Page 10 - Wojska Specjalne - Special Ops

JW Komandosów
SPECIAL OPS Tekst: Tomasz Łukaszewski, Krzysztof Mątecki (na podstawie materiałów JWK) Dziedzictwo JWK
JW KomandosÓw dziedziczy tradycje różnych formacji specjalnych

Zdjęcia: arch. JWK
Jednostka Wojskowa Komandosów w Lublińcu
zarówno z czasów II wojny światowej, jak i okresu
PRL i III RP. Są to trzy Bataliony Armii Krajowej:
„Zośka”, „Parasol” i „Miotła”, 1. Samodzielna Kom-
pania COMMANDO, Polski Samodzielny Batalion
Specjalny, 62. Kompania Specjalna „COMMANDO”
oraz wspomniane już wcześniej 1. Batalion Szturmo-
wy oraz 1. Pułk Specjalny Komandosów.

Batalion Armii Krajowej „Miotła” (1944):
Został sformowany na przełomie lutego i marca
Obrony Narodowej Pułk mianowano wyróżniającą 1944 r. rozkazem komendanta Armii Krajowej ppłk.
się nazwą „Komandosów”. W tym samym roku Jana Mazurkiewicza ps. „Radosław”. Batalion został
otrzymał także sztandar wojskowy, ufundowany powołany w strukturach Kedywu KG AK, na bazie
przez społeczeństwo ziemi lublinieckiej. oddziału dyspozycyjnego „Anatol”. Zadaniem człon-
Od roku 2001 jednostka rozpoczęła pełne uza- ków oddziału było wykonywanie wyroków śmierci
wodowienie, kompletując zespoły bojowe w dro- Wojskowych Sądów Specjalnych i prowadzenie
dze przeprowadzonej selekcji spośród żołnierzy działalności dywersyjno-sabotażowej przeciw nie-
zawodowych, jednocześnie szkoląc ich z wykorzy- mieckiemu okupantowi. Pierwszym dowódcą został
staniem wzorców sił specjalnych z USA i Wielkiej mjr Franciszek Władysław Mazurkiewicz ps. „Nie-
Brytanii. Od tego czasu żołnierze Pułku brali udział bora”, ostatnim był kpt. Tadeusz Janicki ps. „Czar-
w operacjach wojskowych Polskiego Kontyngentu ny”. W czasie wybuchu Powstania Warszawskiego
Wojskowego na terenie państw: Afganistan, Czad, 1 sierpnia 1944 r. batalion wchodził w struktury
Irak, Kongo, Macedonia, Pakistan, Syria. W latach Zgrupowania „Radosław”.
1993–2007 oddział podlegał rozkazom Dowódcy Najważniejsze akcje powstańcze, w których brał
Wojsk Lądowych i do 1999 r. był jedyną samo- udział batalion, to: opanowanie budynku Polskiego
dzielną jednostką specjalną polskich Sił Zbrojnych. Monopolu Tytoniowego, umożliwiające odblokowa-
Od 2007 roku Pułk wszedł w struktury nowego ro- nie Komendy Głównej AK, walki w obronie cmen-
dzaju sił zbrojnych – Wojsk Specjalnych, podlega- tarzy na Woli czy walki o utrzymanie łączności ze
jąc pod Dowództwo Wojsk Specjalnych, a po jego Starym Miastem.
rozsformowaniu z końcem 2013 r., do czasu powo-
łania Dowództwa Komponentu Wojsk Specjalnych
(2015), pod Dowództwo Generalnego Rodzaju Sił
Zbrojnych.
ednostka Wojskowa Komandosów to najstarsza, istniejąca jednostka spe- 1 października 2011 r. po przekształceniach
Jcjalna Wojska Polskiego, która w 2021 roku obchodzi dwie wyjątkowe strukturalnych oddział rozpoczął wykonywanie
rocznice: 60 lat sformowania JW 4101 oraz 10 lat istnienia JWK. Komando- zadań jako Jednostka Wojskowa Komandosów.
si z Lublińca dzień po dniu, cicho i skutecznie, szkolą się i zdobywają nowe
