zagranicy trudno też porównać Europoltech do Milipolu, choć charakter obu wystaw jest zbliżony. To wszystko nie oznacza jednak, że jest to wystawa nudna, na której nic się nie dzieje, i na której trudno jest znaleźć coś ciekawego, tym bardziej że – w przeciwieństwie do MSPO – impreza organizowana jest w cyklu dwuletnim, co sprawia, że łatwiej jest na niej wychwycić nowości.

Podobnie było i w tym roku – podczas Europoltechu po raz pierwszy w kraju pokazano sprzęt, który swoją premierę miał na tegorocznych wystawach za granicą, ale nie zabrakło też kilku absolutnych nowości.

Cenrex

Po raz pierwszy w Polsce Cenrex, będący polskim przedstawicielem niemieckiej firmy Heckler&Koch, pokazał samopowtarzalne karabiny wyborowe HK G28DMR w obu wersjach – standardowej (ciężkiej) oraz patrolowej. Niewątpliwą niespodzianką i także polską premierą, było wystawienie rodziny karabinków HK 416A5, czyli kolejnej wersji coraz popularniejszej „czterystaszesnastki”, używanej między innymi przez JW Grom i JWK – był to najprawdopodobniej pierwszy publiczny pokaz karabinka z lufą o długości 419 mm. Cenrex stanął na wysokości zadania i jako pierwszy pokazał karabinki HK416A5 w aż trzech długościach luf – dotąd nawet podczas wystaw zagranicznych ekspozycje nowej broni z Oberndorfu były skromniejsze. Z kronikarskiego obowiązku dodać należy, że pokazane karabinki wykonane były w wersji „europejsko-konserwatywnej”, czyli czarnej, w odróżnieniu od przeznaczonej na rynek amerykański w kolorze flat dark earth (ziemisto-brązowym). Więcej o nowej broni z logo HK, w tym i o HK416A5, w osobnym artykule w tym numerze Special Ops.

FB Łucznik-Radom

Polski producent broni strzeleckiej pokazał kolejną wersję modelu (wydruk 3D z tworzywa sztucznego) nowego, polskiego pistoletu przeznaczonego dla wojska i służb mundurowych, który jest opracowywany wspólnie przez FB Łucznik-Radom i Wojskową Akademię Techniczną. Pistolet występować będzie (przynajmniej na razie) w kalibrze 9 mm × x19 PARA i będzie działał na zasadzie krótkiego odrzutu lufy, zaś ryglowany będzie przez jej przekoszenie. Zgodnie z wymaganiami ewentualnego przyszłego gestora zastosowano kurkowy mechanizm uderzeniowy z kurkiem odkrytym. Broń będzie w pełni dostosowana do użycia przez strzelców lewo- i praworęcznych, dzięki zdublowaniu wszystkich manipulatorów. Pistolet nie będzie wyposażony w żadne bezpieczniki nastawne, a jedynie w automatyczne.

Broń ma strzelać amunicją 9 mm PARA, działać na zasadzie krótkiego odrzutu lufy i być ryglowana przez jej przekoszenie. Zaprezentowany model wydaje się bardzo kompaktowy i „przyjazny dla strzelca” – oprócz nowoczesnej, dopracowanej i ergonomicznej linii (przy jego projektowaniu uczestniczy także zespół konstruktorów pracujących nad MSBS-5,56) oferuje użytkownikowi także możliwość mocowania optoelektronicznych przyrządów celowniczych na szynie na tylnej części zamka, a także latarki lub wskaźnika laserowego na przedniej szynie szkieletu pod lufą.

Na stoisku FB Łucznik-Radom nie mogło także zabraknąć (choć to jednak nie jest wystawa związana bezpośrednio z wojskiem) akcentów nawiązujących do budzącego zrozumiałe emocje programu MSBS-5,56. Po raz pierwszy publicznie zademonstrowano prototyp nowego granatnika 40 mm, opracowywanego wraz z karabinkami. Broń ma bardzo oryginalny wygląd, nawiązujący do popularnego chwytu przedniego AFG firmy Magpul, a także nietypowy, jak na granatnik podwieszany (występujący także w wersji samodzielnej), układ konstrukcyjny – bull pup – ze spustem umieszczonym przy wylocie lufy. Taka konstrukcja sprzyja kontrolowaniu karabinka z granatnikiem oraz zapewnia możliwie optymalne ułożenie dłoni. Granatnik ma lufę odchylaną wyłącznie na lewą stronę, urządzenie spustowo-uderzeniowe typu DAO, przycisk otwierający lufę umieszczony w przedniej części kabłąka spustu oraz masę około 1 kg.

Prototyp przechodził już pierwsze strzelania, zaś strzelcy oceniają konstrukcję bardzo pozytywnie. Nie zabrakło także samych karabinków – publiczności pokazano strzelające egzemplarze z serii przedprototypowej, które właśnie kończą cykl badań. Na początku lipca kilka (kilkanaście?) karabinków ma trafić do JWK, gdzie przez kilka tygodni poddawane będą surowej ocenie komandosów. Ich uwagi posłużą konstruktorom do dopracowania broni przed wdrożeniem jej do produkcji seryjnej.

Ha3o

Zaskoczeniem była oferta firmy Ha3o, która zaprezentowała produkty... Revision. Okazało się, że znany producent osłon oczu i głowy zmienił dystrybutora i od tego roku została nim właśnie warszawska firma (wcześniej był to RWS Cetus). Także i w tym przypadku miała miejsce polska premiera, jaką było zaprezentowanie okularów Stingerhawk, pokazanych po raz pierwszy kilka tygodni wcześniej podczas IWA w Norymberdze. Eksponatem zwracającym największą uwagę na stoisku Ha3o był modułowy system ochrony głowy Batlskin, również produkcji Revision, w trzech wariantach oferujących różny poziom osłony.

