Page 38 - SO_06_2018
P. 38
SPECIAL OPS UZB R O JENIE - HIST O RIA i trudno mówić o zadowalającej celności. Natomiast budowa Jati-Ma-
cje, że stosuje się do niego również magazynki od pm Carl Gustav
i amerykańskiego Smith & Wesson M76, nie są one jednak w pełni
tica faktycznie sprawia, że przy seriach długości do 10 strzałów od-
zamienne z oryginalnymi i do ich zastąpienia wymagają drobnych
modyfikacji. dawanych oburącz, z wykorzystaniem chwytu przedniego, zachowuje
się stosunkowo stabilnie i pozwala na dystansach do 15 m nie wycho-
Powyższy opis Jati-Matica nie zaskakuje jeszcze żadnym oryginal- dzić na tarczy poza rejon o średnicy ok. 30 cm. Do takiego sposobu
nym rozwiązaniem, ale wystarczy jeden rzut oka na tę broń, by za- strzelania jest też przeznaczony jako broń bezkolbowa – odpowiednik
uważyć pierwsze z nich, niemieckiego HK MP5K,
stanowiące najbardziej późniejszych Famae Mini-
charakterystyczną cechę SAF z Chile czy austriac-
fińskiego pm. To wspo- kiego Steyra TMP. Trze-
mniane wyżej przy okazji ba pamiętać, że jest to
JAT-22, skośne ułożenie konstrukcja z pierwszej
komory zamkowej w sto- połowy lat 80., gdy na-
sunku do osi lufy, wyni- wet operatorzy jednostek
kające z takiej też drogi kontrterrorystycznych
zamka, który podczas Złożony chwyt przedni często prowadzili z pm
ruchu do przodu nieja- blokuje ruch zamka, odgrywając ogień seriami, w warun-
rolę bezpiecznika.
ko zsuwa się w komorze kach cqb także z wysoko-
pod kątem 7 stopni w dół ści biodra lub trzymając
względem lufy, a odrzu- broń w wyciągniętych
cany po strzale przesuwa rękach na naprężonym
pod takim samym w górę. Takie przemieszczanie masy zamka, „doci- pasie nośnym. Dobywana z ukrycia w celu jak najszybszego od-
skające” w odpowiednim momencie lufę w dół, ma przede wszystkim powiedzenia ogniem z bliska podczas ochrony VIP lub w roli PDW
kompensować zjawisko jej podrzutu i sprzyjać kontrolowaniu broni (Personal Defense Weapon – broń ochrony osobistej), wydawała się
przy strzelaniu seriami, czemu służy również – osiągnięte dzięki ta- wystarczająco skuteczna i celna nawet przy strzelaniu bez użycia
kiej drodze zamka – dużo wyższe niż w innych typach pm usytuowa- kolby, a jej efektywność wynikała z zapewnienia dużej siły ognia przy
nie chwytu, którego górna część znalazła się na przedłużeniu osi zachowaniu kompaktowych gabarytów i łatwej obsługi. Mając to na
przewodu lufy. Przy okazji skośna droga zamka do przodu pozwoliła uwadze Jati-Matic został wyposażony w bardzo proste przyrządy ce-
zrezygnować z rampy wślizgowej przed komorą nabojową, ponieważ lownicze: regulowaną w pionie muszkę i stałą szczerbinę. Przewidzia-
naboje są pewniej dosyłane do lufy z nieco wyżej wprowadzanego no możliwość osadzenia nad komorą zamkową laserowego wskaźnika
magazynka niż w klasycznych systemach. Według materiałów rekla- celu przez dodanie punktu montażowego na jej pokrywie oraz przy
mowych taka konstrukcja broni ma niemal w stu procentach elimi- podstawie muszki, ale w tym czasie tego typu akcesoria miały tak
nować podrzut podczas strzelania oraz ułatwiać prowadzenie ognia duże wymiary, że podobnie jak zastosowanie tłumika dźwięku czyniło
jednorącz, zgodnie ze sloganem marketingowym „Full-Auto Fire With ten pm znacznie mniej poręcznym i trudniejszym do dyskretnego
One Hand”. Przedstawiciel amerykańskiego czasopisma „Combat noszenia.
Arms” przeprowadził próbę, podczas której opróżnił cały magazynek Temu ostatniemu oraz ułatwieniu obsługi służyło kolejne orygi-
Jati-Matica nieprzerwanym ogniem ciągłym, rzeczywiście trzymając nalne rozwiązanie Timariego, zastrzeżone patentem EP 0114826 B1
broń tylko w jednej, wyprostowanej ręce. Wszystkie pociski trafi- (Automatic hand firearm) i WO1983002998A1. Na zewnątrz fińskiego
ły w oddaloną o kilkanaście metrów tarczę przedstawiającą ludzką pm trudno dostrzec cokolwiek mogącego posłużyć do jego przełado-
sylwetkę – wynik nie tak łatwy do uzyskania w ten sam sposób z in- wania, nie ma również nastawnego bezpiecznika – a więc żadnych
nych małych pm na silną amunicję 9 mm Para. Przeciętny użytkownik wystających elementów, które utrudniałyby szybkie dobycie broni.
broni może mieć jednak kłopot z podobnym strzelaniem inaczej niż Do napinania zamka, jak i zabezpieczania/odbezpieczania Jati-Ma-
krótkimi seriami, ponieważ następuje typowe zjawisko jej skręcania tica służy bowiem składany chwyt przedni, wkomponowany w dol-
ną przednią część broni, podobnie jak w polskim
PM-63. Po rozłożeniu do pozycji bojowej (pod
kątem ok. 90° do lufy) należy ruchem zbliżonym
do przeładowania strzelb powtarzalnych typu
pump-action, popularnych wówczas wśród stró-
żów prawa, cofnąć chwyt w kie-
runku gniazda magazynka, co
spowoduje napięcie zamka, po
czym przesunąć chwyt do skrajnego przednie-
go położenia, w którym blokuje się, pozostając
na czas strzelania nieruchomy. Złożenie chwytu
powoduje natomiast wprowadzenie jego dol-
Prowadzenie ognia nego występu do wnętrza komory zamkowej,
z Jati-Matica z jednej ręki. blokując ruch zamka, jako równie prosty co
pewny, mechaniczny bezpiecznik przed strza-
łami przypadkowymi, np. wskutek silnych
38
SPECIAL OPS 6/2018