doświadczenia, które przygotowują ich do najważniejszej misji – obrony kraju Rok później obowiązki dowódcy Jednostki, po
i niesienia pomocy polskim obywatelom niezależnie od miejsca i warunków, wspomnianym płk. Ryszardzie Pietrasie, prze-
w jakich się znajdą. jął jego zastępca ppłk
Sławomir Dru-
Początek historii komandosów z Lublińca sięga o charakterze dywersyjnym i rozpoznawczym na
lat 50. XX wieku. W 1957 roku ówczesny Dowód- głębokim zapleczu przeciwnika. Batalion podlegał
ca 6. Pomorskiej Dywizji Powietrznodesantowej, Zarządowi II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.
płk dypl. Bolesław Chocha, sformował kompanię Żołnierze jednostki uczestniczyli w wielu międzyna-
rozpoznawczą z siedzibą w Woli Justowskiej (obec- rodowych misjach pokojowych i stabilizacyjnych: mowicz (obecnie gen. brygady
nie dzielnicy Krakowa). W 1961 roku na jej bazie w Wietnamie Południowym, na Bliskim Wschodzie dowódcami Pułku zostali w kolejności: ppłk dypl. – Dowódca Komponentu Wojsk Specjalnych),
powstaje 26. Batalion Dywersyjno-Rozpoznawczy, (w Egipcie, Syrii, Iraku), Bałkanach i w Kambodży. Bogdan Kołtuński (od 1999 r. do 24 lutego 2003 r.), który stanowisko piastował do 26 listopada 2012
który staje się samodzielną jednostką wojskową W 1986 roku jednostka została przeniesiona z Dziw- ppłk dypl. Wojciech Jania (od 2003 r. do 15 września r., kiedy to nowym dowódcą JWK został płk Wie-
o numerze 4101. Trzy lata później (1964) batalion nowa do Lublińca. Tam, Zarządzeniem Szefa Sztabu 2005 r.), płk Piotr Patalong (od 2005 r. do 7 listopa- sław Kukuła (do 28 października 2016 r.), a na-
zostaje przebazowany z Krakowa do małej nadmor- Generalnego Wojska Polskiego z dnia 8 października da 2006 r.), płk Dariusz Dachowicz (od 2006 r. do 16 stępnie płk Michał Strzelecki (od czerwca 2021
skiej miejscowości Dziwnów (obecnie Zachodnio- 1993 r., doczekała się znaczącej zmiany etatu i prze- lutego 2010 r.) oraz płk Ryszard Pietras, który pełnił roku skierowany na Podyplomowe Studia Polityki
pomorskie) i 8 maja 1964 roku zmienia nazwę na formowania, stając się 1. Pułkiem Specjalnym. Po- swoją funkcję do 5 września 2012 r. Obronnej „Army War College” organizowane
1. Batalion Szturmowy, przyjmując tradycje bojowe wyższy proces zakończono w roku 1994. Jednostka była przeznaczona do prowadzenia w Carlisle Barracks w Stanach Zjednoczonych).
Polskiego Samodzielnego Batalionu Specjalnego Pierwszym dowódcą nowo sformowanej jed- działań specjalnych, jak rozpoznanie specjalne, Obecnie pełniącym obowiązki dowódcy Jednost-
1. Armii Wojska Polskiego. Oddział był elitarną nostki został płk dypl. Zbigniew Kwintal (pełnił funk- działania niekonwencjonalne, akcje bezpośrednie, ki Wojskowej Komandosów jest jego zastępca
jednostką przeznaczoną do działań specjalnych cję od 1993 roku do 19 lipca 1999 r.). Następnymi wsparcie militarne. W 1995 r. Decyzją Ministra ppłk Wojciech Danisiewicz.

10 Special OPS – Wojska specjalne special-ops.pl 11