Eagle V czyli WPWS ze Szwajcarii

Do Polski Eagle V powrócił znów w związku z programem pozyskania Wielozadaniowych Pojazdów Wojsk Specjalnych (wcześniej znanym pod kryptonimem „Pegaz”), którego ponowne otwarcie nastąpiło w sierpniu 2014 roku. Jedną z firm, które odpowiedziały na ogłoszone przez Inspektorat Uzbrojenia zapytanie o informacje (RFI), a później wzięły udział w dialogu technicznym, jest General Dynamics European Land Systems (GDELS).

8 lipca 2015 r. na terenie Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku firma IMS-Griffin, przedstawiciel GDELS w Polsce, zorganizowała dynamiczne pokazy pojazdu Eagle V. Zaproszeni przedstawiciele mediów mieli okazję zapoznać się z konstrukcją, jej możliwościami oraz całą ofertą dotyczącą rodziny wozów Eagle (4×4 oraz 6×6).

GDELS

Najbardziej znanym i najliczniej używanym produktem (ponad 10 tys. egz. wyprodukowanych od końca lat 70. XX wieku), założonej w 1950 r. w szwajcarskim Kreuzlingen firmy MOWAG Motorwagenfabrik AG, jest rodzina kołowych transporterów opancerzonych Piranha. Zresztą od początku istnienia MOWAG specjalizował się w produkcji kołowych pojazdów opancerzonych, które trafiały nie tylko na wyposażenie armii szwajcarskiej, ale także sił zbrojnych państw na pięciu kontynentach naszego globu.

W lipcu 1999 roku General Motors Canada (później GM Defence) nabył firmę MOWAG, a w marcu 2003 roku General Dynamics Corporation (GD) stał się właścicielem GM Defence, a wraz z nim także i szwajcarskiego producenta „piranii” i „orłów”. W styczniu 2004 roku MOWAG został włączony do utworzonej w ramach grupy Systemów Bojowych GD (GD Combat Systems) w październiku 2003 roku jednostki biznesowej GD Corp. – General Dynamics Europe Land Systems. Poza MOWAG-em w skład GDELS wchodzą również następujące firmy: Santa Bárbara Sistemas (obecnie GDELS – Santa Bárbara Sistemas), Steyr-Daimler-Puch Spezialfahrzeug (obecnie GDELS – Steyr), EWK Eisenwerke Kaiserslautern (obecnie GDELS – Germany) oraz GDELS – Czech s.r.o.

Pojazdy Eagle V są obecnie wytwarzane zarówno w szwajcarskich zakładach GDELS – Mowag, jak i niemieckich w Kaiserslautern. W tej drugiej lokalizacji oraz w Sembach (Niemcy) odbywa się finalny montaż pojazdów w ramach realizacji zamówień na 176 wozów dla Deutsches Heer (wojska lądowe Niemiec).

Sprawdzona konstrukcja

Wybór Eagle V oraz wcześniejszej wersji Eagle IV (w sumie Bundeswehra zamówiła 473 szt.) został dokonany przez niemiecką armię w ramach programu GFF (Geschützten Führungs und Funnktionsfahrzeuge), czyli pozyskania nowych typów opancerzonych pojazdów wielozadaniowych, przeznaczonych głównie dla jednostek biorących udział w misjach zagranicznych.

O wyborze szwajcarskiej konstrukcji zadecydowały nie tylko jej walory w postaci wysokiej mobilności taktycznej i przerzutu strategicznego, dużej ładowności, obszernego wnętrza nadwozia, czy wysokiej odporności balistycznej, odłamkoodporności (w tym na IED) oraz minoodporności, ale także niskie koszty eksploatacji i szkolenia obsługi oraz kierowców.

Duże znaczenie miało „pokrewieństwo” Eagle V z używanymi przez Bundeswehrę Eagle IV oraz DURO IIIP/YAK, co wpływa na minimalizację kosztów ich eksploatacji, stopnień unifikacji podzespołów pomiędzy tymi modelami wynosi około 80% dla Eagle V 4×4 i 6×6, Eagle IV oraz DURO IIP. Ma to również wpływ na skrócenie czasu szkolenia kierowców oraz mechaników.

