Special-Ops.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Budżet obronny i inwestycje

Michał Piekarski | 2013-07-18
Fot. USAF

Fot. USAF

Szereg pojawiających się w ostatnich miesiącach wypowiedzi polityków, wojskowych oraz analityków i dziennikarzy, dotyczących budżetu i przyszłości Sił Zbrojnych a w szczególności długoterminowych programów modernizacji technicznej, nakazuje postawić kilka istotnych pytań na temat celowości poszczególnych wydatków.

Zobacz także

Michał Piekarski Kilka kolejnych słów o tradycji i „Czerwonych Beretach”

Kilka kolejnych słów o tradycji i „Czerwonych Beretach” Kilka kolejnych słów o tradycji i „Czerwonych Beretach”

Mimo że głównym tematem wiadomości dotyczących elitarnych jednostek Wojska Polskiego pozostają informacje dotyczące programów modernizacji technicznej lub bieżących działań szkoleniowych lub działań poza...

Mimo że głównym tematem wiadomości dotyczących elitarnych jednostek Wojska Polskiego pozostają informacje dotyczące programów modernizacji technicznej lub bieżących działań szkoleniowych lub działań poza granicami państwa, co jakiś czas niestety powracają kwestie dotyczące historii i tradycji.

Michał Piekarski Anatomia Zamachu

Anatomia Zamachu Anatomia Zamachu

Na polskim rynku od kilkunastu lat wydano już wiele książek traktujących o tematyce terroryzmu. W tym morzu pozycji czasem trudno zauważyć te które niosą ze sobą najbardziej merytoryczny przekaz.

Na polskim rynku od kilkunastu lat wydano już wiele książek traktujących o tematyce terroryzmu. W tym morzu pozycji czasem trudno zauważyć te które niosą ze sobą najbardziej merytoryczny przekaz.

Michał Piekarski Scenariusz Chaosu

Scenariusz Chaosu Scenariusz Chaosu

Siły specjalne i gry wywiadów są jednymi z ulubionych tematów po jakie sięgają autorzy książek z gatunku military fiction. Tak jest także w przypadku najnowszej powieści Piotra Langenfelda, wydanej przez...

Siły specjalne i gry wywiadów są jednymi z ulubionych tematów po jakie sięgają autorzy książek z gatunku military fiction. Tak jest także w przypadku najnowszej powieści Piotra Langenfelda, wydanej przez wydawnictwo WarBook.

Pozornie odpowiedź jest prosta. Uzbrojenie powinno być jak najnowocześniejsze, o jak najlepszych parametrach, i potrzebne jest wszystko – od pocisków przeciwlotniczych po czołgi. Od ciężarówek po samoloty szkolne. Problem polega na tym że taka odpowiedź jest z gruntu fałszywa.

Pojęcie jakości, czy nowoczesności parametrów (osiągów, cech konstrukcyjnych) mimo że może być wyrażone w liczbach bezwzględnych - kaliber, grubość pancerza, zasięg i tym podobnych, zawsze jest względne, gdyż każdy rodzaj uzbrojenia i każda struktura wojskowa funkcjonuje w określonym kontekście, opisanym przez warunki w jakich przewidziane jest użycie sił zbrojnych i prognozowany charakter konfliktu zbrojnego. Każde państwo ma swoje, szczególne wymagania dotyczące sił zbrojnych, są takie państwa które nie ich utrzymują w ogóle (jak Islandia, Kostaryka czy Panama) zadowalając się siłami policyjnymi.

Łatwo zauważyć, jak przewidziane zadania i czynniki środowiskowe określają potrzeby w zakresie organizacji i wyposażenia technicznego na przykładzie Polski w okresie PRL. Wojsko Polskie w owym okresie było siłą przeznaczoną do udziału w konflikcie na skalę europejską z NATO jako przeciwnikiem, w warunkach możliwego użycia broni masowego rażenia, na konkretnych kierunkach działań. Stąd też, podobnie jak w innych armiach Układu Warszawskiego, znaczne ilości wozów bojowych, w tym pływających i sprzętu przeprawowego (duża liczba przeszkód wodnych w przewidywanym obszarze natarcia), dywizjony rakiet przeciwlotniczych tworzące od lat siedemdziesiatych wręcz ciągły pas wzdłuż wybrzeża Bałtyku, obecność w strukturze Wojsk Lądowych dywizji powietrzno – desantowej i piechoty morskiej, wreszcie specyficzne, dostosowane do potrzeb całości sił jednostki specjalne z ich ostatecznie ukształtowanymi strukturami i zadaniami rozpoznawczo – dywersyjnymi.

