COVID-19: Kondycja psychiczna w czasie epidemii

Niemal z dnia na dzień znaleźliśmy się w rzeczywistości, jakiej nigdy wcześniej nie doświadczaliśmy. Epidemii na tak dużą skalę i posiadającej tak wielką „siłę rażenia” nie przeżywaliśmy ani my, ani nasi rodzice, ani nawet dziadkowie. Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 jest więc doświadczeniem całkiem nowym i groźnym, tym bardziej, że zupełnie nieznanym. Stąd u większości z nas budzi strach, poczucie bezradności, uzasadnione lęki i frustrację.

Wszystkie zachowania i emocje, jakich teraz doświadczamy, nie świadczą o naszej słabości i nienormalności. Są naturalną reakcją na nienormalną (nietypową, nieznaną) sytuację, w jakiej się znaleźliśmy w związku z nieoczekiwanym, nieznanym wcześniej wrogiem – koronawirusem. Nie musimy wstydzić się tego, co teraz odczuwamy, ani ukrywać doświadczanych emocji. Nie są one oznaką tego, że jest z nami „coś nie tak”, że sytuacja nas przerasta.

Jak pomóc sobie i naszym najbliższym z trudnymi emocjami, ze stresem i niepokojem w czasie epidemii COVID-19?

Każdy z nas ma indywidualny sposób odreagowywania napięć i trudnych emocji. Wynika on z właściwości osobniczych, a także z posiadanych doświadczeń w radzeniu sobie ze stresem. Dlatego podane poniżej propozycje nie wyczerpują katalogu sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, ale są wskazaniem najbardziej uniwersalnych i konstruktywnych zachowań obniżających napięcie oraz dominujące w dobie epidemii koronawirusa SARS-CoV-2 emocje: strach, lęk, brak poczucia kontroli i wpływu na bieg zdarzeń.

Przeczytaj także: Jak poradzić sobie z lękiem podczas epidemii? >>

1. OGRANICZ CZĘSTOTLIWOŚĆ KORZYSTANIA Z MEDIÓW W CELU POSZUKIWANIA INFORMACJI O KORONAWIRUSIE. Trzymaj się faktów, a nie dywagacji, przypuszczeń, niesprawdzonych scenariuszy. Bądź zorientowany, a nie przytłoczony.

Dlaczego? Ustawiczne śledzenie, zwłaszcza z niezweryfikowanych źródeł:

• wprowadza w błąd,
• potęguje lęk, niepewność i inne negatywne emocje,
• wywołuje zachowania paniczne i nieracjonalne działania.

2. POZOSTAŃ W KONTAKCIE Z INNYMI LUDŹMI, zwłaszcza z bliskimi, poprzez rozmowy telefoniczne i inne dostępne media. 

Dlaczego? W celu:

• utrzymania więzi, złagodzenia poczucia samotności i osamotnienia u siebie i innych,
• zredukowania strachu własnego i innych,
• uzyskania informacji o najbliższych w celu bardziej obiektywnej oceny sytuacji, w jakiej się znajdują,
• udzielenia wsparcia i dostarczenia pocieszenia w trudnych chwilach, co chroni przed załamaniem, depresją i daje poczucie wspólnoty losów,
• podtrzymania własnej dobrej kondycji psychicznej (poprzez wymianę myśli i poglądów, kreatywność rozmów, gry i zabawy słowne itp.). 

3. DZIAŁAJ PLANOWO w każdych warunkach - w pracy i w domu, na kwarantannie i podczas choroby, gdy przebywasz w mieszkaniu sam/sama lub z domownikami. 

Dlaczego? Zaplanowana aktywność:

• daje poczucie sprawczości i skuteczności - pozwala zachować poczucie kontroli nad sytuacją (przynajmniej w kwestiach, w których jest to możliwe),
• angażuje w realizację zadania i tym samym odwraca uwagę od zmartwień, źródła lęków i obaw,
• pozwala psychice na odpoczynek, obniżenie napięcia, regenerację sił,
• wpływa pozytywnie na ogólne samopoczucie.

4. W miarę możliwości – POMAGAJ INNYM (bliskim, sąsiadom, znajomym, samotnym). 

Dlaczego? Taka aktywność:

• daje poczucie wpływu na sytuację,
• zapobiega skupianiu się wyłącznie na sobie i zamartwianiu się,
• daje satysfakcję, wzmacnia poczucie wartości,
• wyzwala dodatkową energię i siłę do pokonywania przeciwności,

5. ZADBAJ O SWOJE CIAŁO. Na tę dbałość składa się: odpowiednia dieta, ilość dostarczanych organizmowi płynów, unikanie alkoholu, nikotyny, substancji psychotropowych, zachowanie higieny osobistej, dbałość o dobre wysypianie się, stosowanie technik relaksacji, aktywność fizyczna. 

Dlaczego? Dbałość w tym względzie:

• pozwala uniknąć bezpośredniego zetknięcia się z koronawirusem (głównie przestrzeganie wprowadzonych przez WHO i GIS zasad higieny),
• daje poczucie odpowiedzialności za siebie i wpływu na obniżenie prawdopodobieństwa zachorowania na COVID-19,
• wzmacnia odporność całego organizmu,
• wprost przekłada się na ogólnie dobry stan psychiki („w zdrowym ciele zdrowy duch”).

6. W miarę warunków i możliwości RÓB TO, CO LUBISZ. 

Dlaczego? Wzmożony lęk, napięcie, przygnębienie odbierają napęd życiowy, często powodują rezygnację z aktywności, które dotąd sprawiały radość.

Kontynuacja zainteresowań i poszukiwanie nowych form aktywności:

• odwraca uwagę od źródła lęków,
• pozwala na dalszy rozwój, doskonalenie i rozszerzanie horyzontów myślowych,
• pozwala na zdobywanie nowej wiedzy i odkrywanie nowych zdolności,
• uczy nowych rzeczy i sposobów spędzania czasu wolnego.

7. UNIKAJ STYGMATYZACJI CHORYCH I OSÓB Z NAJBLIŻSZEGO ICH OTOCZENIA ORAZ OSÓB NA KWARANTANNIE. Nie wskazuj na nich innym, nie obmawiaj, używaj odpowiedniego języka (unikaj sformułowań typu: „to ten z koronawirusem”, „to ta po kwarantannie” itp.). 

Dlaczego? Zachowując wrażliwość i takt, przyczynisz się do tego, aby ci ludzie:

• nie czuli się odrzuceni, dyskryminowani,
• szybciej poczuli się jak inni, powrócili do równowagi psychicznej po przeżytej traumie, strachu, lęku o zdrowie i życie,
• nie spotkali się z autentycznym ostracyzmem (odrzuceniem) ze strony otoczenia,odzyskać godność i – być może – i tak już zaniżone poczucie wartości.

Źródło: Żandarmeria Wojskowa (Tekst: Teresa Daroszewska)

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!