Special-Ops.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Europoltech po raz czwarty

Europoltech po raz czwarty Michał Sitarski

Europoltech po raz czwarty Michał Sitarski

W dniach 17-19 kwietnia 2013 roku w warszawskim centrum wystawienniczym Expo XXI odbyły się IV Międzynarodowe Targi Techniki i Wyposażenia Służb Policyjnych oraz Formacji Bezpieczeństwa Państwa Europoltech 2013. W tegorocznej edycji wzięło udział ponad 150 wystawców, w tym także z zagranicy, zaś liczbę gości odwiedzających imprezę oszacowano na około 6000 – należy pamiętać, że jest ona zamknięta i dostępna jedynie dla posiadaczy zaproszeń.

Zobacz także

Direct Action Direct Action® na targach Milipol Paris 2025 – misja, nie rutyna

Direct Action® na targach Milipol Paris 2025 – misja, nie rutyna Direct Action® na targach Milipol Paris 2025 – misja, nie rutyna

Direct Action® zaprasza na targi Milipol 2025, które odbędą się w dniach 18–21 listopada w Paryżu. Producent najwyższej klasy sprzętu taktycznego zaprezentuje premierowe produkty, pokazy konfiguracji prowadzone...

Direct Action® zaprasza na targi Milipol 2025, które odbędą się w dniach 18–21 listopada w Paryżu. Producent najwyższej klasy sprzętu taktycznego zaprezentuje premierowe produkty, pokazy konfiguracji prowadzone przez byłych operatorów JW GROM oraz nowoczesne rozwiązania dla służb i jednostek specjalnych.

Ptak Warsaw Expo Innowacje i bezpieczeństwo w jednym miejscu - Warsaw Security Expo 2025

Innowacje i bezpieczeństwo w jednym miejscu - Warsaw Security Expo 2025 Innowacje i bezpieczeństwo w jednym miejscu - Warsaw Security Expo 2025

W dniach 2–4 grudnia 2025 roku w hali Ptak Warsaw Expo w Nadarzynie odbędzie się trzecia edycja targów Warsaw Security Expo 2025 – międzynarodowego wydarzenia dedykowanego systemom zabezpieczeń, ochrony...

W dniach 2–4 grudnia 2025 roku w hali Ptak Warsaw Expo w Nadarzynie odbędzie się trzecia edycja targów Warsaw Security Expo 2025 – międzynarodowego wydarzenia dedykowanego systemom zabezpieczeń, ochrony oraz technologii bezpieczeństwa.

Ptak Warsaw Expo Bezpieczeństwo przyszłości na Warsaw Security Expo

Bezpieczeństwo przyszłości na Warsaw Security Expo Bezpieczeństwo przyszłości na Warsaw Security Expo

Rozwiązania z zakresu cyberbezpieczeństwa, kontroli dostępu, systemów monitoringu, ochrony fizycznej oraz zarządzania ryzykiem - wszystko to zobaczysz w jednym miejscu podczas Warsaw Security Expo 2025....

Rozwiązania z zakresu cyberbezpieczeństwa, kontroli dostępu, systemów monitoringu, ochrony fizycznej oraz zarządzania ryzykiem - wszystko to zobaczysz w jednym miejscu podczas Warsaw Security Expo 2025. To właśnie tu, od 9 do 11 grudnia, specjaliści ds. bezpieczeństwa z Polski i Europy będą mogli odkryć, co czeka branżę w nadchodzących latach.

Europoltech to jedna z kilku w naszym kraju „branżowych” imprez wystawienniczo-targowych poświęconych formacjom mundurowym, a dokładniej – policji i formacjom o zbliżonym charakterze, ale również i straży pożarnej (ale raczej „gościnnie”, bo straż pożarna ma własne targi, nazwane Edura i organizowane w Kielcach). Liczba wystawców jest znacznie mniejsza, niż na MSPO, a prezentowany przez nich sprzęt – znacznie mniejszego kalibru.

Z uwagi na wielkość imprezy i liczbę wystawców z zagranicy trudno też porównać Europoltech do Milipolu, choć charakter obu wystaw jest zbliżony. To wszystko nie oznacza jednak, że jest to wystawa nudna, na której nic się nie dzieje, i na której trudno jest znaleźć coś ciekawego, tym bardziej że – w przeciwieństwie do MSPO – impreza organizowana jest w cyklu dwuletnim, co sprawia, że łatwiej jest na niej wychwycić nowości.

Podobnie było i w tym roku – podczas Europoltechu po raz pierwszy w kraju pokazano sprzęt, który swoją premierę miał na tegorocznych wystawach za granicą, ale nie zabrakło też kilku absolutnych nowości.

Cenrex

Po raz pierwszy w Polsce Cenrex, będący polskim przedstawicielem niemieckiej firmy Heckler&Koch, pokazał samopowtarzalne karabiny wyborowe HK G28DMR w obu wersjach – standardowej (ciężkiej) oraz patrolowej. Niewątpliwą niespodzianką i także polską premierą, było wystawienie rodziny karabinków HK 416A5, czyli kolejnej wersji coraz popularniejszej „czterystaszesnastki”, używanej między innymi przez JW Grom i JWK – był to najprawdopodobniej pierwszy publiczny pokaz karabinka z lufą o długości 419 mm. Cenrex stanął na wysokości zadania i jako pierwszy pokazał karabinki HK416A5 w aż trzech długościach luf – dotąd nawet podczas wystaw zagranicznych ekspozycje nowej broni z Oberndorfu były skromniejsze. Z kronikarskiego obowiązku dodać należy, że pokazane karabinki wykonane były w wersji „europejsko-konserwatywnej”, czyli czarnej, w odróżnieniu od przeznaczonej na rynek amerykański w kolorze flat dark earth (ziemisto-brązowym). Więcej o nowej broni z logo HK, w tym i o HK416A5, w osobnym artykule w tym numerze Special Ops.

