Rajdowy Tasmański Tygrys

Wojsko i inne formacje mundurowe wybierając plecak często sięgają po wzory i rozwiązania bazujące na dokonaniach cywilnej branży wyposażenia do turystyki górskiej i alpinizmu, a zaprojektowane przez tych, którzy na tym „zjedli zęby”, doświadczenie zbierając w wieloletnim zaspokajaniu potrzeb wymagających, bo świadomych użytkowników, czyli wspinaczy górskich. Przy tym oczywiście nie mogą być to wzory identyczne z cywilnymi odpowiednikami, bo muszą uwzględniać rozmaite niuanse specyfiki ich docelowego bojowego użytkowania.

Przeczytaj także: Tasmanian Tiger Small Medic Pack

Za projektami najlepszych wzorów o przeznaczeniu militarnym stoją tak uznane marki jak Lowe Alpine (plecaki armii holenderskiej), Berghaus (plecaki wojska niemieckiego), Begans of Norway (plecaki brytyjskich sił zbrojnych), Mystery Ranch (plecaki komandosów amerykańskich), Arc’teryx (plecaki systemu ILBE US Marine Corps). W Polsce zasobnik piechoty górskiej opracował Alpinus (obecnie znany jako Hi-Mountain, po odsprzedaży marki Alpinus koncernowi Euromark). Nie inaczej jest w przypadku kolekcji plecaków Tasmanian Tiger, który jest militarną marką niemieckiej firmy Tatonka, wyspecjalizowanej w produkcji ekwipunku turystycznego. Jej profil produkcji kierowany nie tylko do odbiorców z formacji mundurowych obejmuje oprócz plecaków oporządzenie modułowe, torby, odzież i różnego rodzaju akcesoria.

Kolekcja plecaków Tasmanian Tiger sygnowana logiem przedstawiającym tasmańskiego tygrysa liczy kilka modeli, różniących się konstrukcją, pojemnością i zastosowaniem. Są wśród nich nieduże wzory przygotowane do towarzyszenia żołnierzom w patrolach, większe, zdolne pomieścić wyposażenie potrzebne w długotrwałych akcjach, i tak specyficzne, jak przygotowane do przenoszenia w nich broni wyborowej. Międzynimi jest też plecak Raid Pack Mk II, który w ofercie firmy jest modelem wypośrodkowanym pod względem pojemności. To już druga wersja tego wzoru, cosymbolizuje oznaczenie Mk II. Reprezentuje szereg rozwiązań stosowanych w nowoczesnych konstrukcjach plecaków, nie tylko militarnych. Z tej racji jest warty prezentacji, tym bardziej żewraz z modelem Pathfinder trafił do wyposażenia jednej z polskich jednostek wojsk specjalnych.

Na rajdy

Już na pierwszy rzut oka Raid Pack Mk II wyglądem zdradza swoje korzenie, bo proporcjami przypomina typowy plecak do trekkingu górskiego i wspinaczki. Jest zwarty i na tyle wąski (szerokość 30 cm), że nie wystaje zanadto na bokach poza obrys sylwetki człowieka. Daleko mu więc do pękatych obszernych worków, jakie jeszcze do niedawna królowały na plecach żołnierzy wielu armii świata. Nie sięga ponad głowę, bo na to pozwala jego wysokość (70 cm). Jego pojemność nominalnie wynosi 45 litrów, jednak wydaje się, że wnętrze plecaka zdoła zmieścić nieco więcej.

To sprawia, że Raid Pack Mk II stanowi niejako pomost między plecakami patrolowymi, obliczonymi zazwyczaj maksymalnie na 35 litrów, a olbrzymimi plecakami transportowymi, o litrażu przekraczającym nierzadko ponad 100 litrów, co bywa konieczne, by zmieścić cały dobytek żołnierza lub tyle, ile konieczne jest do zapewnienia mu autonomiczności działania w czasie akcji długotrwałych, np. kilkunastodniowych. Taka przestrzeń ładunkowa pozwala na wszechstronne wykorzystanie plecaka. Jest wystarczająca dla wyposażenia używanego w działaniach parodniowych, w rodzaju rajdu szturmowego lub rozpoznawczego, co zapewne wpłynęło na to, że plecak znalazł się w kręgu zainteresowań formacji specjalnych. To rajdowe przeznaczenie jest nawet odzwierciedlone w jego nazwie. Jednocześnie pojemność plecaka może być użyteczna również w krótszych akcjach, kilku- i kilkunastogodzinnych.

