Page 6 - 30 lat Żandarmerii Wojskowej

ŻAND ARMERIA W O JSK O WA O ŻAND ARMERII

SPECIAL OPS

Tekst: ŻW rzom Żandarmerii Wojskowej”,
Zdjęcia: arch. ŻW „Walczącym o wolność Ojczy-
zny”, „Ofiarom zbrodni niemiec-
kiego i sowieckiego reżimu tota-
litarnego” i „Poległym w służbie
pokoju”.

Barwy i symbole
Doroczne Święto Żandarmerii
Wojskowej zostało ustanowione
przez Ministra Obrony Narodo-
wej decyzją nr 36/MON z dnia
Genealogia Żandarmerii 26 kwietnia 1994 roku.

Odznaki Pamiątkowe Komendy Głównej Żandarmerii Wojskowej i jed-
nostek organizacyjnych ŻW.
W 2001 roku został wprowadzony znak Żandarmerii Wojskowej. Zna-
kiem ŻW są nałożone na siebie białe litery „Ż” i „W” otoczone wieńcem
Korzenie żandarmerii i jej najchlubniejszych laurowym – również barwy białej. Litery ŻW oznaczają nazwę formacji –
tradycji sięgają głęboko w przeszłość. Żandarmeria Wojskowa. Całość została wpisana w szkarłatne koło. Kropka
Pierwsza polska jednostka Żandarmerii nad literą „z” ma kształt czary znicza z płomieniem, którego szczytowa
została utworzona w 1812 roku na Litwie, część znacznie wystaje poza górną krawędź koła. Znak Żandarmerii Woj-
a następnie zgodnie z obowiązującym skowej przedstawiony jest w barwach
wówczas prawem utworzono korpusy ŻW – szkarłatnej i żółtej.
W 2010 roku została wprowadzo-
Żandarmerii działające w strukturach na Odznaka Honorowa Żandarmerii
wojskowych Księstwa Warszawskiego. Wojskowej. Odznaka może być nada-
na za szczególne osiągnięcia podczas
Data święta – 13 czerwca – nawiązuje do chlubnych tradycji z czasów pełnienia służby wojskowej w Żan-
Żołnierze formacji udowadniali wiele razy swoją odwagę, męstwo i po- powstania listopadowego i powołania 13 czerwca 1831 roku przez gen. darmerii Wojskowej po upływie co
święcenie. Najbardziej znanym tego przykładem jest bitwa pod Dębem Tomasza Łubieńskiego Straży Polowej, która w armii Królestwa Polskiego najmniej sześciu lat pełnienia służby
Wielkim w okresie powstania listopadowego. W sierpniu 1918 roku na roz- wykonywała zadania wojskowego organu bezpieczeństwa. wojskowej.
kaz marszałka Józefa Piłsudskiego utworzone zostały jednostki Żandar- Barwy i symbole współczesnej Żandarmerii Wojskowej nawiązują
merii Polowej, których zadaniem było wspieranie dowódców w utrzymaniu do tradycji Żandarmerii okresu międzywojennego i pierwszych for- 2 lipca 2010
bezpieczeństwa i porządku w rejonie działań wojskowych. W sierpniu 1919 macji o charakterze żandarmerii powołanych na ziemiach polskich roku została
roku formacja została podporządkowana Ministrowi Spraw Wojskowych. już w czasach napoleońskich i Królestwa Polskiego. wprowadzona
Wówczas też określono zakres jej zadań, do których należało m.in. wy- Charakterystyczny dla formacji jest kolor szkarłatny – podobnie jak wy- Flaga Komen-
konywanie obowiązków policji sądowej, zadania policyjne oraz ochrona pustki na kołnierzach kurtek przedwojennych żandarmów. W 1990 roku danta Główne-
i służba asystencyjna. Żandarmeria Wojskowa jako pierwsza formacja otrzymała rogatywki. Mia- go Żandarmerii
ły one szkarłatne otoki nawiązujące do tradycji niepodległościowych II RP. Wojskowej
Po przewrocie majowym w 1926 roku i objęciu przez Józefa Piłsudskiego W symbolice często występuje element w postaci hełmu wspartego na pę-
stanowiska Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych i Ministra Spraw Woj- kających granatach, który nawiązuje do kształtu kasku kirasersjerskiego W 2011 roku
skowych zmiany w organizacji sił zbrojnych dotknęły także Żandarmerię. skich Sił Zbrojnych na Zachodzie, gdzie walczyli u boku aliantów zgodnie będącego nakryciem głowy żandarmów Królestwa Polskiego. została wpro-
Zwiększył się jej stan ilościowy i zaczął wzrastać prestiż. Pierwszym aktem z tradycją zapisaną na sztandarach polskich żołnierzy: „O Wolność Wa- wadzona od-
ustawodawczym nadającym formacji rangę instytucji publiczno-prawnej szą i Naszą”. Wielu żandarmów, w tym kadra przedwojennego Centrum 15 października 1997 roku została wprowadzona Odznaka Pamiątkowa znaka honorowa „Medal Honorowy za zasługi dla Żandarmerii Woj-
i jednocześnie kończącym procesy reorganizacyjne był dekret Prezydenta Wyszkolenia Żandarmerii z w Grudziądzu, zginęło z rąk Sowietów, m.in. Komendy Głównej Żandarmerii Wojskowej skowej” jest honorowym wyróżnieniem Żandarmerii Wojskowej dla
Rzeczypospolitej z 12 grudnia 1930 roku o Żandarmerii (Dz. U. RP 1932, w Katyniu. W marcu 1949 roku, wraz z rozwiązaniem w Anglii Polskiego osób szczególnie zasłużonych, instytucji, jednostek wojskowych oraz
nr 2, poz. 6) i rozporządzenie wykonawcze do dekretu (Dz. U. RP 1931, nr Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, Żandarmeria przestała ist- w wyjątkowych sytuacjach żołnie-
86, poz. 677). nieć. rzy i pracowników wojska. Medal
jest nadawany za szczególne osią-
W czasie II wojny światowej Żandarmeria wykonywała większość zadań Współcześni żołnierze Żandarmerii Wojskowej z dumą kultywują swoje gnięcia w działalności promującej
czasu pokoju. Jej formacje organizowano wszędzie tam, gdzie polscy żoł- tradycje. Wyrazem pamięci dla bohaterskich czynów swoich poprzedni- oraz pomnażającej dorobek i chlub-
nierze toczyli walki z hitlerowskim najeźdźcą. Podczas powstania warszaw- ków, którzy ginęli i byli mordowani w obronie wolności, niepodległości ne tradycje Żandarmerii Wojskowej
skiego Żandarmeria ochraniała kwatery dowództw, walczyła z przestęp- i demokracji, jest pomnik „W hołdzie żołnierzom Żandarmerii Wojskowej”. Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Pol-
stwami kryminalnymi, zabezpieczała włazy kanalizacyjne oraz pomagała Odsłonięty 28 maja 2013 roku monolit poświęcony żołnierzom formacji skiej, służbie wojskowej oraz dzia-
cywilom w gaszeniu pożarów i ewakuacji ze zniszczonych części miasta. znajduje się przed kompleksem Żandarmerii Wojskowej przy ulicy Ostro- łalności szkoleniowo-wychowawczej
Żołnierze formacji działali również poza granicami kraju w strukturach Pol- roga 35 w Warszawie. Na pomniku znajdują się napisy: „W hołdzie żołnie- i społecznej.

6 SPECIAL OPS magazyn ludzi akcji 7