W ostatnich latach, w Polsce zasadniczymi dokumentami opisującymi potrzeby i wymagania względem Sił Zbrojnych są Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z roku 2007 i Strategia Obronności Rzeczypospolitej Polskiej z roku 2009, ta druga zastąpiona przez Strategię Rozwoju Systemu Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z roku 2013. Z tych dokumentów wyłania się bardzo szeroki obraz zadań jakie stawia się obecnie i w przyszłości Siłom Zbrojnym. Rozciąga się on od zagadnień obrony własnego terytorium, poprzez realizację zobowiązań sojuszniczych, misje humanitarne, po wspieranie służb i struktur odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne, w tym walkę z terrorystami.

Można odnieść wrażenie, że wcześniejsze założenia doktrynalne, pochodzące z lat dziewięćdziesiątych i kładące zdecydowany nacisk na obronę terytorium Polski przed agresją konwencjonalną, zostały niejako obudowane treściami dotyczącymi zagrożeń asymetrycznych i niepaństwowych. Problematyka dotycząca jeszcze innych sfer bezpieczeństwa, w tym zagadnień dotyczących ochrony zdrowia, edukacji, kultury czy infrastruktury i gospodarki, wcześniej traktowane hasłowo, obecnie wyraźnie postrzega się jako jedne z licznych aspektów bezpieczeństwa, co ma konsekwencje negatywne – skoro bezpieczeństwo jest wszystkim jest zarazem niczym odrębnym, a w poszczególnych dokumentach i opracowaniach (jak w niedawno opublikowanej „Białej Księdze Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej”) oznacza to bardzo pobieżne potraktowanie wszystkich opisywanych zagadnień.

W wyniku tego, trudno wskazać, na podstawie samych dokumentów, jakie potrzeby są szczególne i priorytetowe na skalę całych Sił Zbrojnych. Wynika bowiem z nich zasadniczo tyle, że potrzebujemy...wszystkiego. Faktyczne plany modernizacji technicznej zawierają więcej szczegółów. W ogłoszonym w grudniu 2012 roku planie modernizacji wyraźnie widać dominację systemów obrony przeciwlotniczej, systemów artyleryjskich i przeciwpancernych. Ponadto założono zakupy nowych śmigłowców wielozadaniowych, samolotów transportowych, szkolno – treningowych oraz modernizację Marynarki Wojennej (w tym budowę trzech „Okrętów Obrony Wybrzeża” opatrzonych kryptonimem „Miecznik” i trzech patrolowców – program „Czapla” jak również wyposażenia indywidualnego żołnierzy (program „Tytan”).

Poza programem śmigłowcowym, programami okrętowymi oraz niektórymi innymi, jak choćby „Tytan” trudno wskazać, jak te założenia mają się do wskazanych wcześniej rozległych zadań Sił Zbrojnych, a w szczególności do zwalczania zagrożeń asymetrycznych.

Zasadniczym źródłem wątpliwości, jest wyraźna sprzeczność, pomiędzy tak sformułowanymi celami operacyjnymi a oceną sytuacji strategicznej. Zarówno polskie (ale także zachodnie) dokumenty doktrynalne oceniają, że prawdopodobieństwo konwencjonalnego konfliktu zbrojnego w naszej części Europy, skutkującego agresją lądową jest – w przewidywalnej przyszłości niewielkie. Natomiast dokonywane na gruncie nauk społecznych analizy, już od dobrych dwudziestu lat wskazują na głęboką ewolucję konfliktów zbrojnych i drastycznie zmniejszającą się rolę państwa jako aktora stosującego siłę zbrojną, na korzyść struktur koalicyjnych lub podmiotów niepaństwowych.

