30 lat JW GROM

Potrzeba utworzenia w Polsce jednostki, która zdolna byłaby wypełniać zadania kontrterrorystyczne zarówno w kraju, jak i poza jego granicami, pojawiła się już w latach osiemdziesiątych XX wieku. Po zajęciu ambasady RP w Bernie w 1982 roku, pierwszy takie rozwiązanie sugerował gen. Edwin Rozłubirski (dowódca 6. Pomorskiej DPD, od 1981 r. doradca ministra spraw wewnętrznych). Wówczas w Wojsku Polskim PRL istniały już jednostki specjalne, ale ich przeznaczenie miało zupełnie inny, typowo wojskowy, charakter. W ówczesnej milicji istniejące pododdziały antyterrorystyczne skupiały się na walce z terrorem kryminalnym oraz wsparciu przy zatrzymaniu niebezpiecznych przestępców.

W 1990 roku rząd Tadeusza Mazowieckiego udzielił wsparcia przy realizacji operacji „Most”, która polegała na tranzycie Żydów głównie z terenu ZSRR do Izraela. Efektem działań pomocowych Polska stała się celem ataków antyizraelskich terrorystów. 30 marca 1990 roku ostrzelano w zachodnim Bejrucie samochód attaché handlowego ambasady polskiej w Libanie i przedstawiciela Polskiego Przedsiębiorstwa Handlu Zagranicznego Bogdana Serkisa. Następnego dnia działające w Libanie organizacje terrorystyczne, w tym islamska „Święta Wojna o Wyzwolenie Palestyny”, oficjalnie zapowiedziały zamachy na polskie misje, dyplomatów i instytucje, np. biura linii lotniczych LOT. Obawiano się, że tego typu ataki będą miały miejsce także w Polsce. Niezbędne stało się stworzenie jednostki specjalnej, która byłaby w stanie zabezpieczyć najważniejsze obiekty i osoby zarówno w kraju, jak i poza granicami państwa.

Koncepcję w tym zakresie zaproponował ppłk Sławomir Petelicki (wówczas naczelnik Wydziału Ochrony Placówek MSZ), wspólnie z byłymi oficerami Wydziału Zabezpieczenia Komendy Stołecznej MO (od 1990 r. Wydział Antyterrorystyczny KS Policji), majorem Stefanem Kozłowskim i kpt. Marianem Sowińskim oraz kpt. Wojciechem Wereszczakiem. Zakładała ona stworzenie formacji wzorowanej na najlepszych zachodnich jednostkach tego typu, jak: brytyjski SAS, amerykańska DELTA czy niemiecki GSG9. Pomysł przedstawiony ministrowi spraw wewnętrznych Krzysztofowi Kozłowskiemu został przez niego zaakceptowany, tym bardziej że w tym samym czasie Polskę odwiedzili brytyjscy i amerykańscy specjaliści do spraw zwalczania terroryzmu, wydając krytyczną ocenę dla możliwości antyterrorystycznych naszego kraju.

Czytaj też: OSŻW z Warszawy >>>

Powstanie jednostki kontrterrorystycznej z prawdziwego zdarzenia stało się palącą potrzebą. Dodatkowo amerykańscy partnerzy z Departamentu Stanu zaoferowali wsparcie szkoleniowe i sprzętowe, rewanżując się tym samym za pomoc polskiego wywiadu w przeprowadzeniu operacji „Samum” – wywiezienia z Iraku, po inwazji wojsk Saddama Husajna na Kuwejt w 1990 roku, zagrożonych agentów CIA, DIA i NSA.

[jw grom, jednostki specjalne, wojska specjalne, Grupa Reagowania Operacyjno-Mobilnego, Grupa Reagowania Operacyjno-Manewrowego, ppłk Sławomir Petelicki]