Czas Tytanów (2)
Operatorzy holenderskiej jednostki kontrterrorystycznej DSI w hełmach U’s 95 z osłoną karku (Titan IV). Zdjęcia: BMLVS, Andrzej Krugler, Mateusz J. Multarzyński, Politie.nl, Ulbricht Witwe GmbH
Ochrona głowy, przede wszystkim z racji umiejscowienia w niej głównego narządu ośrodkowego układu nerwowego, odpowiadającego za funkcjonowanie całego organizmu oraz konieczności jej narażania praktycznie w pierwszej kolejności, by skorzystać z jednego z najważniejszych zmysłów, jakim jest wzrok, powinna stanowić priorytet podczas działań bojowych, a zwłaszcza szturmowych. Najwyższy poziom ochrony balistycznej pod tym względem oferują hełmy tytanowe.
Protection of the head as it includes the main organ of the central nervous system, responsible for the functions of the whole organism, and because of the necessity to venture the head in the first place to use one of the most important senses - meaning: the sight, should be the priority during combat operations, especially those of the assault character. The highest level of ballistic protection in that case is provided by the titan helmets.
Zdjęcia: BMLVS, Andrzej Krugler, Mateusz J. Multarzyński, Politie.nl, Ulbricht Witwe GmbH
Zobacz także
Griffin Group Defence Nowe funkcje w termowizyjnych urządzeniach obserwacyjnych
Firma Griffin Group Defence posiada w swojej ofercie najwyższej klasy doręczne urządzenia termowizyjne, które umożliwiają obserwację w warunkach dziennych jak i nocnych. Dzięki wykorzystaniu termowizji,...
Firma Griffin Group Defence posiada w swojej ofercie najwyższej klasy doręczne urządzenia termowizyjne, które umożliwiają obserwację w warunkach dziennych jak i nocnych. Dzięki wykorzystaniu termowizji, pozwalają one na wykrycie nawet mało widocznych celów - w kamuflażu lub w otoczeniu, które utrudnia rozpoznanie.
Militaria.pl Obierz jasny cel misji: przegląd latarek czołowych i kątowych
Latarki czołowe i kątowe są praktycznymi urządzeniami, które znajdują szerokie zastosowanie podczas różnych czynności. Wiele profesji zawodowych i aktywności wymaga solidnego źródła światła, a przy tym...
Latarki czołowe i kątowe są praktycznymi urządzeniami, które znajdują szerokie zastosowanie podczas różnych czynności. Wiele profesji zawodowych i aktywności wymaga solidnego źródła światła, a przy tym możliwości dostosowywania kąta padania strumienia światła przy zachowaniu swobody ruchów. Wszystkie te udogodnienia zapewniają latarki czołowe i kątowe.
Instytut Nowych Technologii Sp. z o.o. Predator Eye - przełom w dziedzinie technologii termowizji i transmisji obrazu
Predator Eye to nowatorskie rozwiązanie w zakresie obrazowania termicznego. Predator Eye jest to nahełmowy zestaw zbudowany z kamery termowizyjnej przekazującej obraz na mikrowyświetlacz dooczny wraz z...
Predator Eye to nowatorskie rozwiązanie w zakresie obrazowania termicznego. Predator Eye jest to nahełmowy zestaw zbudowany z kamery termowizyjnej przekazującej obraz na mikrowyświetlacz dooczny wraz z modułem zasilającym i transmitującym obraz w czasie rzeczywistym do zdalnej lokalizacji. Ten polski produkt to przełom w działaniach poszukiwawczych, operacyjno-śledczych oraz ratowniczych. Jego unikalna konstrukcja umożliwia użytkownikom pełną swobodę ruchów, jednocześnie zapewniając dostęp do zaawansowanej...
Na największego zachodnioeuropejskiego potentata w projektowaniu i produkcji hełmów tytanowych wyrosła w ostatnich latach spółka Ulbricht Witwe GmbH ze Schwanenstadt, między Linzem a Salzburgiem w Górnej Austrii, utworzona w 1985 r.
