Page 16 - Special Ops 3/2021

SPECIAL OPS OPERACJE SPECJALNE

Tekst: Tomasz Jasionek
Zdjęcia: arch: Piotra Gąstała, Andrzeja Kruczyńskiego, Tomasza Gede,
Romana Jasińskiego, archiwum JW GROM, Ambasada RP
w Waszyngtonie

POLSKIM GROM

W „RZEŹNIKA Z VUCOVARU”

Jeden z planów zatrzymania „Rzeźnika z Vucovaru”
zakładał ewakuację zatrzymanego z użyciem
śmigłowców misji UNTAES.

historii sił specjalnych każdego państwa terminacji poszczególnych grup etnicznych, dochodzi- zorowanie demilitaryzacji regionu, monitorowanie po-
Wistnieją przełomowe momenty, które ło do wypędzeń ludności z miejsc ich zamieszkania, wrotu uchodźców, pomoc we wprowadzaniu w życie
potwierdzają słuszność tworzenia i utrzymywania masowych gwałtów i innych aktów przemocy. Wy- postanowień porozumienia pokojowego, utworzenie
tego stosunkowo nielicznego i tajemniczego, ale buch wojny na pełną skalę wymusił ostatecznie in- tymczasowych sił policyjnych, zorganizowanie tym-
niezwykle potrzebnego we współczesnym świecie
rodzaju sił zbrojnych. Dla JW GROM stała się nim terwencję ze strony społeczności międzynarodowej. czasowej administracji. Siły ONZ liczyły początkowo
przeprowadzona prawie ćwierć wieku temu ope- 12 listopada 1995 r. w Erdut po długich negocjacjach ok. 5000 żołnierzy (wspartych sprzętem ciężkim i lot-
racja „Little Flower”. W związku z rocznicą tych pomiędzy rządem Republiki Chorwacji a lokalnymi nictwem), 100 obserwatorów wojskowych i 600 cy-
wydarzeń warto przypomnieć sobie jej przebieg
i następstwa. władzami chorwackich Serbów podpisano porozu- wilnych policjantów. UNTAES współpracowała także
mienie o pokojowym przyłączeniu regionu do Chorwa- z oddziałami IFOR (zastąpionymi wkrótce przez SFOR)
cji i przyjęciu tymczasowej administracji nad Wschod- oraz NATO stacjonującymi w regionie.
Bałkański kocioł nią Slawonią przez ONZ na okres dwóch lat. W dniu
Towarzyszące rozpadowi byłej Jugosławii krwawe wygaśnięcia mandatu Operacji Organizacji Narodów Polacy w misji UNTAES
walki pomiędzy nacjami tworzącymi do niedawna Zjednoczonych Przywrócenia Zaufania w Chorwacji Wśród państw antycypujących w misji we
wspólne państwo dotknęły również rejon Wschod- (UNCRO), 15 stycznia 1996 r. Rada Bezpieczeństwa Wschodniej Slawonii była też Polska. W ramach
niej Slawonii. Na tym obszarze, przed wybuchem rezolucją nr 1037 utworzyła Tymczasową Admi- komponentu wojskowego Warszawa wystawiła 10
wojny domowej należącym do jednych z bogatszych nistrację Organizacji Narodów Zjednoczonych dla żołnierzy, którzy znaleźli się w liczącej łącznie 100
w dawnej Jugosławii, szczególne silne były antago- Wschodniej Slawonii, Baranii i Zachodniego Sirmium osób grupie obserwatorów wojskowych. Pierwsi
nizmy pomiędzy Serbami a Chorwatami. Panująca (UNTAES). Nadrzędnym celem misji była pomoc w re- z nich udali się w rejon mandatowy 11 listopada
wówczas napięta sytuacja doprowadziła do tego, integracji tych obszarów z państwem chorwackim 1996 r. Do zadań Polaków i ich kolegów należała
że ponad 40 lat po zakończeniu II wojny światowej i ustabilizowania sytuacji w regionie. Komponenty pomoc we wprowadzaniu w życie porozumień po-
w Europie ponownie miały miejsce liczne akcje eks- cywilne i wojskowe UNTAES czyniły to poprzez: nad- stanowienia pokojowego zgodnie z mandatem misji.

16 Special OPS 3/2021