Uzupełnieniem ekspozycji były wielorazowe, tworzywowe kajdanki, zamykane „klasycznym” kluczykiem od kajdanków stalowych. Działają podobnie, jak kajdanki jednorazowe, ale dzięki zamkowi nie ma konieczności ich rozcinania do zdjęcia – według producenta wytrzymują około 15 założeń.

UMO

Firma UMO zaprezentowała po raz pierwszy w Polsce szerokokątne gogle noktowizyjne GPNVG-18 – podczas ubiegłorocznego MSPO na stoisku firmy prezentowany był jedynie model tych gogli. Szerzej o nich pisaliśmy w drugim numerze specjalnym Special Ops, poświęconym Dowództwu Wojsk Specjalnych.

Drugą ciekawostką z UMO była rodzina modułowych granatów niezabijających, przeznaczonych dla policji i służb porządkowych z firmy SAE Alsetex. W jej skład wchodzą granaty: z gazem łzawiącym (z trzema lub sześcioma kapsułami z gazem), „samobieżny” z gazem łzawiącym (po upadku przemieszcza się z dużą prędkością), gazowy z wcześniejszą aktywacją (wyrzut gazu następuje przed upadkiem), kinetyczny z pociskiem BLINIZ, obronny o niskiej prędkości, obronny o wysokiej prędkości, flash-bang oraz granat ćwiczebny.

Modułowość granatów dotyczy sposobu miotania. Każdy granat „modułowy” może być miotany na dwa sposoby – z granatnika kalibru 40×46 mm lub ręcznie. Przystosowanie granatu do sposobu miotania jest bardzo proste – wystarczy dokręcić do niego wykonaną z tworzywa sztucznego łuskę z ładunkiem miotającym albo ręczny zapalnik. Te ostatnie wykonywane są w kilku wariantach różniących się opóźnieniem działania, wynoszącym od 0 do 3 sekund (zapalnik ćwiczebny, niebieski, ma opóźnienie 7 sekund).

IMS Griffin

Na stoisku tej firmy królowały optoelektroniczne urządzenia obserwacyjne, będące nowymi, zmodernizowanymi wersjami sprzętu już znajdującego się w ofercie IMS Griffin. Były to: JIM UC, z wyglądu identyczna jak starsza wersja, ale z kanałem termowizyjnym, w którym zastosowano niechłodzoną matrycę (lornetka jest teraz cichsza i gotowa do pracy zaraz po włączeniu), system precyzyjnego wskazywania celu STERNA, występujący w trzech konfiguracjach różniących się masą i możliwościami – J, M i V.

Nowością w ofercie IMS Griffin jest przyrząd obserwacyjny Moskito, który po modernizacji zyskał możliwość współpracy z przystawką termowizyjną TACS-M (również zmodyfikowaną – teraz może być używana także jako urządzenie samodzielne), w tej wersji instalowanej na górnej powierzchni lornetki tak, by projektowała ona obraz na obiektyw, dzięki czemu obserwator może oglądać obraz noktowizyjny, termowizyjny lub fusion (łączący oba typy).

Maskpol

Czołowy polski producent wyposażenia ochronnego przedstawił swój najnowszy produkt – trudnopalny policyjny kask ochronny KPO-1 (na rynki zagraniczne Anti Riot Helmet) z osłoną twarzy. Kask ma czerep wykonany z wielowarstwowego kompozytu aramidowego i włókna szklanego, który zapewnia ochronę przed przebiciem ostrymi przedmiotami – był testowany według normy stosowanej w Republice Czeskiej (na jej zamówienie został opracowany) i spełnia klasę TON III. Wizjer (osłona twarzy), wykonany z poliwęglanu o grubości około 5 mm spełnia tę samą normę odporności, co czerep.

Czerep jest odporny na działanie płomieni (EN 13087-7:2001 oraz E 397:1997) oraz substancji chemicznych (EN ISO 175), takich jak: 40% roztwór wodny wodorotlenku sodu, 65% roztwór kwasu azotowego, 30% roztwór kwasu siarkowego, 36% roztwór kwasu chlorowodorowego, toluen, benzyna oraz rozpuszczalniki do nitrocelulozowych wyrobów lakierniczych.

Kask wyposażony jest w nowoczesne wyposażenie wewnętrzne, które składa się z pięciu wkładek amortyzujących mocowanych do wnętrza czerepu taśmą samosczepną i zatrzaskami, obszytych niepalnym pokrowcem wykonanym z materiału Nomex Comfort.

Kask utrzymywany jest na głowie przez trzypunktowy pasek, regulowany dwustronnie, wyposażony w koszyczek obejmujący brodę (podczas używania maski przeciwgazowej zsuwa się go pod podbródek), zapinany szybkowyczepnym zatrzaskiem.

Helikon-Tex

Działająca od 30 lat firma, zaczynająca od kopiowania popularnych wzorów odzieży militarnej, w ostatnim czasie opracowała kilka własnych projektów, które cieszą się dużą popularnością. Helikon stale rozszerza swoją ofertę o własne wzory – by je jeszcze bardziej uatrakcyjnić, podjął współpracę ze znanymi firmami zajmującymi się projektowaniem i produkcją wzorów maskujących, jak A-TACS oraz Hyde Definition. Jest to słuszne posunięcie, zwłaszcza gdy weźmie się pod uwagę zalew rynku odzieżą i wyposażeniem w kamuflażu Multicam, który, choć na początku „elitarny”, ostatnimi czasy mocno spowszedniał. Efektem tej współpracy jest seria mundurów polowych pokrytych kamuflażem A-TACS FG i AU oraz PenCott Badlands i Greenzone, którą zaprezentowano (po raz pierwszy w Polsce) podczas Europoltechu. Kolejną nowością był softshell Jackal, któremu w tym numerze poświęciliśmy oddzielny artykuł.