Jej korzenie i doświadczenie metalurgiczne sięgają jednak XVIII wieku. Jako Ulbricht Protection była w latach 30. ubiegłego wieku pionierem wykorzystania plastiku w Austrii, w latach 50. jako jedna z pierwszych zaczęła wytwarzanie hełmów ze stali manganowej, a w 60. kasków ochronnych metodą wtryskową.
Od lat 80. produkuje hełmy dla służb policyjnych i straży pożarnych, w ostatnim dwudziestoleciu osiągając pozycję lidera w produkcji najwyższej jakości osłon balistycznych głowy z tytanu.
Ukraińska Alfa SBU, EKO Cobra i Wega w Austrii, Gruppo Operativo Incursori włoskiej marynarki wojennej i abordażowe zespoły z DAE marynarki portugalskiej, tamtejsza GOE PSP, policyjne jednostki interwencyjne w Szwajcarii, Belgii, Holandii (także wojskowa jednostka kontrterrorystyczna UIM), Finlandii, Słowacji, Turcji i innych krajów używają od końca ubiegłego wieku austriackich hełmów Ulbricht U’s 95 o podobnej formie czerepu do opisanego w poprzednim numerze PSH-77, grubości 3 mm, oferowanych w trzech rozmiarach, z czteropozycyjnymi przezroczystymi osłonami twarzy firmy Pinlock Technology BV o nieco innym sposobie mocowania niż w tigach, także w wersji zradiofonizowanej, z mikrofonem wykorzystującym przewodzenie kostne nad ciemieniem lub laryngofonem, a Holendrzy od 1998 r. dodatkowo z zewnętrzną miękką osłoną aramidową karku (jako Titan IV).
Masa hełmu to 2,1 kg plus osłona twarzy odporna na pociski 9 mm Parabellum 1,1 kg, a chroniąca przed 7,62 mm x 25 z TT (485 m/s) – 1,5 kg.
W Niemczech sprzedaje je także firma Krawehl GmbH.
Drugim bardzo popularnym hełmem firmy Ulbricht jest od końca lat 90. model AM 95, czyli wersja U’s 95 dostosowana do korzystania ze środków łączności sprzęgniętych z nowoczesnymi ochronnikami słuchu typu aktywnego o sporych muszlach, na które dodano po bokach czerepu odpowiedniej wielkości gniazda z takiej samej blachy tytanowej jak jego główna część (podobną odmianę tiga z gniazdami otwartymi od dołu oferowała też firma Garant).
Przysporzyły one temu modelowi przydomek „Mickey Mouse” oraz podwyższyły jego masę do 2,6 kg, co wraz z osłoną twarzy chroniącą przed pociskami 9 mm Para (nawet dwoma wystrzelonymi z pm z odległości 5–10 m) daje 3,5 kg dla kompletnego hełmu, a z odporną na 7,62 mm pociski z TT do aż 4,1 kg. To oznacza, że nie służy on do długotrwałego użytkowania, ale bardzo wysoki poziom ochrony głowy operatora z wszystkich stron, łącznie z obszarem zakrytym nausznikami – w przypadku hełmów kompozytowych high-cut narażonym na potencjalnie śmiertelne postrzały – sprawia, że zdobył uznanie w jednostkach specjalnych SEK niemieckiej policji i GSG9 Bundespolizei, pododdziałach interwencyjnych niemieckiej żandarmerii wojskowej Feldjäger i ZUZ tamtejszej służby celnej, policji Luksemburga oraz jednostkach szwajcarskich (np. Enzian z Berna).
Używany jest przez albańską RENEA, litewski Aras, wraz z U’s 95 przez ukraińską Alfę SBU, Arystan z Kazachstanu i słowackie „Rysie” z UOU („SPECIAL OPS” 3/2011). Dostarczany jest zazwyczaj, podobnie jak poprzedni model, z pokrowcem w kolorze czarnym lub w kamuflażu flecktarn.
W ofercie Ulbricht Witwe znalazł się również lżejszy model TL 01, o kształcie zbliżonym do popularnych aramidowych hełmów PASGT, z osłonami twarzy jak w U’s 95 i osłoną karku zamocowaną od wewnątrz okapu (masa 1,7 kg/2,35 z osłoną twarzy).