Należy pamiętać, że nakłady na eksploatację (zużycie paliwa, przeglądy naprawy itp.) stanowią od 80% do 85% kosztów związanych z cyklem życia pojazdu od momentu jego zakupu aż do wycofania z użycia. Cena zakupu to jedynie od 10 do 15% wydatków, jakie trzeba ponieść w związku z nabyciem oraz późniejszym użytkowaniem wozu. Stąd bardzo dużą uwagę, już od samego początku prac projektowych nad nowym pojazdem, poświęca się w firmie GDELS systemowi wsparcia eksploatacji.

Dział ILS (Integrated Logistics Support) jest jednym z największych w Kreuzlingen, gdyż obecnie pojazd bez kompleksowego wsparcia logistycznego nie jest pełnowartościowym produktem. Odpowiednie zaprojektowanie ILS dla konkretnej konstrukcji ma także znaczenie ze względów ekonomicznych, gdyż w wyniku skomplikowanych procesów mających na celu m.in. ocenę oraz redukcję ryzyka związanego z różnymi aspektami użytkowania pojazdu pozwala na zmniejszenie kosztów eksploatacji.

Również doświadczenia z eksploatacji Eaglów w Afganistanie, gdzie kontyngent Bundeswehry używał 200 pojazdów Eagle IV, które łącznie przejechały ponad 1 mln km przy zachowaniu 92% gotowości operacyjnej, wpłynęły na decyzję o zakupie wozów nowej generacji.

Poza Niemcami Eagle V od 2011 r. używa także armia szwajcarska – 4 szt. w wersji EOD (Explosive Ordanace Disposal). W tym samym roku, na podstawie podpisanego w 2010 kontraktu pomiędzy GDELS a Flughafen Zürich AG, został dostarczony jeden pojazd do jednostki policji Portu Lotniczego w Zurychu (Zürich Airport Police).

Od 2014 r. Eagle V w wersji 5-miejscowej, a więc zbliżonej do jednej z konfiguracji WPWS-a, dostarczany jest również armii duńskiej.

Warto też przeczytać: 

Prezentacja pojazdu EAGLE

EAGLE w Polsce

Eagle V

Najnowsza generacja lekkiego pojazdu taktycznego Eagle rozwijana od 2010 roku, to w zasadzie cała rodzina podwozi 4×4 i 6×6, w tym także przeznaczonych jako platformy dla specjalistycznych nadwozi/kontenerów, czy systemów uzbrojenia. W jej ramach dostępne będą zarówno pojazdy taktyczne/załogowe (od 4 do 12 osób), jak i ciężarowe (utility) o ładowności od 3600 (4×4) do 6500 kg (6×6) oraz wersje specjalne, np. przeznaczone do działań sił specjalnych. Ułatwieniem przy obsłudze wozów Eagle V, poza unifikacją podzespołów oraz wyposażenia, jest również montowana w nich magistrala wymiany danych – szyna CAN-BUS oraz wielofunkcyjny monitor, na którym można wyświetlać wszystkie informacje o stanie podzespołów układu napędowego, elektrycznego itp. Istnieje możliwość programowania dodatkowych funkcji i informacji wyświetlanych na monitorze, jak również wgrania np. instrukcji obsługi pojazdu. Szyna CAN-BUS pozwala także na szybką integrację różnego rodzaju wyposażenia w postaci systemów łączności, dowodzenia, czy uzbrojenia.

Prezentowany w Sulejówku pojazd charakteryzuje się DMC do 10 000 kg oraz ładownością do 3300 kg. Układ napędowy Eagle V składa się z 6-cylindrowego silnika Cummins ISB 6.7 E3 245 o mocy 183 kW/250 KM i maksymalnym momencie obrotowym 925 Nm (opcjonalnie ISB6.7 E3 285 o mocy 210 kW/285 KM i maksymalnym momencie obrotowym 970 Nm) oraz 5-biegowej automatycznej skrzyni Allison 2500 SP. Jednostka napędowa standardowo spełnia normę emisji spalin Euro 3, ale może również być wykonana w wersji Euro 5. Stały napęd wszystkich kół realizowany jest przez 2-biegową skrzynię rozdzielczą. Wysoką mobilność pojazdu uzyskano m.in. dzięki wysokiemu stosunkowi mocy do masy, wynoszącemu 25 KM/tonę, zastosowaniu samoblokujących się mechanizmów różnicowych Torsena (w osiach oraz centralny), osi systemu DeDion z opatentowanym systemem specjalnych drążków stabilizacyjnych, zwolnic w kołach oraz centralnego systemu pompowania kół (CTIS Sygeon) firmy Nexter Mechanics.