FB Łucznik-Radom

Polski producent broni strzeleckiej pokazał kolejną wersję modelu (wydruk 3D z tworzywa sztucznego) nowego, polskiego pistoletu przeznaczonego dla wojska i służb mundurowych, który jest opracowywany wspólnie przez FB Łucznik-Radom i Wojskową Akademię Techniczną. Pistolet występować będzie (przynajmniej na razie) w kalibrze 9 mm × x19 PARA i będzie działał na zasadzie krótkiego odrzutu lufy, zaś ryglowany będzie przez jej przekoszenie. Zgodnie z wymaganiami ewentualnego przyszłego gestora zastosowano kurkowy mechanizm uderzeniowy z kurkiem odkrytym. Broń będzie w pełni dostosowana do użycia przez strzelców lewo- i praworęcznych, dzięki zdublowaniu wszystkich manipulatorów. Pistolet nie będzie wyposażony w żadne bezpieczniki nastawne, a jedynie w automatyczne.

Broń ma strzelać amunicją 9 mm PARA, działać na zasadzie krótkiego odrzutu lufy i być ryglowana przez jej przekoszenie. Zaprezentowany model wydaje się bardzo kompaktowy i „przyjazny dla strzelca” – oprócz nowoczesnej, dopracowanej i ergonomicznej linii (przy jego projektowaniu uczestniczy także zespół konstruktorów pracujących nad MSBS-5,56) oferuje użytkownikowi także możliwość mocowania optoelektronicznych przyrządów celowniczych na szynie na tylnej części zamka, a także latarki lub wskaźnika laserowego na przedniej szynie szkieletu pod lufą.

Na stoisku FB Łucznik-Radom nie mogło także zabraknąć (choć to jednak nie jest wystawa związana bezpośrednio z wojskiem) akcentów nawiązujących do budzącego zrozumiałe emocje programu MSBS-5,56. Po raz pierwszy publicznie zademonstrowano prototyp nowego granatnika 40 mm, opracowywanego wraz z karabinkami. Broń ma bardzo oryginalny wygląd, nawiązujący do popularnego chwytu przedniego AFG firmy Magpul, a także nietypowy, jak na granatnik podwieszany (występujący także w wersji samodzielnej), układ konstrukcyjny – bull pup – ze spustem umieszczonym przy wylocie lufy. Taka konstrukcja sprzyja kontrolowaniu karabinka z granatnikiem oraz zapewnia możliwie optymalne ułożenie dłoni. Granatnik ma lufę odchylaną wyłącznie na lewą stronę, urządzenie spustowo-uderzeniowe typu DAO, przycisk otwierający lufę umieszczony w przedniej części kabłąka spustu oraz masę około 1 kg.

Prototyp przechodził już pierwsze strzelania, zaś strzelcy oceniają konstrukcję bardzo pozytywnie. Nie zabrakło także samych karabinków – publiczności pokazano strzelające egzemplarze z serii przedprototypowej, które właśnie kończą cykl badań. Na początku lipca kilka (kilkanaście?) karabinków ma trafić do JWK, gdzie przez kilka tygodni poddawane będą surowej ocenie komandosów. Ich uwagi posłużą konstruktorom do dopracowania broni przed wdrożeniem jej do produkcji seryjnej.

Ha3o

Zaskoczeniem była oferta firmy Ha3o, która zaprezentowała produkty... Revision. Okazało się, że znany producent osłon oczu i głowy zmienił dystrybutora i od tego roku została nim właśnie warszawska firma (wcześniej był to RWS Cetus). Także i w tym przypadku miała miejsce polska premiera, jaką było zaprezentowanie okularów Stingerhawk, pokazanych po raz pierwszy kilka tygodni wcześniej podczas IWA w Norymberdze. Eksponatem zwracającym największą uwagę na stoisku Ha3o był modułowy system ochrony głowy Batlskin, również produkcji Revision, w trzech wariantach oferujących różny poziom osłony.

Uzupełnieniem ekspozycji były wielorazowe, tworzywowe kajdanki, zamykane „klasycznym” kluczykiem od kajdanków stalowych. Działają podobnie, jak kajdanki jednorazowe, ale dzięki zamkowi nie ma konieczności ich rozcinania do zdjęcia – według producenta wytrzymują około 15 założeń.

UMO

Firma UMO zaprezentowała po raz pierwszy w Polsce szerokokątne gogle noktowizyjne GPNVG-18 – podczas ubiegłorocznego MSPO na stoisku firmy prezentowany był jedynie model tych gogli. Szerzej o nich pisaliśmy w drugim numerze specjalnym Special Ops, poświęconym Dowództwu Wojsk Specjalnych.

Drugą ciekawostką z UMO była rodzina modułowych granatów niezabijających, przeznaczonych dla policji i służb porządkowych z firmy SAE Alsetex. W jej skład wchodzą granaty: z gazem łzawiącym (z trzema lub sześcioma kapsułami z gazem), „samobieżny” z gazem łzawiącym (po upadku przemieszcza się z dużą prędkością), gazowy z wcześniejszą aktywacją (wyrzut gazu następuje przed upadkiem), kinetyczny z pociskiem BLINIZ, obronny o niskiej prędkości, obronny o wysokiej prędkości, flash-bang oraz granat ćwiczebny.

Modułowość granatów dotyczy sposobu miotania. Każdy granat „modułowy” może być miotany na dwa sposoby – z granatnika kalibru 40×46 mm lub ręcznie. Przystosowanie granatu do sposobu miotania jest bardzo proste – wystarczy dokręcić do niego wykonaną z tworzywa sztucznego łuskę z ładunkiem miotającym albo ręczny zapalnik. Te ostatnie wykonywane są w kilku wariantach różniących się opóźnieniem działania, wynoszącym od 0 do 3 sekund (zapalnik ćwiczebny, niebieski, ma opóźnienie 7 sekund).