Obserwowane jest ponadto wyraźne redukowanie konwencjonalnych potencjałów państw europejskich, przy równoczesnym wzroście zdolności do działań w operacjach przeciwko podmiotom niepaństwowym. Co więcej, zauważane jest to także w przypadku Rosji, gdzie zakupy uzbrojenia konwencjonalnego są formą odbudowy zrębów potencjału obronnego, który został doprowadzony do stanu bliskiego dezintegracji w wyniku rozpadu Związku Radzieckiego, gdzie do dziś jednym z ważniejszych problemów nie jest bezpieczeństwo państwa, ale bezpieczeństwo żołnierzy w koszarach.

Także w tym państwie, zauważalne jest większe zainteresowanie militarną obecnością w rejonach Dalekiego Wschodu, Azji Środkowej i Kaukazu niż Europą, co widać choćby w dystrybucji sił. Nie można także pominąć, szczególnie rozbudowanych i dobrze wyposażonych sił wewnętrznych, co znów ma związek z innymi niż konwencjonalne zagrożeniami, a zwłaszcza sytuacją na Kaukazie.

Należy wobec tego zadać pytanie, o racjonalność poszczególnych, planowanych inwestycji. O obliczu znanych trudności budżetowych, oczywistym jest kalkulacja zysków i kosztów. W tym momencie, po raz kolejny ujawnia się zasadnicza słabość ciężkich sił konwencjonalnych, a wręcz tradycyjnego potencjału lądowego w ogóle.

Jest on bowiem, w całej swojej masie, przeznaczony przede wszystkim do prowadzenia działań w warunkach konwencjonalnego konfliktu, walki z podobnym przeciwnikiem. Oczywiście, w warunkach działań asymetrycznych wojska lądowe odgrywają istotną rolę, ale analiza współczesnych konfliktów wskazuje, że jest to domena jednostek o wysokiej mobilności strategicznej (sił aeromobilnych, piechoty morskiej lub zmotoryzowanych) wspieranych przez elementy innych rodzajów wojsk (w tym inżynieryjnych i artylerii).

Najwyższą mobilnością dysponują, z definicji, marynarka wojenna, lotnictwo oraz wojska specjalne. Zarazem są to siły zdolne do realizacji najszerszego wachlarza zadań, w warunkach pokoju, kryzysu i wojny. Czołgi lub działa samobieżne nie są w stanie przeprowadzić lub wesprzeć choćby operacji ewakuacji polskich obywateli z dotkniętego kryzysem obszaru – i nie można czynić z tego zarzutu, gdyż są to narzędzia do prowadzenia zupełnie innych działań. Takie przykłady można mnożyć.

Trudno jednocześnie uznać za racjonalne pozbycie się wszystkich konwencjonalnych zdolności obronnych. Oznaczałoby to konieczność budowy ich od zera, jeśli w przyszłości zaszłaby potrzeba ich wzmocnienia, a szkolenie – zwłaszcza kadry dowódczej trwa dekady. Szybciej można zakupić niezbędny sprzęt, a to już wskazuje na kierunki rozwoju technicznego wojska. Uwarunkowania międzynarodowe, społeczne i budżetowe wskazują, że pierwszeństwo w modernizacji powinny mieć te siły i te zdolności, które mogą być zastosowane już teraz i w najbliższej przyszłości.

W najnowszej historii polskiej obronności, wojska specjalne były często traktowane po macoszemu przez ośrodki decyzyjne. Dopiero gdy zdarzenia zachodzące na świecie, także w Iraku i Afganistanie, uzmysłowiły wielu decydentom znaczenie tych sił i udało się doprowadzić do ich transformacji na niezwykle dużą skalę. Pozostaje mieć nadzieję, że w przyszłości, reformy organizacyjne i modernizacja techniczna będą miały charakter proaktywny, a nie reaktywny, choć w Polsce w sferze bezpieczeństwa wciąż dominują te ostatnie.

Komentarze

Najnowsze produkty i technologie

Dariusz Leżała, Transactor Security Sp. z o.o. Przenośne systemy rentgenowskie w rozpoznaniu zagrożeń CBRN-E

Przenośne systemy rentgenowskie w rozpoznaniu zagrożeń CBRN-E Przenośne systemy rentgenowskie w rozpoznaniu zagrożeń CBRN-E

Rozpoznanie i neutralizacja zagrożeń CBRN-E, do których zaliczamy zagrożenia chemiczne, biologiczne, radiologiczne, nuklearne oraz zagrożenia związane z materiałami i urządzeniami wybuchowymi, wymaga ciągłego...