Dla lepszego rozłożenia mas, skrzynia biegów i rozdzielcza są zamontowane przy tylnej osi (skrzynia rozdzielcza jest połączona bezpośrednio z przekładnią główną i podobnie jak mosty jest konstrukcją MOWAG-a), a moment obrotowy z silnika przekazywany jest za pośrednictwem krótkiego wału napędowego. Drugi, dłuższy wał napędowy przekazuje napęd ze skrzyni rozdzielczej na przystawkę mocy zamontowaną przy przedniej osi i za jej pośrednictwem na przednie koła. Parametry terenowe charakteryzujące Eagle V to odpowiednio: kąt natarcia 42°, kąt zejścia 45°, możliwość pokonywania zboczy o nachyleniu do 60% i trawersowania stoków do 40%, minimalny prześwit 400–425 mm (w zależności od rozmiaru zastosowanych opon). Pojazd może także pokonywać pionowe przeszkody o wysokości do 0,5 m oraz przeszkody wodne o głębokości do 1,2 m bez przygotowania lub do 1,5 m z przygotowaniem.

Wpływ na sprawne poruszanie się w terenie lub obszarach zabudowanych ma także stosunkowo niska średnica skrętu, wynosząca ok. 15 metrów. Koła z oponami Michelin XZL o rozmiarze 335/80R20 lub 365/80R20 wyposażone są we wkładki typu runflat firmy Hutchinson.

Nowy Eagle ma zarówno obszerne wnętrze kabiny, które potrzebne jest m.in. na coraz bardziej rozbudowane systemy elektroniczne (pojazd ma również otwartą architekturę wewnętrznej sieci elektronicznej), jak i lepszą ochronę, która jest porównywalna z większymi pojazdami klasy MRAP. Maksymalny poziom, potwierdzony w testach przeprowadzonych m.in. przez niezależne ośrodki badawcze w Szwajcarii oraz Niemczech, odporności pojazdu na eksplozje min to 4a/3b wg STANAG 4569. Ochrona balistyczna dostępna jest maksymalnie na poziomie 3 wg STANAG 4569. Podstawowe opancerzenie nowego Eagle, wykonane z elektrycznie spawanych płyt ze stali pancernej, zapewnia ochronę na tym samym poziomie co kadłub Rosomaka. Wyższe poziomy uzyskiwane są dzięki zastosowaniu osłon wykonanych technologii kompozytowej i ceramicznej, które np. do niemieckich Eagle V dostarczane są przez firmę TenCate Advanced Armour. Dużą uwagę przy projektowaniu opancerzonego nadwozia poświęcono jego odporności na eksplozje IED (odporność na poziomie 4 wg STANAG) i związane z nimi zagrożenia w postaci przyspieszeń, promieniowania termicznego oraz różnego rodzaju odłamków. Wnętrze kabiny wyłożone jest wykładziną przeciwodłamkową, tzw. spall liner.

Podłoga nadwozia jest zintegrowana z osłonami przeciwwybuchowymi (brak np. dodatkowego deflektora przykręcanego do ramy) i ma kształt spłaszczonej litery „W”, której środkowa część w postaci tunelu (schowane są w nim podzespoły układu napędowego) wnika do wnętrza kabiny. Na tunelu umieszczone są szyny montażowe pozwalające na kotwiczenie tam zarówno dodatkowego sprzętu w postaci środków łączności, systemów dowodzenia, czy osobistego wyposażenia żołnierzy, jak i zapasów i amunicji. Dodatkową ochronę nóg żołnierzy zapewnia wewnętrzna podłoga odseparowana od zewnętrznej elastycznymi elementami gumowymi.