Specshop

Specshop pochwalił się nowością w ofercie – goglami Bolle X810, czyli następcą bardzo popularnych gogli X800 (zostały one opisane szerzej w poprzednim numerze Special Ops) Oprócz gogli zaprezentował także bogatą ofertę akcesoriów do broni firmy Strike Industires, pozwalających podnieść jej funkcjonalność, ale także niewątpliwie zwiększających „cool factor”.

Mactronic

Mactronic, znany producent latarek, zademonstrował całą gamę swoich produktów, od latarek EDC poczynając, przez oświetlenie taktyczne, na elektornicznych flarach kończąc. Jedną z „gwiazd” stoiska była latarka Explorer XP-G – średniej wielkości latarka diodowa o mocy 300 lumenów, której źródło światła stanowi dioda XP-G R5. Latarka zasilana jest z wbudowanego akumulatora (ma on możliwość ładowania z sieci elektrycznej, instalacji samochodowej i uchwytu-stacji dokującej). Uchwyt latarki, mocowany na ścianie, wyposażony jest w sześć diod, które w przypadku awarii sieci elektrycznej zaczynają świecić, ułatwiając odnalezienie latarki w ciemności. Explorer ma obudowę ze stopu aluminium, poliwęglanową, odporną na zadrapania soczewkę i spełnia normę IP65 wodoodporności. 

Reago

Firma Reago zaprezentowała system tarcz strzeleckich ATSR (Advanced Target Shooting Range) firmy Romtes Technologies. Jest to zestaw zaawansowanych, elektronicznie sterowanych tarcz, które można wykorzystywać do różnego rodzaju treningu, umożliwiający dowolne konfigurowanie i programowanie unikatowych, różnych dla każdego ćwiczącego sytuacji taktycznych. Co więcej – tarcze mają różne strefy trafień, zaś trafienia pocisków w nie są zliczane przez elektroniczny układ, rozróżniający miejsce ich uderzenia. Dzięki temu po zakończeniu strzelania możliwa jest ocena wyników i skuteczności szkolonego. Według producenta żywotność tarcz sięga 800 trafień.

Kaliber

Frima Kaliber to stały bywalec imprez targowo-wystawienniczych, więc nie mogło jej zabraknąć na Europoltechu. Jej oferta jest bardzo szeroka, co sprawia, że na każdej wystawie z jej udziałem można liczyć na premiery. Podobnie było i w tym roku – Kaliber, po raz pierwszy w Polsce, pokazał karabin wyborowy SAKO TRG M10 określany jako wielokalibrowy, modułowy karabin wyborowy. Broń opracowywano na potrzeby US SOCOM i charakteryzuje się ona modułową konstrukcją, pozwalającą uzyskać na bazie wspólnej komory zamkowej karabiny strzelające trzema rodzajami amunicji: 7,62 mm × 51, 7,62 mm × 67 (.300 Winchester Magnum) i 8,6 mm × 70 (.338 Lapua Magnum). Magazynki mieszczą odpowiednio: 11, 7 i 8 nabojów. Konwersję na poszczególne kalibry uzyskuje się poprzez wymianę lufy (jej demontaż ułatwia klucz umieszczony w rączce zamka), zamka i magazynka.

Charakterystyczny wygląd nadaje broni składana na prawą stronę, regulowana w wielu płaszczyznach, „ażurowa” kolba, którą można wyposażyć w dodatkową podpórkę mocowaną na dolnej szynie Picatinny. Łoże karabinu (w dwóch długościach) wyposażone jest w stałe, długie szyny Picatinny na górnej i dolnej powierzchni oraz miejsca do montażu krótkich odcinków szyn na bocznych ścianach.

W kilka tygodni po europejskiej premierze na IWA Kaliber zademonstrował pistolet Glock IV generacji w wersji przystosowanej do strzelania wyłącznie amunicją Simunition, wykonanej w kolorze niebieskim, oznaczającym broń treningową (a więc taką, z której nie da się odpalić bojowej amunicji).

Drugą polską premierą, także kilka tygodni po premierze europejskiej, był nowy plate carrier znanej firmy 5.11 nazwany Tac Tec, który swoją europejską premierę miał także na IWA 2013. Cechą charakterystyczną kamizelki jest, ostatnio bardzo popularny, szczątkowy cummerbund, podobny do zastosowanego w JPC firmy Crye Precision, choć w przypadku Tac Tec jest on elastyczny. Niewątpliwą ciekawostką jest uchwyt ewakuacyjny kamizelki – w przeciwieństwie do innych tego typu elementów nie jest on z nią zespolony na stałe, a po uchwyceniu wysuwa się na około 50 cm. Dzięki temu ratownik nie musi schylać się nisko, by móc wygodnie ciągnąć rannego.

Ekspozycję Kalibra uzupełniały bojowe tomahawki Gerber DownRange Tactical/Survival Tomahawk oraz CRKT Kangeet Hawk.

Galeria zdjęć

Tytuł
przejdź do galerii

Komentarze

Powiązane

Bartosz Szołucha Nowości Crye Precision

Nowości Crye Precision Nowości Crye Precision

Firmy Crye Precision nie trzeba chyba przedstawiać - cechą charakterystyczną niemal wszystkich jej produktów są innowacje. Przedstawiamy dwie tegoroczne nowości prosto z Bostonu – lekką kamizelkę Jumpable...