Rozpoznanie i neutralizacja zagrożeń CBRN-E, do których zaliczamy zagrożenia chemiczne, biologiczne, radiologiczne, nuklearne oraz zagrożenia związane z materiałami i urządzeniami wybuchowymi, wymaga ciągłego rozwoju sprzętu specjalistycznego umożliwiającego ich ujawnienie i identyfikację. Naprzeciw tym wymogom wychodzi firma Transactor Security Sp. z o.o., która w ofercie ma najnowsze rozwiązania sprzętowe firm VIDISCO Ltd. oraz Viken Detection.

Militaria.pl Potrzebny medyk! - taktyczne wyposażenie medyczne

Potrzebny medyk! - taktyczne wyposażenie medyczne Potrzebny medyk! - taktyczne wyposażenie medyczne

Wyposażenie medyczne w służbach mundurowych to kluczowy element ekwipunku taktycznego. Wyposażenie to obejmuje szeroki zakres narzędzi, sprzętu i środków, które służą do udzielenia pierwszej pomocy w warunkach...

Wyposażenie medyczne w służbach mundurowych to kluczowy element ekwipunku taktycznego. Wyposażenie to obejmuje szeroki zakres narzędzi, sprzętu i środków, które służą do udzielenia pierwszej pomocy w warunkach polowych, w tym także podczas sytuacji kryzysowych czy akcji ratunkowych. Bardzo ważne jest to, aby taktyczne wyposażenie medyczne było łatwe w transporcie i szybkie w użyciu. W tym artykule omawiamy najpotrzebniejsze wyposażenie medyczne, które warto mieć przy sobie.

Ha3o Okulary taktyczne najnowszej generacji Revision Military w technologii I-VIS

Okulary taktyczne najnowszej generacji Revision Military w technologii I-VIS Okulary taktyczne najnowszej generacji Revision Military w technologii I-VIS

Współcześnie wszechstronnie używane okulary taktyczne mają za zadanie chronić oczy operatora, jak również pozwolić na dokładną i precyzyjną obserwację otoczenia. Od ich jakości oraz możliwości dostosowania...

Współcześnie wszechstronnie używane okulary taktyczne mają za zadanie chronić oczy operatora, jak również pozwolić na dokładną i precyzyjną obserwację otoczenia. Od ich jakości oraz możliwości dostosowania do warunków zależy jakość obserwacji przekładająca się na bezpieczeństwo indywidualne oraz powodzenie całego wykonanego zadania. I choć wydawać by się mogło, że obecne rozwiązania w zakresie optyki taktycznej oferują bardzo wiele, to okazuje się, że w tej materii można pójść jeszcze o krok dalej,...

Militaria.pl Ekwipunek na wyprawę - czyli co zabrać na survival i bushraft

Ekwipunek na wyprawę - czyli co zabrać na survival i bushraft Ekwipunek na wyprawę - czyli co zabrać na survival i bushraft

Odpowiednio skompletowany ekwipunek to podstawa bezpieczeństwa i komfortu podczas survivalu czy bushraftu. Przekłada się on na skuteczność i satysfakcję z doświadczenia. Zarówno wytrawni weterani, jak...

Odpowiednio skompletowany ekwipunek to podstawa bezpieczeństwa i komfortu podczas survivalu czy bushraftu. Przekłada się on na skuteczność i satysfakcję z doświadczenia. Zarówno wytrawni weterani, jak i początkujący entuzjaści survivalu i bushcraftu docenią znaczenie starannie dobranego zestawu niezbędnych przedmiotów.

Griffin Group Defence Nowe funkcje w termowizyjnych urządzeniach obserwacyjnych

Nowe funkcje w termowizyjnych urządzeniach obserwacyjnych Nowe funkcje w termowizyjnych urządzeniach obserwacyjnych

Firma Griffin Group Defence posiada w swojej ofercie najwyższej klasy doręczne urządzenia termowizyjne, które umożliwiają obserwację w warunkach dziennych jak i nocnych. Dzięki wykorzystaniu termowizji,...

Firma Griffin Group Defence posiada w swojej ofercie najwyższej klasy doręczne urządzenia termowizyjne, które umożliwiają obserwację w warunkach dziennych jak i nocnych. Dzięki wykorzystaniu termowizji, pozwalają one na wykrycie nawet mało widocznych celów - w kamuflażu lub w otoczeniu, które utrudnia rozpoznanie.

