ESTSOF

Liga Obrony Kaitseliit

Utworzona w 1918 roku Estońska Liga Obrony (Eesti Kaitseliit) jest ochotniczą i apolityczną siłą paramilitarną podlegającą Ministerstwu Obrony.  Liga Obrony liczy obecnie ponad 20 tysięcy aktywnie działających członków, wśród których są kobiety i mężczyźni. Podzielona na 15 jednostek regionalnych (Malev), których obszary odpowiedzialności pokrywają się mniej więcej z granicami estońskich powiatów, ma prawne upoważnienie do przeprowadzania ćwiczeń wojskowych i posiadania sprzętu wojskowego.

Na co dzień Liga Obrony zajmuje się krzewieniem wartości patriotycznych, utrzymywaniem na wysokim poziomie kultury fizycznej oraz szkoleniem członków w zakresie podstawowych umiejętności wojskowych. Dodatkowo Liga wspiera wszystkie służby cywilne, w tym straż pożarną i policję, zajmując się m.in. ochroną obiektów resortu obrony i armii, w razie potrzeby uczestnicząc w usuwaniu skutków klęsk żywiołowych, a czasem wspólnie z policją zabezpieczając imprezy masowe.

Dodatkowo Liga Obrony uczestniczy w misjach zagranicznych, a także wspiera estońskie wojsko i siły specjalne w razie potrzeby. Co istotne, Liga jest swoistą kuźnią kadr dla estońskiej armii i ESTSOF, czego dowodem jest fakt, iż wywodzi się z niej m.in. wielu najważniejszych dowódców armii. Obecnym dowódcą Ligi Obrony jest były dowódca ESTSOF pułkownik Riho Ühtegi.

Historia Erioperatsioonide Väejuhatus  (EOVJ)

Inicjatywa powołania do życia jednostki specjalnej w estońskich siłach zbrojnych narodziła się w 1993 roku wraz z utworzeniem Departamentu Informacji w Sztabie Generalnym Sił Zbrojnych. Biorąc pod uwagę, że wiedza na temat jednostek specjalnych w tamtym czasie sięgała przede wszystkim czasów sowieckich, logiczne było, aby strukturę i zadania nowej jednostki opierać na znajomości działania jednostek specnazu. Dlatego też planowano przygotować Spetsiaalsete Operatsioonide Grupp (SOG) m.in. pod kątem prowadzenia akcji wywiadowczych i dywersyjnych.

Działania wywiadowcze polegać miały przede wszystkim na zdalnym wywiadzie, ale nie tyle przy użyciu środków technicznych, co raczej wysyłaniu zespołów obserwacyjnych w głąb terytorium wroga, aby zebrać informacje ze strategicznych lokalizacji, obserwując je i przekazując swoim siłom. Działania dywersyjne miały mieć na celu odwrócenie uwagi przeciwnika od rzeczywistej akcji oraz polegały na osłabianiu zdolności bojowych przeciwnika poprzez paraliżowanie jego systemów dowodzenia i logistyki oraz, w miarę możliwości, sabotowaniu jednostek bojowych.

We wrześniu 1994 roku dowódca Ligi Obrony Kaitseliit, Johannes Kerd, zatwierdził projekt dotyczący powołania do życia grupy specjalnej SOG (Spetsiaalsete Operatsioonide Grupp), na której czele stanął, służący w Lidze Obrony od 1993 roku, starszy porucznik Andrei Ambros. Pierwotny rdzeń SOG został utworzony z członków grupy wywiadowczej Pułku Harju Ligi Obrony.

Kandydaci do SOG kwalifikowali się po odbyciu służby wojskowej, a starszy porucznik Ambros osobiście wybrał spośród kandydatów odpowiednich żołnierzy. Jednym z kryteriów wyboru była swobodna znajomość jednego języka obcego.

Wstępne szkolenie w SOG trwało 9 miesięcy i obejmowało szkolenie linowe i snajperskie, skoki spadochronowe, nurkowanie i walkę wręcz oraz skupiało się na działaniach bezpośrednich, takich jak rozwiązanie sytuacji zakładników.