Obecnie wielowarstwowe osłony twarzy ze szkła akrylowego PMMA (polimetakrylan metylu) i poliwęglanu o wysokiej jakości optycznej, pokryte folią chroniącą przed zarysowaniem, dostarcza brytyjska Zytronic Displays Limited z Blaydon on Tyne.
W 2000 r. zaprojektowano nowy austriacki hełm pod nazwą Zenturio 05 (patent EP 1841338 B1, nazwa nawiązuje do miana dowódcy centurionu w rzymskich legionach, setnika), będący unowocześnionym następcą AM 95, o bardziej opływowych kształtach, zwiększonej powierzchni ochrony przez rozbudowanie czerepu w przód na wysokości szczęk, z lepiej doprofilowaną osłoną twarzy, mniej utrudniającą składanie się z broni długiej, ustawianą w czterech pozycjach oraz bocznymi paskami do szybkiego mocowania maski przeciwgazowej i zaawansowanym systemem łączności-aktywnej ochrony słuchu CeoTronics (wpiętym w zasilanie z radiostacji lub baterii zamocowanej w pojemniku z tyłu hełmu), plus czarnym pokrowcem na hełm i drugim na osłonę twarzy.
Masa całego zestawu wynosi sporo: od 3,9 do 4,15 kg. Czerep hełmu produkowany jest w dwóch wielkościach, które wraz z ulepszonym fasunkiem pozwalają dokładniej dopasować go do pięciu rozmiarów głowy. Od 2010 r. oferowany jest także z kompozytu tytanowo-aramidowego o minimalnie wyższej masie, ale jeszcze wyższej odporności, a więc lepszym stosunku ochrony do masy.
„Centuriony” były ostatnio powszechnie stosowane przez niemieckie SEKi (sama policja Nadrenii Północnej-Westfalii zamówiła 370 sztuk), część jednostek specjalnych policji szwajcarskiej (np. Argus, Enzian, Luchs, Skorpion), K-komando z Estonii („SPECIAL OPS” nr 1/2017), główny oddział kontrterrorystyczny hiszpańskiej policji GEO i lokalną baskijską GEI, holenderską DSI, łotewską Omegę, serbską SAJ, słowacki UOU, a jeszcze przed Euromajdanem partię otrzymał kijowski Berkut.
Opierając się na doświadczeniach z użytkowania pierwszych „centurionów” firma Ulbricht przygotowało ich nowocześniejszą wersję Zenturio TSO-STI-ES z tytanu (masa bez osłony twarzy 2,588 kg) i tytanowo-kompozytową Zenturio TSO-ES Hybrid HP (masa samego hełmu 2,613 kg), już bez rozbudowanych w przód części bocznych, które zostały nieco inaczej wyprofilowane, za to z czołowym gniazdem dla gogli noktowizyjnych i bocznymi szynami do montażu dodatkowych akcesoriów, typowymi dla współczesnych hełmów.
Fasunek może być wyposażony w system szybkiej regulacji obwodu z pokrętłem BOA wyprowadzonym z tylnej części hełmu.
Nowy tytanowy Zenturio zapewnia ochronę zgodną z niemiecką normą VPAM-APR 2006 na poziomie 3, hybrydowy wyższą – VPAM 4.
Poziom 3 oznacza, że czerep zatrzymuje niemieckie pełnopłaszczowe (FMJ) pociski pistoletowe 9 mm Parabellum DM41 o masie 8 g i prędkości 410 m/s, a według dodatkowych testów także 5,5-gramowe pociski 7,62 mm wystrzelone z prędkością ok. 460 m/s z pistoletu TT oraz 9 mm x 19 Action 4 RUAG i 9 mm x 19 QD PEP II MEN o tej samej prędkości.
VPAM 4 gwarantuje natomiast zabezpieczenie przed pociskami 7,62 mm TT o prędkości do 520 m/s, 9 mm Parabellum DM41 FMJ – 480 m/s, lżejszymi (6,5 g) pociskami 9 mm Bofors m39/b i rewolwerowymi .357 Magnum VMKS Geco (10,2 g) – 430 m/s oraz rewolwerowymi .44 Rem.