Przeczytaj także: "Chudzielec" dla medyka

Masa plecaka wynosi 3 kg, co nie jest ani mało, ani dużo, i raczej jest masą normalną dla tego typu wzorów o tym przeznaczeniu. Co prawda, zbliżone wielkością i konstrukcją odpowiedniki cywilne bywają lżejsze, a to ze względu na wykorzystanie lżejszych materiałów, ale przy tym są albo nieco mniej wytrzymałe i tańsze, albo wprost przeciwnie, droższe.

Materiały

Surowce wykorzystane w konstrukcji Raid Pack Mk II są typowe dla produkcji Tasmanian Tiger. Plecak uszyty jest z nylonowej tkaniny technicznej kryjącej się pod nazwą Texamid 11.1 o gramaturze 1000 D. Jak się można domyślać, jej wytrzymałość na ścieranie i rozdarcie powinna być zbliżona do jej odpowiednika marki Cordura. Powleczenie PU od wewnątrz przeciwdziała jej przemoczeniu. Klamry zastosowane w plecaku pochodzą od National Molding (Duraflex) i należą do serii Dual Stealth wykonanej z acetalu znanego z wysokich parametrów wytrzymałości mechanicznej, odporności na niskie temperatury i chemikalia. Zamki błyskawiczne to modele renomowanej marki YKK, które dla łatwiejszego uchwycenia ich palcami, choćby nawet dłońmi w rękawiczkach, zaopatrzono w dodatkowe plastikowe uchwyty. Taśmy użyte w budowie Raid Pack są poliamidowe.

System nośny

Na funkcjonalność plecaka składa się wiele cech konstrukcji, ale bodaj najbardziej decydującym o jego realnej użyteczności, bo kluczowym dla wygody użytkownika, jest system nośny. Od niego zależy, czy dźwiganie dobytku na plecach będzie udręką, czy mało odczuwalne. W przypadku zastosowania militarnego jest to tym bardziej istotne że wszelki dyskomfort przyśpiesza wyczerpanie fizyczne i obniża gotowość bojową żołnierza.

System nośny plecaka Raid Pack Mk II złożony z pasa biodrowego, szelek, wewnętrznego stelaża i poduszek plecowych jest nazwany przez Tasmanian Tiger jako X Lite Vario– System. X w tej nazwie symbolizuje układ skrzyżowanych ze sobą dwóch drążków z włókna szklanego, które poprowadzone w tunelach na cienkiej, lekko sztywnej płycie umieszczonej wewnątrz plecaka tworzą jego stelaż wewnętrzny. Wychodząc skośnie z dołu plecaka opierają się na masywnym pasie biodrowym, który zapinany taśmą o szerokości 38 mmz klamrą ma za zadanie przenieść ciężar niesionego dobytku na biodra, odciążając ramiona i kręgosłup. Komfortowi noszenia plecaka sprzyja wyłożenie pasa wewnętrznej strony pasa szelek i poduszek, o które opierają się plecy użytkownika, pianką o strukturze przypominającej żywopłot pokryty siatką, co sprzyja cyrkulacji powietrza na styku ciała i powierzchni plecaka oraz zapobiega gromadzeniu się w tych miejscach wilgoci.

Układ tak wykonanych poduszek powoduje, że plecy nie przylegają na całej powierzchni do plecaka, więc się nie pocą. Anatomicznie wyprofilowane szelki są na tyle szerokie, że nie wpijają się w ramiona. Wyposażono je w klamry szybkiego wypięcia, które dają możliwość błyskawicznego rozpięcia szelek i zrzucenia plecaka w sytuacji awaryjnej (wersje na rynek cywilny są pozbawione tego rozwiązania). Iście niemiecką dbałość o detale widać w powleczeniu gumową warstwą części poduszki lędźwiowej, co ma pomóc zapobiegać ślizganiu się plecaka na dole pleców. Niezwykle praktycznym rozwiązaniem jest to, że siatka pokrywająca od strony ciała pas biodrowy nie sięga do jego dolnej krawędzi tak, aby przy stawianiu plecaka na ziemi nie zbierała brudu i wilgoci.