Licząca około 30 osób utajniona grupa operacji specjalnych SOG została podporządkowana wywiadowi zagra-nicznemu Teabeamet (estoński Zarząd Informacji), pozostając niejawną częścią składową sił zbrojnych, ponieważ komandosi SOG figurowali na etatach instruktorów w batalionie żandarmerii wojskowej (Sőjaväepolitsei). Uzbrojenie i sprzęt SOG były w Estonii pierwszorzędne, biorąc pod uwagę ówczesne możliwości. Oprócz rosyjskiej broni i sprzętu bojowego, arsenał broni SOG obejmował pistolety z tłumikami, karabiny maszynowe Galil, karabiny maszynowe MP5 i Mini-Uzi oraz karabiny snajperskie Sig Sauer. Sprzęt osobisty, do którego zaliczyć można izraelskie noktowizory I generacji, ORT-MS4, pochodził z Wielkiej Brytanii, USA i Rosji. Na wyposażeniu SOG znajdował się również pojazd opancerzony BTR 70.

W 1998 roku SOG został przeniesiony do Batalionu Sił Obronnych, ale jednostka pozostała pod bezpośrednim dowództwem generała Kerdiego, który w tym czasie został dowódcą Sił Obronnych. Po przekształceniu SOG w jednostkę Wojsk Obrony dyskutowano o możliwości przydzielenia jej do jednostki wywiadu wojskowego, jednakże ze względu na fakt, iż SOG wykonywał w większości zadania utożsamiane z jednostkami specjalnymi policji, ostatecznie zdecydowano o przydzieleniu go do batalionu gwardii.

Jednak uzbrojenie całej jednostki pozostało w zbrojowni pułku Harju, do której dostęp mieli wszyscy członkowie jednostki. SOG została zlikwidowana po tym, jak 28-letni sierżant Indrek Holm, który zastąpił studiującego za granicą porucznika Ambrosta, próbował dokonać w parafii Jõelähtme w 1999 roku napadu przy użyciu broni będącej na wyposażeniu jednostki. W związku z tym incydentem Dowódca Sił Zbrojnych złożył wniosek o rezygnację, który nie został uwzględniony przez Prezydenta, ale incydent był z pewnością powodem, dla którego w Estonii w kolejnych latach nie rozwijano już zdolności do działań specjalnych.

W 1997 roku w Estonii odbyły się duże międzynarodowe ćwiczenia o kryptonimie Baltic Challenge, których scenariusz zakładał przeprowadzanie operacji spadochronowych. Scenariusz ćwiczenia zakładał, że wezmą w nim udział jednostki z państw bałtyckich pod estońskim dowództwem, gdzie oprócz spadochroniarzy z Estonii mieli wziąć udział również spadochroniarze z USA, Norwegii i Łotwy.

Ponieważ Estonia nie miała własnej jednostki spadochronowej, drugi wydział wywiadu Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych otrzymał zadanie sformowania jednostki. W istocie chodziło o tymczasową obsadę grupy dywersyjnej wywiadu, która istniała w strukturze wywiadu wojskowego. Jednostka składała się ze „szpiegów” i ochotników Ligi Obrony, a podczas dwutygodniowego intensywnego szkolenia personel szkolono głównie do różnych operacji spadochronowych.

Nowo utworzony pluton dywersyjno-rozpoznawczy nie tylko sprawdził się podczas ćwiczenia Baltic Challenge, ale również potwierdził słuszność powstania nowej jednostki, której operatorzy w następnych latach przechodzili intensywne szkolenia spadochronowe oraz szkolenia z zakresu prowadzenia dalekiego rozpoznania, pracy z osobowymi źródłami informacji (humint), skrytej obserwacji, działań dywersyjnych, łączności specjalnej. Liczba tak przeszkolonych członków plutonu wzrosła na tyle, że pluton dywersyjno-rozpoznawczy został rozwinięty wówczas w kompanię Dywersji Wywiadu.