Magnum FMJ FN/SC Speer (15,6 g) – 440 m/s. Zenturio TSO-ES Hybrid HP spełnia także natowską normę odporności balistycznej STANAG 2920 dla odłamków o masie 1.1 g i prędkości V50>610 m/s. To bardzo wysoki poziom ochrony, ale nawet bardziej istotna w przypadku hełmów Zenturio jest zdolność pochłaniania energii pocisków.
Podczas gdy większość hełmów aramidowych w wyniku trafienia zwykłym 9 mm pociskiem pełnopłaszczowym Parabellum z miękkim rdzeniem o prędkości ok. 420 m/s ugina się na głębokość nawet 50 mm i trwale delaminuje, to w przypadku tytanowych hełmów Ulbricht odkształcenie nie przekracza 15 mm, ich konstrukcja uwzględnia zaś odstęp głowy od wewnętrznej ściany czerepu rzędu 20–28 mm – a więc uniemożliwia zranienie w wyniku wgięcia hełmu wywołanego ostrzałem, czyli rzeczywiście chroni przed pociskami, a nie tylko przed ich przebiciem się do wewnątrz hełmu.
Jak wspomniano w pierwszej części artykułu („SPECIAL OPS” nr 2/2017), austriackie „tytany” poza tym przenoszą wówczas do wnętrza tylko 10 J energii, czyli znacząco poniżej dopuszczalnej wartości bezpiecznej do 25 J oraz o wiele mniej niż ma to miejsce w wielu hełmach aramidowych (nawet 60–120 J przy uderzeniu pocisku 9 mm x 19).
Zenturio TSO-ES bez osłon twarzy wprowadziły do użytku jako pierwsze jednostki antyterrorystyczne SEK Dolnej Saksonii, kazachski Arystan KNB i tureckie PÖH. Obecnie zradiofonizowana wersja z przezroczystą osłoną balistyczną twarzy używana jest równolegle z lekkimi FAST Ops-Core XP High Cut przez słynną GSG9 Bundespolizei. W ślad za nią takie nowe hełmy firmy Ulbricht trafiły w ubiegłym roku do jednostek specjalnych SEK policji Brandenburgii i Hamburga (LKA 24/SE), a ostatnio Hesji. Aktualnie oferowane są jako Zenturio C 1300 z tytanu i hybrydowe Zenturio C 1300H – gdzie 1300 oznacza oferowaną powierzchnię ochrony w cm2, a C pochodzi od curve, tj. wypukłej formy bocznych części, pod którymi mieszczą się muszle ochronników słuchu zintegrowanych ze środkami łączności osobistej. Oznaczenia te wprowadzono wraz z pojawieniem się nowej rodziny hełmów Ulbricht Witwe, o trzech formach czerepu: C, F (od: flat) z płaskimi bokami jak U’s 95 oraz J (jak: jump, w nawiązaniu do skoków spadochronowych), będący odpowiednikiem popularnego profilu hełmów kompozytowych high cut, o wysoko podciętych bokach.
Do nazwy dwóch pierwszych dodawane są liczby 1200 i 1100, wskazujące odpowiednio całkowitą powierzchnię czerepu w cm2, z bokami średniej lub najmniejszej długości, bardziej ścięte w przedniej i tylnej części.
Najnowsza seria austriackich hełmów tytanowych powstała w odpowiedzi na prace studyjne niemieckiej policji po strzelaninach w Erfurcie w 2002 r. i Winnenden w 2009 r.
Tzw. „Amokkonzept” zawierał nie tylko zalecenia wdrożenia nowych taktyk operacyjnych oraz szkolenia policjantów na wypadek incydentów terrorystycznych typu active-shooters, ale m.in. także zapewnienia funkcjonariuszom, którzy najszybciej pojawią się na miejscu, właściwej na takie sytuacje ochrony balistycznej. Miała ona obejmować kamizelki kuloodporne klasy SK4 oraz hełmy o cechach szczegółowo określonych w wytycznych technicznych TR 05/2010 „Gesamtsystem Ballistischer Schutzhelm”, przygotowanych przez Instytut Policji PTI, funkcjonujący w ramach Niemieckiej Wyższej Szkoły Policji DHPol.