Firmy Crye Precision nie trzeba chyba przedstawiać - cechą charakterystyczną niemal wszystkich jej produktów są innowacje. Przedstawiamy dwie tegoroczne nowości prosto z Bostonu – lekką kamizelkę Jumpable Plate Carrier oraz kolejne wcielenie mundurów serii Combat - model G3.

Bartosz Szołucha Plastik fantastik

Plastik fantastik Plastik fantastik

Na rynku sporadycznie pojawiają się produkty zaskakujące swoją banalną prostotą i uniwersalnością – aż chce się czasem spytać, „dlaczego nikt wcześniej tego nie wymyślił?”. Projektanci ITW Nexus wymyślili...

Na rynku sporadycznie pojawiają się produkty zaskakujące swoją banalną prostotą i uniwersalnością – aż chce się czasem spytać, „dlaczego nikt wcześniej tego nie wymyślił?”. Projektanci ITW Nexus wymyślili całą serię takich drobnych gadżetów, które śmiało można nazwać rewolucyjnymi.

Bartosz Szołucha Pająki Magnum

Pająki Magnum Pająki Magnum

Hi-Tec Sports, prekursor w branży „butów taktycznych”, czyli lekkich zamienników dla typowych wojskowych butów, które niezbyt nadawały się do dynamicznych działań, choćby w terenie zabudowanym, znany jest...

Hi-Tec Sports, prekursor w branży „butów taktycznych”, czyli lekkich zamienników dla typowych wojskowych butów, które niezbyt nadawały się do dynamicznych działań, choćby w terenie zabudowanym, znany jest w Polsce jako producent niezwykle popularnych „magnumów ”, butów, które w ciągu kilku lat stały się wręcz synonimem dla tego rodzaju obuwia.

Andrzej Krugler Arc'Teryx Knee Caps

Arc'Teryx Knee Caps Arc'Teryx Knee Caps

Ciało ludzkie jest zbudowane tak, że większość jego zasadniczych organów jest dobrze chroniona, czy to szkieletem, czy warstwą mięśni. Niestety, niektóre jego elementy są pokryte jedynie cienką warstwą...

Ciało ludzkie jest zbudowane tak, że większość jego zasadniczych organów jest dobrze chroniona, czy to szkieletem, czy warstwą mięśni. Niestety, niektóre jego elementy są pokryte jedynie cienką warstwą skóry, a przez to wrażliwe na bolesne urazy, zagrażające ich poprawnemu funkcjonowaniu. Należą do nich stawy łokciowe i kolanowe.

Bartosz Szołucha Massif Mountain Gear

Massif Mountain Gear Massif Mountain Gear

Odzież trudnopalna staje się światowym standardem w wyposażeniu żołnierzy działających w rejonach objętych konfliktami zbrojnymi, a także funkcjonariuszy jednostek specjalnych policji, działających w miejscach,...

Odzież trudnopalna staje się światowym standardem w wyposażeniu żołnierzy działających w rejonach objętych konfliktami zbrojnymi, a także funkcjonariuszy jednostek specjalnych policji, działających w miejscach, gdzie może wystąpić zagrożenie wybuchem lub pożarem. Nieustanne prace badawcze nad zaawansowanymi materiałami, z których szyte są mundury polowe, podnoszą poziom bezpieczeństwa użytkowników, bez obniżania komfortu niezbędnego podczas długotrwałych operacji w skrajnych temperaturach. Producentem...

Bartosz Szołucha W poszukiwaniu goglowego Graala

W poszukiwaniu goglowego Graala W poszukiwaniu goglowego Graala

Duże znaczenie wysokiej jakości środków ochrony oczu było już niejednokrotnie poruszane na łamach czasopisma „SPECIAL OPS”. Poza oczywistym faktem unikania dzięki nim trwałych i nieodwracalnych uszkodzeń...

Duże znaczenie wysokiej jakości środków ochrony oczu było już niejednokrotnie poruszane na łamach czasopisma „SPECIAL OPS”. Poza oczywistym faktem unikania dzięki nim trwałych i nieodwracalnych uszkodzeń oczu, nie mniej ważna dla operatorów jednostek specjalnych jest ochrona przed wyłączeniem ich z akcji z błahego i niekoniecznie wywołującego poważne urazy powodu. Może to być dostanie się do oczu pyłu czy pryśnięcie piasku, samo w sobie niegroźne, ale skutkujące wyeliminowaniem operatora na krótki...

Mateusz Kurmanow O MSBS z Adamem Gawronem

O MSBS z Adamem Gawronem O MSBS z Adamem Gawronem

Prezentując jeden z bardziej obiecujących projektów z dziedziny polskiej obronności, chcieliśmy dać czytelnikom magazynu „SPECIAL OPS” okazję spojrzenia na niego oczami jednego z konstruktorów.

Prezentując jeden z bardziej obiecujących projektów z dziedziny polskiej obronności, chcieliśmy dać czytelnikom magazynu „SPECIAL OPS” okazję spojrzenia na niego oczami jednego z konstruktorów.

Adam Dubiel TRU Xtreme - Ekstremalnie wyposażony mundur

TRU Xtreme - Ekstremalnie wyposażony mundur TRU Xtreme - Ekstremalnie wyposażony mundur

Działania zbrojne w Iraku i Afganistanie, którymi w ostatniej dekadzie żyje cały militarny świat, przyczyniają się do przyśpieszenia rozwoju umundurowania bojowego. Producenci uniformów prześcigają się...