Wszystkie fotele załogi (4 szt.) są zawieszone na specjalnych kolumnach z wewnętrznym systemem pochłaniania energii i wyposażone w 5-punktowe pasy bezpieczeństwa z centralnym, szybkim wypięciem. W wersji oferowanej polskiej armii w tylnym rzędzie montowany jest składany (unoszone siedzisko), podwieszany, „miękki” 5 fotel, np. dla strzelca obsługującego uzbrojenie zamontowane na obrotnicy. Wszystkie szyby są kuloodporne, a dodatkowo przednia oraz boczne w przednich drzwiach mają elektryczne ogrzewanie. Także lusterka wsteczne zamontowane na drzwiach (dodatkowe znajdują się na błotnikach zintegrowanych z pokrywą silnika) są elektrycznie sterowane i ogrzewane. W stropie kadłuba standardowo umieszone są dwa włazy, przedni okrągły, służący do montażu uzbrojenia, np. zdalnie sterowanego stanowiska strzeleckiego, oraz tylny prostokątny, pełniący funkcję zarówno wyjścia ewakuacyjnego, jak i umożliwiający obsługę uzbrojenia (np. usunięcie zacięcia). Możliwe są także inne konfiguracje dachu i zmontowanych na nim włazów, zgodne z wymaganiami odbiorcy. Za opancerzonym, 4-drzwiowym nadwoziem znajduje się nieopancerzona skrzynia ładunkowa osłonięta plandeką (możliwe jest też wykonanie sztywnej zabudowy, jak w niemieckich wozach). Po prawej stronie za kabiną zamontowany jest pojemnik mieszczący system filtrowentylacyjny ABC oraz dodatkowe akumulatory i przetwornica umożliwiająca awaryjne uruchomienie pojazdu z sieci 230 V. Z tyłu na stelażu plandeki może być zamieszczona kamera cofania, z której obraz przekazywany jest na wielofunkcyjny monitor zamontowany na tablicy przyrządów. Pod skrzynią ładunkową umiejscowiony jest zbiornik paliwa o pojemności 180 litrów, który zapewnia zasięg 700 km pojazdowi poruszającemu się po utwardzonej nawierzchni. Prędkość maksymalna Eagle’a na biegu „szosowym” to 110 km/h, a na biegu „terenowym” – 55 km/h.

Do standardowego wyposażenia pojazdu Eagle należy także klimatyzacja oraz dodatkowy układ ogrzewania. Lista opcji dodatkowego wyposażenia jest długa i obejmuje m.in. centralny system pompowania kół, system filtrowentylacyjny chroniący przed BMR, system gaśniczy (AFESS) obejmujący kabinę i komorę silnika, różne moduły transportowe montowane z tyłu, dodatkowe pancerze siatkowe chroniące przed granatami ręcznych granatników ppanc. (np. RUAG LASSO RPG) itp. Na bazie Eagle V 4×4 możliwe jest stworzenie różnych odmian specjalistycznych, jak np. opancerzonego wozu ratownictwa medycznego podobnego do niemieckiego – Eagle BAT. Potencjalny klient będzie mógł wybierać nie tylko spośród dwóch wielkości podwozia, ale również wśród różnych konfiguracji nadwozia, jego objętości, ładowności oraz poziomów ochrony. Eagle V, za sprawą zastosowanych podzespołów oraz wysokich reżimów jakościowych produkcji według producenta gwarantuje najwyższą jakość, niczym szwajcarskie zegarki. Przekłada się to na wysoką gotowość operacyjną oraz niskie koszty eksploatacji. Firma GDELS – MOWAG jest otwarta na rozwiązania umożliwiające kooperację produkcyjną z lokalnymi podwykonawcami. Możliwe jest też przekazanie montażu czy częściowej produkcji pojazdów do kraju odbiorcy, o ile takie działania będą ekonomicznie uzasadnione, np. ze względu na liczbę zamówionych wozów. W tym kierunku idą właśnie działania i rozmowy handlowe GDELS z przedstawicielami polskiego przemysłu zbrojeniowego. W przypadku wyboru Eagle V w programie WPWS, jego produkcja będzie stopniowo, w miarę wzrastania liczby zamówionych pojazdów, przenoszona do Polski.

Warto też przeczytać:  

EAGLE w Polsce

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!