IMS Griffin

Na stoisku tej firmy królowały optoelektroniczne urządzenia obserwacyjne, będące nowymi, zmodernizowanymi wersjami sprzętu już znajdującego się w ofercie IMS Griffin. Były to: JIM UC, z wyglądu identyczna jak starsza wersja, ale z kanałem termowizyjnym, w którym zastosowano niechłodzoną matrycę (lornetka jest teraz cichsza i gotowa do pracy zaraz po włączeniu), system precyzyjnego wskazywania celu STERNA, występujący w trzech konfiguracjach różniących się masą i możliwościami – J, M i V.

Nowością w ofercie IMS Griffin jest przyrząd obserwacyjny Moskito, który po modernizacji zyskał możliwość współpracy z przystawką termowizyjną TACS-M (również zmodyfikowaną – teraz może być używana także jako urządzenie samodzielne), w tej wersji instalowanej na górnej powierzchni lornetki tak, by projektowała ona obraz na obiektyw, dzięki czemu obserwator może oglądać obraz noktowizyjny, termowizyjny lub fusion (łączący oba typy).

Maskpol

Czołowy polski producent wyposażenia ochronnego przedstawił swój najnowszy produkt – trudnopalny policyjny kask ochronny KPO-1 (na rynki zagraniczne Anti Riot Helmet) z osłoną twarzy. Kask ma czerep wykonany z wielowarstwowego kompozytu aramidowego i włókna szklanego, który zapewnia ochronę przed przebiciem ostrymi przedmiotami – był testowany według normy stosowanej w Republice Czeskiej (na jej zamówienie został opracowany) i spełnia klasę TON III. Wizjer (osłona twarzy), wykonany z poliwęglanu o grubości około 5 mm spełnia tę samą normę odporności, co czerep.

Czerep jest odporny na działanie płomieni (EN 13087-7:2001 oraz E 397:1997) oraz substancji chemicznych (EN ISO 175), takich jak: 40% roztwór wodny wodorotlenku sodu, 65% roztwór kwasu azotowego, 30% roztwór kwasu siarkowego, 36% roztwór kwasu chlorowodorowego, toluen, benzyna oraz rozpuszczalniki do nitrocelulozowych wyrobów lakierniczych.

Kask wyposażony jest w nowoczesne wyposażenie wewnętrzne, które składa się z pięciu wkładek amortyzujących mocowanych do wnętrza czerepu taśmą samosczepną i zatrzaskami, obszytych niepalnym pokrowcem wykonanym z materiału Nomex Comfort.

Kask utrzymywany jest na głowie przez trzypunktowy pasek, regulowany dwustronnie, wyposażony w koszyczek obejmujący brodę (podczas używania maski przeciwgazowej zsuwa się go pod podbródek), zapinany szybkowyczepnym zatrzaskiem.

Helikon-Tex

Działająca od 30 lat firma, zaczynająca od kopiowania popularnych wzorów odzieży militarnej, w ostatnim czasie opracowała kilka własnych projektów, które cieszą się dużą popularnością. Helikon stale rozszerza swoją ofertę o własne wzory – by je jeszcze bardziej uatrakcyjnić, podjął współpracę ze znanymi firmami zajmującymi się projektowaniem i produkcją wzorów maskujących, jak A-TACS oraz Hyde Definition. Jest to słuszne posunięcie, zwłaszcza gdy weźmie się pod uwagę zalew rynku odzieżą i wyposażeniem w kamuflażu Multicam, który, choć na początku „elitarny”, ostatnimi czasy mocno spowszedniał. Efektem tej współpracy jest seria mundurów polowych pokrytych kamuflażem A-TACS FG i AU oraz PenCott Badlands i Greenzone, którą zaprezentowano (po raz pierwszy w Polsce) podczas Europoltechu. Kolejną nowością był softshell Jackal, któremu w tym numerze poświęciliśmy oddzielny artykuł.

Specshop

Specshop pochwalił się nowością w ofercie – goglami Bolle X810, czyli następcą bardzo popularnych gogli X800 (zostały one opisane szerzej w poprzednim numerze Special Ops) Oprócz gogli zaprezentował także bogatą ofertę akcesoriów do broni firmy Strike Industires, pozwalających podnieść jej funkcjonalność, ale także niewątpliwie zwiększających „cool factor”.

Mactronic

Mactronic, znany producent latarek, zademonstrował całą gamę swoich produktów, od latarek EDC poczynając, przez oświetlenie taktyczne, na elektornicznych flarach kończąc. Jedną z „gwiazd” stoiska była latarka Explorer XP-G – średniej wielkości latarka diodowa o mocy 300 lumenów, której źródło światła stanowi dioda XP-G R5. Latarka zasilana jest z wbudowanego akumulatora (ma on możliwość ładowania z sieci elektrycznej, instalacji samochodowej i uchwytu-stacji dokującej). Uchwyt latarki, mocowany na ścianie, wyposażony jest w sześć diod, które w przypadku awarii sieci elektrycznej zaczynają świecić, ułatwiając odnalezienie latarki w ciemności. Explorer ma obudowę ze stopu aluminium, poliwęglanową, odporną na zadrapania soczewkę i spełnia normę IP65 wodoodporności. 

Reago

Firma Reago zaprezentowała system tarcz strzeleckich ATSR (Advanced Target Shooting Range) firmy Romtes Technologies. Jest to zestaw zaawansowanych, elektronicznie sterowanych tarcz, które można wykorzystywać do różnego rodzaju treningu, umożliwiający dowolne konfigurowanie i programowanie unikatowych, różnych dla każdego ćwiczącego sytuacji taktycznych. Co więcej – tarcze mają różne strefy trafień, zaś trafienia pocisków w nie są zliczane przez elektroniczny układ, rozróżniający miejsce ich uderzenia. Dzięki temu po zakończeniu strzelania możliwa jest ocena wyników i skuteczności szkolonego. Według producenta żywotność tarcz sięga 800 trafień.