Działania zbrojne w Iraku i Afganistanie, którymi w ostatniej dekadzie żyje cały militarny świat, przyczyniają się do przyśpieszenia rozwoju umundurowania bojowego. Producenci uniformów prześcigają się w wymyślaniu coraz to nowszych rozwiązań, które mają zwiększyć komfort noszenia ich produktów i byłyby w stanie zaspokoić każdą potrzebę użytkowników, a nawet wyprzedzać ich najbardziej wymyślne zachcianki. Efektem tego swoistego wyścigu żołnierskiej mody są poszukiwania i realizacje ciekawych pomysłów,...

Andrzej Krugler EUROPOLTECH 2011

EUROPOLTECH 2011 EUROPOLTECH 2011

Międzynarodowe Targi Techniki i Wyposażenia Służb Policyjnych oraz Formacji Bezpieczeństwa Państwa EUROPOLTECH 2011 po raz piąty gościły w dniach 13-15 kwietnia w halach warszawskiego Expo XXI. Tegoroczna...

Międzynarodowe Targi Techniki i Wyposażenia Służb Policyjnych oraz Formacji Bezpieczeństwa Państwa EUROPOLTECH 2011 po raz piąty gościły w dniach 13-15 kwietnia w halach warszawskiego Expo XXI. Tegoroczna edycja przyciągnęła około 150 wystawców, co nie jest może liczbą oszałamiającą i świadczy o skali imprezy, jednak o jej randze decyduje przede wszystkim liczba prezentowanych nowych produktów. A tych było dość sporo, w tym znaczna liczba premier, czyli produktów, które wcześniej można było oglądać...

Andrzej Krugler Aktywna ochrona

Aktywna ochrona Aktywna ochrona

Słuch jest jednym z podstawowych zmysłów człowieka, które ułatwiają mu orientację w przestrzeni, i jednym z zasadniczych, jeśli chodzi o porozumiewanie się. Dlatego niezmiernie ważna jest jego ochrona,...

Słuch jest jednym z podstawowych zmysłów człowieka, które ułatwiają mu orientację w przestrzeni, i jednym z zasadniczych, jeśli chodzi o porozumiewanie się. Dlatego niezmiernie ważna jest jego ochrona, o którą szczególnie trzeba zadbać m.in. podczas działań wojskowych czy policyjnych grup specjalnych, w czasie których huk wystrzałów, użycie granatów oszałamiających czy materiałów wybuchowych może prowadzić do trwałego uszkodzenia słuchu. Jak to jednak zrobić przy konieczności zapewnienia jednocześnie...

Andrzej Krugler Mały gigant

Mały gigant Mały gigant

Możliwość wykorzystania okien jako dodatkowych punktów wejścia do szturmowanego pomieszczenia może stać się czynnikiem wpływającym na uzyskanie zaskoczenia i przewagi taktycznej, potrzebnych do skutecznego...

Możliwość wykorzystania okien jako dodatkowych punktów wejścia do szturmowanego pomieszczenia może stać się czynnikiem wpływającym na uzyskanie zaskoczenia i przewagi taktycznej, potrzebnych do skutecznego rozstrzygnięcia szturmu. Aby dostać się do otworów okiennych na wyższych kondygnacjach, niezbędne jest wykorzystanie technik linowych lub hydraulicznych ramp montowanych na pojazdach („SPECIAL OPS” 7/8 (5) 2010), jednak do tych na parterze lub pierwszym piętrze można z powodzeniem użyć tradycyjnych...

Adam Dubiel Lekki pancerz do wielu misji

Lekki pancerz do wielu misji Lekki pancerz do wielu misji

Coraz częściej za konstruowanie żołnierskiego ekwipunku biorą się ci, którzy o jego funkcjonalności mogą powiedzieć najwięcej, czyli użytkownicy z wojska i innych formacji uzbrojonych. Zazwyczaj tę drogę...

Coraz częściej za konstruowanie żołnierskiego ekwipunku biorą się ci, którzy o jego funkcjonalności mogą powiedzieć najwięcej, czyli użytkownicy z wojska i innych formacji uzbrojonych. Zazwyczaj tę drogę realizowania poza służbą swojego potencjału płynącego z wiedzy i doświadczenia bojowego wybierają żołnierze z jednostek elitarnych, gdzie świadomość znaczenia wyposażenia jest najwyższa. Bywa, że projektują wzory dla swoich kolegów po fachu, a ci niekiedy formułują specyficzne wymagania. W ten sposób...

Andrzej Krugler TT Pathfinder

TT Pathfinder TT Pathfinder

Produkty marki Tasmanian Tiger gościły już w przeszłości na łamach „SPECIAL OPS” – opisywaliśmy lekką kurtkę softshell Nevada oraz nieco mniejszy z rodziny plecaków TT, Raid Mk2. Tasmański tygrys to militarna...

Produkty marki Tasmanian Tiger gościły już w przeszłości na łamach „SPECIAL OPS” – opisywaliśmy lekką kurtkę softshell Nevada oraz nieco mniejszy z rodziny plecaków TT, Raid Mk2. Tasmański tygrys to militarna marka popularnego producenta różnego sprzętu outdoorowego, niemieckiej Tatonki, od wielu lat znanej także na polskim rynku.

Zbigniew Lech Owczarski Smith Optics Elite

Smith Optics Elite Smith Optics Elite

W kolejnym już odcinku przeglądu środków ochrony oczu, prezentujemy wciąż mało znaną nowość na rynku – gogle oraz okulary ochronne marki Elite Division amerykańskiej firmy Smith Optics.

W kolejnym już odcinku przeglądu środków ochrony oczu, prezentujemy wciąż mało znaną nowość na rynku – gogle oraz okulary ochronne marki Elite Division amerykańskiej firmy Smith Optics.