Jak przystało na konstrukcję wywodzącą się z wzorów trekkingowych, Raid Pack Mk II ma system nośny z możliwością dopasowania  do wzrostu użytkownika. Służy temu regulowane zawieszenieszelek mocowane taśmą samoszczepną i przepleceniem na drabince biegnącej środkiem części plecowej. Dalsza, bardziej precyzyjna regulacja szelek i pasa biodrowego odbywa się za pomocą taśm – odciągów, które dla lepszego ich uchwycenia zakończono utworzonymi z nich pętlami. Szelki są zaopatrzone w pasek piersiowy, który dodatkowo stabilizuje plecak i ogranicza jego wychylanie się na boki. Pas dzięki odcinkowi gumy jest elastyczny, więc nie blokuje unoszenia klatki piersiowej przy głębokim oddychaniu, a spina go klamerka z integralnym gwizdkiem. Jest demontowalny, więc można regulować wysokość jego położenia na szelkach. Przydaje się to zwłaszcza wtedy, gdy plecak jest noszony na kamizelce ochronnej, bo zapobiega zsuwaniu się jego szelek z ramion.

Ze względu ogólną konstrukcję i detale system nośny jest niewątpliwie mocną stroną plecaka Raid Pack MkII. Potwierdzeniem tego są wrażenia po kilkudniowym testowym użytkowaniu w wędrówce górskiej, podczas której jego funkcjonalności nie można było nic zarzucić. Plecak osiada na biodrach tak jak powinien, wygodnie układa się na ciele, a wentylacja pleców jest zauważalna.

Analizując z punktu widzenia użytkowania militarnego ten system nośny – a przy tym wszystkie inne systemy działające na podobnej zasadzie – można zauważyć, że pewnych jego zalet, np. poduszek dystansujących, nie poczuje żołnierz, który nosi kamizelkę ochronną. Nie oznacza to jednak, że w wojskowych plecakach można z tych dobrodziejstw zrezygnować. Podobna sytuacja jest z pasem biodrowym, bo ciężko jest zapiąć go prawidłowo przy założonej kamizelce, no chyba że ta jest na tyle krótka, że sięga powyżej niego. Dlatego wojskowe plecaki mogą mieć pas biodrowy demontowalny. Mogą, ale nie muszą, co właśnie pokazuje Raid Pack Mk II. Jego pas jest przyszyty na trwałe, ale nosząc kamizelkę można go wygiąć do tyłu, zapiąć odwrotnie na plecaku i właściwie zapomnieć o jego istnieniu.

Wór

Pojemność plecaka Raid Pack Mk II jest rozłożona na wór i dwie kieszenie boczne i dwie zawarte w klapie. Główna przestrzeń ładunkowa mieści się w przestronnym worze zszytym z czterech ścian i jest rozbita na dwie komory, oddzielone płachtą zasuwaną zamkiem błyskawicznym, przy zachowaniu nieszczelności umożliwiających przepływ powietrza między komorami. Dostęp do niej zamyka od góry klapa zapinana dwiema klamrami dopasowanymi wielkością do taśm o szerokości 25 mm, co wystarcza do ich łatwej obsługi dłońmi w rękawiczkach. Zamknięcie to można uszczelnić ściągając w zacisku linkę puszczoną w krawędzi komina powiększającego pojemność plecaka i zapinając klamerką taśmę biegnącą w poprzek otworu wora i łączącą przednią jego ścianę z tylną. Można zauważyć, że przydatna dla formowania plecaka niewypełnionego całkowicie byłaby jeszcze możliwość dodatkowego zwężania krawędzi samego wora poniżej komina, ale, jak się okazało w trakcie testowego użytkowania, to, że jej zabrakło, w niczym specjalnie nie przeszkadza. Brak jest w górnej komorze przegródek pomocnych w organizacji jej ładunku. Najwidoczniej uznano, że to zbyteczne w plecaku tej wielkości, a do segregacji wyposażenia wystarczą kieszenie boczne i w klapie.

Bardzo praktycznym udogodnieniem, niemal obowiązkowym w plecakach tej wielkości i większych, jest osobny otwór dostępowy do dolnej komory z przodu zapinany zamkiem prowadzonym po łuku. To rozwiązanie pozwala uzyskać szeroki dostęp do wnętrza plecaka, bardzo pomocny w umieszczaniu w nim np. śpiwora. Zapięciem jest tu zamek błyskawiczny spiralny dwusuwakowy zbieżny, przykryty szeroką listwą elastyczną, bo z wszytą gumą. Dodatkowo, żeby mocno wypchana komora nie zniszczyła zamka, zapinają ją jeszcze dwie pionowe taśmy z klamrami o regulowanej długości.

Dla zwiększenia ochrony zawartości plecaka przed przemoczeniem wymaga on dodatkowej osłony przeciwdeszczowej, której w plecaku zabrakło, a szkoda, ale za to jest jako osobny dodatek w ofercie producenta, w różnych kolorach, w zależności od preferencji odbiorcy.