Kaliber

Frima Kaliber to stały bywalec imprez targowo-wystawienniczych, więc nie mogło jej zabraknąć na Europoltechu. Jej oferta jest bardzo szeroka, co sprawia, że na każdej wystawie z jej udziałem można liczyć na premiery. Podobnie było i w tym roku – Kaliber, po raz pierwszy w Polsce, pokazał karabin wyborowy SAKO TRG M10 określany jako wielokalibrowy, modułowy karabin wyborowy. Broń opracowywano na potrzeby US SOCOM i charakteryzuje się ona modułową konstrukcją, pozwalającą uzyskać na bazie wspólnej komory zamkowej karabiny strzelające trzema rodzajami amunicji: 7,62 mm × 51, 7,62 mm × 67 (.300 Winchester Magnum) i 8,6 mm × 70 (.338 Lapua Magnum). Magazynki mieszczą odpowiednio: 11, 7 i 8 nabojów. Konwersję na poszczególne kalibry uzyskuje się poprzez wymianę lufy (jej demontaż ułatwia klucz umieszczony w rączce zamka), zamka i magazynka.

Charakterystyczny wygląd nadaje broni składana na prawą stronę, regulowana w wielu płaszczyznach, „ażurowa” kolba, którą można wyposażyć w dodatkową podpórkę mocowaną na dolnej szynie Picatinny. Łoże karabinu (w dwóch długościach) wyposażone jest w stałe, długie szyny Picatinny na górnej i dolnej powierzchni oraz miejsca do montażu krótkich odcinków szyn na bocznych ścianach.

W kilka tygodni po europejskiej premierze na IWA Kaliber zademonstrował pistolet Glock IV generacji w wersji przystosowanej do strzelania wyłącznie amunicją Simunition, wykonanej w kolorze niebieskim, oznaczającym broń treningową (a więc taką, z której nie da się odpalić bojowej amunicji).

Drugą polską premierą, także kilka tygodni po premierze europejskiej, był nowy plate carrier znanej firmy 5.11 nazwany Tac Tec, który swoją europejską premierę miał także na IWA 2013. Cechą charakterystyczną kamizelki jest, ostatnio bardzo popularny, szczątkowy cummerbund, podobny do zastosowanego w JPC firmy Crye Precision, choć w przypadku Tac Tec jest on elastyczny. Niewątpliwą ciekawostką jest uchwyt ewakuacyjny kamizelki – w przeciwieństwie do innych tego typu elementów nie jest on z nią zespolony na stałe, a po uchwyceniu wysuwa się na około 50 cm. Dzięki temu ratownik nie musi schylać się nisko, by móc wygodnie ciągnąć rannego.

Ekspozycję Kalibra uzupełniały bojowe tomahawki Gerber DownRange Tactical/Survival Tomahawk oraz CRKT Kangeet Hawk.

Galeria zdjęć

Tytuł
przejdź do galerii

Komentarze

Powiązane

Marcin Kruk Targi SOFIC

Targi SOFIC Targi SOFIC

Reportaż z międzynarodowych targów i konferencji Special Operations Forces Industry Conference (SOFIC) w Tampie na Florydzie, które miały miejsce w dniach 23–26 maja 2016 roku.

Reportaż z międzynarodowych targów i konferencji Special Operations Forces Industry Conference (SOFIC) w Tampie na Florydzie, które miały miejsce w dniach 23–26 maja 2016 roku.

Błażej Bierczyński Morskie spotkania taktycznego stopnia – BALT MILITARY EXPO

Morskie spotkania taktycznego stopnia – BALT MILITARY EXPO Morskie spotkania taktycznego stopnia – BALT MILITARY EXPO

Relacja z 14. Bałtyckich Targów Militarnych BALT MILITARY EXPO zorganizowanych w Gdańsku w dniach 20-22 czerwca 2016 roku.

Relacja z 14. Bałtyckich Targów Militarnych BALT MILITARY EXPO zorganizowanych w Gdańsku w dniach 20-22 czerwca 2016 roku.

Błażej Bierczyński, Ireneusz Chloupek, Mateusz J. Multarzyński MSPO 2016 cz.1

MSPO 2016 cz.1 MSPO 2016 cz.1

Część pierwsza reportażu z XXIV Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach oraz towarzyszących mu XXII Międzynarodowych Targów Logistycznych LOGISTYKA, które odbywały się w dniach w dniach...

Część pierwsza reportażu z XXIV Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach oraz towarzyszących mu XXII Międzynarodowych Targów Logistycznych LOGISTYKA, które odbywały się w dniach w dniach 6-9 września 2016 roku.

Błażej Bierczyński, Ireneusz Chloupek, Mateusz J. Multarzyński MSPO 2016 (cz. 2.)

MSPO 2016 (cz. 2.) MSPO 2016 (cz. 2.)

Prezentujemy II część relacji z XXIV Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach, który odbywał się w dniach 6-9.09.2016 r.

Prezentujemy II część relacji z XXIV Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach, który odbywał się w dniach 6-9.09.2016 r.

Błażej Bierczyński, Ireneusz Chloupek, Mateusz J. Multarzyński Future Forces Forum 2016 - relacja

Future Forces Forum 2016 - relacja Future Forces Forum 2016 - relacja

Zaledwie półtora miesiąca po zakończeniu Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego, nim umilkły echa targowych prezentacji i premier produktowych, uwaga firm z sektora obronnego i bezpieczeństwa przeniosła...

Zaledwie półtora miesiąca po zakończeniu Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego, nim umilkły echa targowych prezentacji i premier produktowych, uwaga firm z sektora obronnego i bezpieczeństwa przeniosła się z Kielc do Pragi. To tam, w dniach 17–21 października 2016 r. , odbyło się FUTURE FORCES FORUM – cykl konferencji i seminariów połączonych z targami – FUTURE FORCES Exhibition, zrealizowaną w trakcie trzech dni (19-21 października) w PVA EXPO PRAHA. W imprezie, jako patron medialny, uczestniczyła...

Błażej Bierczyński, Ireneusz Chloupek, Mateusz J. Multarzyński EUROPOLTECH 2017

EUROPOLTECH 2017 EUROPOLTECH 2017

Międzynarodowe Targi Techniki i Wyposażenia Służb Policyjnych oraz Formacji Bezpieczeństwa Państwa EUROPOLTECH, organizowane w ubiegłych latach w Warszawie, w edycji A.D. 2017 odbyły się w Gdańsku, w dniach...

