„Wiarygodne zaprzeczenie” i „Wojna niedżentelmeńska”, czyli...

Bogata faktografia, wciągająca narracja i styl, burzliwy okres historyczny i wstrząsające kontrowersje etyczne powstania tzw. „prezydenckiej trzeciej opcji” lub „prezydenckiego asa w rękawie” na wypadek gdy pierwsza opcja – dyplomacja zawodzi, a kolejna – wojna nie wchodzi w rachubę. Oczywiście zgodnie z tajemniczą zasadą „wiarygodnego zaprzeczenia” znajdującego umocowanie w prawodawstwie demokratycznego państwa zza oceanu i to niezależenie od tego, czy w Białym Domu rządzą republikanie, czy demokraci.

Na wstępie trzeba znaczyć, że autorka książki jest finalistką nagrody Pulitzera, a sama monografia zawiera analizę odtajnionych akcji zabójstw, przewrotów stanu oraz szkolenia sił specjalnych krajów później uznanych za państwa wspierające terroryzm. Do rąk polskich czytelników trafiła właśnie książka po swojej premierze w USA (tyt. oryg. Surprise, Kill, Vanish: The Secret History of CIA Paramilitary Armies, Operators, and Assassins) w roku 2019, czyli dość szybko. Sama autorka jest dziennikarzem śledczym i specjalizuje się w tematyce bezpieczeństwa narodowego, uzbrojenia i tajnych operacjach.

Wracając jednak do najnowszej publikacji w tłumaczeniu Katarzyny Bażyńskiej-Chojnackiej i Piotra Chojnackiego wydanej przez Dom Wydawniczy REBIS musimy mieć świadomość, że mamy do czynienia z literaturą faktu i bardzo skrupulatnie przeprowadzonych badań materiałów źródłowych odtajnionych przez poszczególne agencje rządowe USA po 2000 roku lub „wyrwane” w ramach ustawy o dostępie do informacji z 1967 roku (ang. Freedom of Information Act, FOIA). W znacznej części przedstawione wydarzenia uzupełnione są informacjami pochodzącymi z wywiadów, jakie autorka przeprowadziła z byłymi agentami CIA, „Zielonych beretów” oraz OSS. Tytaniczną pracę na źródłach potwierdza 690 przypisów odwołujących się do odtajnionych akt operacji specjalnych USA oraz informacji z przeprowadzonych już wcześniej wywiadów.

Książka nie jest jednak suchym, encyklopedycznym zestawieniem faktów obejmujących okres od prezydentury Trumana do Obamy. Udało się w niej przedstawić cały proces nie tylko tworzenia zdolności USA (struktur i jednostek specjalnych) do realizacji tajnych militarnych operacji poza granicami samych stanów, ale również zbudowania podstawy prawnej oraz ewolucji terminologii związanej z tzw. selektywną eliminacją i collateral damage w ramach szerszej, zimnowojennej koncepcji „prezydenckiej trzeciej opcji”. Problematykę tę w ramach działań specjalnych prezentujemy systematycznie na łamach naszego magazynu („SPECIAL OPS” nr 4/2019, 5/2020, 3/2021).

Przez 525 stron książki obejmujących burzliwy okres operacji eliminacji przywódców państw na całym świecie lub terrorystów i liderów organizacji odpowiedzialnych za zamachy na obywateli USA autorka przeprowadzi nas w przyjazny sposób. W ten ciąg wydarzeń wpeciono losy kilku osób, które od samego początku związały się z tajnymi operacjami USA i brały w nich udział na różnym szczeblu do roku 2011. Te niesamowite życiorysy i przedstawione osobiste perypetie autentycznych bohaterów zestawione z oficjalnymi informacjami z raportów robią chyba największe wrażenie. Szeroko przedstawiony jest tu np. Billy Waugh, który zaliczył wojny w Korei, Wietnamie, Iraku oraz szereg operacji w Libii, Laosie, Sudanie, a jego zdjęcia doprowadziły do ujęcia terrorysty do wynajęcia, jakim był m.in. „Carlos”.

Innym przedstawionym czytelnikowi agentem jest Lew Merletti, komandos (medyk) „Zielonych beretów” z Wietnamu, a późniejszy szef ochrony prezydenta G. Busha i B. Clintona, który zainicjował testowy atak SEAL-ów na Biały Dom w celu weryfikacji systemu ochrony głowy państwa.

Czytaj też: William Stevenson, Vera Atkins – Kobieta Szpieg: Historia najlepszej agentki II wojny światowej. >>>

(...)

[recenzja, książki, wiarygodne zaprzeczenie, wojna niedżentelmeńska, historia tajnych akcji i zabójców z CIA, zamachy, operacje terrorystyczne, terroryzm, antyterroryzm]