Czytaj też: Selekcja do JW GROM >>>

W latach 2002–2003 postanowiono zwiększyć liczebność jednostki, rekrutując do niej kolejnych kandydatów, jednakże po przystąpieniu Estonii do NATO, dowództwo estońskich sił zbrojnych szybko zdało sobie sprawę, iż Kompania Dywersji Wywiadu nie była jednostką, która pasowałaby do struktur NATO. Dlatego też jesienią 2003 roku odbyło się dwutygodniowe seminarium z ekspertami z USA z różnych jednostek, w tym z Far Intelligence, Rangers, Airborne, Navy SEALs i Green Berets, które położyło podwaliny pod koncepcję utworzenia sił operacji specjalnych Estonii (ESTSOF), na której do dziś opiera się estońskie Dowództwo Operacji Specjalnych. Zgodnie z powstałym w czasie seminarium planem rozwoju (ESTSOF) w 2004 roku zorganizowano pierwszą czterotygodniową selekcję dla ochotników z Ligi Obrony, podczas której wybrano niewielką grupę oficerów i podoficerów, którzy stali się zalążkiem i przyszłą kadrą instruktorską estońskich sił specjalnych.

W maju 2005 roku w ramach działającego u boku Brytyjczyków estońskiego kontyngentu ISAF w afgańskiej prowincji Helmand, znalazł się specjalny zespół wywiadowczy, którego połowę stanowili operatorzy ESTSOF. W 2006 roku na terenie państw bałtyckich miały miejsce po raz pierwszy międzynarodowe ćwiczenia sił specjalnych NATO pk. „Shamrock Key 2006” (obecnie Jackal Stone). Pomimo faktu, iż epizody rozgrywane w Estonii skupiały się na działaniach wewnętrznych, a główną rolę odegrali w nich antyterroryści z policyjnej jednostki K-komando wraz z US Navy SEALs, to pierwsi żołnierze ESTSOF również włączyli się w te ćwiczenia, korzystając z okazji do sprawdzenia się we współdziałaniu z zagranicznymi partnerami. Kontakty z amerykanami zaowocowały w 2007 roku zorganizowanymi z pomocą SOCEUR (U.S. Special Operations Command Europe) szkoleniami dla operatorów ESTSOF z prywatną firmą NEK, której kadrę stanowili byli operatorzy sił specjalnych USA.

8 maja 2008 roku uważany jest za datę narodzin obecnego ESTSOF. Tego dnia ówczesny dowódca Sił Zbrojnych gen. Ants Laaneots polecił utworzenie jednostki operacyjnej, co stworzyło realną szansę dla członków Wydziału Operacji Specjalnych na rekrutację nowego personelu do jednostki i rozwój wspieranej przez zasoby zdolności do operacji specjalnych. Na mocy tego samego rozkazu Dowódcy Sił Zbrojnych wydano dyrektywę „ESTSOF Development Program”, zgodnie z którą rozwój operacji specjalnych stał się jednym z priorytetów celów estońskich sił zbrojnych.
W tym samym roku niewielka liczba operatorów ESTSOF, głównie podoficerów i oficerów, została wysłana do  szkoły sił specjalnych US Army JFK Special Warfare Center and School  (USAJWKSWCS) na  kurs kwalifikacyjny  International Special Forces Training Course (ISFC) w Fort Bragg, który organizowany jest przez zielone berety. To właśnie wiedza o operacjach specjalnych zdobyta w Fort Bragg w latach 2007–2012, a także mentalność i duch walki zielonych beretów, stały się decydujące na poziomie oddolnym w znaczącym rozwoju zdolności operacji specjalnych. Oficerowie i podoficerowie, którzy ukończyli kurs, ukształtowali zdolność do działań specjalnych w obecnej formie. 

W 2009 roku rozpoczął się regularny nabór do ESTSOF, zaś służącym już komandosom zapewniono nowoczesne wyposażenie i uzbrojenie. Rozwinięto ponadto strukturę jednostki tak, aby jej operatorzy mogli osiągnąć  pełną gotowość operacyjną i mogli brać udział w misjach zagranicznych NATO i UE, spełniając standardy obowiązujące w jednostkach sił specjalnych armii Paktu Północnoatlantyckiego. Do 2010 roku estońska jednostka specjalna zebrała już dość sił, by z pomocą Stanów Zjednoczonych przeprowadzić w Estonii  kurs kwalifikacyjny dla kandydatów do jednostki wzorowany na kursie kwalifikacyjnym do zielonych beretów.

W 2011 roku po zwiększeniu stanu osobowego jednostki i osiągnięciu przez nią gotowości operacyjnej, utworzono z jej operatorów Grupę Operacji Specjalnych (Erioperatsioonide Grupp EOG) pod dowództwem pułkownika Riho Ühtegi.