Międzynarodowe Targi Techniki i Wyposażenia Służb Policyjnych oraz Formacji Bezpieczeństwa Państwa EUROPOLTECH, organizowane w ubiegłych latach w Warszawie, w edycji A.D. 2017 odbyły się w Gdańsku, w dniach 26-28 kwietnia. Towarzyszyła im VIII Międzynarodowa Konferencja Policyjna oraz szereg dodatkowych konferencji, seminariów i pokazów. Tradycyjnie, w dniu otwarcia wręczono nagrody Programu SUPERNOWOCZESNY, wyróżniając produkty i rozwiązania o największej użyteczności dla służb mundurowych.

Błażej Bierczyński, Ireneusz Chloupek, Mateusz J. Multarzyński MSPO 2017

MSPO 2017 MSPO 2017

XXV edycja Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego [MSPO] odbyła się w tym roku w dniach 5-8 września 2017 r. Z uwagi na jubileuszowy charakter wydarzenia, tym razem Targi Kielce otworzyły swoje podwoje...

XXV edycja Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego [MSPO] odbyła się w tym roku w dniach 5-8 września 2017 r. Z uwagi na jubileuszowy charakter wydarzenia, tym razem Targi Kielce otworzyły swoje podwoje nie tylko dla "branżowych gości", ale i dla okolicznych mieszkańców, realizując "Dni Otwarte MSPO" w weekend 9-10 września 2017 r. Dzięki wydłużeniu czasu prezentacji ekspozycji, z wyposażeniem, uzbrojeniem i pojazdami Sił Zbrojnych RP oraz nowościami technologicznymi mogło zapoznać się jeszcze...

Mateusz J. Multarzyński MSPO 2017 - cz. 2

MSPO 2017 - cz. 2 MSPO 2017 - cz. 2

XXV edycja Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego odbyła się w dniach 5-8 września 2017 r. Po ponownym ogłoszeniu w lipcu 2017 r. przez Inspektorat Uzbrojenia postępowania dotyczącego dostawy samochodów...

XXV edycja Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego odbyła się w dniach 5-8 września 2017 r. Po ponownym ogłoszeniu w lipcu 2017 r. przez Inspektorat Uzbrojenia postępowania dotyczącego dostawy samochodów ciężarowo-osobowych wysokiej mobilności pk. „Mustang” można było spodziewać się swego rodzaju festiwalu mustangów w trakcie tegorocznego MSPO. Zwłaszcza że w ubiegłych latach co roku można było oglądać w Kielcach potencjalnych następców Honkerów i Uazów. W tym roku zabrakło jednak większości...

Mateusz J. Multarzyński, Ireneusz Chloupek Milipol Paris 2017

Milipol Paris 2017 Milipol Paris 2017

Odbywająca się w dniach 21–24 listopada 2017 roku w obiektach centrum wystawienniczego Paris–Nord Villepinte Exhibiton Centre 20. edycja targów Milipol Paris znów okazała się rekordowa. Stoiska 1005 wystawców...

Odbywająca się w dniach 21–24 listopada 2017 roku w obiektach centrum wystawienniczego Paris–Nord Villepinte Exhibiton Centre 20. edycja targów Milipol Paris znów okazała się rekordowa. Stoiska 1005 wystawców odwiedziło w sumie 29 939 gości z 151 krajów. Wśród odwiedzających było również 161 oficjalnych delegacji z reprezentantami 77 państw. Na targach akredytowało się także 331 dziennikarzy z 27 państw.

Mateusz J. Multarzyński Konferencja „Działania Specjalne w Aspekcie Bezpieczeństwa Narodowego” „SNAJPER 2018”

Konferencja „Działania Specjalne w Aspekcie Bezpieczeństwa Narodowego” „SNAJPER 2018” Konferencja „Działania Specjalne w Aspekcie Bezpieczeństwa Narodowego” „SNAJPER 2018”

W dniach 15–18 maja 2018 r. na terenie Wojskowego Instytutu Technicznego Uzbrojenia w Zielonce odbyła się V Międzynarodowa Konferencja Działania Specjalne w Aspekcie Bezpieczeństwa Narodowego „SNAJPER...

W dniach 15–18 maja 2018 r. na terenie Wojskowego Instytutu Technicznego Uzbrojenia w Zielonce odbyła się V Międzynarodowa Konferencja Działania Specjalne w Aspekcie Bezpieczeństwa Narodowego „SNAJPER 2018”, zorganizowana przez WITU oraz Stowarzyszenie Ekspertów Bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej (SEBRP).

Ireneusz Chloupek MSPO 2018 (cz. 1)

MSPO 2018 (cz. 1) MSPO 2018 (cz. 1)

Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego w 2018 roku odbywał się równocześnie wraz z 24. Międzynarodowymi Targami Logistyki i trwał od 4 do 7 września. Wystawie przez dwa kolejne dni towarzyszyły Dni...

Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego w 2018 roku odbywał się równocześnie wraz z 24. Międzynarodowymi Targami Logistyki i trwał od 4 do 7 września. Wystawie przez dwa kolejne dni towarzyszyły Dni Otwarte. Tematem wiodącym 26. Edycji MSPO 2018 było 100-lecie Odzyskania Niepodległości, dlatego po raz drugi w historii tych targów krajem wiodącym z Wystawą Narodową została Polska. Tradycyjnie przygotowano także Wystawę Sił Zbrojnych RP, w tym oczywiście Wojsk Specjalnych. Na powierzchni około 27...

Ireneusz Chloupek, Mateusz J. Multarzyński MSPO 2018 (cz. 2)

MSPO 2018 (cz. 2) MSPO 2018 (cz. 2)

Podczas ubiegłorocznego Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego (4-7 września 2018 r.) można było obejrzeć obok oferty ponad sześciuset firm z 31 krajów świata także Wystawę Sił Zbrojnych RP pod hasłem...