Ireneusz Chloupek Zasięg rośnie! (część 1)

Zasięg rośnie! (część 1) Zasięg rośnie! (część 1)

W styczniu br. snajperzy US Army w Afganistanie otrzymali do rąk pierwsze egzemplarze dalece zmodernizowanych karabinów M24, dostosowanych do wzmocnionej amunicji, dzięki której ich zasięg ognia skutecznego...

W styczniu br. snajperzy US Army w Afganistanie otrzymali do rąk pierwsze egzemplarze dalece zmodernizowanych karabinów M24, dostosowanych do wzmocnionej amunicji, dzięki której ich zasięg ognia skutecznego wzrósł o około 50 procent. Jeszcze większe wymagania postawiły pod tym względem amerykańskie siły specjalne, poszukujące nowej broni wyborowej w ramach programu Precision Sniper Rifle.

Zbigniew Lech Owczarski Powrót kątówki

Powrót kątówki Powrót kątówki

Solidne i niezawodne źródło światła to jeden z podstawowych elementów wyposażenia, zarówno do walki, jak i w terenie. Szanowni Państwo, oto godny następca klasycznej amerykańskiej kątówki Fultona – Energizer...

Solidne i niezawodne źródło światła to jeden z podstawowych elementów wyposażenia, zarówno do walki, jak i w terenie. Szanowni Państwo, oto godny następca klasycznej amerykańskiej kątówki Fultona – Energizer Hard Case Tactical Swivel Light.

Mateusz Kurmanow Almanach osłon balistycznych, oporządzenia i umundurowania (część 2.)

Almanach osłon balistycznych, oporządzenia i umundurowania (część 2.) Almanach osłon balistycznych, oporządzenia i umundurowania (część 2.)

Różnorodność typów oporządzenia w dzisiejszych czasach może przyprawiać o zawrót głowy – dwadzieścia lat temu żołnierz zwykle miał do dyspozycji prosty pas z szelkami, a policjant skórzany pas i takąż...

Różnorodność typów oporządzenia w dzisiejszych czasach może przyprawiać o zawrót głowy – dwadzieścia lat temu żołnierz zwykle miał do dyspozycji prosty pas z szelkami, a policjant skórzany pas i takąż kaburę z klapą zapinaną na metalowy grzybek - i wszystko wydawało się w miarę proste. Nawet słownik języka polskiego nie bardzo „nadąża” za liczbą sprzętu, w jaki możemy się wyposażyć, więc często posiłkujemy się angielskimi terminami. Tym razem w „Almanachu” spróbujemy pokrótce wyliczyć i nazwać różne...

Mateusz Kurmanow Hydration Wars (część 3)

Hydration Wars (część 3) Hydration Wars (część 3)

Po przerwie powracamy z trzecią częścią „hydracyjnego” cyklu – tym razem nie będzie ona poświęcona produktom konkretnej firmy, jak to miało miejsce w przypadku opisów systemów hydracyjnych Source czy plecaków...

Po przerwie powracamy z trzecią częścią „hydracyjnego” cyklu – tym razem nie będzie ona poświęcona produktom konkretnej firmy, jak to miało miejsce w przypadku opisów systemów hydracyjnych Source czy plecaków Camelbaka. Zajmiemy się natomiast tematem, który wydawać się może prozaiczny i znany aż zbyt dobrze – mniej lub bardziej klasycznymi manierkami.

Andrzej Krugler 3xSurefire

3xSurefire 3xSurefire

Firma Surefire znana jest wielu osobom i kojarzona z latarkami taktycznymi, choć zajmuje się również produkcją np. tłumików dźwięku, płomienia czy noży i ochronników słuchu. W tym numerze "SPECIAL OPS"...

Firma Surefire znana jest wielu osobom i kojarzona z latarkami taktycznymi, choć zajmuje się również produkcją np. tłumików dźwięku, płomienia czy noży i ochronników słuchu. W tym numerze "SPECIAL OPS" przybliżymy Czytelnikom trzy latarki tej amerykańskiej firmy, należące do jednego segmentu, ale różniące się szczegółami.

Ireneusz Chloupek Siła ognia

Siła ognia Siła ognia

W 2011 r. Wydział Zabezpieczenia Specjalnego BOR wkroczył z arsenałem poszerzonym o dwa nowe typy broni strzeleckiej - oba na silny nabój karabinowy 7,62 mm x 51 NATO. Ochrona VIP-ów kojarzona jest przede...

W 2011 r. Wydział Zabezpieczenia Specjalnego BOR wkroczył z arsenałem poszerzonym o dwa nowe typy broni strzeleckiej - oba na silny nabój karabinowy 7,62 mm x 51 NATO. Ochrona VIP-ów kojarzona jest przede wszystkim z lekką, małogabarytową bronią, łatwą do dyskretnego przenoszenia, dobywania i operowania w ograniczonych przestrzeniach oraz służącą zasadniczo do prowadzenia ognia na najbliższych dystansach. Profesjonalne, rządowe służby ochrony, a w szczególności wyodrębnione w nich wydziały specjalne...

Ireneusz Chloupek Dea Fast

Dea Fast Dea Fast

W kontekście wydarzeń ostatnich lat, związanych z tzw. globalną wojną z terroryzmem (GWOT), Afganistan nieodmiennie postrzegany jest przede wszystkim jako matecznik terrorystów i skrajnych fundamentalistów...