Bardzo ważnym dniem dla obecnego Dowództwa Operacji Specjalnych (EOVJ) był 2 października 2012 roku, kiedy to EOG otrzymała sztandar, który był swoistym znakiem osiągnięcia zdolności  operacyjnej jednostki. Tego samego dnia Estonia i Stany Zjednoczone podpisały memorandum o współpracy w sprawie wysłania EOG do Afganistanu w ramach operacji NATO.

W  styczniu  2013 roku EOG została wydzielona z ówczesnego batalionu wywiadowczego i przekształcona w  samodzielną jednostkę do zadań specjalnych, podlegającą bezpośrednio Dowódcy Wojsk Obronnych.

Od 1 sierpnia 2014 roku Jednostka Działań Specjalnych stała się Dowództwem Operacji Specjalnych (Erioperatsioonide väejuhatus EOVJ), osiągając zasadniczo status typu wojskowego. W 2019 roku pułkownik Riho Ühtegi odszedł ze stanowiska dowódcy EOVJ i został dowódcą Estońskiej Ligi Obrony (Eesti Kaitseliit). Obecnym dowódcą EOVJ jest  podpułkownik Margus Kuul.

Selekcja

Kandydaci, którzy chcą zasilić szeregi ESTSOF, muszą spełnić określone przez jednostkę wymagania oraz poddać się rygorystycznemu procesowi selekcji oraz szkolenia. Aby zostać operatorami estońskich sił specjalnych, kandydaci muszą odbyć obowiązkową służbę wojskową, ukończyć szkołę średnią i znać zarówno język estoński, jak i angielski.

Obecnie selekcja do ESTSOF trwa sześć dni i organizowana jest dwa razy w roku, wiosną i jesienią, według stałych standardów, wypracowanych przez instruktorów, którzy przeszli niegdyś dwa razy dłuższą selekcję, wzorowaną na selekcji amerykańskich sił specjalnych. Wszyscy kandydaci traktowani są jednakowo, niezależnie od rangi i wcześniejszego doświadczenia zawodowego, i mogą w każdej chwili sami zrezygnować z udziału w selekcji. Kandydat, który zdecyduje się na taki krok, nie będzie już mógł ponownie wziąć udziału w selekcji do ESTSOF. Nic więc dziwnego, że większość kandydatów odpada przez kontuzje. Zazwyczaj proces selekcji kończy z wynikiem pozytywnym tylko 10–20 procent jej uczestników.

Kandydaci po wstępnej weryfikacji zapraszani są na sprawdzian fizyczny, obejmujący m.in. test UBRR, bieg na dystansie 3,2 km (poniżej 13,49 min), „pompki” (minimum 62 w 2 min) i przysiady (minimum 72 w ciągu 2 min). Dodatkowe testy przeprowadzane na basenie obejmują: przepłynięcie 500 m, pokonanie pod wodą 25 m, zejście na głębokość 4,5 m i założenie przed wypłynięciem leżącej tam maski nurkowej. Minimalny standard dla żołnierza Sił Specjalnych to 240 punktów, czyli co najmniej 62 pompki i 72 przysiady, z których oba trzeba wykonać w dwie minuty. Istnieje również trasa o długości 3,2 km (2,0 mil), którą należy ukończyć w czasie poniżej 13,49 minut.

Kandydaci, którzy przebrną przez testy sprawności fizycznej, trafiają do położonego w gęstym estońskim lesie do namiotowego obozu polowego na dalszą część selekcji, w czasie której instruktorzy sprawdzą m.in. ich odporność fizyczną i psychiczną oraz umiejętność pracy w zespole w bardzo trudnych warunkach terenowych przy bardzo ograniczonej ilości  żywności i snu.

W czasie procesu selekcji kandydaci do ESTSOF poddawani są długotrwałym, indywidualnym oraz zespołowym ćwiczeniom fizycznym i testom sprawnościowym, w czasie których wykonują wielokilometrowe biegi i marszobiegi z obciążeniem. Dodatkowymi elementami selekcji są ucieczki, w czasie której kandydaci mają za zadanie nie dać się złapać goniącym ich instruktorom. Jeżeli to im się nie uda, przechodzą stresującą namiastkę brutalnego traktowania w niewoli oraz skok spadochronowy z samolotu, który uważany jest za test odwagi kandydatów.