Podczas ubiegłorocznego Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego (4-7 września 2018 r.) można było obejrzeć obok oferty ponad sześciuset firm z 31 krajów świata także Wystawę Sił Zbrojnych RP pod hasłem „Obronność-Współpraca-Skuteczność”, w tym oczywiście Wojsk Specjalnych, które od kilku lat prezentują na kolejnych MSPO swoje wyposażenie oraz udzielają informacji na temat swej roli i zasad rekrutacji. Jak zwykle ekspozycje jednostek specjalnych (ale także i innych formacji oraz instytucji wojskowych,...

Redakcja Zakończyły się targi IWA Outdoor Classics w Norymberdze

Zakończyły się targi IWA Outdoor Classics w Norymberdze Zakończyły się targi IWA Outdoor Classics w Norymberdze

Na początku tygodnia w Norymberdze zakończyły się najważniejsze targi sprzętu outdoorowego IWA Outdoor Classics, które trwały od 8 do 11 marca. Coroczne wydarzenie jest doskonałą okazją dla wystawców z...

Na początku tygodnia w Norymberdze zakończyły się najważniejsze targi sprzętu outdoorowego IWA Outdoor Classics, które trwały od 8 do 11 marca. Coroczne wydarzenie jest doskonałą okazją dla wystawców z całego świata do prezentacji nowych produktów i elementów wyposażenia outdoorowego.

Redakcja Za nami Enforce Tac

Za nami Enforce Tac Za nami Enforce Tac

W zeszłym tygodniu w Norymberdze zakończyły się międzynarodowe targi sprzętu dowodzenia, kontroli i eksploatacji wykorzystywanego przez agencje bezpieczeństwa - Enforce Tac.

W zeszłym tygodniu w Norymberdze zakończyły się międzynarodowe targi sprzętu dowodzenia, kontroli i eksploatacji wykorzystywanego przez agencje bezpieczeństwa - Enforce Tac.

Redakcja SHOT SHOW 2019

SHOT SHOW 2019 SHOT SHOW 2019

SHOT Show to chyba największa impreza branżowa, na której co roku prezentowane są setki nowości związanych z bronią strzelecką i akcesoriami. Z każdą edycją zwiększa się też liczba firm z sektora „Law...

SHOT Show to chyba największa impreza branżowa, na której co roku prezentowane są setki nowości związanych z bronią strzelecką i akcesoriami. Z każdą edycją zwiększa się też liczba firm z sektora „Law Enforcement & Military”. W USA wszystko jest wielkie. Wielkie samochody, wielkie targi. Tysiące wystawców, liczące kilkadziesiąt tysięcy ludzi tłumy przewijające się przez cztery dni targów, setki produktów i kilometry w nogach. Postaramy się przedstawić chociaż kilka najciekawszych nowości i zapowiedzi...

Redakcja Pro Tech GUNS na targach EUROPOLTECH

Pro Tech GUNS na targach EUROPOLTECH Pro Tech GUNS na targach EUROPOLTECH

Miło nam poinformować,że na najbliższych targach EUROPOLTECH na stanowisku naszego dystrybutora 4SHOOTER - I.86, będzie także przedstawiciel polskiej marki produktów do czyszczenia broni Pro Tech GUNS....

Miło nam poinformować,że na najbliższych targach EUROPOLTECH na stanowisku naszego dystrybutora 4SHOOTER - I.86, będzie także przedstawiciel polskiej marki produktów do czyszczenia broni Pro Tech GUNS. Serdecznie zapraszamy.

Redakcja EUROPOLTECH 2019

EUROPOLTECH 2019 EUROPOLTECH 2019

Kolejne Międzynarodowe Targi Techniki i Wyposażenia Służb Policyjnych oraz Formacji Bezpieczeństwa Państwa EUROPOLTECH odbędą się w dniach 8-10 maja w Warszawie. To najważniejsza w Polsce impreza targowa...

Kolejne Międzynarodowe Targi Techniki i Wyposażenia Służb Policyjnych oraz Formacji Bezpieczeństwa Państwa EUROPOLTECH odbędą się w dniach 8-10 maja w Warszawie. To najważniejsza w Polsce impreza targowa dedykowana służbom porządku publicznego i służbom specjalnym.

Redakcja DUOSCAN™- Detektor Materiałów Wybuchowych i Narkotyków

DUOSCAN™- Detektor Materiałów Wybuchowych i Narkotyków DUOSCAN™-  Detektor Materiałów Wybuchowych i Narkotyków

Każdy specjalista ds. bezpieczeństwa powinien posiadać skuteczny, poręczny, odporny detektor materiałów wybuchowych i narkotyków do wykrywania śladowych ilości substancji niebezpiecznych.

Każdy specjalista ds. bezpieczeństwa powinien posiadać skuteczny, poręczny, odporny detektor materiałów wybuchowych i narkotyków do wykrywania śladowych ilości substancji niebezpiecznych.

Redakcja EUROPOLTECH 2019 - nowe trendy i produkty dla służb porządkowych

EUROPOLTECH 2019 - nowe trendy i produkty dla służb porządkowych EUROPOLTECH 2019 - nowe trendy i produkty dla służb porządkowych

Już 8 maja w Warszawie rozpoczynają się kolejne Międzynarodowe Targi Techniki i Wyposażenia Służb Policyjnych oraz Formacji Bezpieczeństwa Państwa EUROPOLTECH. Ta najważniejsza w Polsce impreza targowa...

Już 8 maja w Warszawie rozpoczynają się kolejne Międzynarodowe Targi Techniki i Wyposażenia Służb Policyjnych oraz Formacji Bezpieczeństwa Państwa EUROPOLTECH. Ta najważniejsza w Polsce impreza targowa dedykowana służbom porządku publicznego i służbom specjalnym potrwa do 10 maja.

Ireneusz Chloupek, Tomasz Łukaszewski MSPO 2019 (cz.1)

MSPO 2019 (cz.1) MSPO 2019 (cz.1)

Po raz dwudziesty siódmy w Kielcach odbył się Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego MSPO, pod honorowym patronatem Prezydenta RP. Impreza targowa miała miejsce w dniach 3-6 września 2019 r. Podczas...