Pierwsza przetarg na takie „First-Response-Helme” dla policjantów pełniących służbę patrolową w radiowozach ogłosiła w tym samym roku policja Badenii-Wirtembergii, wybierając w 2011 r., jako najlepiej spełniający oczekiwania, austriacki tytanowy Zenturio TSO-STI-S (VPAM 3) o masie 2,184 kg i wypukłych bokach czerepu typu C, w tym modelu dość mocno rozchylonych.
W 2015 r. dokupiła dla patroli policji porządkowej Schupo kolejną dużą partię Zenturio TSO-S, a rok później 850 sztuk takowych zamówiła policja Hesji dla 52 czteroosobowych patroli Schupo, operacyjnych zespołów MEK (Mobilen Einsatzkommandos) oraz uderzeniowych jednostek z sił prewencji do zadań zabezpieczających i zatrzymań BFE (Beweissicherungs- und Festnahmeeinheiten), tj. funkcjonariuszy komórek zaliczanych do sił pierwszej interwencji Erstinterventionskräfte, które w razie współczesnych, dynamicznych ataków terrorystycznych jako pierwsze będą musiały podjąć interwencję („SPECIAL OPS” nr 4/2016, „SPECIAL OPS” nr 5/2016 i „SPECIAL OPS” 6/2016), zanim przybędą wyspecjalizowane siły specjalne, SEK lub GSG9.
Nowe hełmy należą do serii Hoplite (ciężkozbrojny piechur grecki w IX–VIII w.), na którą od 2011 r. składają się modele:
-
Hoplit C o masie od 2,030 kg z wypukłymi bokami na wysokości uszu, wykonane z tytanu (Hoplit C 1200, odporność VPAM 3) lub tytanu i aramidu (C 1200H, odporność VPAM 4), oferowane z krótką osłoną twarzy o ściętych dolnych narożnikach lub dłuższą bez takich ścięć jak w Zenturio C. Pierwsze używa np. AFT Zorros w stolicy Meksyku, drugie SEK Bawarii (z pokrowcem we wzorze zbliżonym do MultiCam) i Saksonii, a austriaccy żandarmii z MP Zugriff wybrali odmianę o krótszych bokach (1100),
-
Hoplit F z płaskimi bokami o różnej długości, zbliżony kształtem do kasków motocyklowych;
- głębszy Hoplit F 1200 (Hoplit TSO-STI-ES, masa 2,374 g) z tytanu,
- tytanowo-kompozytowy Hoplit F 1200 H (Hoplit TSO-STI-ES Hybrid HP, masa od 2,308 g), zamówione np. z krótkimi osłonami twarzy i bez nich w liczbie 330 szt. przez BFE z Hamburga, 220 szt. w maju 2017 r. roku przez Schupo Meklemburgii-Pomorza (F 1300), 48 sztuk z długimi osłonami twarzy przez policję Turyngii, z krótkimi osłonami i zewnętrznymi ochraniaczami karku przez policję Dolnej Saksonii, a także takie same modele w wersji z krótszymi bokami F1100 o masie od 1,81 kg i krótkimi osłonami balistycznymi twarzy, wprowadzony w jednostce specjalnej ZUZ niemieckiej służby celnej,
-
Hoplit J 1000 o formie czerepu zbliżonej do popularnego FAST Ops-Core XP high cut, tytanowe (wcześniej oferowane jako Hoplit TSO-SPP-STI-FC, masa 1,700 g) i tytanowo kompozytowe J 1000H (Hoplite SPP-TSO-FC Hybrid HP, masa 1,785 g) – te drugie używane np. od roku przez SEK Nadrenii Północnej-Westfalii.
Firma Ulbricht ma w ofercie także „klasyczne” aramidowe odmiany takich hełmów pod nazwą Legionnaire FC (high cut) i Legionnaire Standard (czerep formy MICH).