Co istotne, selekcja nie obejmuje tylko testów na sprawność fizyczną. W cały proces wplecione są proste testy logiczne oraz sprawdziany z zapamiętywania, które przy maksymalnym głodzie, niewyspaniu i zmęczeniu przy dodatkowych atrakcjach w postaci krzyków, muzyki, podwyższonej temperatura w namiocie czy świateł stroboskopowych sprawiają kandydatom wiele trudności. Każde nierozwiązanie testu lub sprawdzianu karane jest dodatkowymi ćwiczeniami i ograniczeniem snu.

Jednym z ostatnich elementów selekcji jest ponad stukilometrowy marsz na orientacje według mapy i kompasu, z ważącym 30 kg plecakiem i atrapą broni przez lasy i bezdroża, z czego ostatnie piętnaście kilometrów marszu kandydaci muszą pokonać nocą przez pasy głębokiego błota. Można śmiało powiedzieć, że szczęśliwcy, którzy ukończą selekcję, są jedną nogą w estońskich siłach specjalnych.

Aby stać się pełnoprawnym operatorem ESTSOF, należy ukończyć ekstremalnie trudny kurs podstawowy, który jest swoistym przedłużeniem selekcji.

Czytaj też: Selekcja do JW NIL >>>

Szkolenie

Wstępne szkolenie operatora sił specjalnych ESTSOF trwa około 3 lat, zaś cały proces szkolenia operatora zajmuje około 8 lat.

• Pierwszy rok służby obejmuje doskonalenie umiejętności osobistych, przejście szkolenia podoficerów oraz podstawowego szkolenia Estońskich Sił Operacji Specjalnych.
• Drugi rok polega na przejściu kursów kwalifikacyjnych i nauce specjalnych umiejętności.

Kursy obejmują działania na lądzie, w wodzie i w powietrzu i trwają po kilka miesięcy. W czasie każdego kursu przyszli operatorzy doskonalą się w pływaniu, strzelaniu, wykorzystaniu technik linowych, prowadzeniu pojazdów, przechodzą szkolenie spadochronowe oraz podnoszą sprawność fizyczną.

Często zdarza się, że kursy prowadzone są w warunkach ekstremalnych i przekraczają granice wytrzymałości większości żołnierzy. Dla przykładu, w czasie trwającego około 8 tygodni kursu działania na lądzie, który odbywa się w górach, lasach i na bagnach, kandydaci śpią od jednej do czterech godzin na dobę. Znany jest przykład kandydata, który w czasie kursu zatracając poczucie rzeczywistości, rozmawiał z otaczającymi go drzewami.

• Trzeci rok spędza się na treningu zespołowym i przekrojowym, który zwykle kończy się wyjazdem na misję zagraniczną.

Potem dodatkowo operatorów czekają 2–3 lata szkolenia uzupełniającego.
W czasie szkolenia uzupełniającego operatorzy m.in. szlifują do niezbędnego poziomu język angielski oraz uczestniczą w kursie ISFQC (Inter-national Special Forces Training Course) w Fort Bragg w USA lub przechodzą bliźniaczy kurs na miejscu przy pomocy US Mobile Training Teams. W czasie tego kursu operatorzy przechodzą szkolenia z zakresu taktyki małych pododdziałów w różnych warunkach, nawigacji lądowej, odbywają kurs surviwalu, ucieczki i unikania schwytania SERE. W czasie tych szkoleń operatorzy nabywają również indywidualne umiejętności w podstawowych specjalnościach, takich jak dowódca grupy specjalnej, medyk, saper, łącznościowiec i specjalista od uzbrojenia.

Zwieńczeniem kursu jest zespołowe ćwiczenie sprawdzające Robin Sage, w którego czasie operatorzy muszą sprostać wyzwaniom wykreowanego na potrzeby ćwiczenia świata objętego konfliktem zbrojnym.

Cały trzyletni okres edukacji estońskich komandosów kończy trening pod kątem udziału w konkretnej misji. Aktualnie jest to misja w Mali w ramach międzynarodowej grupy sił specjalnych Task Force Takuba. Dodatkowo operatorzy ESTSOF biorą udział w szkoleniach z zagranicznymi partnerami. Poza Amerykanami i swoimi odpowiednikami z sąsiednich krajów bałtyckich i Skandynawii ESTSOF współpracuje również z polskimi Wojskami Specjalnymi.