W kontekście wydarzeń ostatnich lat, związanych z tzw. globalną wojną z terroryzmem (GWOT), Afganistan nieodmiennie postrzegany jest przede wszystkim jako matecznik terrorystów i skrajnych fundamentalistów islamskich z ugrupowania talibów. Warto jednak pamiętać, że naprzeciw sił koalicji antyterrorystycznej stoją oni ramię w ramię z tamtejszymi baronami narkotykowymi, a ich interesy i działania splatają się do tego stopnia, że obecnie nie sposób traktować którejkolwiek z tych sił odrębnie. Jeśli...

Mateusz Kurmanow Almanach osłon balistycznych, oporządzenia i umundurowania (część 1.)

Almanach osłon balistycznych, oporządzenia i umundurowania (część 1.) Almanach osłon balistycznych, oporządzenia i umundurowania (część 1.)

Ten cykl tematycznie powiązanych notatek, informacji i ciekawostek ma w założeniu dostarczyć Czytelnikowi podstawowych informacji dotyczących dziedziny, która w świecie „taktycznym” nader często jest ofiarą...

Ten cykl tematycznie powiązanych notatek, informacji i ciekawostek ma w założeniu dostarczyć Czytelnikowi podstawowych informacji dotyczących dziedziny, która w świecie „taktycznym” nader często jest ofiarą mitów, przekręconych opowieści z drugiej ręki i „rewelacji” rodem z serwisu YouTube. Nie ma co ukrywać, że materia jest delikatna - wielu użytkowników pyta się przy okazji targów lub pokazów sprzętu, czy kamizelki lub hełmy, które noszą, zapewniają im rzeczywistą ochronę – bo temat pozostaje w...

Jerzy Bielecki Ostre jak Nimravus

Ostre jak Nimravus Ostre jak Nimravus

Historia Benchmade zaczyna się w 1978 roku, kiedy to Leo Des Asis zapragnął posiadać nóż typu balisong knife. Nie mogąc jednak dostać egzemplarza, który by go satysfakcjonował, postanowił stworzyć własny...

Historia Benchmade zaczyna się w 1978 roku, kiedy to Leo Des Asis zapragnął posiadać nóż typu balisong knife. Nie mogąc jednak dostać egzemplarza, który by go satysfakcjonował, postanowił stworzyć własny projekt noża i wykonać go samodzielnie. Rozwiązanie to okazało się trafne i tak oto w 1979 roku powstała pierwsza firma Leo – Bali Song® Incorporation, która po nawiązaniu kooperacji z agentem w Japonii zmieniła nazwę na Pacif c Cutlery Corporation®.

Zbigniew Lech Owczarski Wielki pojedynek małych świateł

Wielki pojedynek małych świateł Wielki pojedynek małych świateł

W działaniach w terenie zabudowanym, a w szczególności podczas sprawdzania pomieszczeń, niezwykle ważną rolę odgrywa odpowiednie oświetlenie – podstawowa jednostka broni, czy to karabinek, czy pistolet...

W działaniach w terenie zabudowanym, a w szczególności podczas sprawdzania pomieszczeń, niezwykle ważną rolę odgrywa odpowiednie oświetlenie – podstawowa jednostka broni, czy to karabinek, czy pistolet maszynowy, powinna być wyposażona w silne źródło światła, służące zarówno do sprawdzania drogi, identyfikacji celu lub jego oślepienia. Wraz z uzupełniającym je światłem podwieszonym pod bronią krótką powinno stanowić kompletny system – warto go jednak uzupełnić trzecim.

Najnowsze produkty i technologie

Militaria.pl “Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell

“Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell “Do broni, cel, pal!” - optyka strzelecka Bushnell

Celem każdego strzelca jest oddawanie jak najbardziej precyzyjnych strzałów. Niezależnie od profesji strzelca, zarówno w służbach mundurowych, jak i w strzelectwie sportowym odpowiednia optyka strzelecka...

Celem każdego strzelca jest oddawanie jak najbardziej precyzyjnych strzałów. Niezależnie od profesji strzelca, zarówno w służbach mundurowych, jak i w strzelectwie sportowym odpowiednia optyka strzelecka wspiera celność strzałów. Rynek optyczny stale się rozwija, wprowadzając coraz to nowsze technologie w przyrządach optycznych. Znajdziemy tu między innymi urządzenia celownicze jak na przykład kolimatory czy urządzenia do obserwacji takie jak lunety i lornetki.

Krzysztof Miliński Bates GX X2 Tall Side ZIP – pierwsze starcie!

Bates GX X2 Tall Side ZIP – pierwsze starcie! Bates GX X2 Tall Side ZIP  – pierwsze starcie!

Buty pretendujące do miana wysoce odpornych na wymagające warunki zewnętrzne z jednoczesną gwarancją swojej trwałości nie mogły zostać pominięte w rozkładzie redakcyjnych testów. Bates GX X2 Tall Side...

Buty pretendujące do miana wysoce odpornych na wymagające warunki zewnętrzne z jednoczesną gwarancją swojej trwałości nie mogły zostać pominięte w rozkładzie redakcyjnych testów. Bates GX X2 Tall Side Zip to obuwie taktyczne przeznaczone do pracy w wilgotnym i nieprzyjemnym dla operatora otoczeniu. Wykonanie krótkotrwałego zadania w trudnych warunkach spycha na tor boczny konsekwencje chwilowej ekspozycji organizmu i wyposażenia na wilgoć i mróz. Przetestowałem, na ile Bates GX X2 Tall Side Zip sprawdzą...

Megmar Logistics & Consulting Sp. z o.o. Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE

Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE Ultralekkie zwijane trójnogi taktyczne ROLATUBE

Żołnierze i operatorzy wojsk specjalnych, a także funkcjonariusze służb porządku publicznego używają w trakcie działań operacyjnych sprzętu wymagającego podparcia lub zamontowania na dedykowanym maszcie...