Patryk Kościński Buty Wojskowe Prabos Grizzly 933 – zimowy test użytkowania

Buty Wojskowe Prabos Grizzly 933 – zimowy test użytkowania Buty Wojskowe Prabos Grizzly 933 – zimowy test użytkowania

Jak podaje producent, firma Prabos - Grizzly 933 to wytrzymałe zimowe buty wojskowe, skonstruowane z myślą o użyciu w skrajnie mroźnych warunkach. Przeznaczone są dla osób, które potrzebują wytrzymałego...

Jak podaje producent, firma Prabos - Grizzly 933 to wytrzymałe zimowe buty wojskowe, skonstruowane z myślą o użyciu w skrajnie mroźnych warunkach. Przeznaczone są dla osób, które potrzebują wytrzymałego i ciepłego obuwia na zimę. Polecane są dla żołnierzy, pracowników leśnych, służb mundurowych oraz osób, które lubią aktywnie spędzać czas na świeżym powietrzu w zimie. Wykonane są ze skóry i materiału izolacyjnego Gore-Tex THERMIUM, który zapewnia dobrą izolację termiczną. Dzięki temu w butach można...

Militaria.pl Obierz jasny cel misji: przegląd latarek czołowych i kątowych

Obierz jasny cel misji: przegląd latarek czołowych i kątowych Obierz jasny cel misji: przegląd latarek czołowych i kątowych

Latarki czołowe i kątowe są praktycznymi urządzeniami, które znajdują szerokie zastosowanie podczas różnych czynności. Wiele profesji zawodowych i aktywności wymaga solidnego źródła światła, a przy tym...

Latarki czołowe i kątowe są praktycznymi urządzeniami, które znajdują szerokie zastosowanie podczas różnych czynności. Wiele profesji zawodowych i aktywności wymaga solidnego źródła światła, a przy tym możliwości dostosowywania kąta padania strumienia światła przy zachowaniu swobody ruchów. Wszystkie te udogodnienia zapewniają latarki czołowe i kątowe.

Instytut Nowych Technologii Sp. z o.o. Predator Eye - przełom w dziedzinie technologii termowizji i transmisji obrazu

Predator Eye - przełom w dziedzinie technologii termowizji i transmisji obrazu Predator Eye - przełom w dziedzinie technologii termowizji i transmisji obrazu

Predator Eye to nowatorskie rozwiązanie w zakresie obrazowania termicznego. Predator Eye jest to nahełmowy zestaw zbudowany z kamery termowizyjnej przekazującej obraz na mikrowyświetlacz dooczny wraz z...

Predator Eye to nowatorskie rozwiązanie w zakresie obrazowania termicznego. Predator Eye jest to nahełmowy zestaw zbudowany z kamery termowizyjnej przekazującej obraz na mikrowyświetlacz dooczny wraz z modułem zasilającym i transmitującym obraz w czasie rzeczywistym do zdalnej lokalizacji. Ten polski produkt to przełom w działaniach poszukiwawczych, operacyjno-śledczych oraz ratowniczych. Jego unikalna konstrukcja umożliwia użytkownikom pełną swobodę ruchów, jednocześnie zapewniając dostęp do zaawansowanej...

pcphunters.com Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie?

Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie? Jak wybrać karabinek pneumatyczny dla siebie?

W sprzedaży jest dostępnych kilka rodzai broni pneumatycznej. Różnią się wzajemnie m.in. sposobem zasilania, kalibrem czy możliwością zamontowania dodatkowego sprzętu ułatwiającego strzelanie. Jeśli interesuje...

W sprzedaży jest dostępnych kilka rodzai broni pneumatycznej. Różnią się wzajemnie m.in. sposobem zasilania, kalibrem czy możliwością zamontowania dodatkowego sprzętu ułatwiającego strzelanie. Jeśli interesuje Cię zakup karabinka pneumatycznego, powinieneś wiedzieć, czym charakteryzują się poszczególne typy wiatrówek oraz do czego będziesz ich używał. Czym jest karabinek pneumatyczny? Czym charakteryzują się poszczególne typy wiatrówek długich?

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Special-Ops

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.special-ops.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.special-ops.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.