Zadania

Estońskie Siły Operacji Specjalnych ETSOF to lekka piechota, która odgrywa znaczącą rolę w niezależnym systemie obronnym Estonii podczas pokoju, kryzysu i wojny.

Do głównych zadań jednostki należy rozwijanie niekonwencjonalnych zdolności bojowych poprzez planowanie, przygotowanie i prowadzenie operacji specjalnych. W szczególności jest to wywiad specjalny i obserwacja, akcje sabotażowe, operacje specjalne na tyłach wroga, działania bezpośrednie oraz wsparcie wojskowe, a także szkolenie w Siłach Obrony i Lidze Obrony oraz szkolenie rezerwistów ESTSOF.

W szkoleniu rezerwistów ESTSOF duży nacisk kładzie się na umiejętności partyzanckie do samodzielnego działania z jednostkami konwencjonalnymi lub siłami specjalnymi NATO.

Szkolenie do wojny partyzanckiej w czasie pokoju jest przemyślaną decyzją, ponieważ zdolność do prowadzenia niekonwencjonalnych działań wojennych znacznie poprawia i uzupełnia ogólną zdolność bojową Estońskich Sił Zbrojnych. Rezerwiści przeszkoleni do działań niekonwencjonalnych są mnożnikiem siły, ponieważ są oczami i uszami operacji specjalnych, mogącymi m.in. przesyłać krytyczne czasowo informacje rozpoznawcze z wrogich obszarów. Dodatkowo przeszkoleni w taktyce działań niekonwencjonalnych partyzanci będą siać panikę i strach u agresora dając dodatkowy czas niezbędny Estońskim Siłom Zbrojnym i aliantom do podjęcia działań oraz pomogą w ewakuacji cywilów czy nawet zorganizują ruch oporu wśród miejscowej ludności cywilnej, która będzie chciała walczyć.

Dzisiejsze pole walki obejmuje również dostarczanie informacji do podbitego obszaru, gdzie dominuje wroga propaganda oraz na przykład przesyłanie do światowych mediów zdjęć i filmów przedstawiających agresorów zbrodni wojennych.

Misje zagraniczne

Pierwszą misją z udziałem ESTSOF była misja w Afganistanie w 2005 roku w ramach działającego u boku Brytyjczyków estońskiego kontyngentu ISAF w afgańskiej prowincji Helmand. Do Afganistanu trafił specjalny zespół wywiadowczy ESTHUMINT-1, którego połowę stanowili operatorzy ESTSOF. Obszar działania zespołu zmieniał się kilkakrotnie w ciągu sześciu miesięcy, ale pozostawał w granicach prowincji Helmand przez około pół roku i w granicach prowincji Kandahar w ciągu ostatnich trzech miesięcy działalności.

Do zadań zespołu oprócz operacji specjalnych i zbierania informacji od miejscowej ludności należało również m.in. przeprowadzanie wywiadu regionalnego oraz szkolenie jednostek konwencjonalnych. O tym, że nie był to zwykły zespół wywiadowczy, świadczyło jej uzbrojenie i transport. Oprócz pistoletów typu SAR i pistoletów USP, w uzbrojeniu zespołu znalazły się karabiny maszynowe MG-3 jako broń wsparcia, precyzyjne karabiny Galil Sniper i SVD, pistolety maszynowe Mini-Uz do ukrytego noszenia oraz strzelby do łamania zamków Mossberg.

Używane przez zespół pojazdy to głównie opancerzone Toyota Land Cruisery, ale także wszelkie inne możliwe środki transportu, które można było wypożyczyć od lokalnych firm lub partnerów koalicyjnych.

Zgodnie z podpisanym 2 października 2012 roku memorandum w sprawie wysłania operatorów ESTSOF do Afganistanu, w listopadzie tego samego roku pierwsza zmiana wydzielona z EOG rozpoczęła służbę w Afganistanie jako część kierowanej przez Stany Zjednoczone Połączonej Grupy Zadaniowej Operacji Specjalnych (CSOTF-10 ). Estońscy komandosi byli odpowiedzialni za organizację i szkolenie zarówno afgańskich narodowych sił bezpieczeństwa, jak i lokalnych sił policyjnych we wschodnim Afganistanie w ramach szeregu operacji wojskowych. EOG prowadził operacje z udziałem prawie tysiąca afgańskich bojowników.