Żołnierze i operatorzy wojsk specjalnych, a także funkcjonariusze służb porządku publicznego używają w trakcie działań operacyjnych sprzętu wymagającego podparcia lub zamontowania na dedykowanym maszcie lub trójnogu, które nierzadko są dość ciężkie i nieporęczne. Doskonałymi rozwiązaniami, zarówno z perspektywy zespołu bojowego, jak i pojedynczego operatora, żołnierza czy funkcjonariusza są nowoczesne, innowacyjne systemy rozwijanych masztów i trójnogów firmy ROLATUBE. Umożliwiają one zabezpieczenie...

Helikon-Tex Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex

Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex Kultowy kamuflaż rodezyjski od Helikon-Tex

Poznaj historię kamuflażu z Helikon-Tex i Rhodesian Camo. To niezwykły wzór, który wywodzi się wprost z klasycznych kamuflaży brytyjskich sił specjalnych z czasów II wojny światowej. Jest on dziś prawie...

Poznaj historię kamuflażu z Helikon-Tex i Rhodesian Camo. To niezwykły wzór, który wywodzi się wprost z klasycznych kamuflaży brytyjskich sił specjalnych z czasów II wojny światowej. Jest on dziś prawie niedostępny we współczesnej odzieży. Dlatego Rhodesian Camo od Helikon-Tex to prawdziwa gratka dla miłośników kamuflaży i odzieży militarnej.

Ewelina Grzesik, Newmax Nowak i Wspólnicy S.K. Light boot for hard work

Light boot for hard work Light boot for hard work

Buty damskie BATES Tactical Sport 2 Tall Side Zip DryGuard E03582 to nowy, ulepszony model serii Tactical Sport. Wysokie, taktyczne, profesjonalne obuwie, jak zapewnia producent, wyprodukowane zostało...

Buty damskie BATES Tactical Sport 2 Tall Side Zip DryGuard E03582 to nowy, ulepszony model serii Tactical Sport. Wysokie, taktyczne, profesjonalne obuwie, jak zapewnia producent, wyprodukowane zostało przy użyciu najnowszych i sprawdzonych w praktyce technologii.

Militaria.pl Jaką latarkę do broni wybrać? - przegląd modeli od Olight

Jaką latarkę do broni wybrać? - przegląd modeli od Olight Jaką latarkę do broni wybrać? - przegląd modeli od Olight

Odpowiednia latarka do broni umożliwia osiągnięcie przewagi na polu prowadzonych działań. Dobrej jakości latarka o wysokich parametrach między innymi usprawnia namierzanie celu czy ułatwia poruszanie się...

Odpowiednia latarka do broni umożliwia osiągnięcie przewagi na polu prowadzonych działań. Dobrej jakości latarka o wysokich parametrach między innymi usprawnia namierzanie celu czy ułatwia poruszanie się po zmroku lub w warunkach słabego oświetlenia. Latarka taktyczna do broni jest wytrzymałym, niezawodnym i ergonomicznym urządzeniem. Jedną z najlepszych firm na rynku latarek do broni jest marka Olight.

Krzysztof Lis PRO Blackout - jak się na niego przygotować?

Blackout - jak się na niego przygotować? Blackout - jak się na niego przygotować?

W życiu zdarzają się rozmaite sytuacje. Nawet jeśli mieszka się w dużym mieście, można doświadczyć problemów z dostawami energii elektrycznej. Warto zatem odpowiednio przygotować się na blackout, wykorzystując...

W życiu zdarzają się rozmaite sytuacje. Nawet jeśli mieszka się w dużym mieście, można doświadczyć problemów z dostawami energii elektrycznej. Warto zatem odpowiednio przygotować się na blackout, wykorzystując do tego rozwiązania dostosowane do zasięgu zaistniałej sytuacji.

Newmax Nowak i Wspólnicy S.K. DryGuard i DryGuard+, czyli autorska i innowacyjna membrana od BATES

DryGuard i DryGuard+, czyli autorska i innowacyjna membrana od BATES DryGuard i DryGuard+, czyli autorska i innowacyjna membrana od BATES

DryGuard i DryGuard+ to najnowsze rozwiązania w zakresie membran paroprzepuszczalnych opracowane przez producenta markowych butów taktycznych Bates. Wprowadzone obok membrany Gore-Tex w produktach firmy,...

DryGuard i DryGuard+ to najnowsze rozwiązania w zakresie membran paroprzepuszczalnych opracowane przez producenta markowych butów taktycznych Bates. Wprowadzone obok membrany Gore-Tex w produktach firmy, stanowią innowacyjne rozwiązanie uzupełniające ofertę butów tego producenta wyposażonych w membrany zwiększające wodoodporność i przez to komfort użytkowania obuwia.

Ewelina Grzesik TUNDRA - nowa czołówka od Mactronic

TUNDRA - nowa czołówka od Mactronic TUNDRA - nowa czołówka od Mactronic

„Czołówka” jest niezbędnym narzędziem pracy żołnierzy i medyków, ale nie tylko. Niektórzy sportowcy, turyści, miłośnicy kijów trekkingowych czy bywalcy biwaków nie wyobrażają sobie życia bez dobrej czołówki....

„Czołówka” jest niezbędnym narzędziem pracy żołnierzy i medyków, ale nie tylko. Niektórzy sportowcy, turyści, miłośnicy kijów trekkingowych czy bywalcy biwaków nie wyobrażają sobie życia bez dobrej czołówki. Dlatego przetestowaliśmy i sprawdziliśmy, czy warto zainwestować w latarkę TUNDRA THL0111 firmy MACTRONIC.

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Special-Ops

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.special-ops.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.special-ops.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.