Po raz dwudziesty siódmy w Kielcach odbył się Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego MSPO, pod honorowym patronatem Prezydenta RP. Impreza targowa miała miejsce w dniach 3-6 września 2019 r. Podczas tegorocznych targów zaprezentowało się 621 wystawców z 31 krajów (w tym „SPECIAL OPS”), wśród których po raz pierwszy swoje produkty pokazały firmy z Australii. Pierwszy raz także w historii MSPO wystawcy zagraniczni stanowili aż 51 procent wszystkich.

Ireneusz Chloupek MSPO ‘19 - XX wystawa Sił Zbrojnych

MSPO ‘19 - XX wystawa Sił Zbrojnych MSPO ‘19 - XX wystawa Sił Zbrojnych

Wystawa Sił Zbrojnych RP już od 20 lat uatrakcyjnia Międzynarodowe Salony Przemysłu Obronnego w Kielcach, które w 2019 roku odbywały się w dniach od 3 do 6 września. Zainaugurowana w 1999 r. dla uczczenia...

Wystawa Sił Zbrojnych RP już od 20 lat uatrakcyjnia Międzynarodowe Salony Przemysłu Obronnego w Kielcach, które w 2019 roku odbywały się w dniach od 3 do 6 września. Zainaugurowana w 1999 r. dla uczczenia wstąpienia Polski do NATO, przedstawiała początkowo potencjał Wojsk Lądowych, a w kolejnych latach rosła, uzupełniając statyczne prezentacje wyposażenia naszych jednostek o pokazy dynamiczne. Dzięki niej kieleckie MSPO stały się nie tylko miejscem promocji komercyjnych ofert na rynek militarny,...

Agnieszka Szwed SHOT SHOW 2020

SHOT SHOW 2020 SHOT SHOW 2020

W dniach 21-24 stycznia 2020 r. w Las Vegas po raz 42. odbył się SHOT Show - największa impreza targowa, na której prezentowane są nowości związane z bronią strzelecką, wyposażeniem i akcesoriami. W tym...

W dniach 21-24 stycznia 2020 r. w Las Vegas po raz 42. odbył się SHOT Show - największa impreza targowa, na której prezentowane są nowości związane z bronią strzelecką, wyposażeniem i akcesoriami. W tym roku centrum wystawiennicze Sands Expo gościło ponad 2500 wystawców oraz ponad 55000 gości ze 116 krajów. Cztery dni nie wystarczą na obejrzenie wszystkich prezentowanych w Las Vegas produktów i rozwiązań, pokusiliśmy się jednak o wybór i opisanie najciekawszych.

Redakcja Rekonesans przed MSPO pod znakiem bezpieczeństwa

Rekonesans przed MSPO pod znakiem bezpieczeństwa Rekonesans przed MSPO pod znakiem bezpieczeństwa

Każdego roku podczas Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Targach Kielce służbę pełni kilkuset żołnierzy. Przygotowanie Wystawy Sił Zbrojnych traktowane jest jako zadanie bojowe i jako takie wymaga...

Każdego roku podczas Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Targach Kielce służbę pełni kilkuset żołnierzy. Przygotowanie Wystawy Sił Zbrojnych traktowane jest jako zadanie bojowe i jako takie wymaga rekonesansu. Podczas tegorocznego spotkania głównym tematem było bezpieczeństwo wydarzenia targowego w czasie pandemii COVID-19.

Tomasz Łukaszewski MSPO 2020

MSPO 2020 MSPO 2020

Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego w Kielcach, który odbył się w dniach 8-10 września 2020 r., z powodu pandemii był jedyną imprezą wystawienniczą branży przemysłu obronnego, która odbyła się w 2020...

Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego w Kielcach, który odbył się w dniach 8-10 września 2020 r., z powodu pandemii był jedyną imprezą wystawienniczą branży przemysłu obronnego, która odbyła się w 2020 roku w Europie. W Kielcach zaprezentowało się jednak mniej wystawców niż w latach poprzednich. Mniej było także osób odwiedzających. Zabrakło Dnia Otwartego, który co roku przyciągał tysiące zwiedzających.

Najnowsze produkty i technologie

Direct Action MultiCam® Tropic - Adapt. Blend. Overcome.

MultiCam® Tropic - Adapt. Blend. Overcome. MultiCam® Tropic - Adapt. Blend. Overcome.

Odpowiedź na zapotrzebowanie operatorów sił specjalnych właśnie stała się faktem. Direct Action wprowadza do oferty wyselekcjonowane produkty w nowym kamuflażu MultiCam® Tropic - stworzonym, by łączyć...

Odpowiedź na zapotrzebowanie operatorów sił specjalnych właśnie stała się faktem. Direct Action wprowadza do oferty wyselekcjonowane produkty w nowym kamuflażu MultiCam® Tropic - stworzonym, by łączyć skuteczność maskowania z precyzją działania. Wybrane modele są już dostępne, a pełna linia obejmie aż 58 produktów.

Direct Action Direct Action: nowa strona, ta sama misja

Direct Action: nowa strona, ta sama misja Direct Action: nowa strona, ta sama misja

Direct Action, renomowany producent profesjonalnego sprzętu taktycznego, prezentuje nową wersję swojej strony internetowej. Zmieniona szata graficzna, usprawniona nawigacja i nowe funkcje to odpowiedź...

Direct Action, renomowany producent profesjonalnego sprzętu taktycznego, prezentuje nową wersję swojej strony internetowej. Zmieniona szata graficzna, usprawniona nawigacja i nowe funkcje to odpowiedź na potrzeby użytkowników oraz dynamiczny rozwój marki na rynkach międzynarodowych.

Krzysztof Lis PRO Survival to za mało, by przetrwać realny kryzys

Survival to za mało, by przetrwać realny kryzys Survival to za mało, by przetrwać realny kryzys

Zbudowanie szałasu z gałęzi, rozpalenie ognia krzesiwem i zagotowanie wody w puszce po konserwie - to umiejętności, które wielu osobom kojarzą się z byciem przygotowanym na wszystko. W końcu jeśli potrafisz...