Klapa

Z myślą o szczelnym zamykaniu plecaka Raid Pack Mk II przykrywającą go klapą, jej boczne krawędzie uelastyczniono wszytą w nie gumą. Klapa zawiera dwie kieszenie. Jedna, z szeroko otwieranym dostępem od zewnątrz, znakomicie nadaje się do wszelkich niedużych przedmiotów, które warto mieć łatwo dostępne. Zapina ją dwusuwakowy zbieżny zamek, tzw. kryty, czyli odwrócony stroną ząbkowaną do środka, a od zewnątrz szczelnie zakryty materiałem. Ten typ zamka pozwolił obejść się bez przykrywania go listwą. Skutkiem ubocznym tego ciekawego rozwiązania jest jednak to, że w trakcie marszu uchwyty suwaków zamka wykonane z metalu są niczym nie przytrzymane i wiszą swobodnie, stykając się ze sobą, co powoduje nieznaczne, ale jednak zauważalne pobrzękiwanie. Jeśli będzie to użytkownikowi plecaka doskwierać, to może temu zapobiec odcinając metalowe uchwyty suwaka i zastępując je odpowiednikami z zawiązanej linki. Gdy zewnętrzna kieszeń klapy posłuży do przechowywania bukłaka z wodą – do czego się znakomicie nadaje – to jego przewód z braku osobnego otworu w kieszeni należy wypuścić przezniedomknięcie jej zamka. Druga, wewnętrzna kieszeń klapy i z tej racji najbardziej izolowana w plecaku jest płaska z przezroczystą ścianką i zamykana zamkiem.

Klapa jest na stałe przyszyta do tylnej ściany plecaka, a więc nie ma możliwości ani jej wyższego usadowienia na wyciągniętym kominie, ani odpięcia i traktowania jako osobnego podręcznego plecaka. Można uznać to za mankament, ale jednocześnie łatwo zrozumieć myśl, która pozwoliła twórcom plecaka Raid Pack Mk II zrezygnować z korzyści, jakie daje w pełni regulowana i odpinana klapa. Do noszenia większego ładunku, wymagającego zwiększenia wysokości plecaka, są przeznaczone inne, większe modele, a podwyższanie i wypełnianie tego plecaka szturmowego ponad miarę kłóci się z jego przeznaczeniem. Generalnie znaczna wysokość plecaków przeszkadza bowiem w odchyleniu głowy do tyłu tak, aby leżąc na podłożu patrzeć w przód, a co dopiero strzelać.

Kieszenie

Wszelkie akcesoria i nieduże elementy wyposażenia, np. kurtkę przeciwdeszczową, do których żołnierz chce mieć szybki dostęp bez potrzeby sięgania do wnętrza wora, umieścić można w bocznych kieszeniach zewnętrznych (nie było ich w poprzedniej wersji plecaka), naszytych po jednej na każdym boku. Każdą zapina zamek błyskawiczny zbieżny z dwoma suwakami, przykryty listwą i biegnący po obwodzie kieszeni na takiej długości, że łatwo ją szeroko otworzyć i uzyskać wygodny dostęp do jej wnętrza. W lepszej organizacji jej wypełnienia pomaga wewnętrzna kieszonka z siatki zamykana zamkiem i płaska guma do przytrzymania pionowego, np. schowanej w niej kurtki.

Kieszonki boczne w Raid Pack Mk II nie są tak wielkie jak obszerne kieszenie, które doczepiane z boku są spotykane w kilku innych większych  plecakach militarnych. Bo jako pomocnicze sąproporcjonalne do wielkości plecaka i na tyle nieduże, że nie muszą być doczepiane, a naszyte na stałe, gdy są niewykorzystywane, to spłaszczone nie stanowią przeszkody, żeby przykryć je troczoną z boku karimatą lubnamiotem. Są niejako odpowiednikiem pomocniczych bocznych kieszeni skrzelowych, znanych z plecaków turystycznych. I tę funkcję pełnią znakomicie.

Przydatne są również małe kieszonki otwarte z elastyczną krawędzią umiejscowione nisko po jednej na każdym boku. To kolejnyelement zaadaptowany z plecaków turystycznych. Są świetne do stabilnego przytrzymania w nich podłużnego wyposażenia mocowanego z boku, np. nart, kijków trekkingowych. Posiadają otwór odpływowy do wycieknięcia z nich wody, np. z roztopionego śniegu.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!