Ostania zmiana operatorów EOG wróciła z Afganistanu w grudniu 2014 roku. Operacje przeprowadzane w Afganistanie u boku innych jednostek specjalnych pozwoliły zdobyć estońskim komandosom niezwykle cenne doświadczenie bojowe oraz uznanie wśród innych sił specjalnych NATO.

Obecnie operatorzy estońskich sił specjalnych znajdują się w Mali w ramach utworzonego w marcu 2020 roku Task Force Takuba, który podlega francuskiej operacji antyterrorystycznej Barkhane w regionie Liptako-Gourma. Do zadań Task Force Takuba należy walka z islamskimi terrorystami działającymi w regionie Sahelu, szkolenie sił malijskich, a także wspieranie operacji rozpoznawczych i monitorujących. Operatorzy ESTSOF stacjonują w Gao i wraz z komandosami francuskich sił specjalnych przydzieleni są do 4. Lekkiej Jednostki Rozpoznawczej i Interwencyjnej (ULRI) armii malijskiej. Co warte podkreślenia, w skład Task Force Takuba oprócz komandosów z Estonii i Francji wchodzą również komandosi m.in. z Holandii, Danii, Belgii, Portugalii, Szwecji, Irlandii i Czech.

Umundurowanie, broń i wyposażenie

Umundurowanie operatorów estońskich sił specjalnych składa się obecnie z dwóch rodzajów mundurów.

• Pierwszy to wprowadzony w 2005 roku mundur w  kamuflażu pikselowym estońskiej armii ESTDCU (Estonian Digital Camo Uniform), który został opracowany przez Andresa Lülla na zlecenie Centrum Logistycznego Estońskich Sił Zbrojnych.
• Drugi to popularny w większości jednostek specjalnych mundur w kamuflażu multicam.

Najpopularniejszy model obuwia w EOG to zielone Zephyr GTX TF niemieckiej firmy Lowa. Operatorzy ESTSOF używają hełmów FAST Ballistic High Cut firmy Ops-Core w komplecie z goglami ESS TurboFan, aktywnymi ochronnikami słuchu Peltor Com-Tac II oraz goglami noktowizyjnymi GPNVG-18 (Ground Panoramic Night Vision Goggle).

Kamizelki taktyczne i pasy biodrowe pochodzą w większości z firm skandynawskich, takich jak np. norweska firma NFM Group.

Plecaki używane przez operatorów to sprawdzone wielokrotnie plecaki niemieckiej firmy Tasmanian Tiger.

Do 2021 roku podstawową bronią operatorów ESTSOF były karabinki Heckler & Koch G36K oraz pistolety HK USP 9 SD na amunicję 9 mm Parabellum. Obecnie podstawowymi karabinkami estońskich komandosów jest karabinek HK416 5,56×45 mm z zestawem celowniczym Eotech HHS I (EXPS3-4 HWS + G33.STS) i celownikiem laserowym Beamshot oraz Heckler & Koch 416A7 (kaliber 5.56 NATO, długość lufy 14,5 cala) w kolorze brązowo-zielonym (RAL 8000). Karabinek wyposażany jest dodatkowo w celowniki koli-matorowe szwedzkiej firmy Aimpoint także z przystawkami powiększającymi 3xMag: Comp M4 oraz Micro T1. Dodatkowo karabinki wyposażane są w tłumiki dźwięku BT Rotex V Compact oraz moduły celownicze M3 BROLIS.

Pistoletem maszynowym estońskich komandosów jest HK MP7 A1 klasy PDW, na nabój 4,6 mm × 30 mm z celownikiem kolimatorowym Aimpoint Micro T2 i celownikiem laserowym Holosun.

Pistolety używane przez estońskich komandosów to obecnie Glock 19 wyposażone w moduły celownicze NIOA-LEM LLM-Pi od firmy  Rheinmetall, Glock 17 pro 9×19 mm z tłumikiem z laserem/lampą Surefire (laser podczerwony, światło białe i podczerwone) oraz Walther PPS (Police Pistol Slim) 9×19 mm, który idealnie nadaje się do przenoszenia w ukryciu lub pod ubraniem. Pistolety najczęściej przenoszone są w kydeksowych kaburach amerykańskiej marki Blackhawk przy pasie biodrowym, na kamizelce taktycznej lub panelu udowym.