Zbudowanie szałasu z gałęzi, rozpalenie ognia krzesiwem i zagotowanie wody w puszce po konserwie - to umiejętności, które wielu osobom kojarzą się z byciem przygotowanym na wszystko. W końcu jeśli potrafisz przeżyć noc w lesie bez śpiwora, to poradzisz sobie w każdej sytuacji, prawda?

Direct Action Direct Action® na targach Milipol Paris 2025 – misja, nie rutyna

Direct Action® na targach Milipol Paris 2025 – misja, nie rutyna Direct Action® na targach Milipol Paris 2025 – misja, nie rutyna

Direct Action® zaprasza na targi Milipol 2025, które odbędą się w dniach 18–21 listopada w Paryżu. Producent najwyższej klasy sprzętu taktycznego zaprezentuje premierowe produkty, pokazy konfiguracji prowadzone...

Direct Action® zaprasza na targi Milipol 2025, które odbędą się w dniach 18–21 listopada w Paryżu. Producent najwyższej klasy sprzętu taktycznego zaprezentuje premierowe produkty, pokazy konfiguracji prowadzone przez byłych operatorów JW GROM oraz nowoczesne rozwiązania dla służb i jednostek specjalnych.

Ptak Warsaw Expo Innowacje i bezpieczeństwo w jednym miejscu - Warsaw Security Expo 2025

Innowacje i bezpieczeństwo w jednym miejscu - Warsaw Security Expo 2025 Innowacje i bezpieczeństwo w jednym miejscu - Warsaw Security Expo 2025

W dniach 2–4 grudnia 2025 roku w hali Ptak Warsaw Expo w Nadarzynie odbędzie się trzecia edycja targów Warsaw Security Expo 2025 – międzynarodowego wydarzenia dedykowanego systemom zabezpieczeń, ochrony...

W dniach 2–4 grudnia 2025 roku w hali Ptak Warsaw Expo w Nadarzynie odbędzie się trzecia edycja targów Warsaw Security Expo 2025 – międzynarodowego wydarzenia dedykowanego systemom zabezpieczeń, ochrony oraz technologii bezpieczeństwa.

Dominik Nikiel Buty na trudne warunki? HaiX Commander GTX

Buty na trudne warunki? HaiX Commander GTX Buty na trudne warunki? HaiX Commander GTX

Są takie buty, które od razu dają znać, że nie przyszły tu dla ozdoby. HaiX Commander GTX to przykład sprzętu, który wywodzi się z wojska, ale całkiem dobrze odnajduje się też poza poligonem – w lesie,...

Są takie buty, które od razu dają znać, że nie przyszły tu dla ozdoby. HaiX Commander GTX to przykład sprzętu, który wywodzi się z wojska, ale całkiem dobrze odnajduje się też poza poligonem – w lesie, górach, na szlaku, a nawet w pracy terenowej. To model, który powstał, żeby znosić trudy codziennego działania w naprawdę wymagającym środowisku – gdzie nie ma miejsca na kompromisy, a wygoda i wytrzymałość muszą iść w parze.

Janusz S. Bates Rush Shield Mid DRYGuard E01045 i E01044 - buty taktyczne do miasta

Bates Rush Shield Mid DRYGuard E01045 i E01044 - buty taktyczne do miasta Bates Rush Shield Mid DRYGuard E01045 i E01044 - buty taktyczne do miasta

Bates to amerykańska firma produkująca obuwie militarne i taktyczne o wysokiej renomie. Marka ta jest ceniona przez wiele jednostek wojskowych i inne służby mundurowe. Do testów otrzymałem taktyczne buty...

Bates to amerykańska firma produkująca obuwie militarne i taktyczne o wysokiej renomie. Marka ta jest ceniona przez wiele jednostek wojskowych i inne służby mundurowe. Do testów otrzymałem taktyczne buty BATES unisex Rush Shield Mid DRYGuard w kolorze coyote model E01045 oraz w kolorze black E01044.

Militaria.pl Militaria.pl dla służb mundurowych

Militaria.pl dla służb mundurowych Militaria.pl dla służb mundurowych

Militaria.pl to sklep, w którym znajduje się niezbędne wyposażenie przeznaczone dla żołnierzy, funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Służby Więziennej, a także dla służb medycznych i innych instytucji....

Militaria.pl to sklep, w którym znajduje się niezbędne wyposażenie przeznaczone dla żołnierzy, funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Służby Więziennej, a także dla służb medycznych i innych instytucji. To lider branży z bogatym asortymentem odzieży, obuwia i sprzętu dostosowanego do działań profesjonalistów.

Fabryka Broni „Łucznik”- Radom sp. z o.o GOTOWY. NA WSZYSTKO. Pistolet MPS z Fabryki Broni

GOTOWY. NA WSZYSTKO. Pistolet MPS z Fabryki Broni GOTOWY. NA WSZYSTKO. Pistolet MPS z Fabryki Broni

Pistolet MPS, czyli Modułowy Pistolet Samopowtarzalny MPS, kal. 9x19 Para, to najnowsza konstrukcja opracowana przez inżynierów Fabryki Broni „Łucznik" – Radom, której prezentacja stanowi istotny krok...

Pistolet MPS, czyli Modułowy Pistolet Samopowtarzalny MPS, kal. 9x19 Para, to najnowsza konstrukcja opracowana przez inżynierów Fabryki Broni „Łucznik" – Radom, której prezentacja stanowi istotny krok w kierunku unowocześnienia oferty polskiego przemysłu zbrojeniowego w segmencie broni krótkiej. Powstanie tej konstrukcji jest efektem szczegółowych analiz, konsultacji ze środowiskami wojskowymi, policyjnymi oraz cywilnymi użytkownikami broni, a także wnikliwej obserwacji trendów światowych. Wynikiem...

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Special-Ops

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.special-ops.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.special-ops.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.