Uroczystości w 72. rocznicę śmierci gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila”

Foto. IPN Kraków
W dniu 24 lutego 2025 r. w Jednostce Wojskowej NIL w Krakowie odbył się uroczysty apel w 72. rocznicę śmierci jej patrona – gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila”. Hołd dowódcy Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej złożono także pod tablicami pamięci na ul. Lubicz i w szkole, do której uczęszczał.
Zobacz także
Redakcja news Nowi snajperzy w szeregach Śląskiego Oddziału Straży Granicznej

Funkcjonariusze Śląskiego Oddziału Straży Granicznej w Raciborzu stale podnoszą swoje kwalifikacje w zakresie działań specjalnych i taktycznych. W strukturach jednostki funkcjonuje wyspecjalizowany Zespół...
Funkcjonariusze Śląskiego Oddziału Straży Granicznej w Raciborzu stale podnoszą swoje kwalifikacje w zakresie działań specjalnych i taktycznych. W strukturach jednostki funkcjonuje wyspecjalizowany Zespół Obserwacyjno-Strzelecki Wydziału Zabezpieczenia Działań, którego głównym zadaniem jest prowadzenie skrytej obserwacji z ziemi i z powietrza, a także wsparcie ogniowe w działaniach operacyjnych.
Redakcja news Awanse w Dowództwie Generalnym Wojska Polskiego

W dniu 13 października 2025 roku Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz ogłosił ważne zmiany kadrowe w Wojsku Polskim. Zgodnie z decyzją Ministerstwa Obrony Narodowej, od 20...
W dniu 13 października 2025 roku Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz ogłosił ważne zmiany kadrowe w Wojsku Polskim. Zgodnie z decyzją Ministerstwa Obrony Narodowej, od 20 października 2025 roku nowym Inspektorem Sił Powietrznych zostanie gen. bryg. pil. Tomasz Jatczak, natomiast funkcję zastępcy Dowódcy Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych obejmie gen. dyw. pil. Ireneusz Nowak.
Redakcja news Bayraktar TB2 w służbie PKW Turcja

Polski Kontyngent Wojskowy w Turcji (PKW Turcja) rozpoczął loty operacyjne na bezzałogowych statkach powietrznych Bayraktar TB2, wyznaczając tym samym nowy etap w prowadzeniu działań patrolowo-rozpoznawczych...
Polski Kontyngent Wojskowy w Turcji (PKW Turcja) rozpoczął loty operacyjne na bezzałogowych statkach powietrznych Bayraktar TB2, wyznaczając tym samym nowy etap w prowadzeniu działań patrolowo-rozpoznawczych w rejonie misji. To przełomowy moment, który znacząco zwiększa zdolności operacyjne polskich żołnierzy realizujących zadania w ramach misji NATO.
Żołnierze JW NIL uczcili patrona jednostki
W siedzibie JW NIL, po podniesieniu flagi państwowej i odegraniu hymnu, odczytano rozkaz okolicznościowy, a pod pomnikiem, generała złożono kwiaty. Gospodarzem uroczystości był dowódca jednostki płk Piotr Gomuła, a krakowski IPN reprezentowała zastępca dyrektora Cecylia Radoń.
W południe kilkadziesiąt osób zebrało się pod tablicą pamięci umieszczoną na budynku przy ul. Lubicz 32 w Krakowie, gdzie posterunek honorowy wystawiła JW NIL. Tutaj w 1895 r. urodził się August Emil Fieldorf.
Po złożeniu kwiatów i zapaleniu zniczy zgromadzeni przeszli na pobliską ul. Topolową 22 do szkoły podstawowej nr 3. Przyszły generał był uczniem tej placówki w latach 1901-1905. W budynku znajduje się tablica pamiątkowa, ufundowaną przez krakowski oddział IPN. W obu uroczystościach wziął udział dr hab. Filip Musiał, dyrektor krakowskiego oddziału IPN.
August Emil Fieldorf „Nil”
August Emil Fieldorf pochodził z Krakowa, przed wojną związany był z Wilnem, został zamordowany przez komunistów w Warszawie. Bohater, który honor cenił ponad życie. Urodził się w 1895 r. Mając 17 lat wstąpił do Związku Strzeleckiego.
W 1914 r. zgłosił się na ochotnika do Legionów Polskich i wyruszył na front rosyjski. Podczas I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej przeszedł długi szlak bojowy. Po wojnie, w odrodzonej RP, pozostał w wojsku.
Walczył w kampanii wrześniowej 1939 r. Po klęsce zdołał dotrzeć do Francji, a po jej upadku do Anglii. We wrześniu 1940 r., jako emisariusz rządu emigracyjnego, przedostał się do okupowanej przez Niemców Warszawy i rozpoczął działalność konspiracyjną w Związku Walki Zbrojnej, a potem w Armii Krajowej. Od 1942 r. organizował Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej AK i nadzorował walkę bieżącą. W ostatnich miesiącach działalności AK pełnił również funkcję zastępcy jej dowódcy, gen. Leopolda Okulickiego.
Po aresztowaniu przez NKWD, nierozpoznany, w latach 1945-1947 był więziony w sowieckich łagrach na Uralu. Ponownie aresztowany po powrocie do Polski, został poddany brutalnemu śledztwu, ale do końca zachował nieugiętą postawę.
Gen. August Emil Fieldorf „Nil” był najwyższym rangą żołnierzem AK, który padł ofiarą zbrodni sądowej okresu stalinowskiego. Komuniści powiesili go 24 lutego 1953 r. w więzieniu mokotowskim. Ciało pogrzebano w nieznanym miejscu, być może na Łączce pod murami cmentarza wojskowego na Powązkach.
W 1958 r. Generalna Prokuratura umorzyła postępowanie karne wobec generała z powodu braku dowodów winy, ale dopiero w 1989 r., po 36 latach od jego śmierci, postanowieniem prokuratora generalnego PRL gen. „Nil” został w pełni zrehabilitowany. Jego symboliczny grób znajduje się na kwaterze „Ł” na Powązkach w Warszawie.
Jednostka Wojskowa NIL
Jednostka Wojskowa NIL została sformowana 2 grudnia 2008 roku jako Jednostka Wsparcia Dowodzenia i Zabezpieczenia Wojsk Specjalnych (JWDiZWS). W październiku 2011 roku zmieniła nazwę na Jednostka Wojskowa NIL.
Strukturę JW NIL tworzą: Sztab, Pion szkolenia, Zespół Wsparcia Informacyjnego (ZWI), Zespół Dowodzenia, Zespół Zabezpieczenia Logistycznego, Zespół Medyczny oraz Zespół Wsparcia Bojowego.
ZWI składa się z sekcji rozpoznania HUMINT, IMINT, SIGINT, CI (counter intelligence) i analityków. Do zadań jednostki należy wsparcie informacyjne, dowodzenia i zabezpieczenia logistycznego operacji specjalnych prowadzonych przez Wojska Specjalne w kraju oraz poza jego granicami, w układzie narodowym i sojuszniczym.
Przeczytaj także: „Oczy” i „uszy” WS >>
Obecnie w jednostce służy kilkuset żołnierzy i większość kadry stanowią żołnierze służący wcześniej w innych formacjach Wojsk Specjalnych, pułkach rozpoznawczych, 6. BPD oraz 25. BKPow.
W JW NIL służą również kobiety zatrudnione w niemal każdej komórce i w każdym zespole, w różnych stopniach wojskowych i korpusach osobowych. Patronem jednostki jest gen. bryg. August Emil Fieldorf „Nil”, twórca i pierwszy dowódca Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej (tzw. „Kedywu”).
Źródło: IPN Kraków