Będące na wyposażeniu jednostki karabiny maszynowe to zasilane taśmowo HK MG4 KE 5,56 mm, z celownikiem kolimatorowym Aimpoint CompM4 lub Hensoldt, lub Zeiss ZO 4x30i Combat Gun-sight i FN Minimi MK3 7,62 mm z celownikiem optycznym Elcan Spectre 1,5-6x.

Dodatkowo jednostka dysponuje również granatnikami przeciwpancernymi SAAB Bofors AT4 M136 84 mm, granatnikami bębnowymi Milkor RSA SUPERSIX (sześciostrzałowy) 40 mm z celownikiem kolimatorowym DT 323 oraz strzelbami półautomatycznymi Benelli M4 H2O kalibru 12 mm z automatycznym sterowaniem gazem (ARGO).

Snajperzy ESTSOF posługują się fińskimi karabinami SAKO TRG M10 do amunicji 8,6 mm x 70/.338 Lapua Magnum z celownikami Schmidt & Bender PM Il 3–12 × 50, belgijskimi FN SCAR-H PR z 10- i 20-nabojowymi magazynkami i celownikiem optycznym Schmidt & Bender PM II ShortDot Dual CC 1-8×24. Dodatkowo broń ta wyposażona jest w szwajcarski tłumik dźwięku B&T Rotex V i dwójnóg PGM Precision.

Snajperzy korzystają dodatkowo z samopowtarzalnych karabinów HK 417 Recce 7,62 mm z 16-calową lufą, które zaopatrzone są w celowniki Schmidt & Bender PM II 3–12 × 50, przystawki termowizyjne TWS CNVD-LR amerykańskiej firmy L3-Insight Technology do strzelań nocnych oraz w tłumiki dźwięku BT Rotex IIA i dwójnogi Harrisa.

Pojazdy, którymi dysponują estońscy komandosi, to motocykle KTM 450 EXC, quady firmy Polaris, terenowe Mercedesy G, czarne Toyoty Land Cruiser, HMMWV oraz otrzymane przed wyjazdem do Afryki od Brytyjczyków w ramach brytyjsko-estońskiej współpracy militarnej cztery pojazdy Supacat Jackal 2 MWMIK (Mobility Weapon-Mounted Installation Kit).

Godło ESTSOF i jego symbolika

Godło ESTSOF noszone jest dumnie przez estońskich komandosów na wyszywanych oznakach rozpoznawczych, noszonych na rękawie mundurów oraz metalowych odznakach noszonych na  ciemnozielonych beretach.

Godło ESTSOF ma formę czarnej tarczy rycerskiej, na której polu widnieje srebrny romb z umieszczonym wewnątrz poziomo srebrnym mieczem skierowanym na wschód. Otwarcie linii rombu, przez które wystaje ostrze miecza, odzwierciedla zdolność do działania także poza granicami kraju. Srebro symbolizuje mądrość i lojalność, czerń to tradycyjny kolor Sił Specjalnych, który symbolizuje działanie w niebezpiecznych i kryzysowych sytuacjach wynikających z ciemnych stron życia. Romb otwierający się z jednej strony i miecz symbolizują ESTSOF i jego gotowość do podjęcia zadań związanych z obronnością państwa.

Wizualnie symbol nawiązuje do litery „E”, a przez nią nazwy jednostki i Estonii. Symbol ma również podobieństwo pojęciowe i wizualne do środkowej części Krzyża Wolności (Vabaduse Risti) z okresu wojny o niepodległość. Wersja polowa oznaki rozpoznawczej wykonana jest czarną nicią na zielonym tle.

Estończycy, którzy co roku 20 sierpnia świętują Dzień Przywrócenia Niepodległości, dobrze wiedzą, że wolność nie jest dana raz na zawsze i trzeba ją stale walczyć i zdobywać na nowo. Dlatego też estońscy komandosi doskonale zdają sobie sprawę z odpowiedzialności, jaka na nich ciąży i nieustannie podnoszą swoje kwalifikacje, biorąc udział w misjach zagranicznych, zdobywając bezcenne doświadczenie, które może być nieocenione w sytuacji ewentualnego konfliktu zbrojnego.

Czytaj też: Selekcja do JW AGAT >>>

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!